جنگ غزه در آستانه ورود به سومین سال خود قرار دارد و ناظران معتقدند که عملیات طوفانالاقصی نقطه عطف بزرگی بود که مسئله فلسطین را دوباره به صدر اخبار آورد و رژیم صهیونیستی را در چرخهای از بحرانهای داخلی و انزوای بینالمللی که از زمان تأسیس آن بیسابقه بود، فرو برد.
با وجود هزینههای هنگفت انسانی، این نبرد موفق شد دیوار غفلت بینالمللی از آرمان فلسطین را بشکند و آن را به عنوان مسئلهای برای آزادی و حقوق مردمی که تحت اشغال هستند، دوباره مطرح کند.
از سال ۲۰۲۳، سازمان ملل و اتحادیه اروپا شاهد مجموعهای از تلاشهای فشرده بودهاند که به ارتقای جایگاه فلسطین در سازمانهای بینالمللی و اعطای حقوق ناظر بیشتر به آن منجر شده است.
هلاوه بر این تعداد کشورهایی که فلسطین را به رسمیت میشناسند تا پاییز ۲۰۲۵ به ۱۵۷ کشور افزایش یافت.
شهرهای بزرگی مانند لندن، واشنگتن، مادرید، آنکارا و کیپ تاون شاهد تظاهرات بسیار گسترده صدهاهزار نفری بودهاند که خواستار پایان محاصره و پایان حمایت نظامی از رژیم صهیونیستی شدهاند و پس از سالها رکود سیاسی، جنبش مردمی جهانی را به آرمان فلسطین بازگرداندهاند.
گسترش پاسخگویی بینالمللی برای رژیم صهیونیستی
یکی از مهمترین پیامدهای جنگ، گسترش تحقیقات و اقدامهای قانونی بینالمللی علیه رژیم صهیونیستی بوده است.
در سال ۲۰۲۴، دیوان بینالمللی دادگستری دستورات احتیاطی صادر کرد که تلآویو را ملزم به اتخاذ اقدامهای فوری برای جلوگیری از جنایتهایی که میتواند به نسلکشی در نوار غزه منجر شود و اجازه دسترسی بدون مانع برای کمکهای بشردوستانه را میدهد.
در همین حال، دادستان دیوان بینالمللی کیفری به اقدامهای جدی خود بهمنظور صدور حکم بازداشت برای مقامهای نظامی و سیاسی رژیم صهیونیستی که متهم به جنایات جنگی و کوچ اجباری هستند، ادامه داد.
این تحولات، رژیم صهیونیستی را که دههها از پاسخگویی قانونی بینالمللی مصون بوده است، در معرض آزمونی بیسابقه قرار داد؛ تحلیلگران این را فرسایش تدریجی مصونیت سیاسی که از آن برخوردار بوده است، میدانند.
خسارات اقتصادی و سیاسی رژیم صهیونیستی
گزارشهای اقتصادی تأیید میکنند که رژیم صهیونیستی در طول ۲ سال، در نتیجه عملیات نظامی مداوم و کاهش فعالیتهای تجاری و گردشگری، متحمل ضرری هنگفت شده است.
در اوایل سال ۲۰۲۴، موسسه رتبهبندی مودیز برای اولین بار در بیش از سه دهه، رتبه اعتباری رژیم صهیونیستی را کاهش داد و به کسری مالی فزاینده و کاهش اعتماد سرمایهگذاران اشاره کرد.
- بیشتر بخوانید:
- ناکامی راهبرد آمریکا در قبال منطقه؛ طوفانالاقصی و پیامدهای آن برای منافع واشنگتن
- چرا آمریکا میانجی معتبری نیست؟
در جبهه داخلی، دهها هزار صهیونیست در بحبوحه فرسایش اعتماد به نهاد نظامی و کاهش روحیه، از مناطق مرزی شمال و جنوب آواره شدهاند.
از نظر سیاسی، پس از یک سری اعتراضهای گسترده که خواستار استعفای کابینه نتانیاهو و مسئول دانستن آن در «بزرگترین شکست امنیتی در تاریخ اسرائیل» بودند، درخواستها برای انتخابات زودهنگام در داخل اراضی اشغالی افزایش یافته است.
دستاوردهای میدانی مقاومت فلسطین
علیرغم ویرانیهای گسترده در غزه، مقاومت فلسطین در طول ۲ سال رویارویی، انعطافپذیری و مانور نظامی خود را نشان داده است.
گروههای مقاومت، به فرماندهی گردانهای القسام و گردانهای القدس، به توسعه تاکتیکهای دفاعی و تهاجمی خود ادامه دادهاند و توانایی خود را در تضعیف نیروهای صهیونیست و مجبور کردن آنها به استقرار مجدد در جبهههای متعدد نشان دادهاند.
از نظر سیاسی، این نبرد موضع مردمی فلسطین را متحد کرد و حس اجماع اطراف گزینه مقاومت و رد کوچ اجباری را احیا کرد.
این در زمانی رخ داد که جهان عرب و اسلام شاهد تجدید حیات قوی همبستگی مردمی بودند که در کمپینهای امدادی بینالمللی مانند ناوگان جهانی صمود و ابتکارات «غزه تنها نخواهد ماند» آشکار شد.
طوفانالاقصی و تغییر توازن قدرت
کارشناسان امور رژیم صهیونیستی معتقدند که نبرد طوفانالاقصی صرفا یک رویداد نظامی نبود، بلکه نقطه عطفی بود که توازن قدرت را در منطقه تغییر داد.
با وجود محاصره و تخریب، مقاومت فلسطین ثابت کرده است که همچنان قادر به تهدید قلب اراضی اشغالی است، در حالی که تل آویو با یک چالش دوگانه مواجه است؛ بحران عمیق داخلی و فشار فزاینده خارجی.
دو سال پس از انتفاضه الاقصی، میتوان گفت که فلسطینیها با وجود میدان نبرد ویرانگر و خسارات انسانی، در نبرد سیاسی پیروز شدهاند.
در همین حال، رژیم صهیونیستی با آسیبپذیری بیسابقه امنیتی و اقتصادی و از دست دادن تدریجی هاله بازدارندگی که طی دههها ایجاد کرده بود، مواجه است.
معادله جدید در خاورمیانه تأیید میکند که دوران پس از انتفاضه الاقصی مانند گذشته نیست و آرمان فلسطین جایگاه اصلی خود را در وجدان جهانی بازپس گرفته است، در حالی که رژیم صهیونیستی هر روز به سمت انزوای بینالمللی فزاینده عقبنشینی میکند.
انتهای پیام/