به گزارش خبرگزاری ایمنا، فناوری eSIM به‌سرعت در حال تبدیل شدن به هنجار است، نه‌تنها به‌عنوان جایگزین سیم‌کارت‌های فیزیکی، بلکه به‌عنوان عنصر مرکزی در دستگاه‌های هوشمند، اتومبیل‌های متصل، اینترنت اشیا و خدمات مخابراتی آینده، تا سال ۲۰۳۰، پیش‌بینی می‌شود بخش بزرگی از ارتباطات تلفن همراه و دستگاه‌ها از طریق پروفایل‌های دیجیتال eSIM برقرار شوند، در این مقاله با تحلیل داده‌ها و روندهای بازار، فرصت‌ها و خطراتی که در مسیر رشد این فناوری وجود دارد را بررسی خواهیم کرد.
۱. وضعیت فعلی و آمارهای کلیدی
- طبق گزارش GSMA Intelligence، انتظار می‌رود تا سال ۲۰۳۰ حدود ۶.۷ تا ۶.۹ میلیارد اتصال eSIM در حوزه گوشی‌های هوشمند وجود داشته باشد، که معادل حدود ۷۵-۸۰ درصد از کل اتصالات گوشی‌های هوشمند در سطح جهان خواهد بود.
- در بخش اینترنت اشیا (IoT)، پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهند که تعداد دستگاه‌هایی که از eSIM یا iSIM استفاده می‌کنند از حدود یک میلیارد در ۲۰۲۳ به بیش از ۳.۶ میلیارد در ۲۰۳۰ افزایش خواهد یافت.
- مناطق مختلف جهان با سرعت متفاوتی در حال پذیرش هستند: شمال آمریکا سریعترین رشد را داشته است، اروپا به دنبال آن است، و بازارهایی همچون چین و آمریکای لاتین پیش‌بینی می‌شود رشد زیادی داشته باشند.
۲. روندها و نوآوری‌های پیشرو
چند روند و نوآوری که انتظار می‌رود تأثیر زیادی بر آینده فناوری eSIM داشته باشد:
| روند | شرح |
|---|---|
| iSIM / SIM یکپارچه‌شده در تراشه | iSIM، یعنی چیپ SIM که در سیلیکون دستگاه جاسازی شده و دیگر حتی تراشه جداگانه eUICC ندارد، مصرف انرژی کمتر، کاهش هزینه و حجم را به همراه دارد. |
| گسترش در اینترنت اشیا و دستگاه‌های LPWAN | دستگاه‌های کوچک متعدد که نیاز به اتصال دائمی دارند (مثل حسگرها، گجت‌های پوشیدنی، تجهیزات صنعتی) با نسخه‌های اختصاصی eSIM و مقررات مناسب‌تر رشد خواهند کرد. |
| خودکارسازی و پروفایل چندگانه‌ها | روش‌هایی برای مدیریت خودکار پروفایل‌ها، سوئیچ بین اپراتورها یا شبکه‌ها بدون دست‌کاری سخت‌افزاری، و امکان داشتن چند پروفایل روی یک دستگاه. |
| اتصال خودروها (Connected Vehicles) | اتومبیل‌ها به عنوان یکی از بازارهای عمده برای eSIM شناخته می‌شوند: برای ناوبری، به‌روزرسانی نرم‌افزاری از راه دور، ارتباط بین خودروها (V2V) و بین خودرو و زیرساخت (V2X). |
| بهبود تجربه کاربری و مقررات جهانی | بیشتر اپراتورها و OEM ها تلاش می‌کنند تجربهٔ فعال‌سازی، انتقال پروفایل، و پشتیبانی بین‌المللی را ساده‌تر کنند؛ از طرف دیگر قوانین و مقررات حفاظت داده، امنیت و احراز هویت مورد توجه خواهند بود. |
۳. فرصت‌ها برای کسب‌وکارها و اپراتورها
- بازاری عظیم و در حال رشد: پذیرش بالا در کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه، فرصت برای اپراتورهای موبایل و مجازی برای ارائه خدمات eSIM و سفر (roaming)، بسته‌های بین‌المللی مناسب.
- کاهش هزینه خدمات سیم‌کارت فیزیکی: تولید، توزیع، انبارداری و عرضه سیم‌کارت فیزیکی هزینه‌زا است؛ حذف یا کاهش آن هزینه‌ها را کم می‌کند.
- رقابت جدید و خدمات ارزش افزوده: اپراتورها و OEM ها می‌توانند با ارائه ویژگی‌هایی مثل سوییچ سریع بین اپراتورها، پروفایل‌های چندگانه، بسته‌های roaming هوشمندتر، درآمد جدیدی ایجاد کنند.
- پتانسیل بالا در صنایع IoT و خودرو: شرکت‌هایی که در صنعت خودرو، شهرهای هوشمند، بهداشت و درمان فعالیت می‌کنند می‌توانند با eSIM مزایایی مثل اتصال دائم و به‌روزرسانی از راه دور را استفاده کنند.
۴. چالش‌ها و موانع پیشِ رو
هرچند آینده امیدبخش است، اما چند ملاحظه و چالش وجود دارد:
- پشتیبانی قانونی و مقرراتی در کشورها: در برخی کشورها هنوز قوانین برای اعتبار eSIM یا تأیید آن وجود ندارد یا مقررات اپراتورها محدودیت‌هایی دارند. بدون چارچوب قانونی قوی، رشد ممکن است کندتر باشد.
- پذیرش کاربران و آگاهی عمومی: برخی کاربران هنوز نمی‌دانند eSIM چیست یا چگونه کار می‌کند؛ گذر از سیم‌کارت فیزیکی برای بعضی‌ها تغییر بزرگ است و ممکن است مقاومت داشته باشند.
- امنیت و حریم خصوصی: پروتکل‌هایی مثل Remote SIM Provisioning باید کاملاً امن باشند. آسیب‌پذیری‌هایی که در حملات احتمالی وجود دارد باید رفع شود.
- چالش‌های فنی: سازگاری دستگاه‌ها، نیاز به تراشه‌های خاص، مصرف انرژی مناسب، انتقال آسان پروفایل بین دستگاه‌ها، مشکلات فعال‌سازی و بین‌المللی شدن.
- مسائل اقتصادی برای اپراتورها: کاهش درآمد roaming، سیم‌کارت فیزیکی، فروش سیم‌کارت جدید، ممکن است باعث فشار مالی یا تغییر مدل کسب‌وکار شود.
۵. پیش‌بینی‌ها تا سال ۲۰۳۰
- تعداد اتصالات گوشی هوشمند با eSIM: حدود ۶.۷ تا ۶.۹ میلیارد اتصال در سناریو معمولی
- سهم بازار eSIM در کل اتصالات گوشی هوشمند جهانی: تقریباً ۷۵-۸۰٪ تا سال ۲۰۳۰.
- تعداد دستگاه‌های IoT با eSIM / iSIM: افزایش به ۳-۴ میلیارد دستگاه تا ۲۰۳۰
- ظهور تلفن‌ها و دستگاه‌هایی که فقط eSIM دارند (SIM فیزیکی ندارند)، مخصوصاً در بازارهایی که تنظیمات و مقرراتشان اجازه دهد.
- استفاده گسترده‌تر در اتومبیل‌های متصل، خدمات موبایل تجاری، سفر و roaming هوشمند، بسته‌های اشتراکی منعطف، سوئیچ خودکار بین اپراتورها.
در حال حاضر، اپراتورهای همراه اول و ایرانسل آماده راه‌اندازی فناوری eSIM در ایران هستند. هزینه خرید یا تبدیل سیم‌کارت فیزیکی به eSIM به‌طورمعمول معادل قیمت یک سیم‌کارت فیزیکی جدید است و در برخی طرح‌ها ممکن است رایگان باشد. برای اطلاعات دقیق‌تر، توصیه می‌شود به وب‌سایت رسمی اپراتور خود مراجعه کنید.
قیمت eSIM بین‌المللی (برای استفاده در سفرهای خارجی)
برای استفاده از اینترنت موبایل در سفرهای خارجی، می‌توانید از سرویس‌دهندگان بین‌المللی eSIM استفاده کنید. در زیر برخی از بسته‌های پیشنهادی آمده است:
| اپراتور | حجم داده | مدت زمان | قیمت |
|---|---|---|---|
| GoMoWorld | 7GB | 15 روز | ۱۲.۹۰ دلار |
| GlobaleSIM | 5GB | 21 روز | ۲۴.۰۰ دلار |
| eSIM4Travel | 5GB | 30 روز | ۳۰.۳۸ دلار |
| Roamic | 1GB | 7 روز | ۸.۹۹ دلار |
توجه داشته باشید که این قیمت‌ها ممکن است بسته به نوسانات ارزی و شرایط بازار تغییر کنند. برای اطلاعات دقیق‌تر و خرید، می‌توانید به وب‌سایت‌های رسمی این اپراتورها مراجعه کنید.
آینده فناوری eSIM روشن به نظر می‌رسد و داده‌ها نشان می‌دهند که این فناوری در مسیر تبدیل شدن به یک استاندارد جهانی است؛ نه‌تنها در گوشی‌ها بلکه در دستگاه‌های هوشمند، خودروها و اینترنت اشیا، اما برای تحقق کامل این چشم‌انداز، لازم است اپراتورها، تولیدکنندگان سخت‌افزار، قانون‌گذاران و کاربران همگی با همکاری و هماهنگی پیش بروند. امنیت، مقررات، تجربه کاربری و زیرساخت‌ها شاخص‌های کلیدی هستند که موفقیت در آینده را تعیین خواهند کرد.
پرسش‌های متداول برای آینده فناوری eSIM
۱. آیا eSIM جای سیم‌کارت فیزیکی را کاملاً خواهد گرفت؟
۲. iSIM چه تأثیری بر بازار خواهد داشت؟
۳. کشورهای در حال توسعه چقدر در پذیرش eSIM عقب‌تر هستند؟
۴. چگونه امنیت پروفایل eSIM تضمین خواهد شد؟
۵. آیا اپراتورها برای درآمدزایی مدل جدیدی خواهند یافت؟