به گزارش روز یکشنبه ایرنا، موتاریکا روز شنبه برای شروع دومین دوره ریاست جمهوری پس از وقفه‌ای پنج ساله سوگند یاد کرد. موتاریکا ۸۵ ساله در انتخابات ۲۵ شهریور ماه بیش از ۵۶ درصد آراء را به دست آورد و موفق شد «لازاروس چاکویرا» رئیس جمهوری ۷۰ ساله را شکست دهد. چاکویرا ۳۳ درصد آراء را کسب کرد. رای دهندگان پس از پنج سال تجربه وخامت اوضاع اقتصادی در یکی فقیرترین کشورهای جهان، بای رای خود چاکویرا را بر کنار کردند و مجددا به رئیس جمهوری سابق اقبال نشان دادند.
از زمان انتخابات سال ۲۰۱۴ که موتاریکا از «حزب پیشروی دموکراتیک» در برابر چاکویرا از «حزب کنگره مالاوی» به پیروزی رسید، این چهارمین نبرد انتخاباتی موتاریکا و چاکویرا بود. رای‌گیری روز سه‌شنبه ۲۵ شهریور به نوعی تکرار انتخابات جنجالی اردیبهشت ۱۳۹۸ (مه ۲۰۱۹) نیز بود؛ انتخاباتی که موتاریکا رئیس جمهوری وقت در آن پیروز اعلام شد اما در پی تنش‌ها و ناآرامی‌های پس از انتخابات، دادگاه قانون اساسی اواخر سال ۹۸ نتیجه انتخابات را به علت نقض قوانین و بروز تخلفات انتخاباتی ابطال کرد. انتخابات مجدد در تیر ماه ۱۳۹۹ (ژوئن ۲۰۲۰) برگزار شد و این بار چاکویرا از حزب کنگره مالاوی به پیروزی رسید.
مراسم ادای سوگند ریاست جمهوری موتاریکا در استادیومی در شهر تجاری «بلانتایر» در جنوب مالاوی برگزار شد؛ جایی که حامیان او لباس‌هایی به رنگ سفید و آبی نماد حزب پیشروی دموکراتیک بر تن داشتند. موتاریکا در سخنرانی خود گفت که دولت او کشور را در شرایط بحران اقتصادی تحویل می‌گیرد. او گفت که مالاوی با کمبود شدید مواد غذایی، فشار هزینه زندگی، کمبود منابع ارزی و دشواری فعالیت کسب‌وکارها و کمبود سوخت رو به رو است.
او با بیان اینکه «دولت پولی در بساط ندارد و کسی نمی‌داند پول‌های قرضی کجا رفته است»، در عین حال وعده بهبود اوضاع را داد و گفت: ما این کشور را سر و سامان خواهیم داد. موتاریکا افزود: «من وعده اوضاع گل و بلبل به شما نمی‌دهم اما وعده سختکوشی و تصمیمات دشوار می‌دهم؛ ماه عسل غارت دولت به پایان رسیده است!»
کشور مالاوی وابستگی شدیدی به کشاورزی دارد و در سال‌های اخیر به علت شرایط دشوار آب و هوایی و خشکسالی با مشکلات بیشتری رو به رو شده است. هزینه زندگی در مالاوی که یکی از فقیرترین کشورهای جهان است در یک سال گذشته به شدت بالا رفته است. دو فصل خشکسالی و یک طوفان ویرانگر در سال ۲۰۲۳ موجب دشواری بیشتر زندگی در کشوری شده که ۷۰ درصد جمعیت نزدیک به ۲۲ میلیون نفری آن در فقر زندگی می‌کنند.
پدیده آب و هوایی «ال نینو» در سال ۲۰۲۴ موجب ایجاد شرایط خشکسالی گسترده در کشورهای مختلف جنوب آفریقا شد. ال نینوی ۲۰۲۴ شدیدترین موردی است که در مدت ۴۰ سال گذشته جنوب آفریقا را تحت تاثیر قرار داد و بر مشکلات اجتماعی و اقتصادی افزود. نزدیک به ۲۳ میلیون نفر در کشورهای این منطقه با ناامنی شدید غذایی رو به رو شده اند و بیشترین تاثیر در کشورهای مالاوی، زامبیا، زیمبابوه و موزامبیک ایجاد شده و بیش از یک میلیون نفر در این کشورها در داخل کشورهای خود آواره شده‌اند.
تلاش برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی/ اعزام هیاتی به آمریکا
رئیس جمهوری منتخب مالاوی همچنین از کشورهای جهان خواست که در مالاوی سرمایه‌گذاری کنند و گفت که این کشور به دنبال مشارکت‌های اقتصادی است. وی اعلام کرد که بزودی هیاتی را به آمریکا اعزام خواهد کرد که هدف آن بحث و گفت‌وگو درباره چشم‌انداز آینده مالاوی با مقامات و فعالان اقتصادی آمریکایی بخصوص با توجه به کاهش کمک‌های خارجی آمریکاست.موتاریکا با اعلام اینکه «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا برای او پیام تبریک ارسال کرده است، از آمریکا، انگلیس و اتحادیه اروپا برای حمایت در مبارزه با فساد قدردانی کرد.
حزب کنگره مالاوی نیز اعلام کرد هر چند چاکویرا رئیس جمهوری سابق و شکست خورده در انتخابات، در مراسم ادای سوگند حضور نداشته است اما برای رئیس جمهوری منتخب آرزوی موفقیت و سلامتی کرده است.
چتم‌هاوس: نتایج انتخابات مالاوی درس‌هایی برای آفریقا دارد
اندیشکده انگلیسی «چتم هاوس» نوشت: بازگشت پیتر موتاریکا رئیس جمهوری سابق مالاوی به قدرت از طریق انتخابات دموکراتیک الگویی از انتقال مسالمت‌آمیز قدرت برای کشورهای دیگر است. تغییر دولت از طریق انتخابات دموکراتیک در منطقه جنوب آفریقا امر متداولی نیست و انتقال مسالمت‌آمیز قدرت شایان توجه است. تغییر دموکراتیک دولت در مالاوی نشان می‌دهد که چهارچوب‌ها و روندهای انتخاباتی اهمیت دارند؛ الگوهای رای دادن تغییر می‌کنند و احزاب پس از شکست انتخاباتی می‌توانند مجددا به قدرت بازگردند.
حزب پیشروی دموکراتیک در انتخابات شهریور ماه امسال ۵۶.۸ درصد آراء را کسب کرد و این دومین بار از دهه ۱۹۹۰ تا کنون است که یک حزب بیش از نیمی از آراء را در مالاوی به دست می‌آورد. وفاداری‌ها و علائق منطقه‌ای در این کشور همواره موجب شکاف در آراء شده و از اکثریت یافتن احزاب در انتخابات جلوگیری کرده است. عوامل اقتصادی موجب چرخش آراء به سمت موتاریکا شد. مردم این کشور از شرایط دشوار زندگی از جمله تورم بالا و کمبود سوخت به‌شدت ناراضی هستند. فساد دولتی نیز موجب تشدید تاثیر مشکلات اقتصادی شده است. میزان مشارکت در انتخابات ۷۶.۴ درصد اعلام شد.
فقدان «سولوس چیلیما» معاون سابق رئیس جمهوری که خرداد ماه سال گذشته در سانحه هوایی کشته شد نیز در نتیجه انتخابات امسال تاثیرگذار بود بخصوص که او در انتخابات قبلی نقش مهمی ایفا کرده بود. مالاوی در پی انتخابات جنجالی سال ۲۰۱۹ یک نظام انتخاباتی جدید اجرا کرد که هر نامزد برای پیروزی در دور اول باید بیش از ۵۰ درصد آراء را کسب کند. اکنون نمی‌توان ارزیابی کرد که آیا قانون جدید موجب تغییر رفتار رای‌دهندگان شده اما اختلاف آراء موجب پذیرش سریع شکست از سوی رئیس جمهور چاکویرا شد. این امر همچنین موجب کاهش فشار بر روی دستگاه قضایی و کاهش احتمال خشونت‌های پس از انتخابات شد.
درس دیگر مالاوی برای کشورهای منطقه این است که رهبران سیاسی که با انتخابات و رای مردم کنار گذاشته می‌شوند این بخت را دارند که بار دیگر از راه مشروع و قانونی و با رقابت سیاسی به قدرت بازگردند. موتاریکا در سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۹ در قدرت بود و پس از وقفه‌ای پنج ساله اکنون بار دیگر با رای مردم به قدرت بازگشته است. البته این مساله در غرب آفریقا سابقه دارد و اواخر سال گذشته «جان درامانی محاما» پس از هشت سال بار دیگر از طریق انتخابات به قدرت بازگشت.
در ارتباط با مشکلات اقتصادی، امضای اخیر یک موافقنامه تامین اعتبار با «شرکت فاینانس توسعه» آمریکا برای پروژه عناصر کمیاب «تپه سانگوی» که اتحادیه اروپا نیز آن را پروژه‌ای راهبردی توصیف کرده است، نشان می‌دهد که فرصت‌هایی در بلندمدت وجود دارد اما برای تحقق این ظرفیت‌ها لازم است که دولت مالاوی همچنان به مقررات و نهادهایی که موجب بازگشت آن به قدرت شد، پایبند و متعهد باقی بماند. تغییر قانون انتخابات مالاوی برای الزام داشتن رای اکثریت، مشارکت بالای مردم و وجود دستگاه قضایی آماده برای اجرای معیارهای قانونی همگی موجب تقویت هنجارهای دموکراتیک و حکمرانی در مالاوی می‌شوند. مردم مالاوی انتظار دارند که رهبران این کشور با معیارهای بالاتری از مشروعیت و پاسخگویی سازگار شوند و این باید تعیین کننده فرهنگ دولت جدید همزمان با تلاش آن برای جذب سرمایه‌گذاری باشد.
کشور محصور در خشکی مالاوی در جنوب شرقی آفریقا در همسایگی کشورهای زامبیا، تانزانیا و موزامبیک، بیش از ۱۱۸ هزار کیلومتر مربع وسعت و در حدود ۲۲ میلیون نفر جمعیت دارد.