به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، دکتر کمال اکبری در این نشست که به همت بنیاد شیخ انصاری برگزار شد، با تقسیم‌بندی فرآیند تحولات فرهنگی کشور به هفت مرحله مشخص، به تبیین نقش و جایگاه رسانه در هر یک از این مقاطع پرداخت و چالش‌ها و دستاوردهای هر دوره را مورد بررسی قرار داد.
گام اول: انقلاب اسلامی و رسانه‌های سنتی (نوار و اعلامیه)
وی گام اول را دوره «عصر نوار کاست» و رسانه‌های سنتی خواند و تصریح کرد: اصلی‌ترین عنصر در انتقال پیام انقلاب، نوارهای کاست تکثیرشده و اعلامیه‌های حضرت امام (ره) بود. این محتوا از طریق شبکه گسترده و منسجم روحانیت، از قم تا دورترین روستاها منتقل و توزیع می‌شد. اگر این شبکه قوی وجود نداشت، چنین انتقالی ممکن نبود.
گام دوم: استفاده راهبردی از رسانه‌های جهانی در پاریس
دکتر اکبری با اشاره به دوران اقامت امام خمینی (ره) در نوفل‌لوشاتو، خاطرنشان کرد: در آن برهه، امام با هوشمندی تمام، از رسانه‌های جمعی بین‌المللی استفاده کردند. نوفل‌لوشاتو به مرکزی بزرگ برای انتقال مفاهیم، شعارها و اهداف انقلاب اسلامی به کل جهان تبدیل شد. این کار، کاملاً رایگان و بدون هیچ هزینه‌ای برای انقلاب انجام پذیرفت.
گام سوم: همگرایی رسانه‌های سنتی و مدرن پس از انقلاب
وی به تغییر و اسلامی‌شدن رادیو و تلویزیون پس از انقلاب اشاره کرد و گفت: «مدیریت رادیو و تلویزیون تغییر کرد و نیروهای جدیدی وارد عرصه شدند. در این دوره، یک همگرایی تاریخی بین رسانه‌های سنتی مانند منبر، سخنرانی و نوار با رسانه مدرنی مانند رادیو و تلویزیون به وجود آمد. برای نخستین‌بار، این دو جریان در کنار هم و در یک مسیر قرار گرفتند.
گام چهارم: نقش‌محوری رسانه در دوران دفاع مقدس
وی با تأکید بر نقش بی‌بدیل رسانه در جنگ، بیان داشت: در دوران هشت سال دفاع مقدس، تمام رسانه‌ها، اعم از انقلابی و غیرانقلابی پای‌کار آمدند. صداوسیما با روایتگری از خط مقدم و انتقال روحیه ایثار و مقاومت، نقش بسیار بزرگی را در آن دوره حساس ایفا کرد.
گام پنجم: رسانه در خدمت گفتمان توسعه و سازندگی
دکتر اکبری به تحول نقش رسانه پس از جنگ پرداخت و توضیح داد: از دهه ۷۰ به بعد، کشور وارد فاز سازندگی و توسعه اقتصادی شد. در این مقطع، رسانه ملی مأموریت یافت تا مردم را با گفتمان توسعه همراه کند. خود رسانه نیز به‌سرعت توسعه پیدا کرد و به تعداد شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی به طور چشمگیری افزوده شد.
گام ششم: مواجهه با تهاجم ماهواره و اینترنت
رئیس دانشکده صداوسیما، ورود ماهواره و اینترنت را یک چالش بزرگ فرهنگی توصیف کرد و گفت: ماهواره باهدف یکسان‌سازی فرهنگی جهانی و بر اساس هژمونی آمریکا و نظام لیبرال دموکراسی به میدان آمد. ما در مقابل این پدیده منحوس ایستادیم و با راه‌اندازی شبکه‌های متعدد داخلی و تولید فیلم و سریال کیفی، تلاش کردیم عرصه را بر رقیب تنگ کنیم.
گام هفتم: ظهور شبکه‌های اجتماعی و تغییر پارادایم رسانه‌ای
وی عصر حاضر را دوران سلطه شبکه‌های اجتماعی دانست و اظهار کرد: با آمدن پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی تعاملی، برای اولین‌بار سلطه دولت‌ها بر عرصه رسانه شکسته شد. این شبکه‌ها در خارج از ایران و بر اساس فرهنگ و نیازهای دیگران طراحی و مدیریت می‌شوند و هدف نهایی آنها هماهنگ‌سازی فرهنگ جهانی مطابق میل خود است.
اکبری در پایان با اشاره به تکثر رسانه‌ای و بیداری عمومی در عصر حاضر، خاطرنشان کرد: امروزه باوجود شبکه‌های اجتماعی، دیگر امکان زورگویی رسانه‌ای نظام سلطه مانند گذشته وجود ندارد. دنیا وارد چرخه جدیدی از رسانه شده است. ما نیز باید با هوشمندی، برنامه‌ریزی کنیم و از این فضای جدید به بهترین شکل استفاده کنیم.
