در سال‌های اخیر، بازار کار با تحولات گسترده‌ای روبه‌رو بوده است که نسل Z را با چالش‌های جدیدی مواجه کرده است. این نسل، که از اواسط دهه 1990 تا اوایل دهه 2010 متولد شده‌اند، با ویژگی‌ها و انتظارات خاص خود وارد بازار کار شده‌اند.

کاهش فرصت‌های شغلی ورودی,ناهماهنگی مهارت‌ها با نیازهای بازار,رقابت شدید در بازار کار، مشکلات روانی و استرس شغلی از جمله چالش های اصلی مهمترین چالش های اصلی نسل z در بازار کار است.

تحقیقات نشان می‌دهد که از 2024، تعداد آگهی‌های شغلی ورودی در سطح جهانی 29 درصد کاهش یافته است. این کاهش فرصت‌ها، به‌ویژه برای نسل Z که در ابتدای مسیر شغلی خود هستند، مشکلاتی را ایجاد کرده است. این نسل به دنبال فرصت‌هایی هستند که نه تنها از نظر مالی مناسب باشند، بلکه امکان رشد و پیشرفت شغلی را نیز فراهم کنند .

اگرچه نسل Z از نظر دیجیتال ماهر هستند، اما بسیاری از آن‌ها با کمبود مهارت‌های تخصصی مانند برنامه‌نویسی، تحلیل داده‌ها و بازاریابی دیجیتال مواجه هستند. این ناهماهنگی بین مهارت‌های آموخته‌شده در آموزش‌های رسمی و نیازهای واقعی بازار کار، مانع از ورود موفق آن‌ها به مشاغل مورد نظر می‌شود .

هم‌زمان با افزایش استفاده از فناوری‌های نوین، شرکت‌ها قادر به جذب استعدادهای برتر از سراسر جهان هستند. این امر رقابت را برای نسل Z که ممکن است تجربه کمتری داشته باشند، دشوارتر کرده است. برای موفقیت در این بازار رقابتی، نسل Z باید برندسازی شخصی، شبکه‌سازی مؤثر و ارائه ارزش افزوده را در اولویت قرار دهند .

نسل Z به‌عنوان "نسل نگران" شناخته می‌شوند. اضطراب، استرس و مشکلات روانی از جمله عواملی هستند که بر عملکرد شغلی آن‌ها تأثیر می‌گذارند. این مشکلات می‌تواند انگیزه، بهره‌وری و حتی تمایل به ورود به بازار کار را کاهش دهد .

سید مالک حسینی, معاون اشتغال وزارت کار در آخرین اظهارات خود درباره تحولات بازار کار به پروژه‌های کلیدی مانند سامانه جامع بازار کار اشاره کرد و اظهار داشت: در این سامانه، داده‌های بزرگی از فارغ‌التحصیلان دانشگاهی (به‌ویژه دانشگاه‌های زیرمجموعه وزارت علوم)، سوابق بیمه‌ای و شغلی تجمیع شده و امکان اطلاع‌رسانی سریع از وضعیت اشتغال را فراهم می‌کند. ما در این سامانه جامع تلاش کردیم از مسیر وب سرویس به سایر سامانه ها مانند نظام بانکی، تامین اجتماعی، ثبت و مانند این متصل شویم. هدف ما توسعه ظرفیت و کیفیت خدمات دهی از طریق سامانه‌های موجود برای مخاطبان است تا در سریع‌ترین زمان ممکن و با کمترین فعالیت، به بازار کار دسترسی داشته باشند.

حسینی با تمرکز بر تحولات بازار کار و به ویژه بازار کار غیررسمی و نیازهای نسل جدید (نسل Z و دهه 70 به بعد)، تأکید کرد: این نسل ترجیح می‌دهد در فضای هوشمند کار کند و تقاضای آن‌ها نیز بر همین اساس است؛ بنابراین، ما تلاش داریم خدماتمان را متناسب با این خواست ارائه کنیم تا گام‌به‌گام به اهداف تحول دیجیتال همزمان با تغییر نسلی در بازار کار برسیم.

‌کارشناسان دربیان راهکارها برای بهبود بازار کار تقویت آموزش‌های مهارتی، ایجاد فرصت های شغلی مناسب و حمایت از سلامت روانی را پیشنهاد می دهند. ضروری است که سیستم‌های آموزشی به‌جای تمرکز صرف بر مدارک دانشگاهی، بر آموزش مهارت‌های عملی و تخصصی تأکید کنند. برگزاری دوره‌های کارآموزی، بوت‌کمپ‌ها و آموزش‌های آنلاین می‌تواند به نسل Z کمک کند تا مهارت‌های مورد نیاز بازار کار را کسب کنند.

دولت‌ها و بخش خصوصی باید با ارائه مشوق‌های مالی و تسهیلات، زمینه‌های ایجاد مشاغل ورودی و کارآموزی را فراهم کنند. این اقدامات می‌تواند به کاهش نرخ بیکاری در بین نسل Z کمک کند.

ایجاد محیط‌های کاری حمایتی که به سلامت روانی کارکنان اهمیت دهند، می‌تواند به افزایش بهره‌وری و رضایت شغلی نسل Z منجر شود. برگزاری دوره‌های آموزشی در زمینه مدیریت استرس و مشاوره‌های روانی از جمله این اقدامات است.

بنابراین گزارش, نسل Z با ویژگی‌ها و انتظارات خاص خود وارد بازار کار شده است. اگرچه با چالش‌هایی مواجه هستند، اما با ارائه آموزش‌های مهارتی، ایجاد فرصت‌های شغلی مناسب و حمایت از سلامت روانی، می‌توان به بهبود وضعیت شغلی این نسل کمک کرد. با توجه به پتانسیل بالای نسل Z در استفاده از فناوری‌های نوین، سرمایه‌گذاری در این حوزه می‌تواند به رشد اقتصادی و توسعه پایدار کشورها منجر شود.