به گزارش ایرنا، فرصت‌های زیادی در استان کرمانشاه برای جذب سرمایه‌گذار و پیشرفت اقتصادی وجود دارد اما متاسفانه به دلیل نبود زیرساخت‌های کافی همین فرصت‌ها به تهدید بدل شده‌اند.
کرمانشاه، به دلیل مرز مشترک طولانی با کشور عراق، منابع طبیعی غنی، زمین‌های حاصل‌خیز و نیروی انسانی جوان در زمره استان‌های برخوردار از ظرفیت‌های کم‌نظیر اقتصادی محسوب می‌شود اما نبود زیرساخت‌های پایه این فرصت‌ها را به پاشنه آشیل توسعه تبدیل کرده و به‌جای شکوفایی، رکود و مهاجرت را به بار آورده است؛ فرصت‌های اقتصادی زمانی فرصت‌اند که بستر لازم برای بالفعل شدن داشته باشند.
استانی مرزی که به دلیل دسترسی مستقیم به بازار عراق، ظرفیت‌هایی منحصر به‌فردی در حوزه کشاورزی، صنعت، گردشگری و ترانزیت دارد اما نبود زیرساخت‌های فنی و خدماتی کافی موجب شده این ظرفیت‌ها نه‌تنها به فرصت تبدیل نشوند بلکه به تهدیدی برای توسعه بدل گردند؛ از یک‌سو سرمایه‌گذار می‌آید و با نگاه امیدوار وارد گود می‌شود اما از سوی دیگر در همان مراحل اولیه امکان‌سنجی پروژه را نیمه‌تمام رها می‌کند چراکه نه برق کافی هست، نه جاده مطمئن و نه دسترسی ارتباطی پایدار.
شهرک‌های صنعتی بی‌زیرساخت، سرمایه‌گذاران بی‌انگیزه
شهرک‌های صنعتی در کرمانشاه، به‌جای آنکه مأمن تولید و اشتغال باشند با نبود خدمات زیربنایی مانند برق، آب و جاده به محل سردرگمی تولیدکنندگان تبدیل شده‌اند؛ سرمایه‌گذار نمی‌خواهد سال‌ها منتظر انشعابات باشد یا هزینه زیرساخت را خودش تامین کند؛ وقتی این مشکلات پیش‌ِ پا افتاده حل‌نشده باقی بماند نتیجه‌اش چیزی جز فرار سرمایه و افزایش بیکاری نیست.
در شهرک‌های صنعتی استان که باید موتور محرک تولید و اشتغال باشند نبود زیرساخت‌های پایه مانند انشعاب برق، آب صنعتی، تصفیه‌خانه فاضلاب، سردخانه، انبار و حتی اینترنت با سرعت بالا باعث شده بسیاری از واحدهای تولیدی تعطیل یا نیمه‌فعال باشند.
یکی از فعالان صنعتی در شهرک صنعتی بیستون به خبرنگار ایرنا گفت: در مرحله گرفتن مجوز و انشعاب برق چندین ماه معطل ماندیم، در حالی‌که هزینه‌های اولیه را پرداخت کرده‌ایم؛ وقتی یک سرمایه‌گذار این وضعیت را می‌بیند ترجیح می‌دهد اصلا وارد این فضا نشود و با این شرایط حتی تولیدکنندگان بومی هم یکی‌یکی می‌روند.
حمل‌ونقل و مرز؛ ظرفیت‌هایی که استفاده نمی‌شوند
وجود چند مرز رسمی و بازارچه‌های مرزی در استان کرمانشاه به‌ویژه مرز استراتژیک خسروی می‌تواند محور توسعه صادرات، ترانزیت کالا و تعاملات منطقه‌ای باشد، اما نبود زیرساخت ریلی، ضعف جاده‌ای، کمبود بارانداز و ناتوانی در بهره‌برداری از منطقه آزاد قصرشیرین باعث شده این فرصت‌ها بلااستفاده بمانند؛ مرز بدون پشتیبانی زیرساختی فقط یک خط روی نقشه است.
کارشناسان معتقدند اتصال ریلی به مرز خسروی باید در اولویت پروژه‌های ملی قرار گیرد تا زمینه برای صادرات کالاهای ایرانی و جذب سرمایه‌گذاری خارجی فراهم شود.
پیامدهای اجتماعی عقب‌ماندگی زیرساختی
کمبود زیرساخت نه‌فقط اقتصاد را فلج کرده بلکه زندگی اجتماعی را هم در استان تحت تاثیر قرار داده است؛ جوانان امیدی به اشتغال در زادگاهشان ندارند، کسب‌وکارهای محلی یکی‌یکی بسته می‌شوند و نارضایتی عمومی افزایش یافته است؛ زمانی که زیرساختی نباشد جامعه احساس رهاشدگی می‌کند و این حس از خود عقب‌ماندگی خطرناک‌تر است.
نبود زیرساخت‌ها فقط اقتصاد را زمین‌گیر نکرده بلکه تاثیرات اجتماعی سنگینی نیز داشته است، مهاجرت گسترده جوانان، تعطیلی واحدهای کوچک، بی‌اعتمادی عمومی به آینده و افزایش بیکاری از جمله نتایجی است که مردم کرمانشاه با آن دست و پنجه نرم می‌کنند.
در بسیاری از مناطق استان مردم احساس می‌کنند که دیده نمی‌شوند، وقتی جوانان برای راه‌اندازی یک کسب‌وکار با موانعی مانند بحران آب، جاده و برق مناسب مواجه می‌شوند ناگزیر به مهاجرت فکر می‌کنند؛ این نه‌تنها یک زیان اجتماعی بلکه تهدیدی برای هویت جمعی استان است.
وعده‌های بی‌سرانجام و پروژه‌های نیمه‌تمام
از طرح‌های عمرانی بزرگ گرفته تا وعده‌های کوچک محلی، فهرستی از پروژه‌ها در استان وجود دارد که از ایام گذشته تا به امروز یا متوقف شده‌اند یا به کندی پیش می‌روند؛ این بی‌سرانجامی مردم را سردرگم کرده و طرح‌های نیمه‌تمام نه‌فقط کارکرد ندارند بلکه خود به مانعی در برابر طرح‌های جدید بدل شده‌اند؛ زمان آن رسیده که وعده‌ها جای خود را به اقدام دهند.
پروژه‌هایی که قرار بود شتاب‌دهنده توسعه باشند سال‌هاست در فهرست طرح‌های نیمه‌تمام خاک می‌خورند، از طرح توسعه شهرک‌های صنعتی گرفته تا ارتقای سیستم فاضلاب، از راه‌اندازی منطقه آزاد قصرشیرین گرفته تا اتصال راه‌آهن کرمانشاه به مرز خسروی؛ وعده‌ها یکی‌یکی آمدند و رفتند اما در عمل اتفاق ملموسی رخ نداده است.
کارشناسان توسعه منطقه‌ای تاکید می‌کنند که پیشرفت استان بدون تکمیل زیرساخت‌های اساسی ممکن نیست، برای دست‌یابی به یک توسعه متوازن برنامه‌ریزی منسجم، تخصیص بودجه عادلانه، شفافیت در اجرای پروژه‌ها و تسهیل حضور بخش خصوصی از عوامل این اتفاق هستند.
راه توسعه از تکمیل زیرساخت می‌گذرد؛ بدون آب و برق و جاده، سرمایه‌گذار نمی‌ماند
علی مرشدی، کارشناس توسعه منطقه‌ای در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا گفت: کرمانشاه از ظرفیت‌های بالایی در حوزه‌های صنعتی، کشاورزی و تجاری برخوردار است اما تا زمانی که زیرساخت‌های اساسی مانند برق پایدار، آب، جاده و شبکه‌های ارتباطی تامین نشود سرمایه‌گذاری در استان با ریسک بالا مواجه است و فرصت‌ها به تهدید تبدیل می‌شوند.
وی با بیان اینکه بسیاری از سرمایه‌گذاران به دلیل همین کمبودها، عطای سرمایه‌گذاری را به لقایش می‌بخشند و ترجیح می‌دهند به استان‌های دیگر بروند، ادامه داد: برای پیشرفت پایدار در استان نیازمند یک برنامه‌ریزی جامع و اولویت‌بندی پروژه‌های زیرساختی هستیم.
مرشدی افزود: تکمیل راه‌آهن کرمانشاه تا مرز خسروی، تجهیز شهرک‌های صنعتی به خدمات پایه و توسعه زیرساخت‌های ارتباطی باید در اولویت مسئولان استانی و کشوری قرار گیرد؛ تنها در این صورت است که می‌توان زمینه جذب سرمایه‌گذاری واقعی را فراهم و کرمانشاه را از چرخه وعده‌ها و پروژه‌های نیمه‌تمام خارج کرد.
کلام آخر؛ کرمانشاه شایسته توقف نیست
کرمانشاه، سرزمینی با قدمت هزاران سال، فرهنگ غنی و مردمی صبور، سزاوار آن نیست که درگیر نبود زیرساخت باقی بماند؛ این استان می‌تواند موتور محرک توسعه غرب کشور باشد در صورتی که دیده شود و امکاناتش به اندازه استعدادهایش رشد کند؛ این مردم دیگر وعده نمی‌خواهند بلکه زیرساخت می‌خواهند و مسیر توسعه باید از همین‌جا آغاز شود.
کرمانشاه، دروازه ورود فرهنگ و تجارت به ایران و از نقاط راهبردی کشور است؛ این سرزمین با تکیه بر تاریخ، تنوع قومی و منابع طبیعی‌اش شایسته ایستادن در صف انتظار توسعه نیست و مردمانش خواهان پیشرفت‌اند اما پیش‌نیاز آن فقط یک چیز است، زیرساخت‌هایی که هنوز نیامده‌اند.
اگر مسوولان بخواهند چشم از آمارها بردارند و واقعیت میدانی را ببینند کرمانشاه می‌تواند نه‌تنها از مصرف‌کننده به تولیدکننده، بلکه به قطب صادرات غرب کشور تبدیل شود، اما تا زمانی‌که توسعه فقط در کاغذها رخ دهد و نه در زمین، این استان همچنان قربانی وعده‌ها و پروژه‌های ناتمام خواهد ماند.
به گزارش ایرنا، کلانشهر کرمانشاه دارای ۲ بافت قدیمی و جدید است، بافت قدیمی که قدمت آن به عقیده باستان شناسان به هشت تا ۱۲ هزار سال پیش برمیگردد و به عقیده آنان برخلاف دیگر مناطق ایران که مقطعی مورد سکونت بوده مردمان آن زمان در این بازه زمانی به صورت مستمر در این مکان سکونت داشته اند و یک بافت جدید که روز به روز نیز در حال افزایش است.
البته اگر بخواهیم به سال های دورتر برویم طبق یافته های باستان شناسان قدیمی ترین آثار سکونت در این شهر به دوره پارینه سنگی کُهن باز میگردد که از این آثار یافت شده در آن دوره می توان گفت قدمت این منطقه برای سکونت به ۷۰۰ هزار سال تا یک میلیون سال قبل باز می رسد.
بسیاری از اقلام که برای نخستین بار مورد استفاده بشر قرار گرفته در این شهر ابداع شده است؛ نخستین انسان هایی که ۹ هزار سال پیش بعد از گرم شده زمین زندگی در غارها را رها کرده و به یکجا نشینی روی آوردند مردمان این بوم و بر بودند، تولید نخستین خشت خام برای استفاده در صنعت و خانه سازی، اولین روستای خاورمیانه در دوران نوسنگی، سفال برای اولین بار در این منطقه اختراع شد و ساکنان این منطقه بعد از کشف و ساخت سفال به فعالیت های صنعتی روی آوردند و بسیاری از اولین های دیگر تاریخ بشر در این شهر اتفاق افتاده است.
کرمانشاه یکی از شاهراه های ارتباطی خاور و باختر و کهن‌ترین راه گذر از ایران به میان‌رودان (بین النهرین امروزی) است؛ این شهر به دلیل قرار گرفتن در چهارراه دو محور شمال به جنوب و خاور به باختر و نیز همسایگی با کشور عراق و واقع شدن بر سر راه شهرهای زیارتی کربلا و نجف از اهمیت بسیاری برخوردار است.
این شهر در تاریخ باستان به عنوان دروازه ورودی آسیا به میان رودان شناخته شده و دلیل آن وجود بزرگترین راه ارتباطی در فلات ایران، چین و هندوستان با ساکنان آن زمان میان رودان بوده است که در اصطلاح باستان شناسی این راه را راه شاهی نیز می نامند.