به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، حجت‌الاسلام سید مصطفی حسینی نیشابوری، رئیس مرکز بین‌المللی قرآن و تبلیغ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، در گفت‌وگو با ایرنا درباره همایش تبلیغ نوین دین سخن گفت.
حسینی نیشابوری که دبیر دائمی جایزه جهانی اربعین است، پیش از این مسئولیت‌های متعددی در حوزه‌های علمی، فرهنگی و پژوهشی داشته است؛ از جمله مدیرکل بین‌المللی تبلیغ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، رئیس سابق مرکز بین‌المللی علوم وحیانی اسرا، مدیر حوزه علمیه امام رضا(ع) و مدیر گروه آینده‌پژوهی اندیشکده اسوه.
او در مصاحبه دیگری،با عنوان دیپلماسی قرآنی، تصاویر از ایران را ترمیم می‌کند، درباره نقش مرکز بین‌المللی قرآن و تبلیغ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در دیپلماسی قرآنی سخن گفته بود.
حسینی نیشابوری درباره تشکیل قرارگاه تبلیغ بین‌الملل گفت: یکی از مسائل بزرگی که در سال‌های اخیر شناسایی کردیم و کلان‌مسأله ما بود، انسجام در حوزه تبلیغ بین‌الملل است. مقام معظم رهبری در جلسه‌ای که مربوط به مبلغین بود، فرمودند «من نگران امر تبلیغ هستم» و بعد فرمودند «تبلیغ در مرتبه اول جای دارد.» این سخنان وظیفه ما را بسیار سنگین کرد.
وی افزود: من از مسئولان و کسانی که دست‌اندرکار اداره تبلیغ بین‌الملل بودند و از نهادهای مختلف مثل مجمع جهانی اهل بیت (ع)، مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، جامعة المصطفی العالمیه، حوزه علمیه، آستان قدس رضوی و نهادهای دیگر خواستم که قرارگاه تبلیغ بین‌الملل را تشکیل دهیم و ظرفیت‌هایی که دستگاه‌های مختلف و همچنین نهادهای مردمی دارند را با یکدیگر هم‌افزا کنیم تا بتوانیم این نگرانی ای را که رهبر انقلاب می‌فرمایند را برطرف کنیم و شاهد انسجامی در فرایند تبلیغ بین‌الملل باشیم.
چرخه تبلیغ بین‌الملل از نیازسنجی در خارج از کشور شروع می‌شود
حسینی نیشابوری ادامه داد: چرخه تبلیغ بین‌الملل از نیازسنجی در خارج از کشور شروع می‌شود. ما باید اول نیازها را به صورت دقیق بشناسیم که در چه کشوری و بلکه مشخص‌تر در چه ایالت و شهری حتی در چه مرکزی، مسجدی یا دانشگاهی، نیاز مردم چیست. آیا آنها به یک نفر متخصص پاسخگویی به شبهات نیاز دارند؟ چه شبهاتی در آن منطقه وجود دارد؛ شبهات کلامی، فلسفی، تفسیری، تاریخی یا عقیدتی؟ و بعد از اینکه فهمیدیم جنس نیازها چیست، باید آن را به دستگاه‌های مربوط منتقل کنیم و این دستگاه‌ها یا به تعبیر مقام معظم رهبری، کانون‌های تربیت مبلغ، مثل حوزه‌ها و دانشگاه‌هایی که تربیت کننده نیروی انسانی متخصص در این امر هستند، بر اساس نیازسنجی ما باید بدانند اکنون چند نفر را با چه تخصصی و چه مهارتی پرورش دهند.
او با تشریح شرایط تربیت مبلغان گفت: اگر تمام ویژگی‌ها را به آنها بدهیم که در مهارت‌آموزی‌شان به کار بگیرند و نیروی انسانی مبتنی بر نیازسنجی آماده شود، مقدمات دیگری وجود دارد. ما برای اینکه یک مُبلغ را در یک جانمایی درست به کار بگیریم، باید یک محتوای دائمی به‌روزشده به او بدهیم. با این که او دانش‌آموخته و مهارت‌های زیادی به دست آورده، توانایی چند زبانه بودن هم دارد اما چون علم همواره در حال پیشرفت است، ما باید بتوانیم بانک محتوایی به زبان‌های مختلف در همه جای دنیا، در دسترس مبلغان قرار دهیم که وقتی اراده کرد، به مقالات جدید، پایان‌نامه، کتابخانه الکترونیک و استفاده از هوش مصنوعی برای سرعت گرفتن و بسیاری از توانمندی‌های دیگر در آن موضوع دسترسی داشته باشد. به همین دلیل ما یک بانک محتوایی هم آماده کردیم و در اختیار مبلغان گذاشتیم.
رئیس مرکز بین‌المللی قرآن و تبلیغ افزود: کار دیگری که باید انجام شود، این است که باید نظارت و ارزیابی دقیقی به صورت شبکه‌ای بر فعالیت مبلغان انجام شود؛ رتبه‌سنجی شوند و بتوانند نیازهای مردم را در کشورهای دیگر حتی در حوزه برآورده کنند. مثلاً کسی که در حقیقت در حوزه تبلیغ فعالیت می‌کند، باید بتواند تبیین‌گر و مشاور خوبی باشد، مشکلی از مشکلات مردمش را حل کند و بتواند به ارتقای حوزه معنوی و اخلاقی کشورش کمک کند و بنابراین از این جهت هم باز این فرآیند و چرخه باید دائماً پویا باشد.
حسینی نیشابوری با تاکید بر لزوم ایجاد بانک اطلاعاتی بیان کرد: یکی از بخش‌هایی که به تأمل بیشتر نیاز داشت، قرارگاه تبلیغ بین‌الملل بود. به همین دلیل ما به این فکر افتادیم که یک بانک اطلاعاتی شکل بگیرد و دغدغه‌مند باشیم و لذا این قرارگاه را با مشورت‌های لازم راه‌اندازی کردیم.
دیدار جمعی طلاب و مبلغان دینی با رهبر انقلاب، ۱۴۰۲
او گفت: این کار یک اقدام تحولی است و واقعیت این است که ما می‌دانستیم نسبت به تکنولوژی و تکنولوژی برتر دورماندگی داریم. رهبر انقلاب فرمودند «امروز هوش مصنوعی با شتاب حیرت‌دهنده‌ای پیش می‌رود در مساله هوش مصنوعی، بهره‌بردار بودن امتیاز نیست. این فناوری لایه‌های عمیقی دارد که باید بر آن لایه‌ها مسلط شد و استفاده کرد.» ضرورتی که خود ما احساس کردیم، باعث شد در قرارگاه تبلیغ بین‌الملل به این تصمیم برسیم که برای شروع و تکمیل بانک اطلاعاتی، همایش تبلیغ نوین را برگزار کنیم.
رئیس مرکز بین‌المللی قرآن و تبلیغ، با برشمردن اهداف همایش گفت: یکی توجه دادن فعالین این عرصه به اهمیت ابزار جدید و این که فضای مجازی چقدر می‌تواند به تبلیغ کمک کند. ما به اعتبار منبرهای سنتی در جای خودش کاملا ملتزم هستیم و می‌دانیم که همه آن ابزارهای سنتی لازم و ضروری است اما در دنیای امروز همانطور که افراد به مسجد می‌آیند و به سخنران منبر سنتی گوش می‌دهند، ساعت‌ها هم وقت می‌گذارند برای اینکه از طریق گوشی موبایل به اطلاعات دسترسی پیدا کنند.
وی افزود: این صرف وقت و عمر در فضای مجازی، همچنان که تهدید است فرصتی است؛ فرصت از این ناحیه که ما می‌توانیم با تولید محتوای درست و ارائه جذاب، هوشمندانه، دقیق و پوشش نیازهای کسی که در این فضاست، او را به به شکل بهتری در حوزه معرفتی، اخلاقی و دینی از اطلاعات برخوردار کنیم.
هدف همایش ساختن شبکه مبلغان است
حسینی نیشابوری اظهار داشت: همایش تبلیغ نوین، سرآغاز یک ریل‌گذاری تحولی در استفاده به جا و درست از تکنولوژی جدید برای خدمت‌رسانی در حوزه‌ای است که در گذشته به شکل سنتی ارائه می‌شده است. آن گونه که در پوستر و تیزر همایش تبلیغ نوین دین هم هست، دایره کار را وسیع دیده‌ایم. یعنی اگر کسی هر دغدغه دین‌مداری و التزام به دین و نشر معارف دارد، می‌تواند در این مسابقه شرکت کند. در حقیقت این همایش، یک روزه نیست. بلکه از زمانی که آغاز می‌شود، با نشست‌ها و رویدادهای مختلف ادامه پیدا می‌کند.
وی با اشاره به برگزاری یک پیش نشست همایش در گرجستان بیان داشت: این پیش نشست با رونمایی از دو سایت حوزه خانواده و سبک زندگی شروع شده و هفته به هفته، در شهرها و کشورهای مختلف ادامه پیدا می‌کند. روز اختتامیه این همایش هشتم بهمن است که برگزیدگان معرفی می‌شوند ولی تا آن روز ما به یک بانک اطلاعاتی از فعالان حوزه تبلیغ بین‌الملل رسیده‌ایم و بعد از تشکیل این بانک اطلاعاتی، اتصال این مبلغان به یکدیگر و ساختن شبکه مدنظر است.
حسینی نیشابوری اضافه کرد: از آن روز به بعد برای اینکه فعالان حوزه بین‌الملل تبلیغ نوین دین، بتوانند به یک شیوه‌نامه مشترک، متقن، استاندارد و دقیق برسند که زبان حقیقت و معنویت باشد، باید به گونه ای عمل کنیم که اگر کسی وارد فضا و بستری می‌شود یا از اپلیکیشنی(سامانه ای) استفاده می‌کند و دغدغه دارد که نسبت به حقایق جهان آگاه شود، حتی از حوزه‌هایی مثل هستی‌شناسی، نباید نسخه‌های دروغین به او جواب بدهد و ما نباید میدان را خالی کنیم.
وی تاکید کرد: ما باید همه جا حضور داشته باشیم. در این صورت، دیگر فقط آن مبلغان مصطلح نقش‌آفرینی نمی‌کنند. افراد می‌توانند با داشته‌های معلوماتی خوب در حوزه دین و توانمندی‌های خود از ابزار امروزی استفاده کنند. گاهی اوقات یک پیام دقیق و درست در زیر یک پست می‌تواند به اندازه چند ساعت سخنرانی بر بالای منبر کار کند. گاهی حضور در یک جمع مجازی و گفتن یک حقیقت به اندازه یک کتاب ارزش و اهمیت دارد. به همین دلیل ما صرفاً شبکه مبلغان مصطلح تخصصی را پوشش نمی‌دهیم. گرچه این‌ها برای ما خیلی مهم هستند ولی مبلغان نخبه، کارآزموده و تراز اول بسیاری داریم که می‌توانند به افراد در حوزه تبلیغ عمومی و به ویژه حوزه ترویجی به اینکه روایت درستی از واقعیت‌ها و حقیقت‌ها بازگو شود، کمک کنند.
وی گفت: جنگ رسانه، جنگی است که باید به بیداری در فضای مجازی بیانجامد، هر چقدر ما بتوانیم افراد باوجدان بیدار را آگاه کنیم و افکار عمومی دنیا را به سمت حقیقت، سمت درست تاریخ رهنمون باشیم، افکار عمومی نیز می‌توانند حکام کشورها را تحت فشار قرار دهند و بر آن اساس دیگر فضا به گونه‌ای است که غاصبین و ستمگران دنیا احساس نمی‌کنند که یک فضای بازی دارند، برای اینکه بتوانند نسل‌کشی کنند.
رئیس مرکز بین‌المللی قرآن و تبلیغ بیان داشت: هدف غایی ما از فعال کردن و ضریب دادن به تبلیغ نوین دین این است که همه کسانی که دل در گرو دین و معنویت دارند، بتوانند یکدیگر را پیدا کنند، به حرف واحد و به ید واحد برسند، در دنیای اسلام به سمت امت واحده حرکت کنند و در فراتر از دنیای اسلام به سمت اردوگاه و جبهه مستضعفین، در مقابل جبهه مستکبرین حرکت کنند که اگر این شکل بگیرد، افراد و جریان ها در حوزه چپاول، استکبار و ظلم اینقدر دستشان باز نیست تا وقیحانه چند صد خبرنگار را مظلومانه به شهادت برسانند و این همه کودک و زن را بکشند یا این همه خفقان به اسم آزادی درست کنند. شما در همان غرب می‌بینید یک بانوی دانشجوی ایرانی به جرم دفاع از حق، به زندان می‌رود.
وی در تشریح انتخاب هیأت داوران این همایش گفت: اعضای شورای سیاست‌گذاری این همایش، همان اعضای قرارگاه تبلیغ بین‌الملل هستند. داوری بخش‌ها، بستگی به این دارد که چه رشته‌هایی در همایش شرکت کننند. بعضی از این رشته‌ها، حوزه‌های فنی، هنری و تخصصی هستند. بنابراین باید استادان اعضای هیات علمی، افراد مجرب در آن رشته دعوت شود و در میان داوران ما خواهند بود.
حسینی نیشابوری افزود: ما هرچقدر سطح داوری‌ها را بالاتر ببریم و از استادان مجرب استفاده کنیم، به عدالت در بخش داوری نزدیکتر هستیم؛ ضمن اینکه قرار نیست که این یک کار درون سازمانی باشد؛ گرچه سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی به عنوان قرارگاه فرهنگی نظام جمهوری اسلامی در امور بین‌المللی راهبری فعال است و دبیرخانه همایش نیز سازمان فرهنگ و ارتباطات است ولی بی‌تردید از همه ظرفیت‌ها استفاده خواهیم کرد.
همایش تبلیغ نوین دین فراسازمانی و فراملی است
حسینی نیشابوری گفت: چون تبلیغ نوین دین، بسیار متنوع و گسترده است، شاید همه دانشکده‌ها، دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها بتوانند به ما کمک کنند. از همه استادان و کارشناسان زبده در حوزه فناوری‌های نوین دعوت می‌کنیم که این همایش را کار خودشان بدانند. زیرا این همایش یک همایش فراسازمانی و بلکه فراملی است و باید جهانی فکر کنیم و حتی از ظرفیت‌های خارج از کشور در بخش داوری و در حوزه‌های تعاملی استفاده کنیم.
رئیس مرکز بین‌المللی قرآن و تبلیغ، اضافه کرد: شاید تنها دغدغه من این است که این کار دچار شعارزدگی و صرفا یک کار نمایشی شود و لذا این کار باید به خروجی‌های موثر و همچنین تولید و معرفی آثار شاخص منجر شود که هم با کیفیت باشند و هم کاملاً در ابعاد بین‌المللی قابل عرضه باشند.
وی اضافه کرد: این مرکز، استراتژی(راهبرد) کلان خود را بر پایه نگاه تقریبی و وحدت آفرین بنیان نهاده است. بنابراین به موضوع هایی که باعث تفرقه یا باعث ابهام شود، ورود نمی‌کنیم. قرآن کریم سند مشترکی است که به راحتی و همه جا امکان حضور دارد ولی ممکن است در روابط بین کشورها فراز و فرودهایی باشد که انسدادی وجود ندارد.
وی ادامه داد: در حوزه تبیین هم اگر تبیین همراه با یک اقناع عقلی باشد و مسائل به صورت دقیق، منظومه‌ای و علمی مطرح شود و از روی خیرخواهی، برای انسانیت باشد، در آنجا هم به مشکلی برنمی‌خوریم. زمانی موضوع ها گره می‌خورند که افراد، جزئی نگر و سلیقه‌محور و مقداری قشری‌نگر به این موضوع ها نگاه کنند.
حسینی نیشابوری اظهار داشت: در کشورهای مختلف و با قوانین گوناگون و با سلیقه های مختلف روبرو هستیم ولی به صورت عام، عقلا و دلسوزان هر کشور وقتی می‌بینند، حرکتی در روابط فرهنگی باعث ارتقاء آن کشور می‌شود، دلیلی برای مخالفت ندارند. ما در تبلیغ نوین دین به این سمت رفتیم که بتوانیم بسیاری از آموزه‌های اخلاقی و بسیاری از مسائل تربیتی را در قالب‌های تصویری و انیمیشن(پویانمایی) مطرح کنیم و بتوانیم در این فضا به ارتباط انسانی کمک کنیم. این اقدامات جرائم را کم می‌کند و هر سیاستمدار عاقلی، می‌فهمد که این کار درست است و از ناحیه هر کسی انجام شود، به انسجام ملی آن کشور کمک می‌کند.