به گزارش خبرنگار آنا، شهریه مهدکودک‌ها و کودکستان‌ها سال‌هاست یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های والدین ایرانی است؛ دغدغه‌ای که هر سال هم‌زمان با فصل ثبت‌نام، پررنگ‌تر می‌شود. خانواده‌ها می‌گویند هزینه ثبت‌نام در برخی مراکز آن‌قدر بالاست که از توان بسیاری خارج است؛ به‌گونه‌ای که گاهی صحبت از شهریه‌هایی تا ۱۲۰ میلیون تومان در سال می‌شود. این ارقام در حالی مطرح می‌شود که بسیاری از خانواده‌ها در طبقه متوسط جامعه برای تأمین هزینه‌های روزمره نیز با مشکل مواجه‌اند.
حمیدرضا شیخ‌الاسلام، رئیس سازمان تعلیم و تربیت کودک، در گفت‌و‌گو با خبرنگار آنا درباره چرایی و چگونگی تعیین شهریه کودکستان‌ها توضیح داد: هیچ رقم خاص یا سلیقه‌ای در کار نیست. همه شهریه‌ها بر اساس فرمولی دقیق محاسبه می‌شود. اجاره‌بهای ملک (تعیین‌شده توسط کارشناس رسمی دادگستری)، ۲۰ درصد تجهیزات و امکانات، ۱۲ درصد هزینه‌های مصرفی، ۴ درصد سود مؤسس و همچنین هزینه نیروی انسانی طبق قانون در سامانه ثبت می‌شود و سیستم به‌طور خودکار شهریه نهایی را اعلام می‌کند.
به گفته وی، این آیتم‌ها در سامانه تعریف شده‌اند و اگر کودکستانی مبلغی بالاتر دریافت کند، تخلف محسوب می‌شود.
یکی از مهم‌ترین دلایل اختلاف شهریه در نقاط مختلف کشور، تفاوت قیمت اجاره ملک است. به‌طور مثال، در برخی مناطق شمالی تهران، اجاره یک واحد آموزشی به قدری بالاست که شهریه کودکستان به بالای ۱۰۰ میلیون تومان در سال می‌رسد. شیخ‌الاسلام دراین‌باره می‌گوید: بله، ممکن است یک کودکستان شهریه‌ای نزدیک به ۱۲۰ میلیون داشته باشد، اما باید توجه کرد که این رقم ناشی از اجاره‌بهای بالای ملک در آن منطقه است. اگر مستندی ارائه شود که شهریه بیش از نرخ مصوب دریافت شده، خانواده‌ها باید به استان مراجعه کنند و ما طبق قانون با مؤسسان متخلف برخورد خواهیم کرد.
با وجود این توضیحات، بسیاری از والدین قانع نمی‌شوند. آنها معتقدند حتی اگر محاسبه شهریه دقیق و قانونی باشد، باز هم هزینه‌ها بیش از توان خانوارهاست. یکی از مادران شاغل می‌گوید: برای ثبت‌نام دخترم در یک کودکستان نزدیک خانه‌مان ۸۰ میلیون تومان شهریه تعیین کردند. وقتی اعتراض کردم گفتند این نرخ رسمی است، چون ملک‌شان اجاره بالایی دارد. واقعاً برای یک خانواده کارمند چنین هزینه‌ای غیرقابل‌تحمل است.
از سوی دیگر، مؤسسان کودکستان‌ها هم دلایل خودشان را دارند. آنها می‌گویند هزینه اجاره، حقوق مربیان، تجهیزات و مواد مصرفی به شدت افزایش یافته و اگر شهریه بالا نباشد، امکان ادامه فعالیت وجود ندارد. یک مدیر کودکستان در منطقه شرق تهران می‌گوید: ما برای اینکه مربی باکیفیت داشته باشیم، باید حقوق بالایی پرداخت کنیم. علاوه بر آن، هر سال تجهیزات کمک‌آموزشی و بازی را باید به‌روز کنیم. اگر شهریه کمتر از نرخ مصوب بگیریم، ادامه کار برایمان ممکن نیست.
این کشمکش میان والدین و مؤسسان باعث شده موضوع شهریه کودکستان‌ها به یکی از بحث‌برانگیزترین مسائل آموزش پیش‌دبستانی تبدیل شود. والدین از فشار اقتصادی می‌گویند و مؤسسان از هزینه‌های سنگین اداره مراکز. در این میان، سازمان تعلیم و تربیت کودک می‌گوید فرمول مشخص و نظارت دقیق وجود دارد و جایی برای تخلف نیست.
شیخ‌الاسلام تأکید دارد: نظارت بر شهریه‌ها به‌طور جدی دنبال می‌شود. سیستم به گونه‌ای طراحی شده که امکان انحراف را به حداقل برساند. هرگونه شکایت خانواده‌ها بررسی می‌شود و در صورت اثبات تخلف، با کودکستان متخلف برخورد قانونی خواهد شد.
وی اضافه می‌کند: بخشی از وظیفه نظارت نیز بر عهده خانواده‌هاست. اگر والدین شهریه‌ای بیش از نرخ مصوب پرداخت کردند، باید موضوع را گزارش کنند تا مبلغ اضافه عودت داده شود.
موضوع شهریه کودکستان‌ها فقط یک مسئله اقتصادی نیست، بلکه بُعد اجتماعی و تربیتی پررنگی دارد. کارشناسان هشدار می‌دهند افزایش بی‌رویه هزینه‌ها باعث می‌شود بسیاری از کودکان از آموزش‌های پیش‌دبستانی محروم شوند و این شکاف، در آینده به نابرابری آموزشی منجر خواهد شد. در حالی‌که تحقیقات جهانی نشان می‌دهد آموزش‌های پیش‌دبستانی نقش کلیدی در رشد شناختی و اجتماعی کودکان دارد.
در بسیاری از کشورها، از جمله فنلاند، آلمان و کره جنوبی، دولت بخش عمده هزینه کودکستان را پوشش می‌دهد. در فنلاند، کودکستان تقریباً رایگان است و خانواده‌ها سهم ناچیزی پرداخت می‌کنند. در آلمان هم سیستم یارانه‌ای به‌گونه‌ای طراحی شده که خانواده‌ها صرف‌نظر از وضعیت اقتصادی، به خدمات پیش‌دبستانی باکیفیت دسترسی داشته باشند. اما در ایران، بار اصلی هزینه‌ها بر دوش خانواده‌هاست و همین موضوع باعث فشار سنگین اقتصادی می‌شود.
سازمان تعلیم و تربیت کودک وعده داده است که در سال‌های آینده با شفاف‌تر کردن روند محاسبه شهریه‌ها و تقویت نظارت، از تخلفات جلوگیری کند. با این حال، به نظر می‌رسد بدون ورود جدی دولت برای حمایت مالی از خانواده‌ها و توسعه کودکستان‌های دولتی و نیمه‌دولتی، مشکل اصلی یعنی فشار اقتصادی بر والدین همچنان باقی خواهد ماند.
شهریه‌های کودکستان‌ها امروز به یکی از مسائل جدی خانواده‌های ایرانی تبدیل شده است. سازمان تعلیم و تربیت کودک می‌گوید همه‌چیز بر اساس فرمولی مشخص و شفاف محاسبه می‌شود و جایی برای اعمال سلیقه وجود ندارد. اما واقعیت این است که حتی شهریه‌های «قانونی» هم برای بسیاری از خانواده‌ها سنگین و غیرقابل‌پرداخت است. راه‌حل نهایی شاید در ورود جدی دولت، حمایت‌های مالی و بازتعریف نقش بخش خصوصی در آموزش پیش‌دبستانی باشد. در غیر این صورت، کودکستان‌های «میلیونی» به کابوسی برای والدین و مانعی برای دسترسی برابر کودکان به آموزش‌های اولیه تبدیل خواهند شد.
انتهای پیام/