به گزارش خبرگزاری آنا، ایران در دورانی که تحریمها به اوج خود رسید، نگاه مثبتتری نسبت به شراکت با منطقه انداخت و سالهاست که در تلاش برای بهبود این روابط است. قرارداد تجارت آزاد با اوراسیا یکی از جدیترین گامها در این مسیر محسوب میشود که حال پس از چند سال، در نشست مسکو، ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا نقشه راه همکاری سه ساله را امضا کردند.
برخی معتقدند قرارداد تجارت آزاد نه یک وعده دیپلماتیک، بلکه بازتابی از روند رو به رشد صادرات ایران به اوراسیاست. بهویژه در شرایط فعلی که محدودیت دیپلماتیک اروپاییها بر سر ایران سایه انداخته و روز به روز نگرانیها درباره تجارت خارجی ایران بیشتر میشود.
براساس آمارهای گمرک، ارزش صادرات ایران به کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا طی سه ماه ابتدایی سال نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش ۲۲ درصدی داشته و به ۵۳۲ میلیون دلار رسیده است. همزمان واردات از اوراسیا در همان بازه زمانی حدود ۳۸۰ میلیون دلار گزارش شده که منجر به تراز تجاری مثبت بیش از ۱۵۰ میلیون دلاری برای ایران شده است. حال سوال اینجاست که آیا قرارداد تجارت آزاد میتواند روال رو به رشد تراز تجاری ایران را تسهیل کرده و اثر ملموسی بر اقتصاد ایران داشته باشد؟
تلاش برای توسعه تجارت
نادر حیدری، کارشناس اقتصادی در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی آنا، درباره حجم تجارت ایران با منطقه اوراسیا گفت: ایران حتی پیش از اعمال تحریمهای سنگین، از دهههای گذشته نگاهی مثبت به روابط خود با کشورهای همسایه و منطقه داشته است. حضور در اتحادیههای اقتصادی مختلف و تلاش برای توسعه بدهبستانهای تجاری، مدتهاست در نقشه تجارت ایران دیده میشود. فارغ از آنکه تا چه حد به اهداف تجاری خود در این سالها رسیدهایم، تلاش برای انعقاد قراردادهای تجاری را باید غنیمت شمرد. اتحادیه اوراسیا هم بنا به دلایل مختلفی مثل موقعیت مکانی و وجود ظرفیت صادراتی، برای ایران یک فرصت عالی برای کاهش فشارهای اقتصادیست.
وی ادامه داد: براساس آمار موجود، در سال گذشته صادرات ایران به کشورهای عضو اوراسیا بالغ بر ۲ میلیارد دلار برآورد شد. هر چند مدتیست که اطلاعات صریح و دقیقی از وضعیت تجاری و اقتصادی ایران عنوان نمیشود، اما اگر این رقم را درست در نظر بگیریم، یعنی تجارت ایران در سال گذشته با اتحادیه اوراسیا رشد داشته است. حال با قرارداد جدید که براساس آن قرار است ۸۷ درصد کالاها بین ایران و کشورهای اوراسیا مشمول حذف تعرفه شوند، انتظار داریم این حجم تجارت طی یک سال پیش رو حداقل رشد دو برابری را تجربه کند.
حضور کمرنگ ایران در اوراسیا
این کارشناس اقتصادی در ادامه صحبتهای خود به عوامل توسعه تجارت در منطقه اشاره کرد و در این باره توضیح داد: نباید فراموش کرد یکی از محدودیتهای ایران برای توسعه تجارت خود، زیرساختهای فنی و مشکلات مربوط به آن است. هماهنگی استانداردها، تطبیق مقررات فنی و گمرکی و در نهایت تسهیل مبادلات بانکی به ویژه در شرایطی که نقل و انتقالات مالی ایران در شرایط دشواری به سر میبرد، از موارد حائز اهمیت برای توسعه فعالیتهای بازرگانی در منطقه است.
حیدری خاطرنشان کرد:از سویی دیگر بخش زیادی از حجم تجارت ایران در منطقه اوراسیا، محدود به چند کشور است و با بسیاری از کشورها در این حوزه کمتر از ۱ درصد روابط تجاری داریم. دلایل این محدودیت را میتوان ناتوانیهای لجستیکی مثل عدم تطابق ظرفیت کانتینرهای باری ایران و یا حتی کمتوانی تجار ایرانی در رقابت با تولیدکنندگان بومی و شبکههای خردهفروشی قدرتمند منطقه بدانیم.
گرهها باز شوند
حیدری تاکید کرد:یکی از مفاد نقشه راه امضا شده، تبدیل بازار اوراسیا به نقطه تنوعبخشی صادرات و کاهش وابستگی به بازارهای غربی است. حتی برخی چشمانداز ایران از این قرارداد را رساندن سطح تجارت ایران با اوراسیا به ۳۰ میلیارد دلار در سال عنوان میکنند؛ رقمی که به گفته مسئولان، دستیابی به آن غیرممکن نیست. نقشه راه همکاری، به شرط حل گرههای زیرساختی، بانکی و تولیدی، میتواند منبعی واقعی برای توسعه صادرات و تامین ثبات اقتصادی باشد. اما دستیابی به این اهداف به شرط اقدامات جدی دولت و همکاری با بخش خصوصی انجام خواهد شد.
انتهای پیام/