به گزارش خبرگزاری آنا؛ در مراسم گرامیداشت هفته جهانی فضا که روز شنبه ۱۲ مهر در سالن شهید قندی وزارت ارتباطات برگزار شد، مهدی نصیری با اشاره به شعار امسال این هفته با عنوان «زندگی در فضا»، به بررسی ابعاد علمی، فناورانه و اقتصادی فعالیت‌های فضایی در سطح بین‌المللی و ملی پرداخت.
وی ضمن قدردانی از سازمان فضایی ایران بابت برگزاری برنامه‌های مرتبط، تأکید کرد که تمرکز اصلی تحقیقات فضایی امروز، به‌ویژه در حوزه ماه، از جنبه‌های نمادین و قدرت‌نمایی گذشته فاصله گرفته و به سمت اهداف اقتصادی، زیست‌محیطی و بهره‌برداری از منابع طبیعی سوق یافته است. به گفته نصیری، ماه به‌عنوان نزدیک‌ترین جرم آسمانی به زمین، بستری برای بررسی امکان حیات، معدن‌کاوی، سکونت و کشاورزی فراهم کرده است.
منابع ارزشمند ماه و شبیه‌سازی خاک
نصیری با اشاره به منابع کمیاب موجود در ماه، از جمله هلیوم-۳، گفت: «این عنصر نجیب و کمیاب، که در زمین بسیار محدود است، می‌تواند به‌عنوان منبع انرژی پاک مورد استفاده قرار گیرد. هر گرم آن حدود هزار دلار ارزش دارد و تخمین زده می‌شود که ماه بین یک تا پنج میلیون تن از این ماده را در خود جای داده باشد.»
وی افزود: «تحقیقات انجام‌شده در دانشگاه‌ها شامل شبیه‌سازی خاک ماه بر اساس نمونه‌های مأموریت آپولو است. این نمونه‌ها در آزمایشگاه‌ها بررسی شده و نتایج نشان می‌دهد که ترکیبات خاک ماه و نمونه‌های شبیه‌سازی‌شده بسیار نزدیک هستند. این مطالعات برای توسعه کشاورزی در ماه و کشت گیاهان در خاک‌های مصنوعی انجام شده‌اند.»
امکان کشاورزی و تأمین اکسیژن
نصیری ادامه داد: «در آزمایش‌های انجام‌شده، گیاهانی که اکسیژن مصرف می‌کنند و دی‌اکسید کربن تولید و تحویل می‌دهند، در خاک‌های شبیه‌سازی‌شده رشد کرده‌اند. برای تأمین اکسیژن در محیط‌های ماه، استفاده از چرخه‌های گیاهی و کپسول‌های اکسیژن پیشنهاد شده است.»
ساخت سکونتگاه‌ها و بررسی شرایط محیطی
در بخش دیگری از سخنان خود، نصیری به روش‌های ساخت سکونتگاه در ماه اشاره کرد و گفت: «از فناوری‌های سنتی و مدرن مانند پرینتر‌های سه‌بعدی و سازه‌های اوریگامی برای ساخت ساختمان‌ها استفاده خواهد شد. مکان‌های مناسب برای سکونت نیز بر اساس دما و شرایط محیطی در قطب‌ها و ارتفاعات بررسی شده‌اند.»
وی افزود: «ترکیبات خاک ماه از نقاط مختلف، با استفاده از نمونه‌های واقعی و شبیه‌سازی‌های شهاب‌سنگ‌های برخورد کرده، مورد مطالعه قرار گرفته‌اند تا خواص و مواد معدنی آن مشخص شود. عناصر اصلی خاک ماه، مانند هلیوم، اکسیژن و دیگر مواد معدنی، بر اساس درصد فراوانی آنها تحلیل شده‌اند.»
معدن‌کاوی و استخراج منابع
نصیری با اشاره به اهمیت معدن‌کاوی در سطح ماه گفت: «تمرکز بر استخراج مواد معدنی برای تأمین منابع مورد نیاز در فعالیت‌های فضایی آینده است. روش‌های حفاری، استخراج و فراوری مواد، شامل جداسازی و انتقال به زمین یا محل‌های استقرار، در حال توسعه هستند. نمونه‌هایی از روش‌های جمع‌آوری خاک، مانند استفاده از بیل مکانیکی و ظرف‌های مقاوم در برابر حرارت و تشعشعات، در این تحقیقات بررسی شده‌اند.»
تأمین انرژی در مأموریت‌های آینده
وی درباره تأمین انرژی در مأموریت‌های فضایی آینده توضیح داد: «روش‌هایی مانند استفاده از پنل‌های خورشیدی، آینه‌های بزرگ برای تمرکز نور خورشید و فناوری‌های همجوشی هسته‌ای با استفاده از هلیوم-۳ در حال بررسی هستند. این عنصر، بدون پسماند، می‌تواند منبع انرژی پاک و ارزشمندی برای مأموریت‌های فضایی باشد.»
چالش‌های پلاسما و طراحی مکان‌های فرود
نصیری در ادامه به چالش‌های ناشی از ذرات پرانرژی و پلاسما اشاره کرد و گفت: «این ذرات، که منشأ آنها پرتو‌های کیهانی و خورشیدی هستند، می‌توانند عملکرد تجهیزات فضایی را مختل کنند. تحقیقات در زمینه کنترل پلاسما و طراحی مکان‌های فرود مناسب، از جمله استوا، ارتفاعات و شیب‌های مختلف، در حال انجام است.»
فناوری‌های نوین و اسپین‌الکترونیک
وی با اشاره به فناوری‌های نوین، گفت: «فناوری اسپین‌الکترونیک، که جایگزین الکترونیک سنتی است، بر استفاده از اسپین الکترون‌ها تمرکز دارد و می‌تواند در ساخت ادوات مقاوم در برابر دما‌های بالا و مشکلات حرارتی در صنایع فضایی کاربرد داشته باشد.»
ضرورت راه‌اندازی مراکز تحقیقات ماه
نصیری در پایان صحبت‌های خود بر اهمیت راه‌اندازی مراکز تحقیقات ماه در کشور تأکید کرد و گفت: «با توجه به فعالیت کشور‌های پیشرو مانند چین و ژاپن، توسعه فناوری‌های داخلی برای رقابت در این حوزه ضروری است. حمایت سازمان‌ها و پژوهشگاه‌ها از این مسیر، نقش کلیدی در پیشرفت علمی کشور خواهد داشت.»
انتهای پیام/