به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، با آغاز فصل پاییز، همواره شور و هیجان پیرامون جوایز نوبل بالا میگیرد، اما نوبل ادبیات جایگاهی ویژه دارد؛ جایزهای که بیش از هر شاخه دیگر مورد بحث و جدل قرار میگیرد. امسال نام «کریستین کراخت»، نویسنده ۵۸ ساله و یکی از چهرههای شاخص ادبیات معاصر آلمانی زبان، بهعنوان یکی از گزینههای جدی مطرح شده است.
گزارشها از مطبوعات سوئد نشان میدهد حضور اخیر او در نمایشگاه کتاب گوتنبرگ نقش پررنگی در داغتر شدن این گمانهزنیها داشته است. در جریان سخنرانی کراخت، چند تن از اعضای آکادمی سوئد در ردیف جلو نشسته بودند؛ حضوری که به گفته «بیورن ویمن» منتقد فرهنگی روزنامه داگنز نیهتر، میتواند نشانهای تقریباً پیشگویانه باشد. او معتقد است این توجه ویژه معمولاً نشانهای از انتخاب نهایی است.
پس از آنکه در سال ۲۰۲۴ نوبل ادبیات به «هان کانگ» نویسنده کرهای رسید، اکنون بسیاری بر این باورند که نوبت دوباره به نویسندهای از دنیای آلمانی، فرانسوی یا انگلیسیزبان رسیده است. در این چارچوب، کراخت «ترکیب ایدهآل» خوانده شده است: نویسندهای با نثری ظریف، سبکی جهانی و کارنامهای که همواره هم تحسینبرانگیز و هم بحثبرانگیز بوده است.
کریستین کراخت در سال ۱۹۶۶ در روستای سونن در کانتون برن به دنیا آمد. او در سال ۲۰۱۶ با رمان مردگان (Die Toten) برنده جایزه کتاب سوئیس و جایزه ادبی هرمان هسه شد. پیشتر رمان امپراتوری (Imperium, 2012) نام او را بهطور گسترده مطرح کرد و به یکی از پرفروشترین کتابهای آن سال در آلمان تبدیل شد.
آثار کراخت غالباً با برچسب «چالشبرانگیز و تحریکآمیز» شناخته میشوند. او با زبانی کنایهآمیز و آیرونیک، اسطورههای فرهنگ غربی را از نو روایت و نقد میکند. رمان اخیر او یوروتراش (Eurotrash, 2024) به فرانسه ترجمه شد و در سال جاری نیز کتاب Air به زبان آلمانی منتشر شده است.
کراخت نه تنها جوایز مهمی چون هرمان هسه و کتاب سال سوئیس را از آن خود کرده، بلکه همواره جایگاهی خاص در ادبیات معاصر داشته است؛ جایگاهی که هم تحسین منتقدان را برمیانگیزد و هم جدالهای فرهنگی و زیباییشناختی را دامن میزند. همین ترکیب از ظرافت ادبی، نگاه جهانی و روحیه انتقادی است که او را در کانون توجه قرار داده است.
اکنون تنها چند روز مانده به اعلام برنده نوبل، نام کریستین کراخت بیش از هر زمان دیگری بر سر زبانهاست؛ نویسندهای که اگر انتخاب شود، در امتداد سنتی قرار خواهد گرفت که همواره مرزهای ادبیات و فرهنگ را جابهجا کرده است.
∎