شعله‌های انفجار مهیب در واحد «ایزومکس ۷» پالایشگاه شورون، واحدی که وظیفه تبدیل سوخت‌های میانی به سوخت جت را بر عهده دارد و به‌طور مستقیم بخش بزرگی از نیاز فرودگاه بین‌المللی لس‌آنجلس (LAX) را تامین می‌کند، آسمان را به رنگ نارنجی درآورد و تصاویر آن به سرعت در شبکه‌های اجتماعی بازنشر شد. شرکت شورون اعلام کرد که هیچ‌یک از کارکنان پالایشگاه آسیب ندیده‌اند و آتش تحت کنترل قرار گرفته است. اما در این میان، پرسش اصلی نه صرفا درباره ایمنی کارگران یا جزئیات حادثه، بلکه درباره تاثیر آن بر بازار انرژی است.
پالایشگاه «ال سگوندو» با ظرفیت ۲۹۰ هزار بشکه در روز، دومین پالایشگاه بزرگ شورون در ایالات متحده و تامین‌کننده ۴۰ درصد سوخت جت و ۲۰ درصد بنزین جنوب کالیفرنیا است. به همین دلیل، هرگونه اختلال در عملکرد آن می‌تواند نه‌تنها بازار محلی کالیفرنیا، بلکه بازار گسترده‌تر فرآورده‌های نفتی در غرب آمریکا را تحت فشار قرار دهد.
بازار جهانی نفت
آتش‌سوزی شورون درست در زمانی رخ داد که بازار جهانی نفت با نگرانی‌های تازه‌ای از سمت عرضه دست به گریبان بود. قیمت نفت برنت روز جمعه با ۴۳ سنت افزایش از ۶۴ دلار در هر بشکه فراتر رفت، اما همچنان در نزدیکی پایین‌ترین سطح چهارماه قرار داشت و در مسیر ثبت بدترین هفته از ماه ژوئن به این سو بود. نفت خام وست‌تگزاس اینترمدییت (WTI) نیز با ۴۶ سنت افزایش به ۶۱ دلار رسید، اما در مجموع یک افت هفتگی بیش از ۷ درصد را تجربه کرد. علت اصلی این فشار نزولی بر قیمت‌ها، گمانه‌زنی‌ها درباره تصمیم اوپک پلاس است.
گزارش‌ها حاکی از آن است که این گروه ممکن است در نشست آتی، تولید خود را تا ۵۰۰ هزار بشکه در روز افزایش دهد؛ رقمی که سه برابر افزایش ماه اکتبر خواهد بود. عربستان سعودی با هدف بازپس‌گیری سهم بازار، پیشگام این سیاست افزایشی است. در چنین فضایی، هر حادثه‌ای که بوی محدودیت عرضه بدهد، می‌تواند به‌عنوان سوپاپی برای بازار عمل کند و جلوی سقوط بیشتر قیمت‌ها را بگیرد.
ترکیب پیچیده‌ای از سیگنال‌ها
به موازات تحولات اوپک پلاس، داده‌های اداره اطلاعات انرژی آمریکا (EIA) نشان داد که ذخایر نفت خام، بنزین و فرآورده‌های میانی این کشور در هفته گذشته افزایش یافته است؛ موضوعی که همزمان با کاهش فعالیت پالایشگاهی و افت تقاضا، نگرانی‌ها درباره مازاد عرضه را تشدید کرده است. همچنین، از سرگیری صادرات نفت اقلیم کردستان عراق و احتمال تعطیلی دولت فدرال آمریکا به دلیل بحران بودجه‌ای، هر دو به فشار نزولی بر قیمت‌ها افزوده‌اند. در چنین شرایطی، حادثه پالایشگاه شورون به‌عنوان عاملی متضاد وارد میدان شد.
در نگاه نخست، اختلال در پالایشگاهی که سهم بالایی در تامین سوخت جت و بنزین جنوب کالیفرنیا دارد، می‌تواند نگرانی‌ها درباره کمبود عرضه منطقه‌ای را افزایش دهد و فشار صعودی بر قیمت فرآورده‌ها در بازار داخلی ایالت کالیفرنیا ایجاد کند. همین موضوع باعث شد برخی تحلیلگران هشدار دهند که قیمت بنزین در این ایالت، که پیش از این نیز بالاتر از میانگین ملی بوده، ممکن است جهش دیگری را تجربه کند.
تحلیلگران چه می‌گویند؟
«تاماش وارگا»، تحلیلگر موسسه PVM، تاکید کرد که تاثیر این حادثه بر بازار جهانی محدود خواهد بود، زیرا سواحل غربی آمریکا از نظر جریان نفتی تا حد زیادی از سایر بخش‌های این کشور جدا هستند. به همین ترتیب، «اوله‌هانسن» از بانک ساکسو بر این باور است که اثر اصلی حادثه، نه در سطح بین‌المللی بلکه در بازار محلی کالیفرنیا احساس خواهد شد؛ جایی که مصرف‌کنندگان از هم‌اکنون با قیمت‌های بالای بنزین مواجه‌اند. اما حتی اگر این ارزیابی درست باشد، واقعیت آن است که بازار انرژی جهانی در شرایطی شکننده قرار دارد. هر حادثه‌ای که به محدودیت عرضه(حتی در سطح منطقه‌ای) اشاره کند، می‌تواند در کنار سایر عوامل تاثیر روانی بر بازار جهانی داشته باشد. از همین روست که بلافاصله پس از انتشار خبر آتش‌سوزی، قیمت نفت اندکی بالا رفت، هرچند این افزایش به سرعت در سایه فشارهای دیگر بازار رنگ باخت.
هم‌پوشانی با سیاست‌های جهانی
حادثه شورون همچنین در فضایی رخ داد که قدرت‌های غربی بر شدت فشارها علیه روسیه افزوده‌اند. وزرای دارایی گروه هفت (G7) وعده داده‌اند که اقدامات خود علیه کشورهایی را که خرید نفت روسیه را افزایش داده‌اند، تشدید کنند. این سیاست، در کنار رشد احتمالی تولید اوپک پلاس، بر پیچیدگی چشم‌انداز بازار افزوده است. اگر عرضه جهانی از سوی اوپک پلاس افزایش یابد، اما همزمان محدودیت‌های بیشتری بر صادرات روسیه اعمال شود، بازار با ترکیبی از عوامل متناقض روبه‌رو خواهد شد. در چنین بستری، هر حادثه پالایشگاهی می‌تواند به‌عنوان کاتالیزوری عمل کند که نوسانات قیمتی را تشدید کند. پرسش اصلی همچنان این است که آیا آتش‌سوزی پالایشگاه شورون قادر خواهد بود روند نزولی بازار جهانی را معکوس کند؟ پاسخ غالب تحلیلگران منفی است.
بازار جهانی در حال حاضر تحت فشار مازاد عرضه و نگرانی‌های تقاضا قرار دارد؛ عواملی که به‌مراتب قدرتمندتر از یک حادثه پالایشگاهی در یک نقطه جغرافیایی مشخص هستند. با این حال، در سطح محلی، پیامدها می‌تواند قابل‌توجه باشد. کالیفرنیا ایالتی است که به دلیل استانداردهای زیست‌محیطی سختگیرانه، پالایشگاه‌هایش قادر به دریافت کمک فوری از خارج نیستند. این بدان معناست که هرگونه اختلال در تولید پالایشگاه‌های داخلی، به سرعت در قیمت پمپ بنزین‌ها منعکس می‌شود. از این منظر، حادثه شورون بیش از آنکه برای بازار جهانی نفت نگران‌کننده باشد، برای رانندگان و شرکت‌های هواپیمایی فعال در کالیفرنیا هشداردهنده است.
اهمیت روانی حادثه شورون
حادثه پالایشگاه شورون لس‌آنجلس را می‌توان نمادی از شکنندگی بازار انرژی دانست. بازاری که در آن، افزایش احتمالی تولید اوپک پلاس، رشد ذخایر آمریکا، ازسرگیری صادرات عراق و فشارهای سیاسی علیه روسیه همه دست به دست هم داده‌اند تا چشم‌اندازی پرابهام ترسیم کنند. در چنین شرایطی، حتی یک آتش‌سوزی منطقه‌ای می‌تواند به‌عنوان محرکی برای تغییر احساسات بازار عمل کند، هرچند تاثیر واقعی آن بر عرضه جهانی محدود باشد. به بیان دیگر، شعله‌های شورون بیش از آنکه بر عرضه جهانی سایه بیفکند، ذهن معامله‌گران را درگیر کرد و نشان داد که بازار انرژی تا چه اندازه حساس، متزلزل و آماده واکنش به هر خبر غیرمنتظره‌ای است.