فایننشال تایمز طی گزارشی به بررسی تلاش‌های تازه‌ی امارت دبی برای تغییر چهره‌ی شهری خود می‌پردازد.
به گزارش سرویس بین الملل «انتخاب»، در ادامه این مطلب آمده است: دبی که طی دو قرن از یک روستای صیادی به یک بندر تجاری و سپس به کلان‌شهری چهارمیلیونی بدل شد، همواره شهری خودرو محور بوده است. اتوبان‌های هشت‌بانده در سراسر آن کشیده شده و فاصله‌ی میان مراکز خرید و مناطق مسکونی عابران را به‌ندرت ترغیب به پیاده‌روی می‌کند.
اما مقام‌های امارات در تلاش برای تغییر این الگو هستند. طبق طرح جامع شهری دبی ۲۰۴۰ که در مارس ۲۰۲۱ اعلام شد، اهدافی چون دو برابر کردن فضای سبز، تشویق به پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری و استفاده از حمل‌ونقل عمومی، و ایجاد جوامع «پرنشاط، سالم و فراگیر» تعیین شده است.
برای تحقق این اهداف، دولت پروژه‌هایی مانند مسابقه «خانه آینده» را حمایت می‌کند تا معماران مدل‌هایی جمع‌وجور و کم‌مصرف برای خانه‌های خانوادگی طراحی کنند. با این حال، اجرای موفق برنامه تا حدی به همکاری توسعه‌دهندگان شهری بستگی دارد؛ جایی که قیمت‌ها در ۱۲ ماه منتهی به اوت بیش از ۱۲ درصد رشد کرده است.
پروژه‌های جدید
امسال دو پروژه‌ی بزرگ معرفی شد؛ یکی با همکاری یک شرکت دانمارکی و دیگری هلندی.
1. پروژه میدان اسب‌دوانی جبل‌علی
با همکاری گروه معماری دانمارکی Bjarke Ingels Group (BIG) و شرکت ARM Holding.
مساحت ۱.۹ مایل مربع، شامل ۱۰ خوشه ساختمان‌های میان‌مرتبه و کم‌مرتبه با فضاهای سبز روی بام.
یک پارک عمومی ۳۴۵ جریبی در مرکز و خانه‌سازی برای ۵۰ هزار نفر.
هر خوشه دارای میدان مرکزی، درمانگاه، باشگاه، رستوران و مسیرهای دوچرخه. خودرو جایگاه اصلی ندارد.
اما چالش‌ها بزرگ‌اند:
آب‌وهوا: تابستان تا ۵۰ درجه و دست‌کم چهار ماه ۴۰ درجه.
کیفیت هوا: سطح ذرات معلق ریز (PM2.5) هشت برابر حد ایمن سازمان جهانی بهداشت. علاوه بر طوفان‌های شن، ترافیک و فعالیت‌های نفتی نقش دارند.
طراحان می‌گویند خیابان‌ها با درختان بومی مثل غاف و نخل خرما پوشیده می‌شوند که دما را تا ۵٪ کاهش می‌دهد.
2. پروژه «اکسپو سیتی» (با طراحی شرکت هلندی UNStudio)
در زمینی ۱.۳ مایل مربع در محل پاویون‌های سابق اکسپو ۲۰۲۰.
ظرفیت ۳۵ هزار نفر در آپارتمان‌های ۱۵ طبقه.
اتصال به مترو و اتوبوس، مسیرهای دوچرخه و پیاده‌روی، و فضاهای اجتماعی کوچک.
۷۰٪ فضاهای عمومی زیر سایه (درختان یا سایبان‌های مصنوعی).
فاز نخست اوایل سال آینده آماده می‌شود و قیمت‌ها از ۲۰۰ هزار پوند آغاز خواهد شد.
تجربه‌های قبلی
مدل کوچک‌تر این ایده در «سیتی پایدار» (Sustainable City) توسط Diamond Developers در ۲۰۱۶ پیاده شد:
۳ هزار نفر ساکن.
خیابان‌های بدون خودرو، خودروها در پارکینگ‌های مشترک بیرون مجتمع.
سایبان‌های مجهز به پنل خورشیدی، گلخانه‌های بزرگ برای کشت سبزیجات، و استفاده از آب بازیافتی.
استقبال بالا باعث شد پروژه به‌طور کامل پر شود و در امارات و عمان تکرار گردد.
محدودیت‌ها
با وجود این، کارشناسان می‌گویند حتی اگر چنین پروژه‌هایی گسترش یابد، دبی به کپنهاگ یا آمستردام تبدیل نخواهد شد؛ هم به‌دلیل آب‌وهوای سخت و هم تفاوت‌های فرهنگی. اما این تغییر می‌تواند «گام نخست» در شکل‌گیری سبک زندگی اجتماعی‌تر و کمتر خودرو-محور باشد.
پروژه «Muraba Veil»
علاوه بر این، طرح دیگری با معماری RCR Arquitectes (برنده پریتزکر) معرفی شده است:
برج ۷۲ طبقه در کنار بزرگراه شیخ زاید.
طراحی باریک و عمق یک‌واحدی، شبیه برج‌های باریک منهتن.
نمای پوشیده با پرده‌های استیل (الهام از مشربیه‌های اسلامی) برای سایه‌اندازی.
فضاهای باز سایه‌دار و تهویه طبیعی برای کاهش نیاز به کولر.
تکمیل در ۲۰۲۸؛ قیمت‌ها از ۲.۳ میلیون پوند برای واحد دوخوابه.
دبی با پروژه‌های جاه‌طلبانه تلاش دارد به سمت شهری سبزتر و اجتماعی‌تر حرکت کند، اما گرمای طاقت‌فرسا، هوای آلوده و فرهنگ خودرو محور موانع بزرگی هستند.
∎