به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا، به مناسبت سالروز وفات کریمه اهل‌بیت حضرت فاطمه معصومه (س)، بار دیگر نگاه‌ها به قم و بارگاه نورانی ایشان دوخته می‌شود؛ بانویی که نه‌تنها جایگاه معنوی و قدسی در تاریخ تشیع دارد، بلکه الگویی دست‌یافتنی برای دختران و زنان امروز به شمار می‌رود. پرسش اصلی این است که چگونه می‌توان زندگی حضرت معصومه (س) را برای نسل امروز به‌ویژه دختران نوجوان و جوان، ملموس و کاربردی روایت کرد؟ در همین‌باره با حجت‌الاسلام هادی عجمی، کارشناس فقه تربیتی گفت‌و‌گو کرده‌ایم.
الگو؛ نه موزه‌ای برای تحسین از دور
حجت‌الاسلام عجمی با بیان اینکه نباید حضرت معصومه (س) صرفاً به‌عنوان شخصیتی قدسی و دست‌نیافتنی معرفی شود، ابراز داشت: اگر چهره ایشان تنها در قالبی غیرقابل دسترس بازنمایی شود، دختران امروز توان الگوبرداری نخواهند داشت. باید ابعاد انسانی، عاطفی و دخترانه این بانوی بزرگوار نیز معرفی شود تا امکان ارتباط و تأسی فراهم آید. در غیر این صورت، معرفی حضرت صرفاً به یک تصویر زیبا، اما دور از دسترس شبیه خواهد شد؛ تصویری که تنها تحسین‌برانگیز است و نه الهام‌بخش.
چالش رسانه‌ای؛ دجالگری الگو‌های غربی
وی یکی از موانع اصلی معرفی الگو‌های دینی را قدرت رسانه‌ای جهان غرب دانست و افزود: رسانه‌های لیبرالیسم غربی با استفاده از جذابیت‌های ظاهری و نیازسازی‌های کاذب، الگو‌هایی همچون مسابقات دختر شایسته یا مدل‌های سکولار را به دختران جهان معرفی می‌کنند. حتی در حوزه‌های علمی نیز، موفقیت زنان غالباً در قالبی سکولار و بی‌ارتباط با نیاز‌های اصیل زنانه بازنمایی می‌شود. در برابر چنین جریان قدرتمندی، بازنمایی الگو‌های دینی همچون حضرت معصومه (س) دشوار، اما ضروری است.
دختر بودن؛ بُعدی مغفول از زندگی حضرت معصومه (س)
این کارشناس فقه تربیتی با تأکید بر اهمیت برجسته‌سازی هویت دخترانه حضرت معصومه (س) بیان داشت: حضرت در عین مقام معنوی والا، دختری با نیاز‌های عاطفی و انسانی بودند. روایت تاریخی «فدا‌ها ابوها» از امام موسی کاظم (ع) نشان می‌دهد که ایشان تا چه حد محبوب و مورد رضایت پدر بودند. این بُعد انسانی و خانوادگی می‌تواند الگویی روشن برای دختران و خانواده‌های امروز باشد؛ الگویی که پیوند میان معنویت و روابط عاطفی در خانواده را به نمایش می‌گذارد.
ازدواج نکردن؛ الگویی برای دختران امروز
وی با بیان اینکه یکی از نکات مهم در زندگی حضرت معصومه (س)، موضوع ازدواج نکردن ایشان است، ادامه داد: شرایط خاص زمانه، زندانی بودن پدر و نبود هم‌کفو موجب شد حضرت معصومه (س) ازدواج نکنند. اما این مسئله هرگز باعث کناره‌گیری ایشان از مسئولیت‌های اجتماعی و دینی نشد. این نکته می‌تواند برای دختران امروز که به هر دلیل شرایط ازدواج برای آنان فراهم نشده، الهام‌بخش باشد؛ آنان می‌توانند بدون ناامیدی، نقش‌آفرینی اجتماعی و دینی داشته باشند.
شفیعه بودن؛ جایگاهی بی‌نظیر برای یک دختر
حجت‌الاسلام عجمی یکی از ویژگی‌های ممتاز حضرت معصومه (س) را مقام شفاعت ایشان دانست و تصریح کرد: در تاریخ اسلام کم‌نظیر است که یک دختر به مقام شفاعت عمومی برسد. حضرت معصومه (س) شفیعه کسانی است که در دنیا و آخرت نیازمند یاری‌اند؛ حتی علما و بزرگان با تمام مقام علمی و اجتماعی خود به سوی ایشان متوسل می‌شدند. این جایگاه ویژه می‌تواند هویتی افتخارآمیز و الگویی منحصر‌به‌فرد برای دختران مسلمان باشد.
جمع میان عفاف و حضور اجتماعی
وی با اشاره به اینکه حضرت معصومه (س) در عین پایبندی به حجاب و عفاف کامل، حضوری فعال و اجتماعی داشتند، گفت: نمونه روشن این مسئله سفر ایشان به ایران است. با وجود فشار‌ها و تهدیدها، این بانوی بزرگوار مسیر خود را ادامه داد و به قم رسید؛ شهری که پس از آن به مرکز علمی و دینی جهان تشیع تبدیل شد. این رخداد تاریخی نشان می‌دهد که عفاف و حجاب به هیچ عنوان مانع از نقش‌آفرینی اجتماعی نیست، بلکه می‌تواند در کنار آن حضوری مؤثر و اثرگذار رقم بزند.
روایت‌های پیرامونی؛ فرصتی برای کار هنری و رسانه‌ای
این کارشناس فقه تربیتی یکی از راه‌های جذاب‌سازی روایت زندگی حضرت معصومه (س) را توجه به حواشی و پیرامون زندگی ایشان بیان کرد و اظهار داشت:
توجه به همراهان، کنیزان یا جایگاه اجتماعی حضرت در نگاه مردم قم می‌تواند دستمایه تولید آثار هنری و رسانه‌ای باشد. همان‌طور که در سریال «مختارنامه» داستان از زاویه شخصیت مختار روایت شد، می‌توان زندگی حضرت معصومه (س) را از زاویه شخصیت‌های پیرامونی ایشان بازنمایی کرد تا دست نویسنده و هنرمند برای خلق جذابیت‌های هنری بازتر باشد.
سخت، اما شدنی
وی افزود: کار ترویج و الگودهی حضرت معصومه (س) دشوار است، زیرا موانع جدی همچون قدرت رسانه‌ای غرب و بی‌میلی نفس انسان در برابر معنویت وجود دارد. با این حال، این مسیر شدنی است و لازمه آن اخلاص در کار، پژوهش جدی درباره ابعاد انسانی و دخترانه حضرت، و بهره‌گیری از ابزار‌های هنری و رسانه‌ای نوین است.
انتهای پیام/