«حمیدرضا ترقی» کارشناس مسائل بین‌الملل در گفتوگو با خبرنگار سیاسی خبرگزاری آنا، با اشاره به اقدام اخیر اروپا در فعال‌سازی مکانیسم اسنپ‌بک اظهار کرد: این اقدام اروپایی‌ها در واقع آخرین تیر آنها علیه ایران بود و می‌توان گفت که اروپا با این کار آخرین ابزار فشار خود را به سمت کشور ما شلیک کرد. از این پس، نفوذ اروپا در مناسبات با ایران عملاً از بین خواهد رفت و حتی حس سیطره‌ای که در دو تا سه دهه گذشته داشتند نیز دیگر قابل احیا نیست.
اروپا بخش عمده‌ای از انرژی خود را از شرق تأمین می‌کند و کاهش دسترسی به منابع انرژی باعث خواهد شد که کشور‌های اروپایی برای جبران کمبود‌ها بیش از پیش به آمریکا وابسته شوند
وی افزود: این اقدام نه‌تنها روابط دوجانبه ایران و اروپا را تحت تاثیر قرار می‌دهد، بلکه تأثیر گسترده‌ای بر جایگاه اروپا در سطح بین‌المللی خواهد داشت. اروپا اکنون تحت چارچوب ناتو، در مقابل کشور‌های شرق قرار گرفته؛ این شامل ایران، روسیه، چین و کشور‌های عضو بریکس و شانگهای می‌شود. این شرایط باعث می‌شود تعاملات اقتصادی و سیاسی اروپا با جهان شرق، به‌ویژه در حوزه انرژی و منابع استراتژیک، تحت فشار قرار گیرد.
کارشناس مسائل بین‌الملل ادامه داد: اروپا بخش عمده‌ای از انرژی خود را از شرق تأمین می‌کند و کاهش دسترسی به منابع انرژی باعث خواهد شد که کشور‌های اروپایی برای جبران کمبود‌ها بیش از پیش به آمریکا وابسته شوند. این مسئله علاوه بر افزایش وابستگی سیاسی و امنیتی، اثرات عمیقی بر اقتصاد این کشور‌ها خواهد گذاشت. در واقع، جهان به دو قطب مشخص تقسیم می‌شود: یک قطب طرفدار چندجانبه‌گرایی و توسعه همکاری‌های مستقل بین کشور‌های شرق و یک قطب طرفدار نظام یک‌قطبی که تحت سلطه آمریکا است.
وی با اشاره به وضعیت انرژی اروپا گفت: با توجه به اینکه انتقال سوخت و گاز از روسیه کاهش یافته و کشور‌های اروپایی نتوانستند توافقی با مسکو در زمینه اوکراین داشته باشند، بحران انرژی در این قاره تشدید شده است. حتی انتقال سوخت از مسیر ترکیه که آن هم محدود است نیز نمی‌تواند نیاز واقعی اروپا را پوشش دهد و این کشور‌ها در مواجهه با کمبود انرژی دچار مشکلات جدی خواهند شد.
اثرات بومرنگی اقدام اروپا علیه ایران
ترقی در ادامه به اثرات اقتصادی اقدام اروپا علیه ایران پرداخت و اظهار کرد: میزان تعامل اقتصادی ایران با اروپا محدود است و تأثیر آن بر اقتصاد کشور ما ناچیز خواهد بود. عمده نیاز‌های اقتصادی ایران از شرق تأمین می‌شود. حتی بخش کمی از غلات و مواد اولیه که از اوکراین وارد می‌شد، با بحران اوکراین محدود شده است؛ بنابراین فعال‌سازی مکانیسم اسنپ‌بک آسیب چندانی به ایران وارد نمی‌کند، اما می‌تواند اروپا را متضرر کند و فشار داخلی و اقتصادی شدیدی بر این قاره وارد آورد.
این اقدام، به نوعی مقدمات یک رقابت گسترده‌تر و جنگ احتمالی اقتصادی و سیاسی بین شرق و غرب را فراهم می‌کند
این کارشناس مسائل بین‌الملل افزود: علاوه بر اثرات اقتصادی، این اقدام می‌تواند سبب افزایش اعتراضات مردمی و جنبش‌های داخلی در کشور‌های اروپایی شود. فرانسه نمونه‌ای از این اعتراضات بود و احتمال تکرار چنین اعتراضاتی در سایر کشور‌های اروپایی نیز بسیار بالاست. در واقع، اتحادیه اروپا دیگر آن اتحادیه مقتدر گذشته نیست و روند افول آن، هم در عرصه داخلی و هم در عرصه بین‌المللی ادامه دارد.
آمریکا نمی‌خواهد توافقی حاصل شود
ترقی در پاسخ به پرسشی درباره درخواست «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس از اروپا برای یافتن راه حل‌های دیپلماتیک با ایران و بیانیه دوم تروئیکای اروپا، گفت: این بیانیه‌ها بیشتر جنبه نمایشی دارد. آمریکا نمی‌خواهد توافقی حاصل شود و اروپایی‌ها عملاً راه‌های دیپلماسی را بسته‌اند. آنها سعی دارند با ایجاد بهانه ایران را تحت فشار قرار دهند، اما این اقدامات با اصول و منافع ایران تعارض دارد و هیچ اثر واقعی بر سیاست‌های ما نخواهد داشت.
اروپا سعی می‌کند حیات سیاسی خود را اثبات کند، اما واقعیت این است که هیچ اراده‌ای برای استقلال ندارد و کمر اقتصادی این کشور‌ها تحت فشار سنگین هزینه‌های جنگ با روسیه شکسته است
وی با تأکید بر افول جایگاه اروپا تصریح کرد: اروپا در حال حاضر دیگر همان اتحادیه قدرتمند گذشته نیست و تلاش‌هایش برای نمایش قدرت و اثبات موجودیت بیشتر شبیه دست و پا زدن است. آنها سعی دارند نشان دهند که هنوز نقش تعیین‌کننده‌ای در معادلات بین‌المللی دارند، اما واقعیت این است که جایگاه سیاسی و اقتصادی این قاره در سطح جهان به شدت کاهش یافته است.
کارشناس مسائل بین‌الملل در پاسخ به این سؤال که آیا اقدام اروپا بیشتر نمایشی است یا هدف واقعی دارد، گفت: قطعاً اقدام اخیر بیشتر جنبه نمایشی دارد. اروپا سعی می‌کند حیات سیاسی خود را اثبات کند، اما واقعیت این است که هیچ اراده‌ای برای استقلال ندارد و کمر اقتصادی این کشور‌ها تحت فشار سنگین هزینه‌های جنگ با روسیه شکسته است. آنها با این اقدامات فقط می‌خواهند نشان دهند که هنوز دارای قدرت‌اند، اما در عرصه بین‌المللی عملاً تضعیف شده‌اند.
وی افزود: اروپا با این اقدام نه تنها توانایی خود در فشار به ایران را از دست داده، بلکه زمینه افزایش وابستگی به آمریکا را فراهم کرده است. ایران ضمن حفظ اصول و منافع خود، نشان داده که مسیر دیپلماسی و حسن‌نیت را دنبال می‌کند، اما اروپایی‌ها نمی‌توانند از این مسیر بهره‌برداری کنند.
اسنپ‌بک و افزایش اصطکاک بین غرب و شرق
ترقی به تبعات بین‌المللی این اقدام پرداخت و اظهار کرد: فعال‌سازی مکانیسم ماشه یکی از مؤلفه‌های جدی در افزایش اصطکاک بین غرب و شرق است. اگر اروپایی‌ها به این رویه ادامه دهند، در آینده نزدیک با آسیب‌های جدی‌تری در عرصه بین‌المللی مواجه خواهند شد. این اقدام، به نوعی مقدمات یک رقابت گسترده‌تر و جنگ احتمالی اقتصادی و سیاسی بین شرق و غرب را فراهم می‌کند.
وی در جمع‌بندی گفت: اروپا با این اقدام خود، نه تنها ایران را تحت فشار قرار نمی‌دهد، بلکه جایگاه خود را در ساختار قدرت بین‌المللی تضعیف کرده و وابستگی خود به آمریکا را افزایش داده است. ایران در این میان، ضمن حفظ مواضع اصولی خود، نشان داده که آماده تعامل منطقی و دیپلماتیک است، اما راهبرد اروپا بیشتر نمایشی و بی‌اثر بوده است.
عضو شورای مرکزی حزب مؤتلفه اسلامی در پایان تأکید کرد: این اقدام اروپا پیام روشنی به جهان دارد: غرب تلاش می‌کند با ابزار‌های محدود خود، نفوذ و موجودیت خود را در برابر رشد و اتحاد کشور‌های شرق نشان دهد، اما واقعیت‌های جهانی و سیاست‌های مستقل ایران و شرکای شرق، این تلاش‌ها را ناکام خواهد گذاشت و اروپا بیش از پیش در مسیر افول قرار خواهد گرفت.
انتهای پیام/