به گزارش ایرنا، امروز، مقصدگروه ناظر بر اجرای طرح پیشگیری از تنبلی چشم، روستای دهریز بخش اشترینان است، راه از بروجرد آغاز میشود، جاده در سکوت پاییزی میان مراتع دوردست پیش میرود، گرد و خاک گله گوسفندان از دور همانند ابری خاکیرنگ بر پهنه زمین مینشیند، تصاویری که شاید یادآور سطری فراموششده از رمانی باشد که سالها پیش خواندهای، اما شتاب خودرو، خیال را ترک میدهد و نگاه را به جادهای میکشاند که به پیچ خاکی ورودی دهریز ختم میشود.
پس از گذر از شهر کوچک اشترینان و عبور از جایی که تابلو «۳۰ کیلومتر تا نهاوند» به چشم میخورد، تابلوی سفید و ساده ورود به روستای دهریز پیدا میشود.
اینجا ۵۰ کودک سه تا ۶ ساله پیشتر از سوی بهزیستی شناسایی شدهاند و حالا پس از تماس کارشناسان، همراه با مادران و پدرانشان به خانه بهداشت روستا آمدهاند تا بیناییشان بررسی شود، والدین بسیاری با نگرانی از استفاده روزانه فرزندانشان از گوشیهای هوشمند میگویند.
خانه بهداشت دهریز در نزدیکی جاده اصلی ورودی روستا و زیر آفتاب ملایم پاییز جا گرفته سکوت روستا گهگاه با صدای عبور خودروها شکسته میشود و همهمه آرامی از حیاط برمیخیزد، جایی که برخی والدین در صف ایستادهاند، برخی در حال گفتوگو با کارشناسان هستند و کودکانی کوچک در بغل یا روی دستهایشان قرار دارند و همه یک هدف مشترک را دنبال میکنند و آن چیزی نیست جز اطمینان از سالمبودن چشمان فرزندانشان تا فردایی روشنتر در انتظار آنها باشد.
غربالگری بینایی کودکان یکی از کمهزینهترین اما پرفایدهترین مداخلات سلامت عمومی است، شناسایی زودهنگام مشکلات بینایی نه تنها از ناتوانیهای مادامالعمر پیشگیری میکند بلکه باعث کاهش هزینههای درمانی در بلندمدت میشود، این موضوع از نظر آموزشی نیز اهمیت دارد چون کودک با بینایی سالم توانایی بهتری در یادگیری و مشارکت اجتماعی دارد.
در مناطق روستایی مانند بروجرد، اجرای این طرح اهمیت ویژه دارد، بهدلیل محدودیت دسترسی به خدمات تخصصی و کمبود آگاهی برخی خانوادهها، حضور تیمهای غربالگری در محل، موانع جغرافیایی و هزینه رفتوآمد را حذف کرده و از درماننشده ماندن مشکلات بینایی جلوگیری میکند، این امر همچنین باعث افزایش اعتماد مردم به دستگاههای سلامت و تقویت همکاری اجتماعی در برنامههای مشابه میشود.
رییس اداره بهزیستی بروجرد در گفتوگو با خبرنگار ایرنا گفت: این برنامه یکی از مهمترین پروژههای سلامت در حوزه پیشگیری از معلولیت محسوب میشود و هدف ما این است که هیچ کودک سه تا ۶ سالهای بدون سنجش بینایی باقی نماند، همکاری شبکههای بهداشت و پایگاههای غربالگری به ما کمک میکند تا به پوشش حداکثری برسیم.
کرم رضا پیرایه افزود: در این طرح، شناسایی سریع کودکان دارای مشکلات بینایی موجب میشود با درمانهای ساده و کمهزینه، از عوارض بلندمدت و هزینههای سنگین آینده جلوگیری شود و علاوه بر پایگاههای شهری، تیمهای سیار غربالگری به همه روستاها و مناطق کمبرخوردار اعزام میشوند تا مشکل دسترسی به خدمات تخصصی وجود نداشته باشد.
مسوول توانبخشی اداره بهزیستی بروجرد گفت: براساس اعلام دفتر پیشگیری از معلولیتها، امسال نیز طرح ملی غربالگری بینایی کودکان سه تا ۶ سال را در سراسر کشور اجرا میکند، هدف اصلی این طرح، شناسایی زودهنگام تنبلی چشم (آمبلیوپی) و دیگر اختلالات بینایی است تا پیش از ورود کودک به مدرسه، مشکلات با درمانهای ساده و کمهزینه برطرف شود، خانوادهها باید با در دست داشتن شناسنامه کودک به پایگاههای ثابت یا سیار در شهرها و روستاها مراجعه کنند.
مهتاب آنی زاده بیان کرد: در سال ۱۴۰۴ این طرح با پوشش ملی شامل تمام شهرستانها و مناطق روستایی اجرا میشود و علاوه بر پایگاههای شهری، تیمهای غربالگری سیار برای مناطق کمبرخوردار اعزام خواهند شد، اجرای صحیح این برنامه میتواند از بروز بیش از ۹۰ درصد موارد تنبلی چشم را در جامعه هدف شناسایی و نقش مهمی در کیفیت آموزشی و زندگی آینده کودک ایفا کند.
مجری طرح غربالگری چشم و پیشگیری از تنبلی چشم بروجرد، با اشاره به سابقه بیش از ۲۳ تا ۲۴ سال همکاری خود با سازمان بهزیستی و ۱۲ سال فعالیت مستمر در حوزه سنجش بینایی اظهار کرد: پایگاههای دائم غربالگری در شهرستان شامل ۱۲ پایگاه مثبتزندگی و حدود ۱۴ پایگاه مشخص دیگر است و تیمهای ما بهطور منظم در روستاهای زیر پوشش حدود ۵۰ تا ۶۰ روستا بهصورت چرخشی خدمات ارائه میکنند.
ربابه جمالی، درباره آمار اولیه امسال گفت: از ابتدای مهر تاکنون، حدود ۵۰۶ کودک تحت غربالگری رایگان قرار گرفتهاند که بیشتر آنها زیر پوشش بهزیستی، کمیته امداد یا خانوادههای بیسرپرست و مطلقه هستند و از این تعداد، تاکنون حدود ۶۰ تا ۶۵ کودک مشکوک به اختلال بینایی شناسایی شدهاند که نیاز به پیگیری درمانی دارند.
وی با ابراز گلایه از برخی مشکلات هماهنگی با شبکه بهداشت و مراقبان سلامت افزود:انتظار داریم لیست اسامی کودکان مشمول سنجش بهموقع در اختیار ما قرار گیرد تا با تماس مستقیم یا توسط مراقبان سلامت روستا، از تأخیر در مراجعه جلوگیری شود. متأسفانه مواردی بوده که کودک دیرتر به غربالگری مراجعه کرده و مشکل تنبلی چشم پیشرفته داشته که قابل پیشگیری بود.
مجری طرح غربالگری چشم و پیشگیری از تنبلی چشم بروجرد ادامه داد: ما در هر شرایط آب و هوایی، حتی در برف و یخبندان، به روستاها و مناطق دورافتاده اعزام شدهایم و تلاش میکنیم با عشق به کار، هیچ کودکی از دریافت خدمات سلامت بینایی محروم نماند و امسال نیز این برنامه تا ۱۵ اسفند ادامه خواهد داشت و آمار نهایی پس از پایان طرح اعلام میشود.
کارشناس اپتومتریست بهزیستی بروجرد، گفت: بر اساس دستورالعمل طرح ملی غربالگری تنبلی چشم که همه ساله در گروه سنی سه تا ۶ سال اجرا میشود، جمعیت هدف در این شهرستان حدود ۱۲ هزار و ۶۰۰ نفر است و طبق برنامه، خدمات رایگان به پنج درصد از این جمعیت معادل حدود ۶۰۰ نفر ارائه خواهد شد.

محمدرضا سمیعی افزود: کودکانی که در این برنامه نیاز به عینک دارند و خانواده توان تامین هزینه آن را ندارد، سازمان بهزیستی در غالب اجرای این طرح به هر نفر ۱۵ میلیون ریال کمک هزینه بلاعوض پرداخت می کند.
وی تاکید کرد: با اجرای این طرح ملی، بروجرد توانسته در مدت کوتاه از آغاز طرح، بخش قابل توجهی از کودکان هدف را زیر پوشش قرار دهد، مشارکت فعال والدین، همکاری شبکه بهداشت و تیمهای غربالگری و تاکید کارشناسان بر پیشگیری به موقع، نشان میدهد که غربالگری بینایی میتواند در کاهش نرخ تنبلی چشم و مشکلات انکساری در آینده نقش کلیدی ایفا کند؛ بهویژه در دورهای که استفاده نادرست از ابزارهای دیجیتال سلامت چشم کودکان را بیش از گذشته تهدید میکند.