به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، نشست خبری سی و هفتمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان صبح امروز چهارشنبه ۹ مهر ۱۴۰۴ در بنیاد سینمایی فارابی برگزار شد.
حامد جعفری در این نشست اظهار داشت: جشنواره امسال سی و هفتمین دوره خود را سپری می‌کند. این رویداد از سال ۶۱ آغاز، چند دوره متوقف و در شهرهای مختلف از جمله تهران، همدان و کرمان برگزار شده و امسال قرار است اصفهان میزبان باشد. در ۱۸ استان دیگر هم همزمان با اصفهان فیلم‌ها به نمایش در خواهد آمد و صبح روز جمعه آیین آغازین و یک مراسم رسمی افتتاحیه در بعدازظهر خواهیم داشت.
مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی ادامه داد: امسال ۳۹۳ اثر متقاضی حضور در جشنواره بوده‌اند که از این میان ۸ فیلم بلند داستانی در بخش مسابقه حضور دارند. ۱۹ فیلم در بخش کوتاه و ۱۱ فیلم در بخش انیمیشن هستند. در بخش بین‌الملل ۱۸۳ اثر مورد بازبینی قرار گرفتند و در نهایت ۱۸ اثر پذیرفته شدند، یک تنوع جغرافیایی در بخش بین‌المللی داریم و امسال این بخش پررنگ‌تر خواهد بود. ما درخواست‌های صدور روادید مهمانان را اعلام کرده‌ایم و منتظریم در فرصت باقیمانده کارها انجام شود و شنبه ۱۲مهر میزبان آنها باشیم.
جعفری درباره برنامه‌های جنبی جشنواره تاکید کرد: حدود ۴۰ تئاتر خیابانی طراحی شده که به همت شهرداری اصفهان در محلات برگزار خواهد. با حضور چهره‌های محبوب کودکان استیج‌هایی را طراحی کرده‌ایم. در تهران هم سه کارگاه برگزار شد.
وی در پاسخ به پیشنهادی درباره دوسالانه برگزار شدن جشنواره گفت: هرچه به سینمای کودک اهمیت بدهیم و تلاش کنیم در پیش چشم سینماگران جدی گرفته شود، آنها ترغیب می‌شوند به مسیر خود در سینمای کودک و نوجوان ادامه بدهند. در حال حاضر شرایط سینمای کودک و نوجوان مطلوب نیست. مثلا حدود ۲۵ اثر بلند به ما رسیده بود که ۸ فیلم انتخاب شد. این نشان می‌دهد که تولیدات و کیفیت آنها چندان خوب نیست اما اگر همین رویداد را هم به جا نیاوریم و مواجهه جدی نداشته باشیم خوب نیست.
جعفری اضافه کرد: جشنواره کودک تنها میعادگاه برای کودکان و نوجوانان است. برگزاری جشنواره حتما کمک کننده است. در سال‌هایی که جشنواره تعطیل شد اتفاق بهبود بخشی نیفتاد و شرایط بدتر شد که بهتر نشد. لذا تعطیلی جشنواره منجر به بهبودی کیفیت و کمیت آثار نمی‌شود. به همین دلایل به نظرم جشنواره باید برگزار شود. من خودم به عنوان کسی که کار کودک می سازم جشنواره را مهمترین رویداد این حوزه میدانم که می‌شود یک جمع‌بندی در حوزه کودک داشت.
دبیر سی و هفتمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان در خصوص حمایت از تولید و اکران فیلم‌ها عنوان کرد: تولیدات مربوط به حوزه کودک باید برای مخاطب کودک ساخته شود. متاسفانه رویکردی که سال‌های قبل پیگیری شده به نتیجه نرسیده و با آثاری مواجه هستیم که کم‌تر در جذب مخاطب موفق هستند. اگر سینمای کودک را به ژانرهای خاص محدود کنیم، آسیب‌هایی متوجه این گونه سینمایی خواهد بود.
دبیر جشنواره ادامه داد: در سال‌های اخیر تعدادی از فیلمسازان آثاری را تولید کردند که مورد اقبال مخاطبان قرار نگرفته است و به همین دلیل تا اطلاع ثانوی امکاناتی در اختیار آنها قرار نمی‌گیرد و به جای آن از افراد دیگری حمایت خواهیم کرد.
مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی تاکید کرد: این دو منظر کمک می‌کند تا بتوانیم به سمت بهبود وضعیت حرکت کنیم. امر سینما موضوعیتی فرهنگی دارد و به همین دلیل در کوتاه مدت بروز و ظهور پیدا نمی‌کند. امروز با واقعیتی مواجه هستیم که در سال‌های قبل برنامه ریزی شده است. من از حوزه سینمای کودک شناخت دارم و با توجه به این موارد در تلاش هستیم تا سینمای کودک را به مسیر درست و موفقیت در اکران هدایت کنیم. ضمن اینکه برای تشویق فیلمسازان موفق در این حوزه تصمیم گرفتیم به تولید قسمت دوم برخی از آثار موفق سینمای کودک کمک کنیم.
دبیر جشنواره اظهار کرد: برنامه ریزی ما این است که در حوزه جشنواره به یک دبیرخانه دائمی برسیم. اگر به نقطه عملیاتی برسیم خبرش را اعلام می‌کنیم. بعد از جشنواره نیاز به گرفتن بازخورد و اثرسنجی داریم. همه آثار تولید شده برایشان هدفی در نظر گرفته شده اما هیچ موقع نسنجیده ایم اهدافش شکل گرفته یا خیر، یعنی حرف آن فیلم را مخاطب درک کرده است؟
وی اضافه کرد: البته باید این را در نظر بگیریم که سینمای کودک تنها در حوزه ساخت می‌تواند پرفروغ باشد بلکه در حوزه عرضه هم می‌تواند چنین باشد. حدود یک سوم جمعیت کشور کودکان و نوجوانان هستند و یکی از ابزارها این است که یارانه‌ای برای آنها در نظر بگیریم. در سینمای کودک باید الگوهای موفق را در نظر بگیریم. یک ساحت این موضوع تولید و یک ساحت آن عرضه است. یعنی فرصت‌هایی برای دیده شدن ایجاد کنیم و مزایایی برای ترغیب سرمایه‌گذاران در نظر بگیریم وظیفه ما این است که جریان سازی کنیم تا بخش خصوصی وارد کار شود.
جعفری در پاسخ به سوالی درباره عدم گنجاندن بخش کودک و غزه در جشنواره و آثار بخش بین‌المللی بیان کرد: جشنواره ماموریت ساخت ندارد؛ بلکه ماموریت ارائه ای دارد. در حقیقت جشنواره یک نمایشگاه است نه تولیدکننده. فارابی هم به عنوان مجموعه‌ای که حمایت کننده از آثار کودک است به این موضوع توجه کرده است. یعنی آثاری در فارابی درباره غزه تولید شده است. جشنواره شرایطی دارد و باید حداقل هایی رعایت شود. اگر پنج فیلم در این حوزه به جشنواره می‌رسید حتما بخش مجزایی می‌داشت؛ اما چون نرسید فیلم‌های این چنینی با بخشی دیگر رقابت می‌کنند.
وی درباره نمایش فیلم‌های جشنواره در پردیس‌های پرمخاطب شهر تهران توضیح داد: فیلم‌های جشنواره امسال در سینماهای فرهنگ، موزه سینما، مگامال و سروش به نمایش در خواهد آمد. البته نمایش فیلم‌ها در تهران بستگی به میزان استقبال صاحبان سینما دارد. باید در ابتدا الگوی موفقی ایجاد شود تا سینماداران نسبت به نمایش آثار اقبال به خرج دهند. باید تلاش کنیم تا در درجه اول سطح کیفی جشنواره ارتقا پیدا کند که البته این موضوع امری زمان‌بر خواهد بود.
وی با اشاره به فیلم‌های اقتباسی جشنواره بیان کرد: حتما ما از فیلم اقتباسی استقبال بیشتری می‌کنیم چون یک بار موفقیت قبلی آن بررسی شده است یعنی کتاب یا رمانی که بر اساس آن فیلم شکل گرفته بررسی شده، پس این یک فرصت است و ما از این فرصت استفاده می‌کنیم. ما امسال در جشنواره فیلم اقتباسی داریم؛ اما محصول فارابی نیست. یکی از جاهایی که ما باید کار کنیم حوزه اقتباس است اما باید برای کارهای مستقل هم ارزش قایل شویم و هر دو مسیر را توامان پیش ببریم.
جعفری درپاسخ به سوالی درباره برگزاری این جشنواره در شهرهای مختلف گفت: در شرایط فعلی تنها باید به کیفیت برگزاری این رویداد در روزهای پیش رو بپردازیم. این موضوع که باید فرصت برابر میان استان‌های مختلف در برگزاری این رویداد وجود داشته باشد، نیاز به وجود زیرساخت‌هایی مانند مجموعه‌های سینمایی، وجود فرهنگ سینما رفتن و… دارد. در غیر این صورت فرصت بروز و ظهور این جشنواره فراهم نخواهد شد. جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان تا کنون در شهرهای مختلف برگزار شده است و به دلیل وجه ملی‌اش این موضوع می‌تواند باز هم شکل اجرایی به خود بگیرد. ضمن اینکه برخی معتقد هستند باید یک شهر ثابت به عنوان مکان برگزاری این رویداد در نظر گرفته شود.
چرایی قرار گرفتن فیلم کودک در کنار نوجوان
مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی در خصوص چرایی قرار گرفتن فیلم کودک در کنار نوجوان پرسید بیان کرد: این دو حوزه تعاریف متفاوت دارند. اگر بخواهیم حق نوجوان را به درستی به جا بیاوریم باید به صورت تخصصی عمل کنیم؛ اما آنچه به من تحویل داده شده جشنواره «فیلم‌های کودکان و نوجوانان» است. خیلی از روانشناسان دوره نوجوان را دوره گذار می‌دانند. ممکن است قرار گیری بخش کودک در کنار بخش نوجوان به این دلیل بوده که این نزدیکترین حوزه به حوزه کودک است. پس در دوره‌ای این فهم غلط نبوده، اما امروز قرار گرفتنشان در کنار هم درست نیست.
وی افزود: من در سال ۹۷ داور جشنواره بودم در آن دوره ما اصرار کردیم بازیگر نوجوان و فیلم نوجوان را جدا کنیم و جایزه بدهیم. پس باید تلاش کنیم تفکیک هایی صورت بگیرد. البته این حوزه تصمیم‌گیری من نیست؛ اما در این فضایی که در اختیار ماست می‌توانیم به سمت درست حرکت کنیم.
وی در پاسخ به سوالی درباره حواشی برگزاری جشنواره فیلم‌های کودکان و نوجوانان در شهر اصفهان و نگرانی در خصوص محل برگزاری بیان کرد: در فرصت باقی مانده تا جشنواره باید تنها روی کیفیت این جشنواره متمرکز شویم و پس از جشنواره به آسیب شناسی نکات مختلف خواهیم پرداخت. اگر حاشیه‌ای در این خصوص وجود داشته، تنها به دلیل میزان اهمیت این رویداد سینمایی است. در تلاش هستیم تا این جشنواره در سال جاری با بهترین کیفیت ممکن برگزار شود و پس از آن موارد مختلفی را مورد ارزیابی قرار خواهیم داد.
بیش از دو فیلم خوب باکیفیت پرفروش در جشنواره حضور دارد
از جعفری در مورد پیش‌بینی موفقیت ۸ فیلم بخش مسابقه داستانی بلند در گیشه پرسیده شد که جواب داد: ما در جشنواره سعی کردیم که سخت‌گیری داشته باشیم. هرچند برخی ملاحظات وجود دارد که ما هم مجبور هستیم برای برگزاری جشنواره به آنها تن بدهیم. یعنی ممکن است آثاری وجود داشته باشد که از نظر ما کیفیت ندارد. معتقدم باید جشنواره برگزار شود تا بضاعت سینمای ایران را پیمایش کنیم و یک پاسداشت نسبت به آن داشته باشیم تا کسی که بیشتر زحمت کشیده تشویق شود. اگر جشنواره برگزار نشود ممکن است فعالان خوب این حوزه دلسرد شوند. کارگردانان بسیاری هستند که فیلم کودک می ساختند اما به خاطر بی توجهی و قدر نشناسی به سمت سینمای بزرگسال رفتند قضاوت درباره اینکه آثار این دوره بعدها چقدر می توانند در گیشه موفق باشند مربوط به بعد است. اما تلاش کردیم آثار خوبی حضور داشته باشد. به نظرم بیش از دو فیلم خوب باکیفیت که بعدها در گیشه موفق باشند در جشنواره حضور دارد.
دبیر جشنواره در بخش دیگر درباره همکاری با آموزش و پرورش عنوان کرد: آموزش و پرورش تفاهم نامه‌ای با سازمان سینمایی برای اختصاص سانس صبح سینماها برای مدارس دارد؛ اما ساز و کار آموزش و پرورش خاص خودش است. در واقع این نهاد از نگاه تحصیلی به این موارد نگاه می‌کند. اما فارابی از نگاه مخاطبان به این موضوع نگاه می‌کند؛ بنابراین، این دو می توانند مکمل هم باشند اما در یک جهت نمی‌تواند کار کنند.
وی در خصوص مغفول ماندن سینمای مختص نوجوانان گفت: ترغیب سینماگران برای ساخت فیلم در گروه سنی نوجوانان موضوع تک محوری نیست. باید مجموعه‌ای از سیاست‌ها در حوزه اکران، تولید و محتوا در نظر گرفته شود که در نهایت سینماگران به فعالیت در حوزه نوجوان ترغیب شوند. علی رغم وجود تعدادی اثر موفق این حوزه، متاسفانه به صورت کلی این نوع از فیلم‌ها در جریان سینمای ایران نمود چندانی نداشته است که این موضوع دلایل مختلفی دارد. اگر فیلمی برای نوجوانان ساخته شود که موفقیتی به همراه نداشته باشد، قطعا این گونه از سینما رونق نمی‌گیرد. در نتیجه باید صبوری کرد تا راهی برای موفقیت این‌گونه از آثار اندیشیده شود.