به گزارش خبرنگار تشکل‌های دانشجویی «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ توافق هسته‌ای موسوم به برجام در سال‌های ابتدایی با وعده رفع تحریم‌ها و بازگشت ایران به جامعه جهانی به‌عنوان یک موفقیت بزرگ معرفی شد. اما اکنون پس از گذشت نزدیک به یک دهه، نه‌تنها هیچ‌یک از وعده‌ها تحقق نیافت، بلکه با فعال شدن مکانیزم ماشه، تحریم‌ها به‌شکل گسترده‌تر و سخت‌گیرانه‌تری بازگشتند. در عمل، ده سال از عمر مردم ایران در انتظار رفع تحریم‌ها و بهبود شرایط اقتصادی از دست رفت و نتیجه این توافق چیزی جز فشار، بحران و تهدیدهای جدید برای کشور نبود. این تجربه پرهزینه، امروز بیش از هر زمان دیگری نشان می‌دهد که سیاست خارجی مبتنی بر اعتماد به غرب نمی‌تواند آینده‌ای مطمئن برای ملت ایران رقم بزند.
علی صادقی دبیر جامعه اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران در گفت‌وگوی اختصاصی با خبرنامه دانشجویان ایران اظهار داشت: برجام در ابتدا با وعده‌های بزرگ و انتظارات بسیار بالا برای مردم ایران به امضاء رسید. این وعده‌ها عمدتاً بر رفع تحریم‌ها و بازگشت ایران به جامعه جهانی استوار بود. ولی پس از گذشت سال‌ها، می‌بینیم که نه تنها تحریم‌ها رفع نشدند، بلکه در بسیاری از زمینه‌ها ایران دچار مشکلات جدی اقتصادی و امنیتی شد که هنوز هم از آن رنج می‌بریم.
وی افزود: یکی از مهم‌ترین مشکلاتی که برجام به‌دنبال خود آورد، فعال شدن مکانیسم ماشه بود که از 5 مهر 1404 با بازگشت تحریم‌ها علیه ایران همراه شد. این مکانیسم به کشورهای ۱+۵ اجازه می‌دهد که در صورت نقض مفاد توافق توسط ایران، تحریم‌ها را دوباره فعال کنند، حتی بدون نیاز به تأسیس یک روند قانونی بین‌المللی. این یعنی ایران نه‌تنها نتواسته از تحریم‌ها رهایی یابد، بلکه به‌طور مستقیم در معرض تهدید دائمی قرار گرفته است.
صادقی ادامه داد: پس از فعال شدن این مکانیسم، ما دیدیم که تحریم‌ها دوباره بازگشتند و ایران به نقطه‌ای رسید که هیچ تضمینی برای امنیت اقتصادی و بین‌المللی خود نداشت. این برای کشوری که از ابتدا به دنبال رفع تحریم‌ها بود، به یک کابوس اقتصادی تبدیل شد. در حقیقت، برجام به یک «خسارت محض» تبدیل شد که ایران از آن تنها فشار و تهدیدهای جدید گرفت.
وی با تأکید بر مسئولیت‌پذیری دولتمردان وقت تصریح کرد: روحانی و ظریف به‌عنوان دو چهره برجسته و مسئول در جریان مذاکرات هسته‌ای باید پاسخگو باشند. این افراد بودند که با سیاست‌های نادرست خود کشور را به توافقی بردند که نه‌تنها تحریم‌ها را برطرف نکرد، بلکه باعث خسارت‌های اقتصادی و سیاسی به ایران شد.
دبیر جامعه اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران در ادامه گفت: در آن دوران، برجام در ایران به‌عنوان یک موفقیت بزرگ به‌نمایش گذاشته می‌شد و آقای ظریف، به‌عنوان معمار اصلی آن، در رسانه‌ها و محافل بین‌المللی به عنوان یک «قهرمان دیپلماسی» معرفی می‌شد. او حتی در بسیاری از محافل با جوایز و سکه‌های طلا مورد تقدیر قرار می‌گرفت. اما امروز که همه فهمیده‌اند برجام نه تنها مشکلی از ایران حل نکرده بلکه آن را درگیر بحران‌های جدید کرده است، چرا باید همچنان این افراد از مسئولیت‌پذیری شانه خالی کنند؟
صادقی در بخش دیگری از سخنانش خاطرنشان کرد: روحانی و ظریف باید بدانند که محاکمه‌شان باید به یک مطالبه عمومی تبدیل شود. در غیر این صورت، این روند ادامه خواهد داشت و دیگر مسئولین نیز می‌توانند بدون نگرانی از عواقب اشتباهات خود، به تصمیمات غلط خود ادامه دهند. اگر این افراد پاسخگو نباشند، مردم و نظام جمهوری اسلامی باید تاوان اشتباهات آن‌ها را بپردازند و در نهایت این به زیان کشور و مردم تمام خواهد شد.
وی افزود: یکی از بزرگ‌ترین مشکلات این است که وقتی افرادی مثل روحانی و ظریف بدون پاسخگویی باقی می‌مانند، این پیام به سایر مسئولین منتقل می‌شود که می‌توانند بدون هیچ نگرانی از عواقب تصمیمات اشتباه خود، در مقامات خود باقی بمانند. این چیزی است که در سخنان اخیر روحانی کاملاً مشاهده شد. روحانی به‌جای پذیرش مسئولیت و اعتراف به اشتباهاتش، به‌شکلی عجیب دیگران را مقصر دانسته و خود را طلبکار معرفی کرده است.
گزارش از محمد صادق عباسی