به گزارش خبرگزاری ایمنا، اقتصاد ایران در سال‌های اخیر با آزمون‌های دشواری روبه‌رو بوده است، اما تجربه نشان داده است که ملت ایران همواره توانسته است در بزنگاه‌های تاریخی، تهدیدها را به فرصت بدل کند و مسیرهای تازه‌ای برای پیشرفت بیافریند. در دل همین بحران‌هاست که ظرفیت‌های پنهان و بالقوه کشور خود را نشان می‌دهند؛ ظرفیت‌هایی که اگر هوشمندانه شناسایی و به‌کار گرفته شوند، قادرند نه‌تنها فشارها را خنثی کنند، بلکه اقتصاد را در مسیر پایداری و رشد قرار دهند.
سرمایه‌گذاری هدفمند، فناوری‌های نوین و دیپلماسی اقتصادی؛ سه محور تاب‌آوری ملی
سه‌گانه امید نه یک شعار، بلکه ضرورتی انکارناپذیر در شرایط امروز ایران است. سرمایه‌گذاری هوشمند می‌تواند پروژه‌های نیمه‌تمام را تکمیل کند، صنایع دانش‌بنیان را رونق بخشد و اشتغال پایدار بیافریند. فناوری‌های نوین به‌ویژه در حوزه‌هایی چون هوش مصنوعی، انرژی‌های پاک و شهرهای هوشمند، قادرند بهره‌وری ملی را افزایش دهند و کشور را از تکیه بیش از حد بر منابع طبیعی پرهزینه رهایی بخشند و در نهایت، دیپلماسی اقتصادی اگر به‌صورت راهبردی و منطقه‌ای دنبال شود، می‌تواند بازارهای تازه‌ای برای صادرات ایران بگشاید، تحریم‌ها را بی‌اثر سازد و جایگاه کشور را در زنجیره ارزش جهانی تثبیت کند.
بنابراین آینده اقتصاد ایران در گرو آن است که این سه محور به‌طور یکپارچه و هم‌افزا در دستور کار قرار گیرند. اگر چنین رویکردی در سطح ملی و استانی دنبال شود، تاب‌آوری اقتصاد کشور در برابر بحران‌ها افزایش یافته، اعتماد اجتماعی تقویت خواهد شد و توسعه‌ای پایدار و عدالت‌محور رقم خواهد خورد؛ توسعه‌ای که نه‌تنها سفره مردم را از آسیب مصون می‌دارد، بلکه تصویری روشن و امیدبخش از آینده ایران در منطقه و جهان ترسیم می‌کند.
در این میان، استان‌هایی همچون اصفهان جایگاهی ویژه دارند. اصفهان به‌عنوان یکی از قطب‌های صنعتی، فناورانه و فرهنگی ایران، همواره نقشی فراتر از مرزهای استانی ایفا کرده است. سرمایه انسانی نخبه، زیرساخت‌های صنعتی گسترده، جایگاه تاریخی در حوزه بازرگانی و نیز ظرفیت‌های نوآورانه در فناوری‌های نوین، این استان را به آزمایشگاهی زنده برای سنجش مسیر آینده اقتصاد ایران بدل کرده است. از دل تجربه اصفهان می‌توان دریافت که مسیر برون‌رفت از تنگناهای اقتصادی و حرکت به سوی توسعه پایدار، تنها با تکیه بر سه رکن اساسی امکان‌پذیر است: سرمایه‌گذاری هدفمند، فناوری نوآورانه و دیپلماسی اقتصادی فعال.
در همین راستا میزگرد تخصصی با حضور مهدی جمالی نژاد، استاندار اصفهان، حمیدرضا فولادگر، نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی و ناصر یارمحمدیان، مدیرکل امور اقتصاد و دارایی استان اصفهان در خبرگزاری ایمنا برگزار شد.
استاندار اصفهان که سابقه معاون عمرانی وزیر کشور، معاون عمرانی استانداری اصفهان و شهردار اصفهان و یزد را هم در کارنامه اجرایی خود دارد، با نگاهی تحلیلی، ابعاد مختلف تاب‌آوری اقتصادی و پیشران‌های پیشرفت در استان اصفهان را بررسی کرد و تاکید کرد می‌توان از دل چالش‌ها، فرصت‌های بزرگ برای آینده اقتصاد کشور خلق کرد. مشروح این گفت‌وگو را ادامه می‌خوانید.
تقویت تاب‌آوری اقتصادی در شرایط تحولات داخلی و خارجی
ایمنا: در شرایط ناپایداری‌های اقتصادی ناشی از تحولات داخلی و خارجی، چگونه می‌توان با شناسایی و بهره‌برداری هوشمندانه از ظرفیت‌های بالقوه در سطح ملی و استانی، مکانیسم‌های تاب‌آوری اقتصادی را فعال کرد تا نه‌تنها بحران‌ها مدیریت شوند، بلکه زمینه‌های توسعه پایدار و جذب سرمایه فراهم گردد؟
جمالی نژاد: شرایط اقتصادی کشور و استان‌ها، به‌ویژه اصفهان، در مقاطع مختلف به‌سرعت تحت تأثیر تحولات سیاسی و اقتصادی داخلی و خارجی قرار می‌گیرد، اما در کنار این چالش‌ها، ظرفیت‌های بزرگی نیز وجود دارد که گاهی کمتر به آن‌ها توجه می‌کنیم؛ ظرفیت‌هایی که اگر مورد بهره‌برداری صحیح و هدفمند قرار گیرند، نه‌تنها نگرانی‌ها در شرایط سخت اقتصادی کاهش پیدا می‌کند، بلکه می‌توانند زمینه‌ساز جذب سرمایه‌گذاری و حرکت به‌سوی توسعه پایدار باشند، در چنین وضعیتی لازم است چند نکته کلیدی را مدنظر قرار دهیم.
در وهله نخست، باید گفت که در شرایط دشوار اقتصادی، بعضی قابلیت‌ها به‌درستی و به نحو احسن مورد استفاده قرار نمی‌گیرند، در حالی که این توانمندی‌ها می‌توانند بار بزرگی از مشکلات را بردارند. تجربه نشان داده است که در روبه‌رویی با شرایط بحرانی، همواره بحث تاب‌آوری اهمیت دارد و این تاب‌آوری اقتصادی نیازمند تقویت در ابعاد مختلف است. تحقق این مهم هم به سیاست‌های داخلی نیازمند است و هم به سیاست‌های خارجی.
سیاست‌گذاری داخلی هدفمند و ظرفیت‌های فناورانه اصفهان
ایمنا: چگونه می‌توان با سیاست‌گذاری داخلی هدفمند، ظرفیت‌های فناورانه و نخبگان جوان را به‌عنوان موتوری برای تقویت تولید ملی، فناوری بومی و توسعه اقتصادی پایدار کشور به‌کار گرفت؟
جمالی نژاد: در حوزه سیاست‌های داخلی، مهم‌ترین رویکرد باید حرکت به سمت حمایت همه‌جانبه از تولید ملی و توجه جدی به توسعه فناوری‌های بومی باشد. گاهی خودمان ظرفیت‌ها و توانمندی‌های داخلی را کمتر از آنچه هست ارزیابی می‌کنیم. در حالی‌که تجربه‌های متعدد نشان می‌دهد ایرانیان و به‌ویژه جوانان در بسیاری از عرصه‌های فناورانه جهانی حضور پررنگ دارند.
بارها تأکید کرده‌ایم که در بسیاری از پروژه‌های فناورانه دنیا از جمله شهرهای هوشمند و متاورسی، رد پای متخصصان و نخبگان ایرانی دیده می‌شود. این موضوع نشان‌دهنده ظرفیت بالای استان است. حمایت قوی از تولید ملی، هدفمند کردن فعالیت‌های فناورانه و پشتیبانی ساختاری می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در پیشرفت اقتصادی ایفا کند.
اصفهان دارای سرمایه‌های بزرگی در این عرصه است. شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان به‌عنوان یکی از نخستین و قوی‌ترین مراکز علمی کشور، میزبان صدها شرکت دانش‌بنیان فعال است. افزون بر این، ایران نخستین کشوری در منطقه بود که دفتر مرکزی آیریس را در حوزه دانش و فناوری به‌عنوان نهادی وابسته به یونسکو در اصفهان تأسیس کرد. چنین جایگاهی کوچک نیست و باید بیش از پیش به آن توجه شود.
انرژی‌های پاک، هوش مصنوعی و گردشگری در تاب‌آوری اقتصادی
ایمنا: چطور می‌توان با بهره‌گیری از ظرفیت‌های بومی در حوزه‌های انرژی پاک، هوش مصنوعی، گردشگری و خانواده‌محوری، اهرم‌های تاب‌آوری اقتصادی را فعال کرد تا چالش‌های ساختاری کشور کاهش یابد و مسیر توسعه پایدار هموار شود؟
جمالی نژاد: از دیگر حوزه‌های مهم برای افزایش تاب‌آوری اقتصادی می‌توان به خانواده‌محوری، گردشگری، توسعه هوش مصنوعی و بهره‌گیری از انرژی‌های نو و پاک اشاره کرد. این حوزه‌ها می‌توانند به‌طور مستقیم در بهبود شرایط اقتصادی و کاهش اثرات ناترازی‌ها کمک کنند.
برای نمونه، هر سال در شش‌ماهه نخست، کشور با مشکلات ناشی از ناترازی انرژی روبه‌رو می‌شود. این مسئله اگر به‌طور جدی مدیریت شود، بسیاری از مشکلات اقتصادی کاهش خواهد یافت. به‌تازگی در شهرستان نائین، جمعی از شرکت‌های دانش‌بنیان توانسته‌اند با راهکارهای ساده و خلاقانه در حوزه انرژی، دستاوردهایی بی‌نظیر ارائه کنند که مشابه آن در سطح ملی یا حتی بین‌المللی وجود ندارد. این نمونه‌ها نشان می‌دهد که ظرفیت‌های انرژی و فناوری‌های نو می‌توانند بخش مهمی از مشکلات اقتصادی را برطرف کنند.
یارانه، مالیات و نقش گردشگری داخلی
ایمنا: اصلاح نظام یارانه‌ای و مالیاتی، هدایت منابع به بخش‌های مولد و تقویت گردشگری داخلی، چه نقشی در تاب‌آوری اقتصادی کشور دارد؟
جمالی نژاد: از دیگر محورهای حیاتی در مسیر افزایش تاب‌آوری، اصلاح نظام یارانه‌ای، هدفمند کردن کمک‌های معیشتی به گروه‌های آسیب‌پذیر، بازنگری در نظام مالیاتی و تمرکز بر بخش‌های مولد است. در برخی موارد، ساختارهای مالیاتی به جای حمایت از تولید و فعالیت‌های مولد، مانع‌تراشی می‌کنند و این مسئله باید اصلاح شود.
برای نمونه، بند خ ماده ۲۳ که مطرح شده، می‌تواند به تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام استانی و ملی کمک بسیاری کند. هدایت منابع مالیاتی به سمت این پروژه‌ها اقدامی ارزشمند است که می‌تواند نتایج ملموسی برای جامعه به همراه داشته باشد.
علاوه بر این، راهکارهایی همچون کنترل بازار ارز، جلوگیری از خروج سرمایه، افزایش ذخایر استراتژیک به‌ویژه در بخش طلا و توسعه گردشگری داخلی از جمله سیاست‌هایی است که نقش مهمی در تقویت اقتصاد ملی دارد. در حالی‌که سالانه بیش از ۱۰ میلیارد دلار ارز به واسطه سفر گردشگران ایرانی به خارج از کشور از دست می‌رود، می‌توان با تقویت گردشگری داخلی، بخش بزرگی از این منابع را در کشور حفظ کرد.
دیپلماسی اقتصادی و مدیریت روانی بازار
ایمنا: به نظر شما نقش تقویت دیپلماسی اقتصادی منطقه‌ای و مدیریت هوشمند روانی بازار، در افزایش اعتماد عمومی و خنثی کردن تحریم‌ها چیست؟
جمالی نژاد: یکی از مهم‌ترین عرصه‌هایی که باید بیش از پیش به آن پرداخته شود، دیپلماسی اقتصادی است. نگاه ما به جهان نباید تنها محدود به اروپا و آمریکا باشد. کشورهایی با جمعیت و اقتصادهای بزرگ همچون روسیه، چین، هند، ژاپن و بسیاری از کشورهای همسایه، ظرفیت‌های ارزشمندی برای توسعه همکاری‌های اقتصادی دارند.
باید تلاش کرد روابط اقتصادی با همسایگان تقویت شود، بلوک‌های تجاری منطقه‌ای شکل بگیرد و از پیمان‌های پولی دوجانبه، رمزارزها و سیستم‌های جایگزین پرداخت بین‌المللی بهره گرفت. در کنار این‌ها، فعال‌سازی بازارچه‌های مرزی می‌تواند به رونق تجارت مرزی و تقویت اقتصاد مناطق محروم کمک کند.
توسعه دیپلماسی فعال برای حل سیاسی بحران‌ها و جلوگیری از تحریم‌ها، چه به‌صورت چندجانبه و چه دوجانبه، می‌تواند آثار بسیار مثبتی برای اقتصاد کشور به همراه داشته باشد.
یکی دیگر از موضوعات کلیدی، مدیریت روانی بازار و فضای کسب‌وکار است. بیشترین آسیب‌هایی که امروز شاهد آن هستیم ناشی از همین حوزه است. متأسفانه در بسیاری از موارد، اطلاع‌رسانی دقیق و شفاف صورت نمی‌گیرد و همین خلأ زمینه‌ساز شایعات و ایجاد بی‌اعتمادی می‌شود. در حالی‌که اگر نهادهای رسمی اطلاع‌رسانی صحیح و به‌موقع داشته باشند، اعتماد عمومی تقویت خواهد شد.
دشمنان به‌خوبی از ابزار مدیریت روانی بازار برای ایجاد التهاب بهره می‌گیرند، بنابراین باید با اعتمادسازی، افزایش سرمایه اجتماعی و شفافیت در توزیع منابع، این ابزار از دست آنان خارج شود، از سوی دیگر واگذاری پروژه‌های دولتی به بخش خصوصی می‌تواند موجب کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری شود.
امروزه بیشترین تمرکز باید بر مدیریت اثرات روانی باشد. در مواردی شاهدیم که حتی بدون وقوع اتفاق خاصی، تنها به دلیل شایعات یا نگرانی‌های ناشی از فضای رسانه‌ای، بازار دچار التهاب می‌شود. این موضوع نشان می‌دهد که مدیریت انتظارات و جلوگیری از التهاب‌های کاذب تا چه اندازه مهم است.
برنامه‌ریزی هوشمند و ظرفیت‌های فناورانه
ایمنا: چه مکانیسم‌هایی می‌توانند با تلفیق دیپلماسی اقتصادی، ظرفیت‌های فناورانه و برنامه‌ریزی هوشمند، تاب‌آوری اقتصادی را فعال کند و معیشت مردم را در برابر بحران‌ها پایدار نگه دارند؟
جمالی نژاد: در حوزه اقتصادی باید توجه جدی به بخش کلان داشت؛ زیرا ثبات‌بخشی به اقتصاد ملی و ساماندهی فضای کسب‌وکار از ارکان اصلی توسعه به شمار می‌آید. در این مسیر، تقویت دیپلماسی اقتصادی و تجارت خارجی، به‌ویژه با کشورهای همسایه، اهمیتی ویژه دارد. روابط پایدار و عملیاتی با این کشورها می‌تواند مسیرهای تازه‌ای برای رشد اقتصادی باز کند. همچنین بهره‌گیری از ظرفیت‌هایی همچون سازمان همکاری شانگهای، استفاده از پیمان‌های پولی دوجانبه و سیستم‌های پرداخت جایگزین می‌تواند نقش مهمی در کاهش آسیب‌پذیری کشور ایفا کند.
از سوی دیگر، توسعه گردشگری باید یکی از محورهای اصلی اقتصاد باشد. استان اصفهان با تنوع بی‌نظیر تاریخی، فرهنگی و طبیعی خود ظرفیت‌های گسترده‌ای در این زمینه دارد. در کنار این موضوع، تثبیت اقتصاد کلان نیز ضروری است. مدیریت نرخ ارز با سیاست‌های ارزی هوشمندانه، حمایت از کانال‌های رسمی مالی، ساماندهی بازار طلا و سکه، اصلاح نظام یارانه‌ها و هدایت کمک‌های معیشتی مستقیم به گروه‌های نیازمند، از جمله اقداماتی است که می‌تواند ثبات بیشتری به اقتصاد ملی ببخشد.
در زمینه بهبود فضای کسب‌وکار نیز اصفهان تجربه‌های موفقی داشته است. برخلاف برخی استان‌ها که هنوز برای چهار سال آینده برنامه مشخصی ارائه نکرده‌اند، اصفهان به‌عنوان تنها استان کشور یک قاب اقتصادی طراحی کرده است؛ قاب اقتصادی که مبتنی بر رشد، سرمایه‌گذاری، توسعه صادرات، ارتقای بهره‌وری، تربیت نیروی انسانی متخصص و پیشرفت فناوری است.
در حوزه فناوری‌های نو، اصفهان پیشتاز است. فعالیت‌های گسترده‌ای در زمینه هوش مصنوعی آغاز شده و در حوزه انرژی خورشیدی نیز این استان در جایگاه نخست کشور قرار دارد. چنین دستاوردهایی بی‌نظیر است و می‌تواند پروژه‌های پیشران متعددی را شکل دهد که تحولی بزرگ در اقتصاد استان و کشور ایجاد می‌کنند.
سرمایه‌گذاری و صادرات دو محور مهم دیگر این برنامه هستند. صادرات برای اصفهان به‌قدری اهمیت دارد که به تعبیری «یا مرگ یا صادرات» توصیف شده است؛ زیرا تداوم حیات اقتصادی استان وابسته به توسعه بازارهای خارجی و حفظ جایگاه در عرصه تجارت بین‌المللی است. در کنار آن، پروژه‌های بزرگ در حوزه بهره‌وری به‌ویژه در بخش آب، همچنین طرح‌های تربیت نیروی انسانی حرفه‌ای در دستور کار قرار دارد. برای نمونه، تربیت ۲۰ هزار بازاریاب و نیروی متخصص گردشگری از جمله اقدامات مهمی است که می‌تواند زیرساخت‌های توسعه را تقویت کند.
از سوی دیگر، رویداد مهمی با عنوان ایزینکس برگزار شد که فرصتی کم‌نظیر برای معرفی ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری استان اصفهان فراهم کرد. در این رویداد بیش از ۱۴۰۰ طرح ارائه شد و در مراحل بعدی، ۱۴۶۰ طرح به‌طور کامل بررسی شد. در نهایت، ۲۸۶ طرح انتخاب و این تعداد به ۳۰۵ طرح افزایش یافته است. این رویداد با همکاری ۱۷ دستگاه ملی و استانی برگزار شد و بیش از ۲۱۵ سرمایه‌گذار به‌طور رسمی برای ورود به پروژه‌ها اعلام آمادگی کردند. چنین اقداماتی نه‌تنها به جذب سرمایه کمک می‌کند، بلکه نشاط و پویایی ویژه‌ای را برای اقتصاد استان به همراه دارد.
در کنار این اقدامات زیربنایی، نباید از اهمیت مدیریت روانی بازار غافل شد. یکی از آسیب‌های اصلی اقتصاد، نااطمینانی و التهاب روانی است که گاه بدون هیچ اتفاق واقعی، به دلیل فضای رسانه‌ای یا شایعات به وجود می‌آید. بنابراین تمرکز بر روانشناسی بازار و مدیریت انتظارات اهمیت بسیاری دارد. این کار باید نه در قالب تبلیغات، بلکه در چارچوب برنامه‌های واقعی و عملیاتی اقتصادی دنبال شود.
در شرایطی فعلی باید از بزرگنمایی غیرضروری پرهیز کرد و به‌جای آن، با ارزیابی واقع‌بینانه، برنامه‌ریزی منسجم و اقدامات هوشمندانه، مسیر توسعه اقتصادی را ادامه داد. آنچه مهم است، پیوستگی اقدامات اقتصادی و ارتباط مستقیم آن‌ها با سفره مردم است. هدف نهایی باید آن باشد که در هیچ شرایطی معیشت مردم کوچک‌تر نشود و تاب‌آوری اقتصاد ملی روزبه‌روز افزایش پیدا کند.
جایگاه صنعت و ظرفیت‌های نوآورانه اصفهان
ایمنا: چگونه می‌توان با بهره‌گیری از جایگاه صنعتی و ظرفیت‌های نوآورانه اصفهان، برای مثال از طریق برنامه‌ریزی استراتژیک، اصلاحات حکمرانی و همکاری با بخش خصوصی در شرایط بحران، نه‌تنها تاب‌آوری اقتصادی را تضمین کرد، بلکه الگویی برای توسعه پایدار در سطح کشور ایجاد کرد؟
جمالی نژاد: استان اصفهان به‌عنوان یکی از قطب‌های صنعتی کشور جایگاهی ویژه دارد؛ به‌گونه‌ای که بیش از ۱۱ صنعت بزرگ خصوصی کشور در این استان مستقر است و بیش از ۱۰ هزار مجموعه صنعتی فعال در آن فعالیت می‌کنند. طبیعی است که استانی با چنین جایگاهی در شرایط تنش‌ها، تحریم‌ها و فشارهای روانی بیش از سایر مناطق کشور آسیب‌پذیر باشد؛ چراکه استان‌های کمتر صنعتی در چنین موقعیت‌هایی چندان با بحران روبه‌رو نمی‌شوند، اما اصفهان به دلیل صنعتی‌بودن، بیشترین فشارها را تحمل می‌کند. با این حال، بسته‌های حمایتی و برنامه‌ریزی‌های اداره صمت و دیگر دستگاه‌های مرتبط توانسته‌اند بخشی از این چالش‌ها را مدیریت کنند.
نکته امیدوارکننده این است که عزم مدیران استان بر عبور خلاقانه و نوآورانه از شرایط دشوار کنونی است. حتی در وضعیت «نه جنگ، نه صلح» اقدامات مهمی در اصفهان آغاز شده که پیش‌تر تجربه نشده بود. از جمله این اقدامات می‌توان به راه‌اندازی دهکده لجستیک اصفهان اشاره کرد که نقطه عطفی در توسعه زیرساخت‌های تجاری به شمار می‌رود. همچنین تلاش‌های گسترده‌ای برای فعال‌سازی پنج منطقه ویژه اقتصادی در کاشان، شاهین‌شهر، شهرضا، شرق اصفهان و مرکز استان در جریان است. به‌ویژه در شرق اصفهان که کشاورزان به‌دلیل خشکسالی نگرانی‌های جدی داشتند، برنامه‌های ویژه‌ای برای حمایت و ایجاد فرصت‌های جدید آغاز شده است.
تمرکز دیگر استان، توسعه اقتصاد دانش‌بنیان و سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نوین است. حوزه‌هایی چون هوش مصنوعی، انرژی‌های نو، فناوری گلخانه‌ای و فناوری‌های هیبریدی به‌عنوان اولویت‌های سرمایه‌گذاری معرفی شده‌اند. در همین راستا حمایت از استقرار شرکت‌های دانش‌بنیان، ایجاد بستر لازم برای فعالیت آن‌ها و تربیت نیروی انسانی متخصص در حوزه‌های نوین به‌طور جدی دنبال می‌شود.
اصفهان همچنین برای احیای واحدهای تولیدی راکد یا نیمه‌فعال برنامه‌های ویژه‌ای در دستور کار دارد. تاکنون ۳۰ پروژه در این بخش فعال شده و ۸۳۰ طرح جدید در اولویت قرار گرفته است. علاوه بر این، ایجاد مناطق عاری از مجوز برای ۱۲ پروژه پیشران در حال پیگیری است. برآوردها نشان می‌دهد تحقق این پروژه‌ها نیازمند سرمایه‌گذاری بیش از ۵۸۸ هزار میلیارد تومان است و در چهار سال آینده حدود هزار همت در قالب قاب اقتصادی استان هزینه خواهد شد.
در زمینه حکمرانی اقتصادی، با تشکیل کمیته ویژه اقتصادی جلسات منظمی برگزار می‌شود تا با رصد نوسانات بازار، فرایندهای اداری کوتاه‌تر و صدور مجوزها تسهیل شود. یکی از نوآوری‌های اخیر، صدور مجوزهای بی‌نام است که بدون فرایندهای طولانی و پیچیده در اختیار سرمایه‌گذاران قرار می‌گیرد و سرعت اجرای طرح‌ها را افزایش می‌دهد.
تمامی این اقدامات در قالب قاب اقتصادی استان تعریف شده است که هشت بخش اصلی دارد و هر بخش می‌تواند تحولی جدی در اقتصاد ایجاد کند. تداوم این روند، جذب حداکثری سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و هماهنگی همه دستگاه‌ها با محوریت حمایت از فعالان اقتصادی، هدف نهایی مدیران استان است. اعتقاد راسخ بر این است که با رفع موانع، حمایت از بخش خصوصی و پرهیز از ایجاد مانع بر سر راه آنان، بسیاری از مسائل اقتصادی استان و کشور به‌طور طبیعی برطرف خواهد شد.
به این ترتیب، اصفهان نه‌تنها در شرایط دشوار فعلی تاب‌آور باقی مانده، بلکه با ابتکار و خلاقیت، مسیر توسعه را به‌گونه‌ای پیش می‌برد که می‌تواند الگوی موفقی برای دیگر استان‌های کشور باشد.
پنج اولویت اساسی اقتصادی برای آینده پایدار ایران
ایمنا: با توجه به شرایط کنونی کشور و ضرورت برنامه‌ریزی برای آینده، به نظر شما چه اولویت اساسی اقتصادی باید در دستور کار قرار گیرد تا ضمن تضمین رشد پایدار و عدالت‌محور، از آسیب‌های احتمالی نیز پیشگیری شود؟
جمالی نژاد: استان اصفهان به‌عنوان یکی از قطب‌های صنعتی و پیشران کشور، با چالش‌ها و فرصت‌های متعددی در حوزه اقتصادی روبه‌رو است. یکی از مهم‌ترین محورهایی که نباید از آن غافل شد، مدیریت منابع آب است. در شرایط کنونی، بسیاری از صنایع با محدودیت‌های آب روبه‌رو هستند و تلاش بر این است که پروژه‌ها و صنایع با مصرف حداقلی آب یا حتی با استاندارد کربن صفر طراحی و تجهیز شوند. اهمیت این موضوع تنها به تولید محدود نمی‌شود؛ بلکه اثرات پیرامونی و حاشیه‌ای آن بر مردم و محیط زیست نیز قابل توجه است. مدیریت صحیح منابع آب، افزایش بهره‌وری و توسعه صنایع کم‌آب، کلید عبور از چالش‌های آینده است.
در کنار مسئله آب، تمرکز بر تولید و جلوگیری از حرکت مردم از تولید به واسطه‌گری و خدمات غیرمولد بسیار ضروری است. در گذشته توجه به تولید مستقیم کاهش یافته است و باید با برنامه‌ریزی دقیق و عملیاتی، نقش تولید در اقتصاد استان و کشور پررنگ‌تر شود.
یکی دیگر از اولویت‌های اساسی، فناوری‌های نوین و اقتصاد دانش‌بنیان است. فناوری‌های های‌تک، هوش مصنوعی و سایر ظرفیت‌های نوآورانه با سرعت شگفت‌انگیزی در جهان در حال پیشرفت هستند و غفلت از آن‌ها جبران‌ناپذیر خواهد بود. استانداران و مدیران استانی باید زمینه را برای استقرار شرکت‌های دانش‌بنیان، تربیت نیروی انسانی متخصص و ایجاد فرصت‌های شغلی آینده فراهم کنند. به‌تازگی برنامه‌ای برای شناسایی و توسعه مشاغل آینده در استان طراحی شده که می‌تواند مسیر توسعه پایدار اقتصادی را هموار کند.
مهارت‌آموزی و پرورش کارآفرینان جوان نیز از محورهای حیاتی برای توسعه اقتصادی است. شهرهای صنعتی و کارآفرین استان باید به مراکز آموزش و اشتغال تخصصی تبدیل شوند تا نسل جدید با توانمندی‌های لازم وارد بازار کار شود و بتواند در حوزه تولید، فناوری و خدمات نوآورانه نقش‌آفرینی کند. این مسئله نیازمند حمایت و همراهی مجلس و سایر دستگاه‌هاست تا برنامه‌ها عملیاتی و موثر اجرا شوند.
استان اصفهان با ظرفیت‌های تاریخی و اقتصادی خود، قادر است حتی در شرایط سخت ملی، شگفتی‌های اقتصادی خلق کند. مردم این استان در گذشته‌های دور به اقتصاد پویا و خلاقیت در تولید شناخته می‌شدند و امروز نیز می‌توان با بهره‌گیری از منابع انسانی، فناوری‌های نوین و مدیریت بهینه آب و انرژی، جایگاه استان را به‌عنوان محور توسعه کشور تثبیت کرد.
همچنین توجه به مصرف بهینه آب و انرژی و کنترل آلودگی هوا از دیگر مسائل مهمی است که در توسعه پایدار استان نقش تعیین‌کننده دارد که با برنامه‌ریزی صحیح می‌توان از فشارهای محیط‌زیستی کم کرد و همزمان صنایع و تولید را توسعه داد.
به گزارش ایمنا، بخش دوم این میزگرد که مشروح صحبت های حمیدرضا فولادگر نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی است روز چهارشنبه منتشر خواهد شد.