به گزارش خبرگزاری آنا، صحبت‌های «محمدجواد ظریف» وزیر خارجه اسبق ایران در نشست «انجمن کنترل تسلیحات» در واشنگتن و تأکید او بر اینکه «باید از گذشته عبور کنیم»، بیش از آنکه دعوتی به آینده باشد، یادآور گذشته‌ای است که هنوز آثار آن در زندگی مردم دیده می‌شود. پرسش اصلی اینجاست: از کدام گذشته باید گذشت؟ از سال‌هایی که در پرتو برجام و خوش‌بینی‌های واهی به غرب، کشور با شدیدترین فشار‌ها و خسارت‌ها مواجه شد؟
برجام با وعده «لغو همه تحریم‌ها» و «گشایش اقتصادی» به مردم معرفی شد، اما نتیجه عملی آن نه‌تنها گشایش نبود بلکه فشار‌های فزاینده را رقم زد. مکانیسم ماشه که به‌عنوان دستاورد حقوقی معرفی می‌شد، به حربه‌ای برای افزایش فشار‌ها تبدیل شد. امروز با فعال‌شدن اسنپ‌بک، ملت ایران باید تبعات اقتصادی و روانی این وضعیت را تحمل کنند.
برجام؛ وعده گشایش یا نقطه آغاز فشار؟
نسخه «عبور از گذشته» در حالی تجویز می‌شود که توقف بخش مهمی از فعالیت‌های هسته‌ای، کند شدن روند توسعه علمی و فناوری و بازگشت تحریم‌ها از نتایج اعتماد بی‌چون‌وچرا به طرف‌های غربی بود. همزمان، جهش بی‌سابقه نرخ ارز، رشد قیمت طلا و گرانی در همه حوزه‌ها سفره مردم را کوچک‌تر و فشار معیشتی را تشدید کرد. وعده‌هایی از سرمایه‌گذاری خارجی تا پیوستن به اقتصاد جهانی، بیش از آنکه به واقعیت تبدیل شوند، به رویایی سیاسی شبیه بودند و دشمنان در سایه این خوش‌بینی، فشار‌های امنیتی و اقتصادی و حتی ترور دانشمندان هسته‌ای را تشدید کردند.
شاخص‌های اقتصادی چه می‌گویند؟
۱- نرخ ارز
نرخ دلار در ابتدای دولت یازدهم (۱۳۹۲)، حدود ۳۲ هزار و ۲۵۰ ریال بود. این رقم در سال ۱۳۹۷ به بیش از ۱۰۳ هزار و ۶۵۰ ریال رسید و اکنون به حدود ۱۰۹ هزار و ۸۲۰ ریال رسیده است. این جهش بی‌سابقه، فشار معیشتی بی‌سابقه‌ای بر اقشار متوسط و فرودست وارد کرد.
۲- رشد اقتصادی و سرمایه‌گذاری
دولت وقت وعده رشد پایدار ۸ درصدی و جذب ده‌ها میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی را داده بود، اما طبق گزارش‌های رسمی بانک مرکزی و مرکز آمار، رشد اقتصادی در سال ۱۳۹۷ به حدود منفی ۵ درصد سقوط کرد و سرمایه‌گذاری ناخالص داخلی منفی ۵.۶ درصد شد؛ نشانه‌ای از استهلاک ظرفیت‌های اقتصادی به‌جای توسعه.
۳- هزینه‌های امنیتی و انسانی؛ از ترور دانشمندان تا توقف فعالیت‌ها
کشور علاوه بر فشار اقتصادی، هزینه‌های امنیتی سنگینی نیز پرداخت کرد. ترور دانشمندان هسته‌ای در شرایط خوش‌بینی به غرب رخ داد و بسیاری از فعالیت‌های کلیدی هسته‌ای متوقف یا محدود شد. نتیجه این روند، از دست رفتن فرصت‌های فناورانه برای کشور بود؛ بدون آنکه تحریم‌ها به‌طور واقعی رفع شوند.
محاکمه به‌جای فراموشی
این آمار و شاخص‌ها نشان می‌دهد که برجام نه‌تنها ثبات نیاورد بلکه اقتصاد کشور را در مسیر رکود و تورم توأمان قرار داد. از چنین گذشته‌ای نمی‌توان عبور کرد؛ چراکه عبور از آن، نادیده گرفتن هزینه‌هایی است که ملت پرداخته‌اند. تجربه برجام به ما می‌گوید «اعتماد بی‌پایه» هزینه‌های سنگینی دارد و به‌جای فراموشی باید مسببان این خسارت‌ها پاسخ‌گو باشند تا چنین اشتباهاتی تکرار نشود.
انتهای پیام/