به گزارش ایرنا، این استان که در غرب پایتخت واقع شده، گویی قطعه‌ای از بهشت است که با زیبایی‌های خیره‌کننده خود هر گردشگری را به وجد می‌آورد؛ البرز نه تنها به خاطر طبیعت بکر و کوهستانی‌اش شهرت دارد بلکه گنجینه‌ای از تاریخ و فرهنگ غنی ایران را نیز در دل خود جای داده است.
البرز سرسبز در آغوش خود جاذبه‌های طبیعی خیره‌کننده‌ای دارد؛ این استان با داشتن قله‌های بلند، دره‌های عمیق، رودخانه‌های پرآب و غارهای شگفت‌انگیز بهشتی برای دوستداران طبیعت و ماجراجویی همچنان جذاب است.
باغ های میوه و درختان سربه فلک کشیده در دشت، ارتفاعات و حاشیه رودخانه های البرز طراوات خاصی به طبیعت و جذابیت این استان بخشیده هرچند که در دهه های اخیر به واسطه مهاجرت های بی رویه و تغییر اقلیم به طبیعت و فضاهای سبز این دیار آسیب فراوانی وارد شده است.
جاذبه های طبیعی
غار یخ مراد در منطقه گچسر با قدمتی کهن و شگفتی‌های یخی‌اش بازدیدکنندگان را به دنیایی دیگر می‌برد ؛ وجود قندیل های یخی در پاییز و زمستان این غار را به یکی از منحصر به فردترین جاذبه‌های طبیعی ایران تبدیل کرده است. دمای هوای داخل غار حتی در تابستان نیز در پایین ترین درجه نسبت به اطراف قرار دارد و همین امر باعث حفظ زیبایی‌های یخی آن می‌شود؛ قدمت این غار به دوران کواترنری باز می‌گردد و شواهدی از حیات در دوران گذشته در آن کشف شده است.
درختان کهنسال استان البرز، شاهدان خاموش تاریخ، قصه‌های ناگفته‌ای از روزگاران گذشته را در خود دارند و هر کدام داستانی شنیدنی برای رهگذران روایت می‌کنند ؛ در نقاط مختلف استان البرز درختان عظیمی وجود دارند که قرن‌هاست ایستاده‌اند و شاهد تحولات بسیاری بوده‌اند. این درختان نمادی از استقامت و پایداری طبیعت هستند و بازدید از آن‌ها، تجربه‌ای آرامش‌بخش و الهام‌بخش است.
بخش قابل توجهی از رشته کوه البرز مرکزی در این استان قرار دارد. قله‌هایی مانند علم‌کوه، توچال، آزادکوه و ناز با ارتفاعات بلند خود، مقصدی ایده‌آل برای کوهنوردان حرفهای و علاقه‌مندان به طبیعت‌گردی هستند. مسیرهای کوهنوردی متنوعی با درجه سختی‌های مختلف در این مناطق وجود دارد که هر ساله پذیرای هزاران کوهنورد و طبیعت‌گرد از سراسر کشور و جهان است.
رودخانه‌هایی چون کرج، برغان و طالقان با جاری ساختن آب حیات‌بخش خود، جلوه‌ای زیبا به طبیعت استان بخشیده‌اند. در مسیر این رودخانه‌ها، آبشارهای متعددی نیز وجود دارند که زیبایی منطقه را دوچندان می‌کنند. آبشار هفت چشمه، آبشار کندر و آبشار گله‌رود از جمله مشهورترین این آبشارها هستند.
استان البرز دارای مناطق حفاظت شده متعددی است که زیستگاه گونه‌های متنوعی از جانوران و گیاهان است. پارک ملی کرشت، منطقه حفاظت شده البرز و پناهگاه حیات وحش کهریزک، از جمله این مناطق هستند که تلاش برای حفظ تنوع زیستی در آن‌ها ادامه دارد.
فرهنگ و هنر در البرز
البرز تنها به طبیعت بسنده نکرده است بلکه با برگزاری جشنواره‌های فرهنگی و هنری متنوع، روح تازه‌ای به کالبد گردشگری خود بخشیده است. این جشنواره‌ها فرصتی برای آشنایی با فرهنگ و سنت‌های غنی این منطقه فراهم می‌آورند.
جشنواره لاله ها که در فصل بهار برگزار می‌شود با رنگ‌های شاد و دل‌انگیز، جلوه‌ای بی‌بدیل از زیبایی بهار را به نمایش می‌گذارد. هزاران لاله رنگارنگ در فضایی زیبا کاشته می‌شوند و منظره‌ای چشم‌نواز خلق می‌کنند. این جشنواره هر ساله تعداد زیادی بازدیدکننده را به سوی خود جذب می‌کند.
جشنواره انار و جشنواره خرمالو؛این جشنواره‌ها که در فصل پاییز برگزار می‌شوند با طعم شیرین و خاطره‌انگیز خود، گردشگران بسیاری را از نقاط مختلف به سوی استان البرز می‌کشانند و فرصتی برای تجربه سنت‌ها و آداب و رسوم محلی فراهم می‌آورند. در این جشنواره‌ها، علاوه بر عرضه محصولات متنوعی از انار و خرمالو، برنامه‌های فرهنگی و هنری نیز اجرا می‌شود.
استان البرز دارای صنایع دستی متنوعی است که از جمله آن‌ها می‌توان به گلیم‌بافی، قالی‌بافی، سفالگری، حصیربافی و چرم‌دوزی اشاره کرد. هنرمندان البرزی با خلاقیت و مهارت خود، آثار زیبایی خلق می‌کنند که بازتاب‌دهنده فرهنگ و هنر این منطقه است.
موزه‌ها و اماکن فرهنگی؛ موزه‌های مختلفی در استان البرز وجود دارند که تاریخ و فرهنگ غنی این منطقه را به نمایش می‌گذارند. از جمله این موزه‌ها می‌توان به موزه مردم‌شناسی کرج، موزه میراث فرهنگی البرز و موزه کاخ مروارید اشاره کرد.
سفر در جاده کرج-چالوس
مسیر دیدنی کرج به چالوس نه تنها یک جاده بلکه مجموعه‌ای از جاذبه‌های طبیعی و تاریخی است که هر پیچ آن منظره‌ای تازه و شگفت‌انگیز را نمایان می‌سازد. این جاده که به "کندوان" نیز معروف است، یکی از زیباترین و پرترددترین جاده‌های ایران است. رودخانه کرج که از کوه‌های اطراف سرچشمه می‌گیرد همراه با جاده حرکت می‌کند و زیبایی خاصی به مناظر می‌بخشد. صدای آرامش‌بخش آب و سرسبزی اطراف رودخانه تجربه‌ای دلنشین را برای مسافران فراهم می‌کند.
در این مسیر، سدهای بزرگی مانند سد کرج (امیرکبیر) قرار دارند که علاوه بر تامین آب به جاذبه‌های گردشگری منطقه نیز تبدیل شده‌اند؛ دریاچه پشت سد کرج مکانی مناسب برای قایقرانی و تفریحات آبی است.
کوهستانی دل‌فریب جاده کرج-چالوس از میان ارتفاعات سر به فلک کشیده البرز عبور می‌کند و مناظری خیره‌کننده از قله‌ها، دره‌ها و جنگل‌ها را پیش روی مسافران قرار می‌دهد؛ وجود روستاهای ییلاقی زیبا در کنار این جاده فرصتی برای استراحت و لذت بردن از طبیعت را فراهم می‌کند.
در این میان مجموعه فرهنگی، ورزشی و تفریحی و پیست بین المللی دیزین یکی از جاذبه های زیبای حاشیه جاده کرج - کندوان است که در طول سال گردشگران و علاقه مندان زیادی به سمت خود می کشاند.
تونل‌های تاریخی مانند تونل کندوان و پل‌های قدیمی که یادگاری از دوران گذشته هستند، نیز در این جاده دیده می‌شوند که به جذابیت‌های تاریخی جاده افزوده‌اند.
جاذبه‌های بین راهی مانند روستاهای تاریخی از جمله آسارا، نهارد و پل خواب و پارک‌های طبیعی مانند پارک ملی حیات وحش و اماکن تاریخی مانند کاخ شهرستانک از دیگر مکان های دیدنی مسیر کرج - چالوس هستند.
افزون بر این جاذبه ها باید از مکان های تفریحی و آموزشی مانند فرودگاه آزادی نظرآباد ، فرودگاه پیام و محدوده تفریحی اتومبیلرانی و موتورسواری در ارتفاعات آتشگاه ، برغان و تپه های رنگی مشرف به نظرآباد و اشتهارد و مجموعه بازی های آبی و تفریحی گرمدره یاد کرد.
برگزاری مسابقات موتورسواری و رالی از جاذبه هایی است که در استان البرز با اهتمام هیات موتورسواری و اتومبیلرانی استان دنبال می شود و البرز در این زمینه از پیشتازان کشور شناخته شده است.
نمایش آفرود سواران در ارتفاعات استان البرز با طعم ماجراجویی از برنامه های جذاب این استان است که هر هفته تعداد زیادی به محل مسابقات و تمرینات آفرودسواران می کشاند.
گنجینه تاریخی البرز
استان البرز با داشتن ۵۵۰ اثر مهم تاریخی و طبیعی، گویی موزه‌ای زنده از تاریخ ایران است؛ این آثار، گواه تمدن‌های کهن و رویدادهای تاریخی مهمی هستند که در این سرزمین رخ داده‌اند.
تپه ۹ هزار ساله ازبکی یک اثر باستانی در شهرستان نظرآباد است، گواهی بر قدمت دیرینه این سرزمین دارد و هر باستان‌شناس و علاقه‌مند به تاریخ ایران را به وجد می‌آورد؛ یافته‌های باستان‌شناسی در این تپه، اطلاعات ارزشمندی در مورد زندگی بشر در دوران نوسنگی و عصر آهن ارائه می‌دهد.
کاروانسراهای تاریخی
کاروانسراهای تاریخی، یادگار دوران پر فراز و نشیب جاده ابریشم، داستان سفرهای طولانی و حکایت بازرگانان را بازگو می‌کنند. کاروانسرای شاه عباسی در کرج، از جمله این بناهای تاریخی است که معماری زیبا و عظمت آن، گردشگران را به دوران صفویه می‌برد. این کاروانسراها در گذشته، محل استراحت و امنیت کاروان‌های تجاری بوده‌اند.
کاخ مروارید در مهرشهر کرج با معماری مدرن و خاص عصر حاضراست. همچنین کاخ شهرستانک که در مسیر جاده چالوس قرار دارد، از دیگر بناهای تاریخی ارزشمند این استان به شمار می‌رود که اکنون طرح تبدیل آن به یک مکان دیدنی ، استراحتگاهی و فرهنگی مراحل تکمیلی خود را می گذراند.
کاخ سلیمانیه مربوط به دوره قاجاریه نیز یکی دیگر از آثار زیبای استان البرز است که فرهنگ ، هنر و تمدن را به رخ نظاره گران می کشاند. نقاشی های زیبای دیواره های کاخ معرف ذوق و قریحه هنرمندان عصر قاجاریه است.
قلعه‌ها و دژها
قلعه‌ها و دژهای تاریخی متعددی در نقاط مختلف البرز پراکنده‌اند که هر کدام داستان‌های خود را دارند. قلعه ایرج در نزدیکی نظرآباد، از جمله این قلعه‌هاست که قدمت آن به دوران ساسانی می‌رسد.
علاوه بر تپه ازبکی، مناطق باستانی دیگری نیز در البرز وجود دارند که نشان‌دهنده سکونت انسان از دوران بسیار کهن در این منطقه هستند.
ظرفیت های گردشگری البرز به روایت مدیرکل
"نادر زینالی" مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان البرز با اشاره به ظرفیت های بالای گردشگری و تاریخی این استان، بر لزوم توسعه زیرساخت‌های گردشگری و معرفی هرچه بهتر جاذبه‌ها تاکید دارد.
وی بیان کردکه استان البرز با برخورداری از تنوع اقلیمی، جاذبه‌های طبیعی منحصر به فرد، آثار تاریخی ارزشمند و فرهنگی غنی،ظرفیت بسیار بالایی برای تبدیل شدن به قطب گردشگری در سطح ملی و حتی بین‌المللی دارد.
او ادامه داد: ما تلاش می‌کنیم با حمایت از سرمایه‌گذاران، توسعه اقامتگاه‌های بوم‌گردی، برگزاری رویدادهای فرهنگی و هنری و بهبود زیرساخت‌ها، تجربه‌ای به‌یادماندنی را برای گردشگران در البرز رقم بزنیم.
زینالی همچنین بر اهمیت گردشگری مسوولانه و پایدار تاکید کرد و خواستار همکاری همگان در حفظ این میراث ارزشمند برای نسل‌های آینده شده‌اند. توسعه زیرساخت‌هایی نظیر راه‌های دسترسی، اقامتگاه‌های متنوع (از هتل‌های لوکس تا خانه‌های بوم‌گردی)، رستوران‌ها و مراکز خدماتی از اولویت‌های این اداره کل برای جذب بیشتر گردشگر و افزایش رضایت آنان است. همچنین، توجه به برگزاری جشنواره‌های موضوعی با محوریت طبیعت، فرهنگ، تاریخ و صنایع دستی می‌تواند به معرفی هرچه بهتر قابلیت‌های البرز کمک کند.
وجود بیش از ۲۰۰ روستای هدف گردشگری در استان البرز موید آن است که این استان برای تبدیل به مقصد گردشگری ایران هیچ کم ندارد. عبور سالانه بیش از ۳۰۰ میلیون خودرو از جاده های البرز بیانگر آن است که این استان در شاهراه ارتباطی کشور قرار دارد.
البرز فراتر از یک استان، تجربه‌ای است از آمیختگی تاریخ، طبیعت و فرهنگ که هر بازدیدکننده‌ای را مسحور خود می‌کند؛ این استان، نگین سبزی است در قلب ایران که دعوت به کاوش و کشف دارد. تنوع زیستی، میراث فرهنگی غنی و ظرفیت‌های بالقوه گردشگری، البرز را به مقصدی فراموش‌نشدنی برای هر مسافری تبدیل کرده است. از قله‌های سر به فلک کشیده تا دشت‌های سرسبز، از غارهای اسرارآمیز تا بقایای تمدن‌های باستانی، البرز قصه‌های فراوانی برای گفتن دارد و هر گردشگری می‌تواند بخشی از این قصه را با خود به خانه ببرد.
این سرزمین به خاطر سکونت اقوام ایرانی در آن " ایران کوچک " نام گرفته است؛ بیش از چهار میلیون نفر از جمعیت کشور در گستره جغرافیایی پنج هزار و۸۰۰ کیلومتری استان البرز زندگی می کنند.