به گزارش قدس آنلاین به نقل ار روابط عمومی موزه سینمای ایران، در سومین شب ازویژه‌برنامه «شب‌های سینما، روایت» که روز چهارشنبه ۲ مهرماهبرگزار شد، نسخه ترمیم شده فیلم «هیوا» اثر زنده یاد رسولملاقلی‌پور و تهیه‌کنندگی بنیاد سینمایی فارابی و سازمانسینمایی سوره، با حضور حسین طلابیگی، حمید زرگرنژاد، مهاجر توحیدپرست، دانش اقباشاوی، اتابک نادری، امیرحسینشریفی، جلال غفاری، جهانبخش سلطانی، محمدعلی باشه‌آهنگر، علی غفاری، محسن علی‌اکبری، ابراهیم اصغری و خانواده معظمشهدا در موزه سینما به نمایش درآمد.
در این آیین که با اجرای مژده لواسانی برگزار شد، از هنرمندانبرجسته‌ای چون فرهاد قائمیان، جمال شورجه و خانواده مرحومرسول ملاقلی‌پور به پاس سال‌ها تلاش و نقش‌آفرینی در اعتلایسینمای دفاع مقدس، با اهدای «نشان رسول» تقدیر شد.
روایت‌هایی که از دل رسول ملاقلی‌پور بیرون آمده‌اند
در ابتدای مراسم فاطمه محمدی، مدیرعامل موزه سینما رویصحنه حاضر شد و ضمن خیر مقدم گفت: «از همه سروران، اساتید هنر و سینمای کشور ایران سپاسگزارم. افتخار می‌کنم کهدر موزه سینما میزبان برگزاری این دوره از برنامه هستیم و قراراست جایزه‌ای به خانواده آقای رسول ملاقلی‌پور به پاس سال‌هاتلاششان اهدا شود. شخصیتی که به ویژه در سینمای دفاعمقدس و سینمای ارزشی این کشور، خدمات شایانی انجام دادهاست.»
او ادامه داد: «اکثر کسانی که در حوزه سینمای دفاع مقدسفعالیت داشته‌اند، ناگفته‌هایی درباره آقای ملاقلی‌پور دارند وهرقدر گردهمایی برگزار شود تا از ایشان سخن گفته شود، باز همحرف‌های بسیاری باقی می‌ماند و باید قدردان همه این عزیزان بودو قدرشان را تا زمانی که در قید حیات هستند، دانست.»
او با اشاره به اهمیت روایت در سینمای رسول ملاقلی‌پور گفت: «نکته‌ای که برای من بسیار اهمیت دارد و لازم می‌دانم یادآوریکنم، موضوع روایت در سینمای ایشان است. روایت‌هایی که درسال‌های اخیر در سینمای دفاع مقدس شاهد آن هستیم، نه فقطمربوط به جنگ هشت ساله، بلکه دفاع از وطن و میهن در گستره‌ایوسیع‌تر، چه در دوران ۱۲ روز، چه در تمام سال و چه در شرایطمختلف تاریخی، سیاسی، اجتماعی و سینمایی است.»
محمدی در ادامه بیان کرد: «این روایت‌ها برگرفته از همان روایتیاست که در دوران آقای ملاقلی‌پور شکل گرفته است. به نظر منباید به این عنصر اساسی در سینمای ایشان بیشتر پرداخته شودو پژوهش‌های دانشگاهی در این حوزه فعال‌تر باشند. همچنینانتظار می‌رود اساتید و پیشکسوتان در کارگاه‌های خود به اینموضوع توجه بیشتری داشته باشند.»
نسل‌ها طول می‌کشد تا ارزش رسول ملاقلی‌پور درک شود
در ادامه مراسم جلال غفاری قدیر، دبیر جشنواره مقاومت بیانکرد: «بیان سخن در محضر هنرمندان بزرگوار بسیار دشواراست. اخیراً که سخن از شهید بزرگوار شهید سلامی به میان آمد، خاطره‌ای را بازگو می‌کنم. تقریباً دو هفته پیش از شهادت ایشان، به مناسبت جشنواره و موضوعات مرتبط، جلسه‌ای با حضورایشان داشتیم. البته این موضوع دستور اصلی جلسه نبود، امامن به جشنواره فیلم مقاومت اشاره کردم. در آن جلسه، دخترایشان که دکترای معماری از دانشگاه تهران دارند، بیان کردند کهشهید سلامی ساعت‌ها درباره هنر والا مطالعه می‌کردند تاسخنرانی ویژه‌ای ارائه دهند.»
او ادامه داد: «در آن جلسه آقای درویش نیز بیان کردند که شهیدسلامی حامی سینما بودند و به ویژه از سینمای جنگ و دفاعمقدس حمایت می‌کردند. شاید این سخنان وصیت ایشان به ماباشد. شاید این وصیت شرط استمرار مسیر باشد؛ یعنی موفقیتدر عرصه هنر، به ویژه سینمای دفاع مقدس، مستلزم استمرارچنین محافل، جلسات و برنامه‌هایی است که در آن‌ها ایده‌هایاساسی به اشتراک گذاشته می‌شود.»
غفاری افزود: «در اهمیت و برجستگی سینمای دفاع مقدس بایدهمایش‌ها و محافل علمی متعددی برگزار شود. باور من به عنوانعضوی کوچک از این جامعه هنری این است که تمام دستاوردهایبرجسته سینما برگرفته از سینمای دفاع مقدس است؛ سینمایی کهرسول ملاقلی‌پور و شاگردانش پایه‌گذاری کردند.»
دبیر نوزدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم مقاومت گفت: «در جلساتشورای سیاست‌گذاری که محضر بزرگان بودیم، تصمیم گرفتیمجایزه سینمای دفاع مقدس به نام رسول ملاقلی‌پور نامگذاریشود. اهمیت و برجستگی این شخصیت پیشرو، جای پاسداشتفراوان دارد. هدف این جلسه، بزرگداشت بزرگان بود. همتی کهعزیزان موزه سینما داشتند بسیار قابل تقدیر است. من معتقدمسینمای دفاع مقدس وطنی‌ترین ژانر سینمای ایران است و بایدپاسداشت‌های متعددی برای کسانی که این سرمایه بزرگ را برایکشور ایجاد کردند برگزار شود. این سرمایه‌ای است که شایدنسل‌ها طول بکشد تا به درستی درک شود.»
او اضافه کرد: «ما به وجود شما افتخار می‌کنیم و این کمترینکاری است که می‌توانیم انجام دهیم. در تلاشیم تا در کارگروه هنرشورای تحول علوم انسانی و هنر شورای انقلاب فرهنگی، رشتهدکترای سینمای دفاع مقدس در دانشگاه‌های کشور تصویب شود. با پشتوانه این شخصیت‌ها، هنرمندان و داشته‌ها، من معتقدممسیر جدی و متفاوتی را در سینما آغاز خواهیم کرد.»
فیلمسازی در حوزه جنگ شغل نیست، یک تکلیف است
محمدعلی باشه‌آهنگر نیز با حضور روی صحنه گفت: «منسخنران نیستم؛ اگر بشود، فیلم می‌سازم و خواستم بگویم فیلمساختن بسیار سخت‌تر از گذشته شده است. هر چند در دورهرسول ملاقلی‌پور نیز، هر وقت گفت‌وگویی بود، یا من که جز نسلبعدی بودم، گوش می‌کردم، متوجه می‌شدم که همه با سختی فیلممی‌ساختند. همه دوستانی که اینجا حضور دارند، فیلمسازی را باسختی تجربه کرده‌اند.»
او افزود: «ما نباید فراموش کنیم که از روز اول فیلمسازی درحوزه جنگ را به عنوان شغل انتخاب نکردیم. همه ما این کار را بهعنوان یک وظیفه و تکلیف می‌دیدیم. اگر اینجا این را بگویم، کسیمسخره نمی‌کند، اما اگر جای دیگری بگویم، شاید ریشخند ببینم. اما باور دارم که این فیلم‌ها باید ساخته شوند.»
این کارگردان با نگرانی ادامه داد: «یکی از خطراتی که اینسینما را تهدید می‌کند، کپی‌برداری از فیلم‌های دیگر است؛ فیلم‌هایی که بوی کهنگی می‌دهند و به‌روز نیستند. تا قبل از جنگ۱۲ روزه، حتی وقتی با فرزندانم که در فیلم‌ها نویسندگی، تدوین، دستیاری یا بازیگری دارند، درباره جنگ صحبت می‌کردم، نقطهاشتراکی با آن‌ها وجود نداشت یا اگر بود، بسیار اندک بود؛ زیراآن‌ها جنگ را ندیده بودند. اما جنگ ۱۲ روزه حداقل بین ما و نسلجدید یک احساس مشترک درباره جنگ ایجاد کرد.»
باشه آهنگر گفت: «چون بعد از جنگ ۱۲ روزه همه ما تصمیمگرفتیم وفاق را محکم‌تر کنیم؛ احساس کردیم کشورمان ممکن استقربانی تشدد شود و باید بسیار مراقب باشیم. به خاطر دارم فیلم«سر به زیر آب» مدت‌ها به دلیل تجلیل من از شهدای زردتشتیمجوز نمی‌گرفت. پنج سال معطل شدم و در نهایت نمایش یافت، اما هیچ‌کس حمایتی نکرد؛ حتی در جشنواره‌ها و اکران نیز حمایتنشد. مانند فیلم «متروپل» که امروز هم کسی حمایتش نمی‌کند.»
او افزود: «روزی می‌خواستم به آتشکده بروم که در خیابان ۳۰ تیربود؛ مردد بودم و دنبال راهی بودم تا با این فضا آشنا شوم ودرباره شهدا صحبت کنم و بفهمم آیا آن‌ها نیز شهید داده‌اند. وقتی وارد آتشکده شدم، روز پنج‌شنبه قبل از طلوع آفتاب بود وآن‌ها دعا می‌خواندند؛ دعاهایی شبیه آنچه ما روز پنج‌شنبه وجمعه صبح می‌خوانیم. وقتی وارد اتاق موبد موبدان شدم، دیدمدور تا دور عکس شهدای زردتشتی نصب شده است؛ حتی فرزندموبد موبدان هم به شهادت رسیده بود. آنجا واقعاً حیرت زدهشدم.»
این کارگردان اظهار کرد: «چیزی که در فیلم به نمایش گذاشتمدرباره شهیدان جهانگیر و جهانبخش بود. مدت‌ها درباره ایناسم‌ها چالش داشتم و می‌گفتم: «والله جهانگیر و جهانبخشدومیرایی دو برادر شهید زردتشتی هستند؛ چه کار دارید با ایناسم‌ها؟» این حرف را می‌زنم تا بگویم آن جهان وطنی که امروزمی‌گویید و ایران وطنی که آقای غفاری اشاره کردند، باید به آنباور داشته باشیم. بزرگان این مملکت به ما می‌گویند که باید بهاین امر اقتدا کنیم.»
این هنرمند در پایان افزود: «فهمیدم که ادیان و قومیت‌هادوشادوش هم می‌جنگند، اما کسی از آن‌ها مطلع نیست. سینمانیاز به نگاه نو دارد و نباید ما را به دلیل عدم اکران مناسب، سختی در کار، نبود بودجه یا حمایت دلسرد کنند وبه باور من همهاین موارد مقدس هستند. من این حرف‌ها را به گوش شنیده‌ام، حتی گاهی در خانواده می‌شنوم که چرا فیلم نمی‌سازیم. من بهعنوان شغل فیلمسازی را انتخاب نکردم، رزق از خدا است. فیلمسازی عشق من است.»
جنال شورجه: از جانبازان جنگ تبیین هستم
در ادامه مراسم فاطمه محمدی، جلال غفاری، جهانبخش سلطانیو محسن علی‌اکبری با حضور روی صحنه از جمال شورجه، کارگردان پیشکسوت سینمای ایران تقدیر کردند.
جمال شورجه پس از دریافت نشان رسول روی صحنه حاضر شدو گفت: «هفته دفاع مقدس را به همه عزیزان تبریک عرض می‌کنم. از برگزارکنندگان این مراسم و بانیان بزرگداشت این هفته گرامیصمیمانه قدردانی می‌کنم. هفته دفاع مقدس، نه از یاد رفته و نهخواهد رفت؛ چراکه هنوز رزمندگان آن دوران در کنار ما زندگیمی‌کنند، به این سرزمین افتخار می‌بخشند و همچنانافتخارآفرین‌اند.»
او افزود: «هر افتخار و جایگاهی که امروز کشور در سطحجهانی به آن دست یافته، بی‌تردید مرهون مجاهدت‌های رزمندگاندفاع مقدس و صبر و استقامت خانواده‌های شهدا و جانبازاناست.»
شورجه در ادامه اظهار کرد: «به تعبیر مقام معظم رهبری، بنده نیزاز جانبازان جنگ «تبیین» هستم. در سال ۱۳۵۷، در دفتر آقایمحسن علی‌اکبری و جمعی از دوستان، فضایی وجود داشت کهمی‌شد در آن نفس کشید؛ نفس انقلاب را. در همان فضا، آقایعلی‌اکبری پیشنهاد همکاری دادند و من نیز با کمال افتخاردستیاری را پذیرفتم؛ البته پیش‌تر هم سابقه دستیاری در کارهایدیگر را داشتم.»
این هنرمند گفت: «پس از آن، افتخار همکاری با مرحوم رسولملاقلی‌پور نصیبم شد. کار با ایشان دشوار اما بسیار ارزشمندبود. خداوند رحمتشان کند؛ نقش اصلی فیلم «پرواز در شب» رابرعهده داشتند. من در حضور ایشان در آن پروژه فعالیت کردم واز تجربیاتشان بهره‌مند شدم.»
او افزود: «در ادامه، با اعتماد جناب آقای شریفی و مرحوم رحیمرحیمی‌پور، موفق شدم دومین فیلم خود را بسازم؛ فیلمی با نام «شب دهم» که در اصفهان تولید شد.»
رسول ملاقلی‌پور با من است و رفتنش را هرگز باور ندارم
فرهاد قائمیان نیز با حضور روی صحنه گفت: «باعث افتخار مناست که در کنار بزرگان سینمای ایران باشم و از انسان بزرگیهمچون رسول سینمای ایران یاد کنیم؛ انسانی شریف، بی‌تکرار وماندگار. همچنین عرض ادب دارم خدمت خانواده محترم ایشان ونیز تهیه‌کنندگان و فیلم‌سازان عزیز و بزرگواری که در این جمعحضور دارند. من سه همکاری با رسول ملاقلی‌پور داشتم و بایدبگویم این همکاری‌ها، بهترین دوران زندگی هنری من بوده‌اند. نقطه عطف کارهای سینمایی‌ام با ایشان رقم خورد.»
او با یادی از فرهاد قائمیان افزود: «ما انسانی شریف را از دستداده‌ایم و جایش همیشه خالی خواهد ماند. اما نظر من، ایشاننهیچ‌گاه نرفته‌اند؛ از روزی که رفتند، هر شب و هر روز با منهستند. با ایشان حرف می‌زنم، فکر می‌کنم و یادشان همیشه زندهاست. زمانی که« قارچ سمی» ساخته شد، به دلایلی امکان اکرانآن فراهم نشد. آن روز، بیستم بهمن بود. با اینکه شرایط مهیا نبود، اما آقای ملاقلی‌پور با همه سختی‌ها این فیلم را ساخت. او وامثال ایشان برای سینمای ایران و به‌ویژه سینمای دفاع مقدس، رنج‌های بسیاری کشیده‌اند.»
این بازیگر با طرح این سوال که چرا دیگر سینمای دفاع مقدسنداریم گفت: «چرا جوانان ما نمی‌توانند از این میراث غنی وارزشمند بهره‌مند شوند؟ اگر امروز در امنیت کامل اینجاایستاده‌ایم و سخن می‌گوییم، به خاطر همان شهدا و همانمقاومت است. باید قدردان باشیم و مهم‌تر از آن، باید این رسالترا به نسل‌های بعدی منتقل کنیم.»
قائمیان در ادامه گفت: «این وظیفه ما است که از طریق فیلم‌هاییکه این عزیزان، تهیه‌کنندگان و فیلم‌سازان گرامی خواهند ساخت، فرهنگ و تاریخ این سرزمین را حفظ و به نسل آینده منتقل کنیم.»
این هنرمند با یادآوری خاطره‌ای گفت: «شب اعلام نامزدهایجشنواره، در تالار حجاب بودیم. غروب آن روز، آقا رسول از پله‌هاپایین رفت و در تاریکی گم شد، اما واقعیت این است که او همیشهبرای ما نورانی بود و خواهد ماند.»
قائمیان در پایان با احترام خطاب به خانواده مرحوم رسولملاقلی‌پور گفت: «با اجازه خانواده محترم و شما بزرگان حاضردر جلسه، فقط خواستم یادآوری کنم که ما هنوز مدیون او هستیمو خواهیم بود.»
کاش این جایزه به رسول ملاقلی‌پور اهدا می‌شد
در ادامه مراسم، ضمن تقدیر از همسر و دختر رسول ملاقلی‌پور، دختر این کارگردان، روی صحنه حاضر شد و ضمن قدردانی ازاین آیین گفت: «تشکر می‌کنم. من هنرمند نیستم، اما در کنار اینتشکر، باید بگویم تمام سال‌های کودکی من، از زمان از دستدادن پدرم، همراه با روزهای توقیف طولانی فیلم‌های او گذشت. پدرم برای آثارش، برای هنرش، زجرهای زیادی کشید و بسیاراذیت شد.»
او افزود: «این نشان، بسیار ارزشمند است، اما ای کاش همانزمان که زنده بود به او داده می‌شد؛ زمانی که هنوز در قید حیاتبود. امروز که ثمره هنرمندی و دیانت پدرم، یعنی برادرم در جامعهحضور دارد، مدت پنج سال است که نتوانسته هیچ کاری بسازد. واقعاً متأسفم از آنچه بر او گذشت.»
دختر این کارگردان، با اشاره به برادرش گفت: «برادرم انسانی است که برخلاف من، هنر پدر را به ارث برده؛ پسری بسیار متدین، مؤمن، بااستعداد و برای یک کشور اسلامی، چه چیزی بالاتر ازآن‌که یک هنرمند مسلمان بتواند کار کند؟»
او در پایان گفت: «امیدوارم این اتفاق، آغازی باشد برای تغییر وبهبود در مسیر سینمای کشور. آنچه شما گفتید، تمامش برای ماحسرت و دریغ بود از نبود پدر.»
گفتنی است در پایان این مراسم، نشان رسول توسط دبیرجشنواره بین‌المللی فیلم مقاومت، به موزه سینما اهدا شد.
ویژه برنامه «شب‌های سینما، روایت» به همت موزه سینمای ایرانو دبیرخانه جشنواره بین‌المللی فیلم مقاومت و با همکاری ومشارکت بنیاد فرهنگی روایت فتح ،انجمن سینمای انقلاب و دفاعمقدس و فیلمخانه ملی ایران، از ۳۱ شهریور تا ۳ مهرماه هر شبساعت ۱۸:۳۰ در موزه سینما، سالن سینماتوگراف، برگزارمی‌شود و ورود برای عموم علاقه‌مندان آزاد است.