حجت‌الاسلام والمسلمین حمزه خلیلی، معاون اول قوه قضاییه در یادداشتی که درباره عفو معیاری اخیر در اختیار خبرگزاری میزان قرار داد، نوشت: عفو معیاری مورخ (۱۸ شهریور امسال) مقام معظم رهبرى را مى توان بر مبناى نوع نگاه به طبیعت انسان، تبیین و تشریح کرد.
گاهى ممکن است این دیدگاه وجود داشته باشد که از آنجاکه انسان موجودى است که پاک آفریده شده، باید کاملاً پاک زندگى کند و رفتار آلوده و خطایى نداشته باشد و تمام راه‌هاى نادرست و انحرافى در مسیر زندگى انسان باید مسدود تا راه رسیدن او به سعادت و کمال هموار شود.
نوع نگاه دیگر این است که اساساً انسان، در معرض آزمایش و ابتلاء آفریده شده به گونه‌اى که زمینه دو گرایش وجود دارد؛ اِنّا هَدَیْنَاهُ السِّبِیلَ إِمَا شَاکِرًا وَإِمّا کَفُورًا، یعنى مى‌تواند راه درست یا نادرست را انتخاب کند.
بنابراین انسان به طور طبیعى در معرض لغزش و خطاست و به این دلیل، گاهى عمداً یا سهواً مرتکب اشتباه مى شود، پس نباید این گونه رفتارهاى انسان را به دور از انتظار تلقى کنیم.
امیرمؤمنان حضرت على علیه السلام در نامه ۵۳ خطاب به مالک اشتر می‌فرمایند: «یَفْرُطُ مِنْهُمُ الزَّلَلُ وَ تَعْرِضُ لَهُمُ الْعِلَلُ وَ یُؤْتَى عَلَى أَیْدِیهِمْ فِی الْعَمْدِ وَ الْخَطَإِ» از آنها خطا‌ها سر خواهد زد و علت‌هایى عارضشان خواهد شد و به عمد یا خطا، لغزش‌هایى می‌کنند باید توجه داشت که به هر حال از انسان خطا و اشتباه سر مى‌زند و در رفتار انسان گاه عمداً و گاه به خطا، انحرافاتى به وجود مى آید،
به همین جهت امیرالمؤمنین می‌فرمایند «.. فَأَعْطِهِمْ مِنْ عَفْوِکَ وَ صَفْحِکَ مِثْلِ الَّذِی تُحِبُّ وَ تَرْضَى أَنْ یُعْطِیَکَ اللَّهُ مِنْ عَفْوِهِ وَ صَفْحِهِ.» از عفو و بخشایش خویش نصیب‌شان ده، همانگونه که دوست دارى که خداوند نیز از عفو و بخشایش خود تورا نصیب دهد.
پس با توجه به فرمایش حضرت على (علیه السلام)، وظیفه حاکم با عنایت به طبیعت انسان، عفو و بخشش فراوان است، به میزان و اندازهاى که انسان دوست دارد خداوند او را ببخشد.
حضرت از مالک خواسته‌اند که در زمینه عفو مجرمان از حداکثر اختیارات خود استفاده کند و بیشترین گذشت را درباره آنان در نظر بگیرد مگر انکه عفو مجرم موجب بروز فسادى شود که غیر قابل تحمل بر جامعه است. عفو معیارى امسال نیز از این مبنا یعنى مبناى دینى و سنت علوى تبعیت کرده است.
اولاً: عفو معیاری اخیر بسیار گسترده است و دامنه آن وسیع و دربر گیرنده همه محکومان خصوصاً محکومان امنیتى شده است. جنانجه عفوهاى گذشته مرور شود، دامنه آن به این میزان وسیع نبوده است.
مقام معظم رهبرى با این اقدام نشان داده‌اند که هیج حد و مرزى براى بخشش محکومان وجود ندارد و مى‌توان در غیر حقوق فردى و شخصى، محکومان زیادى را مورد عفو و بخشودگى قرار داد.
ثانیاً: علیرغم وسعت و دامنه این عفو، مواردى که عفو محکوم علیه موجب برزو فساد غیر قابل تحمل در جامعه مى شود، مورد استثنا قرار گرفته است زیرا گرچه اصل بر عفو و بخشودگى است و مجازات در برابر عفو، امر به حداقلى است، اما آن جایى که آزادى اشخاص مجرم موجب اخلال در نظام حاکمیتى شود و امنیت مردم و جامعه با آزادى برخى اشخاص در معرض خطر قرار گیرد، این قاعده تغییر مى یابد واصل بر مجازات و تحمل حبس تعزیرى می‌شود.
ثالثاً: رحمت و فتح در نظام اسلامی یک اصل مقدم بر غضب و سخت‌گیری است طبیعتاً آورده این رحمت صمیمیت و الفت در روابط و ارتباطات سیاسی و اجتماعی است.
عفو معیاری اخیر در روابط و ارتباطات اجتماعی و سیاسی بسیار تأثیرگذار بوده است. امروز ما نشانه‌های آن را در مجامع و محافل مختلف شاهد بوده و هستیم.
رابعاً: این‌گونه اقدامات که توام با اقتدار نظام انجام پذیرفت موجب یأس و نا امیدی دشمنان نظام خصوصاً در رژیم صهیونیستی و آمریکا شده است، زیرا تجربه انقلاب اسلامی نشان داده دشمنان نظام هیچ‌گاه شادمانی و سرور مردم را برنمی‌تابند و همیشه و پی در پی تلاش می‌کنند از شادمانی و سرور شهروندان بکاهند.
عفو معیاری اخیر از یک سو خانواده‌های زیادی از محکومین و وابستگان آنان را خوشحال و شادمان کرد و از سوی دیگر این شادمانی به یأس و ناامیدی دشمنان نظام انجامیده است.
انتهای پیام/