خبرگزاری برنا لرستان ـ گروه اجتماعی ؛ آغاز سال تحصیلی جدید هرساله مثل یک جشن خودنمایی می کند هم برای خانواده ها و پدر و مادرها که شوق شکفتن وبالیدن فرزندانشان را دارند و هم برای بچه هایی که برای رفتن به مدرسه ذوق می کنند.
در جشن ها بوی برکت است و حس وجود داشتن و خریدن و خرج کردن و پوشیدن و خوردن و خنده و همهمه ؛ در آغاز سال تحصیلی و جشن ورود به مدرسه هم همه این موارد را می توان به عینه تجربه کرد ؛ ولی چیزی دیگر هم با بوی خاص خودش و طعم خوشش در سال تحصیلی و جشن مدارس موجود است چه برای والدین که می خواهند با آن برکت را به زندگی دانش آموزشان جاری کنند و هم برای بچه هایی که می خواهند بهترینش، رنگارنگش و چشم نوازش را داشته باشند؛ یعنی لوازم التحریر ، کیف ، کفش و پوشاک مدرسه و به هر صورت هرچیزی که لازمه شکفتن شوق و انگیزه بچه ها در کلاس و درس و مدرسه است.
اما امسال درسال جدید برای بسیاری از والدین و دانش آموزان لوازم التحریر و کیف و کفش آن عطر و طعم خوش و روشنایی گذشته ها را ندارد. بلکه تلخ است و بی نور . اوضاع بد معیشتی خانوارها ، خالی بودن جیب ها و طعم تلخ فقری جانکاه ، بار سنگین گرانی ها، اولویت داشتن یا نداشتن فلان اقلام وبهمان کالا برای یک زندگی بخور و نمیر ، سیرکردن شکم بچه ها یا خرید مداد و مداد تراش و دفتر و کیف و کفش و هزینه ایاب وذهاب مدرسه و ده ها چیزی که می خواهد از اولاد آدم یک انسان باانگیزه و سالم و تحصیل کرده و مفید بسازد تا رویایی را محقق کند.
این طعم تلخ در استان های محروم و کم برخورداری مثل لرستان که از نظر آمارها بالاترین میزان تورم و شاخص فلاکت را دربین استان های کشور به خود اختصاص داده است، تلخ تر و حتی کشنده تر است.
کمی سرک کشیدن در زندگی روزمره این روز های مردم کوچه و بازار خصوصا در مناطق محروم و شهرهای کم برخوردارتراین استان به ما نشان می دهد که اوضاع تهیه لوازم التحریر برای خانواده ها ازچه قرار است وتاچه حد مزه اش برای والدین تلخ است و شوق و ذوق را در دانش آموز آن خفه می کند.
ـ وقتی بازار لوازم‌تحریر ما فروشنده سودی می کند و نه خریدار
کرامت که یک دستفروش در خیابان اصلی یک شهر کوچک در لرستان است به برنا می گوید : قدرت خرید مردم به شدت پایین آمده است من حدود ۲۵ سال است که در پیاده رو ها دستفروشی می کنم و لوازم التحریر هم یکی از اجناسی است که همیشه به مردم می فروشم و اوایل سال تحصیلی هم بساط من از لوازم التحریر پر است،اما هیچ وقت قدرت خرید مردم مثل امسال پایین نبوده است.
وی می افزاید : مثلا یک قمقمه آب دانش آموزی که قیمت فروشگاهی آن که ما به آن قیمت کتابخانه ای می گوییم حدود ۴۵۰ هزار تومان است؛ اما من نصف قیمت می فروشم ولی باز هم مردم توان خرید آن را ندارند؛ یا پارسال برای سیزده کتاب سیزده دفتر به همراه یک دفتر نقاشی و یک دفتر زبان به صورت یک پک می خریدند ولی امسال چهار دفترمی خرند و البته بیشتر مردم این روزها توان خریدشان از سه دفتر هم بیشتر نیست.
این دستفروش لوازم التحریر ادامه می دهد: خود من سال گذشته برای فروش ،دفتر پنجاه برگ را ۲۳هزار تومان ولی امسال با قیمت ۳۸ هزار تومان خریداری کرده ام؛حالا چقدر باید به آن اضافه کنم تا چیزی سود کنم،خودم هم نمی دانم.چون قدرت خرید مردم بسیار پایین آمده است ؛ مردم قبلاً یک بسته مدادخریداری می کردند ولی الان به خرید دو مداد هم راضی هستند؛ همین چند روز قبل یک مشتری داشتم که قصد داشت یک میلیون و ششصد و سی هزارتومان لوازم التحریر برای فرزندش خریداری کند ولی وقتی فهمید توان پرداختش را ندارد از من خواست تعداد لوازم را نصف کنم چون خیلی هزینه بر است؛ باز توان پرداخت نداشت و گفت دوباره لوازم را نصف کن ؛بالاخره تعداد اقلام را آنقدرکم کرد و به حداقل رساند تا بتواند پولش را پرداخت کند؛ این اوضاع بازار ما و خرید مردم است که باعثش هم تورم و گرانی است .
ـ کالاهایی که نه روی دست دانش آموزان بلکه روی دست فروشنده ها می ماند
مدیر یک فروشگاه ارزانسرا هم در یک شهر کوچک لرستان با اشاره به تاثیر شرایط اقتصادی کشور بر افزایش قیمت پوشاک مدرسه کیف و کفش دانش آموزان ، می گوید: آغاز شروع فروش کیف و کفش و لباس فرم دانش آموزان هرساله بیست روز قبل از پاییز بوده ولی امسال تازه آنطور که باید شروع هم نشده است .
رضا می افزاید: امسال ۱۶۰ تا کفش برای فروش وارد مغازه مان کردیم ولی هنوزصد تای آنها به فروش نرفته و بیشترشان روی دستمان باقی مانده است .
وی ادامه می دهد: قدرت خرید اکثر مردم به شدت کاهش یافته است ولی با این همه برخی از اقشاری هم که دستشان به دهنشان می رسد و وسیله نقلیه دارند از ارزانسراها چیزی نمی خرند وحتی بیرون از شهرستان در فروشگاه های معتبر جنس مثلا مرغوب تری خرید می‌کنند که البته با این گرامی تعداد این افراد هم دیگر کم شده است.
ـ نیکوکارانی که لبخند روی لبان دانش آموزان می آورند
یک خیر نیز که هرساله در لرستان به صورت مستقل در کارتهیه و توزیع لوازم التحریر به نیازمندان است به برنا ، می گوید: ما یک جامعه هدف را شناسایی کرده و هرساله برای آنها لوازم التحریر و پوشاک و کیف و کفش مدرسه را برایشان تهیه وبین شان توزیع می کنیم.
آقای محمدی بیان می کند: البته این قشر با توجه به تورم ضعیف تر هم شده اند ولی در هر صورت چه تورم بالا باشد یا نباشد میزان آن روی توان خرید این قشر ضعیف تاثیری ندارند چون در هر صورت کاملا نیازمند هستند و مجبور هستند که از طریق خیرین و افراد نیکوکار تهیه کنند.
وی با تشکر از ارزانسراها و مغازه هایی که خودشان در امر فروش به خیرین تخفیف می دهند ، خاطر نشان می کند: خوشبختانه برای کمک به اقشار ضعیف تر و نیازمند افراد خیر هنوز هم وجود دارند و در کار تهیه و توزیع لوازم التحریر و امکانات مدرسه دانش آموزان کمک می کنند.
آقای محمدی اضافه می کند: ما در توزیع لوازم التحریر مقطع کلاس اول تا اول دبیرستان را پوشش می دهیم و برخی دانش آموزان نیازمند با همکاری ارگانهای خدمات رسان به ما معرفی می شوند.
این خیر حوزه لوازم‌تحریر و پوشاک مدارس می گوید: کمک به نیازمندان امری معنوی است و وقتی برای یک دانش آموز نیازمند مثلاً یک لباس فرم تهیه کرده و به او هدیه می دهیم از لبخندی که او می زند ما هم خوشحال می شویم.
ـ وقتی خرید لوازم التحریر فانتزی برای مردم حذف می شود
آقای قنبری نیز که سالهاست به عنوان فروشنده لوازم التحریر مشغول به کار است به برنا، می گوید: هرساله مرداد ماه شروع به فروش می کردیم و کارفروش مان هم مهر ماه به اوج می رسید؛ اما امسال که اولین روز مهر ماه هست هیچ خبری از آن فروش و به اوج رسیدن سالهای قبل درفصل بازگشایی مدارس و مهر ماه با آن بوی مدرسه اش نیست.
وی تاکید می کند : مردم ضروریات مثل جلد کتاب، دفتر ، مداد، خودکار و...را بیشتر خریداری می کنند ؛ البته دو قشر هستند؛ دختران بیشتر فانتزی پسند هستند ولی نوع جنس برای پسران فرقی ندارد.
آقای قنبری با بیان اینکه تورم بالا به شدت روی خرید های پاییزی مردم مثل لوازم التحریر تاثیر گذار بوده است ، اضافه می کند: عملا قشر متوسط رو به بالا و ضعیف در بحث خرید لوازم حذف شده اند.
این فروشنده با اشاره به خرید برخی از لوازم التحریر و وسایلی که برای دانش آموزان جنبه فانتزی دارند نیز بیان می کند: این نوع خرید ها در شهرهای کوچکی مثل ما که قدرت خرید مردم بسیار پایین آمده دیگر وجود ندارند .
این فروشنده لوازم التحریر ادامه می دهد: حتی سالهای قبل خیرین نیز خرید هایشان را برای توزیع بین نیازمندان از ما انجام می دادند ولی الان خبری از آنها هم مثل سالهای قبل نیست که دلیلش هم تورم بالا و گرانی ها است.
وی با بیان اینکه امسال بیشتر از صد مدل دفتر برای فروش در مغازه ریختیم ولی چون کسی نمی خرد روی دستمان مانده اند، می گوید : واکنش بیشتر والدین در خصوص قیمت ها که طبیعتا مثبت نیست و با شنیدن قیمت بالای لوازم فورا به عقب برگشته و از مغازه بیرون می روند.
ـ وقتی خرید لوازم التحریر قشر کارمند را نیز آزار می دهد
یک کارمند نیز به برنا می گوید : سال گذشته یک پک که مجموعه ای از دفتر، مداد ، مداد رنگی قمقمه آب ، جامدادی و... بود به قیمت پانصد هزار تومان برای دخترم خریداری کردم ولی امسال با این تورم و شرایط سنگین گرانی قیمت سه دفتر و چند مداد و مداد پاک کن و مداد تراش به نصف لوازم پانصد هزار تومان قبل رسیده است.
آقای بیرانوند می افزاید: برای قشر کارمند هم حتی با توجه به افزایش درصد حقوقی که داشته ایم خرید لوازم‌تحریر بسیار گران بوده و آزار دهنده است.البته بخشی از مشاغل آزاد که سرمایه در گردش را دارند باز وضعیت نسبتا بهتری از ما دارند ولی برای کارمندان دولت با این مخارج و گرانی تورم بالا و حقوق اندک سخت می گذرد.
وی در خصوص کیفیت لوازم التحریر نیز بیان می کند: در بحث کیفیت نمی شود گفت که وضعیت چگونه است ولی از لحاظ قیمت بالاخره برای همه ما گران و آزار دهنده است.
همچنین فاطمه که یک زن خانه دار است و دو بچه یک کلاس ششمی و یک کلاس اولی دارد نیز می گوید: برای تهیه لوازم التحریر و پوشاک و لباس فرم مدرسه بچه هایم بین تا چهار پنج میلیون تومان هزینه کرده ام.
وی با بیان اینکه وسایل مدرسه بچه ها اول مهر و آخر سال نمی شناسند و باید دوباره تهیه کنیم، می افزاید : با این مخارج سنگین که به خاطر گرانی ها در خانواده ها داریم دیگر نمی توانیم خیلی از چیزها را در اولویت قرار دهیم و باید آنها را از سبد کالای خانواده حذف کنیم تا ناچارا لوازم التحریر و لباس مدرسه بچه ها اولویت ما شود .
ـ توزیع لوازم التحریر توسط یک سمن در لرستان از اجرای طرح صعود قلم تا درخت مهربانی
یک فعال اجتماعی نیز که در پوشش سازمانهای مردم نهاد در کار تهیه توزیع لوازم تحریر به نیازمندان است بر این باور است که شرایط سنگین ناشی از تورم بر فعالیت ما در این حوزه هم تاثیر منفی گذاشته است ولی با این همه مشکلات تلاش می کنیم به اقدامات خود در خدمت رسانی به دانش آموزان نیازمند ادامه دهیم.
تورج حیدر پور که ریاست هیات کوهنوردی پلدختر و مسئولیت یک سازمان مردم‌نهاد به نام انجمن محیط زیست و کوهنوردی را نیز برعهده دارد و سالهاست به عنوان فعال اجتماعی در توزیع لوازم التحریر به نیازمندان فعالیت دارد به برنا ، می گوید: از سال ۹۰ تاکنون در قالب یک سازمان مردم‌نهاد اجتماعی ورزشی ، در این زمینه مشغول به فعالیت هستیم و همان سال هم یک برنامه به نام «صعود قلم » را طراحی و اجرا کردیم که جنبه استانی و حتی کشوری هم پیدا کرد و تحت پوشش این برنامه ما لوازم التحریر و پوشاک مدارس و هر امکاناتی که مورد نیاز دانش آموزان باشد را با همکاری بچه های کوهنورد و محیط زیستی به مناطق کوهستانی و صعب العبور استان برده و توزیع کردیم .این ایده را هر ساله اجرا می کنیم ولی امسال با توجه به فشار گرانی ها ومسائل مالی کمیت و کیفیت کارمان کمتر شده است .چون قبلاً با کمتر از ۵۰ هزار تومان هم می توانستیم یک پک لوازم التحریر و پوشاک مدارس را برای دانش آموزان تهیه می کردیم ولی درحال حاضر و این شرایط با یک یا دو میلیون هم نمی توانیم تهیه کنیم ؛ البته قبلاً کسانی هم بودند که نذر خود را به صورت لوازم التحریر برای می فرستادند و ما هم توزیع می کردیم ولی فعلا این شرایط هم دیگر وجود ندارد تا لوازم التحریر مد نظر را تهیه کنیم.
وی ادامه می دهد : از سال ۹۹ نیز یک برنامه تحت عنوان درخت مهربانی را در روستاهای صعب‌العبورکوهستانی لرستان اجرا می کنیم به طوریکه در این برنامه یک تک درخت را در نظر می گیریم و لوازم التحریر و پوشاک را به آن درخت آویزان می کنیم و بعد دانش آموزان و والدین آنها هرچه را دوست دارند خودشان برمی دارند؛ البته قصد داریم امسال این طرح را در یکی از مناطق محروم اطراف شهرستان که نیازمندان زیادی دارد برگزار خواهیم کرد.
وی داشتن لوازم التحریر را یک ذوقی برای درس خواندن دانش آموزان توصیف می کند و یادآور می شود : من خودم زمانی که دانش آموز بودم دفترمشقم کاهی بود ولی وقتی که دفترمشقم کیفیتی دیگر داشت و سفید و جذاب تر بود ذوق و انگیزه بیشتری برای درس خواندن پیدا می کردم . پس این ذوق تاثیر دارد و چیزی است که کودک دارا و ندار هم نمی شناسند.
این فعال اجتماعی ادامه می دهد: اگر یک مملکت بخواهد پیشرفت کند باید روی مدارس سرمایه گذاری کند ولی شرایط فعلی بسیار سخت است و بدون شک این گرانی ها باعث افت تحصیلی خواهد شد. سالهای گذشته یک پک کامل لوازم التحریر را هم با ده هزار و بیست هزارتومان تهیه می کردیم و کار نیازمندان را راه می انداختیم. ولی الان با ۲۵۰ هزار تومان فقط می توانیم برخی از آن اقلام ارزان تر را تهیه کنیم .
رییس هیات کوهنوردی پلدختر و مسئول انجمن محیط زیستی و کوهنوردی این شهرستان با بیان اینکه علاوه بر لوازم التحریر کتاب هم بین دانش آموزان توزیع می کنیم، تاکید می کند: فعالیت ما از پاییز و فصل بازگشایی مدارس شروع می شود و حتی تا پایان سال تحصیلی نیز ادامه دارد و در این زمینه هم‌با همکاری بچه‌های کوهنورد و خود روستایی ها و عشایری که در این مناطق زندگی می کنند افراد نیازمند را شناسایی می کنیم و هم لوازم التحریر و هم کتاب ها و هم‌پوشاک مورد نیاز را بین آنها توزیع می کنیم.
وی با اشاره به نقش موثری سازمانهای مردم نهاد مستقل در این زمینه ، خاطر نشان کرد کند : ما «ان .جی. او» هستیم و خودمان پک ها را تهیه می کنیم و با هیچ دستگاه خدماتی هم همکاری نداریم؛ البته به جز دستگاه محیط زیست که در این حوزه فعالیت‌هایی هم داریم. و خوبی سازمانهای مردم‌نهاد در این خصوص این است که چون کاملا و ذاتا از جنس خود مردم هستیم آنها با ما راحت هستند.
تورج حیدر پور با بیان اینکه تهیه منابع ما نود درصد افت کرده است، می گوید: قبلاً خودمان به راحتی لوازم التحریر و پوشاک و امکانات لازم را تهیه می کردیم ولی امسال به خاطر شرایط سخت معیشتی در کشور و کمبود منابع اصلا نتوانستیم مثل گذشته فعالیتی انجام دهیم که دلیلش هم تاثیر گرانی ها و تورم بالا است که روی منابع ما هم تاثیرگذاشته است.
حساس بودن قیمت لوازم التحریر در این استان و اهمیت خرید آن برای مردم آنچنان مهم بوده که قاچاقچیان را نیز به قاچاق این کالا ها واداشته و واکنش دستگاه های نظارتی را برانگیخته است.
ـ جریمه ۳ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومانی برای قاچاقچیان لوازم التحریر در لرستان
قهرمان شاهی مدیرکل تعزیرات حکومتی لرستان ۲۴ شهریور ماه در جلسه رسیدگی به پرونده کالاهای قاچاق اظهار کرد : مأموران نیروی انتظامی شهرستان خرم‌آباد از یک دستگاه خودرو محموله کالای قاچاق را کشف و پرونده را برای رسیدگی به تعزیرات حکومتی ارسال کردند.
وی گفت : پرونده قاچاق لوازم‌التحریر به ارزش یک میلیارد و ۴۷۰ میلیون تومان در شعبه چهارم بدوی و ویژه رسیدگی به تخلفات قاچاق کالا و ارز تعزیرات حکومتی شهرستان خرم‌آباد رسیدگی شد.
مدیرکل تعزیرات حکومتی لرستان بیان کرد : شعبه پس از بررسی مستندات موجود و ارائه‌نشدن مدارک قانونی، اتهام انتسابی را محرز، متخلف ردیف اول را به پرداخت یک میلیارد و ۴۷۰ میلیون تومان جزای نقدی برابر ارزش کالای کشف شده محکوم کرد.
به گفته وی شعبه همچنین برای خودرو حامل کالای قاچاق هشت میلیارد ریال به جریمه اضافه و در مجموع متخلف ردیف اول را به پرداخت ۲ میلیارد و ۲۴۷ میلیون تومان جریمه محکوم کرد.
مدیرکل تعزیرات حکومتی لرستان خاطر نشان کرد : شعبه متخلف ردیف دوم را علاوه بر ضبط کالاها، به پرداخت یک میلیارد و ۴۷۰ میلیون تومان برابر ارزش کالا و در مجموع متخلفان این پرونده را به پرداخت ۳ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان جریمه نقدی محکوم کرد.
ـ سنت نیکوکاری جشن عاطفه در لرستان
در کنار اقدامات مردمی و فعالیت سازمان های مردم نهاد و بسیاری از خیرین مستقل البته نمی توان زحمات و تلاش های دستگاه های خدمات رسان را نادیده گرفت . این دستگاه ها مانند همیشه پای کار هستند و برخی از طرح ها مانند «جشن عاطفه ها » را در کمک به مناطق محروم و دانش آموزان نیازمند به صورت یک سنت نیکوکاری درآورده اند.
جلال شیخ پور رییس کمیته امداد امام خمینی ره لرستان نیز در آستانه بازگشایی فصل مدارس با بیان اینکه جشن عاطفه ها در جامعه ما به یک سنت نیکوکاری تبدیل شده است ، گفت: این سنت هرساله در زمان بازگشایی مدارس اجرا می شود و در کمیته امداد لرستان هم طبیعتا برنامه های برای اجرای آن داشته ایم.
شیخ پور از فعالیت ۱۸۵ پایگاه مرکز نیکوکاری در استان برای هم افزایی و جمع آوری کمک های مردمی خبر داده بود و یاد آور شد : کمک به جامعه دانش آموزی یکی از اصول راهبردی ما برای توانمند سازی نسل آینده کشور محسوب می شود.
این گفت و گو ها همه از دل یک مشاهده میدانی و از ناحیه خود مردم کوچه و بازار با برنا به دست آمده است؛ مردمی که درد معیشت و مزه تلخ فقر و رنج تورم و گرانی را تا مغز استخوان خود احساس می کنند.
آنان اینگونه تصور می کنند که گویی در چنگال یک سرنوشت بد و دردآور گیر افتاده‌اند و نمی خواهند کودکانشان نیز در دام آن همچنان اسیر بمانند لذا به هر طریقی تلاش می کنند تا ذوق و شوق کودکانشان را در پستوی خانه ها نهان نکنند. اینجا کمک ها و اهداها، در قالب ها و نقش های مختلف مثل خیرین و نیکوکاران مستقل، سازمانهای مردم نهاد و موسسه های غیر انتفاعی ، دستگاه های خدمات رسان براساس اجرای طرح جشن عاطفه ها و ... فعال می شوند تا در سایه اهداف معنوی مد نظر ولی به مثابه همان مردم معمولی به کمک کسانی برخیزند که با این تورم و شرایط تلخ معیشتی حتی از خرید حداقل ها هم ناتوانند و می خواهند آتش شوق تحصیل و ذوق دانش آموختن را در سینه کودکانشان همچنان زنده و شعله ور نگه دارند.
گزارش: رضا جودکی نژاد