یکی از مهم‌ترین تجهیزات در سیستم‌های برق‌کشی و تأسیسات الکتریکی، لوله‌های کاندوئیت هستند که وظیفه حفاظت از سیم‌ها و کابل‌های برق را بر عهده دارند. در بین انواع مختلف لوله‌های برق، لوله کاندوئیت گالوانیزه گرم به دلیل مقاومت بسیار بالا در برابر خوردگی، رطوبت و شرایط محیطی سخت، جایگاه ویژه‌ای دارد. این نوع لوله به طور گسترده در پروژه‌های صنعتی، تجاری و ساختمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد و به عنوان یکی از مقاوم‌ترین انواع لوله‌های برق شناخته می‌شود.

لوله کاندوئیت گالوانیزه گرم چیست؟

لوله کاندوئیت گالوانیزه گرم نوعی لوله فولادی است که پس از تولید، طی فرآیند گالوانیزه گرم Hot-Dip Galvanizing با لایه‌ای از روی پوشش داده می‌شود. این پوشش باعث افزایش مقاومت لوله در برابر زنگ‌زدگی و رطوبت می‌شود.

این لوله‌ها نسبت به لوله‌های کاندوئیت گالوانیزه سرد یا ساده، مقاومت مکانیکی و دوام بسیار بیشتری دارند و به همین دلیل در محیط‌های باز، مرطوب یا صنعتی که احتمال خوردگی زیاد است، انتخاب اول مهندسان برق می‌باشند.

روش ساخت لوله کاندوئیت گالوانیزه گرم

۱. ساخت یا تامین لوله فولادی خام

• ورق فولادی (کربن استیل) به صورت نواری برش داده می‌شود.
• ورق در دستگاه نورد لوله به شکل استوانه خم می‌شود.
• درز لوله به روش جوشکاری طولی یا درزجوش الکتریکی بسته می‌شود.

۲. فرآیند گالوانیزه گرم

• لوله‌ها پس از تمیزکاری سطحی، وارد حمام مذاب روی با دمای حدود ۴۵۰ درجه سانتی‌گراد می‌شوند.
• لایه‌ای از فلز روی (Zinc) به صورت یکنواخت روی سطح داخلی و خارجی لوله تشکیل می‌شود.
• این پوشش به طور کامل با فولاد پیوند می‌خورد و مقاومت بسیار بالایی در برابر خوردگی ایجاد می‌کند.

۳. تست و کنترل کیفیت

• تست ضخامت پوشش روی

• تست چسبندگی و یکنواختی
• تست مقاومت در برابر ضربه و خوردگی نمک‌پاشی Salt Spray Test

استانداردهای لوله کاندوئیت

برای تولید و استفاده از این لوله‌ها، رعایت استانداردهای معتبر الزامی است، در زیر به مهم ترین استانداردهای ملی و بین المللی لوله کاندوئیت اشاره شده است :

استانداردهای ملی ایران

• استاندارد ملی ایران 11215: استاندارد ملی مرتبط با لوله برق فلزی که البته تحت عنوان مجراهای حفاظت و مدیریت هادی های برق تعریف شده اند
• استاندارد ملی ایران ISIRI 3389: لوله‌های فولادی گالوانیزه مخصوص سیم‌کشی و برق‌کشی (ابعاد، وزن، روکش و تست‌ها).
• استاندارد ملی ایران ISIRI 607: مقررات عمومی سیم‌کشی و لوله‌گذاری برق ساختمان.
• استاندارد ملی ایران ISIRI 11799: الزامات مکانیکی و مشخصات فنی لوله‌های برق فلزی.

استانداردهای بین‌المللی و خارجی

• BS 4568 (Part 1 & 2) بریتانیا: مشخصات لوله‌های فولادی برای سیم‌کشی الکتریکی (ضخامت، قطر، تست مکانیکی).
• BS EN 50086 / EN 61386 اروپا IEC adoption: لوله‌های محافظ کابل Conduit Systems for Cable Management
• IEC 60423 کمیسیون بین‌المللی الکتروتکنیک: ابعاد و تلورانس لوله‌های فلزی و غیر فلزی برای سیم‌کشی برق.
• ANSI C80.1 آمریکا: استاندارد لوله‌های فولادی سخت Rigid Steel Conduit - RSC.
• ANSI C80.3 آمریکا: استاندارد لوله‌های فولادی سبک‌تر Electrical Metallic Tubing - EMT.
• UL 6 – Underwriters Laboratories آمریکا: لوله‌های فولادی سخت RMC الزامات پوشش گالوانیزه و تست ایمنی.
• UL 1242لوله‌های فلزی میانی Intermediate Metal Conduit – IMC
• CSA C22.2 No. 45.1 & 45.2کانادا :مشخصات لوله‌های فلزی و غیر فلزی برای حفاظت کابل برق.
• JIS C 8305ژاپن :لوله‌های فولادی برای حفاظت سیم و کابل برق.

انواع لوله کاندوئیت گالوانیزه گرم

لوله کاندوئیت گالوانیزه گرم سبک Light Duty

• وزن کمتر، ضخامت دیواره کمتر
• مناسب برای پروژه‌های ساختمانی داخلی

لوله کاندوئیت گالوانیزه گرم متوسط Medium Duty

• استحکام بالاتر، مناسب برای محیط‌های نیمه‌صنعتی
• لوله کاندوئیت گالوانیزه گرم سنگین Heavy Duty
• ضخامت زیاد، مقاومت مکانیکی و ضدزنگی بسیار بالا
• کاربرد در صنایع سنگین، پتروشیمی و فضای باز

تفاوت لوله کاندوئیت گالوانیزه گرم و سرد

• گالوانیزه گرم: پوشش ضخیم‌تر (۴۰ تا ۸۰ میکرون)، مقاومت بالا در برابر رطوبت و خوردگی، مناسب برای فضای باز و محیط‌های صنعتی.
• گالوانیزه سرد: پوشش نازک‌تر (۵ تا ۱۵ میکرون)، مقاومت کمتر در برابر شرایط سخت، بیشتر برای استفاده داخلی.

بنابراین در محیط‌های باز، مرطوب یا دارای مواد شیمیایی، گالوانیزه گرم انتخاب بهتری است.

نکات مهم در نصب لوله کاندوئیت گالوانیزه گرم

• اتصالات مناسب: برای اتصال لوله‌ها به یکدیگر و به جعبه تقسیم باید از بوشن، مهره و گلند گالوانیزه استفاده شود.
• برش لوله: برش باید با دستگاه مخصوص انجام شود و لبه‌ها حتماً صاف و بدون پلیسه شوند.
• رعایت ارتینگ: چون این لوله‌ها رسانای برق هستند، باید به سیستم ارت متصل شوند تا ایمنی افزایش یابد.
• فیکس‌کردن لوله‌ها: استفاده از بست و ساپورت‌های فلزی در فواصل منظم.
• آب‌بندی در محیط‌های مرطوب: استفاده از واشر لاستیکی یا اتصالات ضدآب برای جلوگیری از نفوذ آب.

سایزینگ لوله کاندوئیت گالوانیزه گرم

انتخاب سایز لوله بر اساس قطر کابل‌ها و تعداد رشته‌ها انجام می‌شود.

• به طور کل قطر داخلی لوله باید حداقل ۲۰٪ بزرگ‌تر از قطر مجموعه کابل‌ها باشد.
• در نصب چند کابل داخل یک لوله، باید ۳۰٪ فضای خالی باقی بماند.

جدول تقریبی انتخاب سایز لوله کاندوئیت گالوانیزه گرم نسبت به کابل

مزایا و معایب لوله کاندوئیت گالوانیزه گرم

مزایا:

• مقاومت عالی در برابر خوردگی و رطوبت
• استحکام مکانیکی بالا
• طول عمر زیاد در شرایط سخت
• محافظت کامل از کابل‌ها در برابر ضربه و آسیب

معایب:

• وزن زیاد نسبت به لوله‌های پلاستیکی یا فلکسیبل
• هزینه بالاتر
• نیاز به ابزار و اتصالات خاص برای نصب

کاربردهای لوله کاندوئیت گالوانیزه گرم

• سیستم‌های برق‌رسانی در فضای باز
• کارخانجات و محیط‌های صنعتی
• پالایشگاه‌ها و پتروشیمی‌ها
• بیمارستان‌ها و مراکز حساس
• مسیرهای کابل‌کشی در مکان‌های مرطوب یا خورنده
• تأسیسات برق در محیط‌های ساحلی یا کنار دریا

بهترین برندهای لوله کاندوئیت گالوانیزه گرم در ایران بر اساس ارزیابی وزارت نفت

در ایران چند تولیدکننده معتبر در زمینه لوله‌های فولادی گالوانیزه گرم فعالیت دارند که بر اساس ارزیابی وزارت نفت، شرکت هایی که در فهرست منابع مجاز وزارت نفت ثبت شده اند می‌توان به خاور لوله پارسیان (پایپ خاور)، پارس اخگر و دوران سپنج نادین (دوسنا) اشاره کرد. این برندها به دلیل رعایت استانداردهای ملی و بین‌المللی، ضخامت مناسب پوشش روی و کیفیت بالای لوله، محصولاتشان در پروژه‌های صنعتی و ساختمانی بزرگ پرکاربرد است.

جمع‌بندی

لوله کاندوئیت گالوانیزه گرم یکی از مقاوم‌ترین و ایمن‌ترین گزینه‌ها برای حفاظت از کابل‌های برق در محیط‌های سخت و مرطوب است. این لوله‌ها با داشتن پوشش ضخیم روی، طول عمر بالایی دارند و در پروژه‌های صنعتی، تجاری و فضای باز کاربرد گسترده‌ای پیدا کرده‌اند. انتخاب صحیح سایز لوله، استفاده از اتصالات استاندارد و رعایت نکات نصب، تضمین‌کننده ایمنی و دوام سیستم برق‌رسانی خواهد بود.