مهدی لسانی، مدیر زائران غیرایرانی آستان قدس رضوی در نشست «زائران حرمهای مطهر؛ وجه اشتراک همگرایی اعتاب مقدس» ویژه طرح تحول دبیرخانه اعتاب مقدس، که صبح امروز، ۳۰ شهریورماه در تالار شیخ طوسی بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی برگزار شد، تأکید کرد: زیارت فراتر از یک سفر فردی است و میتواند به سرمایهای اجتماعی و تمدنی برای جهان اسلام بهویژه حرمهای شریف تبدیل شود.
وی، با اشاره به تحریف معنای زیارت در ادبیات غربی اظهار کرد: زیارت در نگاه اسلامی، یک سفر صرفاً گردشگری نیست، بلکه حرکتی آگاهانه و معرفتی است که هم آثار فردی دارد و هم آثار اجتماعی. زیارت میتواند شبکهای انسانی و فراملی ایجاد کند که امت اسلامی را به هم پیوند دهد.
لسانی در ادامه به مقایسه سه الگوی اصلی در خدمترسانی به زائران پرداخت و گفت: ایران با محوریت آستان قدس رضوی، الگویی مردمی و غیردولتی را ارائه کرده است. کشور عراق بیشتر بر مدیریت دولتی و حوزوی متکی است و کشور عربستان زیارت را با رویکرد اقتصادی و تجاری دنبال میکند.
لسانی افزود: تجربه جمهوری اسلامی ایران در مردمیسازی خدمات، الگویی موفق است که توانسته رضایت و اعتماد زائران را جلب کند.
ظرفیت مردمی مشهد
مدیر زائران غیرایرانی حرم مطهر رضوی با اشاره به ظرفیت بالای مشهد گفت: بیش از هزار موکب مردمی در ایام مناسبتی سال، در این شهر فعال است و سالانه بیش از ۵ میلیون زائر غیرایرانی از کشورهای مختلف جهان به مشهد مقدس مشرف میشوند.
به گفته وی، بخش مهمی از خدمات رفاهی، فرهنگی و درمانی این زائران توسط مردم و نهادهای مردمی ارائه میشود.
بهرهگیری از تجربههای جهانی برای تحول خدمترسانی به زائران
لسانی با تأکید بر ضرورت استفاده از دستاوردهای جهانی در حوزه مدیریت زائران اظهار کرد: هرچند زیارت، سنتی ریشهدار در تمدن اسلامی است، اما باید از تجربههای جهانی در زمینه گردشگری، حملونقل و مدیریت جمعیت نیز بهره گرفت. ترکیب این تجربهها با ارزشهای دینی و مردمیسازی خدمات، میتواند ظرفیت زیارت را برای تقویت همگرایی اسلامی دو چندان کند.
زیارت؛ راهبردی برای وحدت امت
وی در پایان با بیان اینکه نگاه تمدنی به زیارت آن را از یک عمل فردی به سرمایهای اجتماعی تبدیل میکند، گفت: اگر این ظرفیت عظیم بهدرستی مدیریت شود، زیارت میتواند به ابزاری راهبردی برای تحکیم وحدت مسلمانان در برابر جریانهای تفرقهافکن و افراطیگری مذهبی تبدیل شود.