به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، تابستان گذشته در اروپا و حوزۀ مدیترانه موجهای گرمای بیسابقهای ثبت شد که دماهای رکوردشکنی را به همراه داشت و زندگی مردم را تحتتأثیر قرار داد. مطالعهای تازه نشان میدهد که شرکتهای بزرگ تولیدکننده سوختهای فسیلی و سیمان مسئولیت قابلتوجهی در افزایش و شدت این رویدادهای شدید گرمایی دارند.
براساس این تحقیق که در نشری طبیعت (Nature) منتشر شده است، محققان ۲۱۳ موج گرمای شدید بین سالهای ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۳ را بررسی کردهاند. آنها نقش تغییرات اقلیمی ناشی از انتشار گازهای گلخانهای توسط ۱۸۰ شرکت بزرگ موسوم به «کربن ماژورها» را در افزایش شدت و احتمال وقوع این موجها تحلیل کردند. نتایج نشان داد که در این بازه زمانی، تغییرات اقلیمی شدت موجهای گرما را حدود ۱.۴ درجه سانتیگراد در دهۀ اول قرن بیستویکم و بیش از ۲.۲ درجه سانتیگراد در سالهای اخیر بالا برده است.
علاوهبر این، احتمال وقوع چنین موجهای گرمایی نیز بهشدت افزایش پیدا کرده است؛ بهگونهای که در دهه ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۹، وقوع موج گرما حدود ۲۰۰ برابر بیشتر از دوران پیشاصنعتی شده است. پژوهشگران تأکید کردند که حدود نیمی از شدت اضافی این موجها بهطور مستقیم به فعالیت شرکتهای بزرگ سوخت فسیلی و تولید سیمان مرتبط است.
این مطالعه با استفاده از مدلهای پیچیده کامپیوتری، سهم هر شرکت را در افزایش دمای جهانی و به تبع آن در تشدید موجهای گرما تخمین زده است. ۱۴ شرکت بزرگ سهمی برابر با سایر ۱۶۶ شرکت دارند که نشان میدهد تمرکز انتشارها بر تعداد محدودی از تولیدکنندگان قرار دارد. این یافتهها میتواند مبنایی برای بحثهای حقوقی و سیاستگذاری درباره مسئولیت، بیمه و نحوه جبران خسارتهای ناشی از تغییرات اقلیمی باشد.
محدودیتهای مطالعه شامل نبود کامل دادهها از بعضی مناطق جهان همچون آفریقا و جنوب آمریکاست که ممکن است موجب نادرستی سنجش بعضی موجها شده باشد، با این حال محققان با استفاده از روشهای دقیق و آزمونهای آماری، به اطمینان خاطر درباره نتایج رسیدهاند.
کارشناسان معتقدند موجهای گرما بیش از آنکه تنها یک پدیده محیطی باشند، تهدیدی جدی برای سلامت، زیرساختها و اقتصاد بهشمار میروند. افزایش سیستمهای هشدار سریع، احداث سایهبانها و بهبود شبکههای برق از جمله راهکارهای فوری برای کاهش آسیبهای موج گرماست، اما کاهش انتشار گازهای گلخانهای و تغییر رفتار تولیدکنندگان اصلی نیز ضروری است.
این گزارش نشان میدهد که تغییرات اقلیمی و مسئولیت شرکتهای بزرگ در بروز بحرانهای محیطی، بیش از پیش در کانون توجهات جهانی قرار گرفته است و مسیرهای حقوقی و سیاسی برای پاسخگویی به آنها شکل میگیرد. محققان قصد دارند همین رویکرد را برای سایر مخاطرات طبیعی همچون خشکسالی، بارشهای شدید و آتشسوزیها نیز بررسی کنند تا راهکارهای جامعتری برای مدیریت ریسکهای اقلیمی ارائه شود.