به گزارش خبرگزاری آنا؛ پروژه Earth Species با بهره‌گیری از توانایی‌های هوش مصنوعی، در تلاش است تا رمز و راز زبان حیوانات را کشف کند؛ تلاشی نوآورانه برای نزدیک‌تر کردن انسان به طبیعت و ایجاد پلی میان گونه‌ها که در آینده انسان را قادر به تعامل بیشتر با حیوانات می‌کند. این پروژه امیدوار است با شناخت بهتر از شیوه‌های پیچیده ارتباطی حیوانات، حس احترام و قدردانی عمیق‌تری نسبت به محیط‌زیست در دل انسان‌ها شکل گیرد؛ احساسی که می‌تواند به تقویت فرهنگ حفاظت از طبیعت منجر شود.
هدف اصلی این طرح، ساخت دستگاهی برای «صحبت کردن» با حیوانات نیست؛ بلکه تمرکز آن بر تدوین یک واژه‌نامه ابتدایی از زبان آن‌هاست، ابزاری که می‌تواند در برنامه‌های حفاظتی و بازسازی پیوند انسان با زیست‌بوم‌ها نقش مؤثری ایفا کند.
پژوهشگران این پروژه در حال تحلیل صداهای گونه‌های مختلفی از جمله فنچ‌های گورخری، کلاغ‌های هاوایی و نهنگ‌های بلوگا هستند. آنها امیدوارند تا سال ۲۰۳۰ به درک‌های تازه و شگفت‌انگیزی از نحوه ارتباط حیوانات دست یابند، درکی که شاید روزی دروازه‌ای نو به سوی هم‌زیستی عمیق‌تر با جهان طبیعی بگشاید.
زبان حیوانات؛ رویایی که بالاخره محقق می‌شود
طی دو دهۀ گذشته، تلاش برای رمزگشایی زبان حیوانات از یک رؤیای علمی‌تخیلی به یک حوزه پژوهشی جدی و چندرشته‌ای تبدیل شده است. پژوهشگران از زیست‌شناسی رفتاری، زبان‌شناسی، علوم اعصاب و اخیراً هوش مصنوعی بهره گرفته‌اند تا الگو‌های ارتباطی در گونه‌هایی مانند نهنگ‌ها، پرندگان، فیل‌ها و حتی میمون‌ها را شناسایی و تحلیل کنند. این مطالعات درک ما از هوش حیوانی را گسترش داده‌اند و پرسش‌هایی بنیادین درباره ماهیت زبان و آگاهی مطرح کرده‌اند.
یکی از پیشگام‌ترین پروژه‌ها در این زمینه، «ابتکار ترجمه نهنگ‌ها» یا Project CETI است که از سال ۲۰۲۰ با هدف رمزگشایی ارتباطات نهنگ‌های اسپرم آغاز شد. این پروژه با استفاده از هوش مصنوعی، داده‌های صوتی جمع‌آوری‌شده از نهنگ‌ها را تحلیل می‌کند تا الگو‌های معنایی در کلیک‌ها و صداهای آنها را کشف کند. پژوهشگران دریافته‌اند که این صدا‌ها ممکن است ساختار‌هایی شبیه به زبان‌های انسانی داشته باشند، از جمله ترکیب‌های معنایی و حتی نشانه‌هایی از نحو و همچنان به دنبال شکستن رمز این ارتباطات هستند.
الگوریتم‌هایی برای فهم صداهای طبیعت به میدان می‌آیند
مدتی قبل پژوهشگرانی در جنگل‌های کنگو رفتار ارتباطی بونوبو‌ها را بررسی کردند و به نتایجی شگفت‌انگیز رسیده‌اند. آنها مشاهده کرده‌اند که بونوبو‌ها صداهای مختلف را در ترکیب‌هایی خاص به کار می‌برند تا مفاهیم پیچیده‌تری را منتقل کنند، مانند دعوت به همکاری یا حفظ صلح در گروه. این نوع ترکیب معنایی، که در زبان‌شناسی به آن «ترکیب‌پذیری» گفته می‌شود، پیش‌تر ویژگی منحصر‌به‌فرد زبان انسان تلقی می‌شد.
پروژه Earth Species با تکیه بر مدل‌های زبانی بزرگ و ابزار‌های یادگیری ماشین، در حال توسعه الگوریتم‌هایی برای تحلیل صداهای حیوانات از گونه‌های مختلف است. مدل NatureLM-audio که توسط این پروژه طراحی شده، نخستین مدل زبانی صوتی عمومی برای زیست‌صوت‌شناسی است و توانایی تحلیل داده‌های صوتی از پرندگان، نهنگ‌ها، کلاغ‌ها و حتی عنکبوت‌ها را دارد.
از پخش مجدد تا تولید صداهای مصنوعی؛ گام بعدی در ارتباط بین گونه‌ها
یکی از روش‌های رایج در مطالعات ارتباطی حیوانات، استفاده از «پخش مجدد» (playback) است؛ یعنی پخش صداهای ضبط شده برای حیوانات و بررسی واکنش آنها به صداهایی که پخش می‌شود، اما با پیشرفت هوش مصنوعی، اکنون امکان تولید صداهای جدید و هدفمند نیز فراهم شده است. پژوهشگران در حال بررسی این هستند که آیا می‌توان با تولید صداهای مصنوعی، معنا را تغییر داد یا حتی پیام خاصی را منتقل کرد.
مطالعاتی نیز بر روی پرندگان آوازخوان مانند فنچ‌ها و کلاغ‌ها انجام شده است. پژوهشگران دریافته‌اند که برخی پرندگان صداهای متنوعی تولید می‌کنند و می‌توانند آنها را در ساختار‌های نحوی خاصی ترکیب کنند. این یافته‌ها نشان می‌دهد که زبان در طبیعت بسیار گسترده‌تر و پیچیده‌تر از آن چیزی است که پیش‌تر تصور می‌شد.
تلاش‌های علمی برای رمزگشایی زبان حیوانات در دو دهۀ اخیر به پیشرفت‌های فناورانه منجر شده‌اند و افق‌های تازه‌ای در اخلاق زیستی، حفاظت از گونه‌ها و درک جایگاه انسان در طبیعت گشوده‌اند. اگر بتوانیم زبان حیوانات را بفهمیم، حتی در سطح ابتدایی شاید بتوانیم ارتباطی نو با جهان طبیعی برقرار کنیم؛ ارتباطی که بر پایه احترام، هم‌زیستی و مسئولیت‌پذیری بنا شده باشد.
انتهای پیام/