حجت‌الاسلام و المسلمین مهدی شریعتی‌تبار، مدیر گروه فقه و اصول بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، به مناسبت سالروز صلح امام حسن مجتبی (ع) در ۲۶ ربیع‌الاول سال ۴۱ قمری اظهار کرد: رسالت امامان معصوم (ع) صیانت از اسلام و هدایت مسلمانان است و بر اساس علمی که خداوند به آنان عطا کرده، مصالح واقعی جامعه اسلامی را تشخیص می‌دهند. ازاین‌رو، همان‌طور که پیامبر اسلام (ص) در شرایط مختلف میان جنگ و صلح انتخاب می‌کردند، امام حسن (ع) نیز در مقطعی حساس تصمیم به صلح گرفتند.
وی با اشاره به نمونه‌های تاریخی ادامه داد: پیامبر اسلام (ص) ۱۳ سال در مکه با وجود شکنجه یارانشان جنگ نکردند، اما در مدینه با نزول آیات جهاد، جنگ بدر، احد و احزاب را مدیریت کردند و در عین حال صلح حدیبیه را پذیرفتند. همچنین امام علی (ع) ۲۵ سال خانه‌نشین بودند و جنگ نکردند اما پس از خلافت سه جنگ بزرگ را اداره کردند. بنابراین، صلح امام حسن (ع) نه از سر ضعف، بلکه تصمیمی برآمده از شرایط خاص بود.
حجت‌الاسلام شریعتی‌تبار خاطرنشان کرد: قیام عاشورا با صلح امام حسن (ع) تفاوت ماهوی ندارد. اگر امام حسن (ع) در شرایط امام حسین (ع) بودند، جنگ می‌کردند و برعکس، امام حسین (ع) نیز در شرایط امام حسن (ع) صلح را برمی‌گزیدند. در زمان امام حسن (ع) سپاه ایشان دچار خیانت، بی‌وفایی و خستگی شده بود و معاویه نیز با تبلیغات، خود را صلح‌طلب معرفی می‌کرد. این شرایط امام حسن (ع) را به انتخاب صلح واداشت تا چهره واقعی معاویه آشکار شود.
وی تصریح کرد: از شروط صلح‌نامه آن بود که پس از معاویه، خلافت به امام حسن (ع) و سپس امام حسین (ع) برسد و شیعیان مورد تعرض قرار نگیرند. اما معاویه همه تعهدات را زیر پا گذاشت و آشکارا اعلام کرد به مفاد صلح پایبند نیست. همین رفتار او موجب شد چهره واقعی‌اش برای مسلمانان روشن شود.
مدیرگروه فقه و اصول بنیاد پژوهش‌های اسلامی تأکید کرد: پس از صلح، امام حسن (ع) با سختی‌های فراوانی مواجه شدند و حتی برخی ایشان را سرزنش می‌کردند. اما حقیقت آن است که این صلح، زمینه‌ساز قیام عاشورا شد و اگر آن تصمیم الهی گرفته نمی‌شد، نهضت عاشورا هرگز به ثمر نمی‌رسید.