به گزارش خبرنگار دانش و فناوری گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، در سپهر نبردهای نوین که هوش مصنوعی و سامانه‌های بدون سرنشین حرف اول را می‌زنند، جمهوری اسلامی ایران با رونمایی از خانواده ربات‌های هوشمند «حیدر»، گامی بلند و استراتژیک در مسیر تغییر معادلات رزم زمینی برداشته است.

 

این ربات‌ها که محصول نبوغ و تلاش متخصصان سازمان تحقیقات و جهاد خودکفایی نیروی زمینی ارتش هستند، دیگر یک طرح مفهومی یا یک نمونه آزمایشگاهی نیستند؛ بلکه یک واقعیت عملیاتی در میدان نبرد محسوب می‌شوند که قادرند با کمترین دخالت انسانی، مرگبارترین تهدیدات زرهی و پیاده دشمن را در نطفه خفه کنند. ربات «حیدر» تجسم عینی دکترین دفاعی هوشمند ایران است: کاهش تلفات انسانی، افزایش دقت و قدرت آتش، و تحمیل هزینه‌ای غیرقابل محاسبه بر دشمن متجاوز.

 

تولد یک شکارچی، پاسخی ایرانی به نیازهای میدان نبرد آینده

ورود ایران به عرصه طراحی و ساخت خودروهای زمینی بدون سرنشین (UGV)، یک انتخاب از روی تجمل نظامی نبود، بلکه یک ضرورت راهبردی بود که از دل تجارب گران‌بهای نبردهای منطقه، به ویژه در عراق و سوریه، بیرون آمد. در این نبردها، استفاده گسترده گروه‌های تروریستی از خودروهای انتحاری و تاکتیک‌های جنگ نامتقارن، نشان داد که دوران تکیه صرف بر نیروی انسانی برای مقابله با تهدیدات در خطوط مقدم به سر آمده است. نیاز به سامانه‌ای که بتواند به عنوان یک دیده‌بان هوشمند، یک سرباز خط‌شکن و یک شکارچی انتحاری عمل کند، بدون آنکه جان حتی یک رزمنده ایرانی به خطر بیفتد، منجر به تولد پروژه «حیدر» شد.

این پروژه، ایران را در زمره معدود کشورهای پیشرفته‌ای قرار داد که به فناوری پیچیده ربات‌های رزمی-شناسایی دست یافته‌اند و این پیام را به دشمنان منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای مخابره کرد که نیروهای مسلح ایران، خود را برای هر سناریوی نبردی در آینده آماده کرده‌اند.

 

کالبدشکافی فنی ربات حیدر، یک ماشین هوشمند جنگی

موفقیت «حیدر» در میدان عمل، مرهون طراحی هوشمندانه و ترکیبی از مهندسی مکانیک پیشرفته و هوش مصنوعی بومی است. این سامانه در دو نسخه اصلی توسعه یافته که هرکدام ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارند.

 

۱. شاسی قدرتمند و تحرک مثال‌زدنی، در هر زمینی یک جنگجو

ابعاد و سطوح کم و 4 چرخ متحرک بودن قابلیت مانور بالایی به آن میدهد.

• قدرت مانور فوق‌العاده: با قابلیت چرخش ۳۶۰ درجه درجا و موتورهای مستقل برای هر چرخ، «حیدر» می‌تواند در تنگ‌ترین معابر و پیچیده‌ترین محیط‌های شهری یا کوهستانی به راحتی حرکت کند.

• عبور از هر مانع: سیستم تعلیق پیشرفته و کمک‌فنرهای قدرتمند، به این ربات اجازه می‌دهد تا در اراضی ذوعارضه، مناطق جنگلی و زمین‌های ناهموار با سرعتی نزدیک به ۶۰ کیلومتر بر ساعت حرکت کرده و پایداری خود را حفظ کند.

• ظرفیت حمل قابل توجه: این ربات کوچک اما قدرتمند، قادر است تا ۴۰ کیلوگرم محموله (شامل تسلیحات، مهمات یا تجهیزات شناسایی) را با خود حمل کرده و تا شعاع ۳۰ کیلومتری عملیات کند.

 

۲. مغز متفکر دیجیتال، هوش مصنوعی و کنترل شبکه-محور

وجه تمایز اصلی «حیدر» با نمونه‌های مشابه، در سیستم فرماندهی و هوش مصنوعی پیشرفته آن نهفته است:

• کنترل از راه دور امن: اپراتور می‌تواند از فاصله‌ای امن و تا شعاع ۱۰ کیلومتری، ربات را به صورت مستقیم کنترل کرده و تصاویر زنده را از دوربین‌های آن دریافت کند.

• حالت عملیات خودکار: اینجاست که «حیدر» به یک شکارچی واقعی تبدیل می‌شود. با بهره‌گیری از هوش مصنوعی، می‌توان یک مأموریت را برای ربات تعریف کرد و آن را به حال خود گذاشت. ربات با استفاده از سنسورهای صوتی و تصویری خود قادر است ادوات زرهی دشمن مانند تانک و نفربر را از کیلومترها فاصله تشخیص داده، به سمت آن حرکت کرده و در بهترین موقعیت، خود را برای حمله آماده کند. این ویژگی به معنای واقعی کلمه یعنی: «تانک را نشانش بده، خودش می‌زند!»

• قابلیت شبکه-محور (در مدل حیدر-۱): این قابلیت، یک جهش کوانتومی در رزم زمینی است. ربات‌های «حیدر-۱» می‌توانند یک شبکه هوشمند را تشکیل دهند. در این شبکه، ربات‌ها با یکدیگر ارتباط برقرار کرده، اطلاعات اهداف را به اشتراک گذاشته و حملات هماهنگ و گروهی (Swarm Attack) را اجرا می‌کنند. به عنوان مثال، یک ربات دیده‌بان می‌تواند یک ستون زرهی دشمن را کشف کرده و اطلاعات آن را به ربات‌های انتحاری که در کمین نشسته‌اند، مخابره کند تا حمله‌ای غافلگیرانه و ویرانگر ترتیب داده شود.

 

۳. کمین مرگبار، یک هفته انتظار برای یک لحظه

یکی از قابلیت‌های تاکتیکی منحصربه‌فرد «حیدر»، توانایی آن برای کمین و پنهان‌کاری است. این ربات می‌تواند تا یک هفته در یک نقطه به صورت غیرفعال باقی بماند و منتظر عبور هدف مورد نظر بماند. این ویژگی، آن را به یک تله انفجاری متحرک و هوشمند تبدیل می‌کند که می‌تواند خطوط تدارکاتی و مسیر حرکت نیروهای دشمن را به شدت ناامن سازد.

 

یک ربات سه مأموریت،آچار فرانسه رباتیک ارتش ایران!

«حیدر» یک سامانه تک‌منظوره نیست، بلکه یک پلتفرم چندکاره است که می‌تواند بسته به نیاز عملیات، نقش‌های متفاوتی را ایفا کند:

• نقش تیربارچی: با نصب یک قبضه تیربار بر روی آن، «حیدر» به یک دژ مستحکم متحرک تبدیل می‌شود که می‌تواند برای حفاظت از مرزها، پشتیبانی از نیروهای پیاده و سرکوب آتش دشمن به کار گرفته شود، بدون آنکه جان سربازان به خطر بیفتد.

• نقش شناسایی: مجهز به دوربین‌های دید روز، دید شب و حرارتی، این ربات می‌تواند به عنوان چشم نیروهای خودی به عمق مواضع دشمن نفوذ کرده و اطلاعات دقیق و زنده‌ای از آرایش و تحرکات آن‌ها ارسال کند.

• نقش انتحاری (قاتل تانک): مرگبارترین و استراتژیک‌ترین نقش «حیدر»، حالت انتحاری آن است. در این حالت، ربات با حمل یک خرج گود  قدرتمند، به سمت اهداف باارزش مانند تانک‌های اصلی میدان نبرد ، نفربرهای زرهی و سنگرهای مستحکم حرکت می‌کند.

•  با رسیدن به زیر هدف (آسیب‌پذیرترین نقطه تانک)، خرج گود را منفجر کرده و با نفوذ در زره، انهدام قطعی آن را تضمین می‌کند. آزمایش‌های میدانی موفقیت‌آمیز این ربات در انهدام یک تانک، کارایی این روش را به اثبات رسانده است.

 

نسخه انتحاری، خرج گود انفجاری روی ربات مشهود است

 

 

حیدر، سرباز هوشمند ایران در جنگ‌های آینده

ربات رزمی-شناسایی «حیدر» بیش از آنکه یک دستاورد فناورانه باشد، یک بیانیه استراتژیک از سوی جمهوری اسلامی ایران است. این سامانه نشان می‌دهد که دکترین دفاعی کشور، از یک رویکرد واکنشی به یک رویکرد پیش‌دستانه و هوشمند تغییر مسیر داده است. با تولید و عملیاتی کردن چنین تجهیزات پیشرفته‌ای، ایران نه تنها توان بازدارندگی خود را در برابر تهدیدات کلاسیک و نامتقارن به شکل چشمگیری افزایش داده، بلکه ثابت کرده است که در لبه تکنولوژی دفاعی جهان حرکت می‌کند. «حیدر» و نسل‌های آینده آن، سربازان وفاداری هستند که با هوش مصنوعی بومی و اراده متخصصان ایرانی، امنیت و اقتدار را برای مرزهای این آب و خاک به ارمغان خواهند آورد و کابوس هر دشمن متجاوزی در میدان نبرد خواهند بود.