شهرام فرضی، مشاور شرکت مهندسی و توسعه نفت امروز دوشنبه ۲۴ شهریور در نشست مشترک تدوین برنامه مدیریت اثرات اجتماعی طرحهای این شرکت در استان ایلام که در سالن جلسات فرزانگان دانشگاه ایلام برگزار شد، اظهار کرد: استان ایلام با وجود برخورداری از منابع عظیم نفت، گاز و پتروشیمی همچنان با مشکلاتی همچون بیکاری، عدم برخورداری و محرومیت مواجه است که شایسته مردم این استان نیست.
وی با اشاره به هزینههای انجامشده در حوزه مسئولیت اجتماعی وزارت نفت طی سالهای گذشته، افزود: در این حوزه باوجود صرف منابع بسیار در استانهای مختلف از جمله ایلام، نتوانستهایم رضایت گروههای هدف و ذینفعان اصلی را جلب کنیم.
فرضی ادامه داد: تلاش کردهایم با بهرهگیری از تجربیات جهانی، بهویژه کشورهای حوزه خلیج فارس، بخشی از این مشکلات را برطرف کنیم اما نگاهها در حوزه هزینهکرد مسئولیتهای اجتماعی بیشتر تمرکزگرا بوده و کمتر به لایههای بومی و محلی توجه شده است.
وی با اشاره به همکاری این شرکت با دانشگاه علامه طباطبایی گفت: طرحی که با کمک این دانشگاه به اجرا درآمد، بر شنیدن مشکلات و مطالبات مناطقی متمرکز بود که تاکنون صدایی نداشتهاند، این موضوع با حمایت مدیران نفتی آغاز شده تا نهایتاً بتوانیم به شناسایی و رفع این مشکلات بپردازیم.
مشاور شرکت مهندسی و توسعه نفت خاطرنشان کرد: آییننامه اجرایی مربوطه در مرداد ۱۴۰۴ ابلاغ شد و باید بتوانیم فهرستهای تهیهشده را به سند آمایش سرزمین استان منتقل کنیم.
وی تأکید کرد: در سالهای گذشته رویکرد وزارت نفت بیشتر بر پاسخگویی به مطالبات ذینفوذان استوار بود، اما در رویکرد جدید به دنبال آن هستیم که نیازها و خواستههای واقعی مردم و جوامع محلی مبنای تصمیمگیری قرار گیرد.
ضرورت شفافسازی هزینهکرد مسئولیت اجتماعی وزارت نفت در ایلام
همایون مرادنژادی رئیس دانشگاه ایلام نیز در این نشست اظهار کرد: موضوع تأمین هزینهها از محل اعتبارات مسئولیت اجتماعی وزارت نفت یکی از مسائل مهم و مورد توجه مردم و نخبگان استان ایلام است.
وی افزود: همواره یکی از مطالبات جدی نخبگان این بوده است که وزارت نفت تاکنون چه اقداماتی در راستای توسعه و ارتقای وضعیت اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی این استان انجام داده است، این در حالیست که حدود ۹۰ درصد منابع نفت و گاز غرب کشور در ایلام قرار دارد.
مرادنژادی با بیان اینکه چالشهای متعددی نسبت به نحوه هزینهکرد این منابع در استان مطرح بوده است، تصریح کرد: اگر وزارت نفت در قالب مسئولیتهای اجتماعی در ایلام هزینههایی انجام داده، باید مشخص شود این منابع دقیقاً در چه بخشهایی صرف شده و چه تغییرات ملموسی در حوزههای اقتصادی، توسعه اجتماعی و بهبود زیستبوم منطقه ایجاد کرده است.
رئیس دانشگاه ایلام ادامه داد: انتظار جامعه دانشگاهی و نخبگان استان این است که شفافیت در هزینهکرد این اعتبارات افزایش یابد و آثار و نتایج آن برای مردم قابل لمس باشد.
وی تأکید کرد: رویکرد جدید وزارت نفت باید بر مبنای توجه به اولویتهای واقعی استان و خواستههای جوامع محلی باشد تا بتواند اعتماد عمومی را جلب کرده و موجب ارتقای شاخصهای توسعهای در ایلام شود.
مسئولیتهای اجتماعی شرکتها باید به تعهدی عملی برای جوامع محلی تبدیل شود
روحالله نورمحمدی رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی استان ایلام در این نشست اظهار کرد: از زمان تصویب برنامه هفتم توسعه، موضوع مسئولیتهای اجتماعی بیش از گذشته مورد توجه سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور قرار گرفته است.
وی افزود: آییننامه مربوط به این حوزه تدوین شده و مسئولیتهایی نیز برای استانها مشخص شده است، هدف اصلی از این کار این است که شرکتهایی که در مناطق مختلف کشور بهویژه در جوامع محلی فعالیت میکنند، به ایفای نقش مؤثر در حوزه مسئولیت اجتماعی متعهد شوند تا در نهایت این رویکرد به پیشرفت و رشد متوازن در سطح جامعه منجر شود.
نورمحمدی با اشاره به اقدامات ملی در این زمینه گفت: قرار است یک سامانه جامع راهاندازی شود، در این سامانه، شرکتهای فعال در استانها موظف خواهند بود ظرف دو ماه برنامههای خود را در حوزه مسئولیت اجتماعی بارگذاری کنند و سازمان نیز موظف است در مدت مشابه این برنامهها را بررسی کرده و پس از ارزیابی، آنها را تأیید یا رد کند.
وی تصریح کرد: این فرآیند میتواند به میزان زیادی از بروز پیامدهای منفی ناشی از بیبرنامگی یا پراکندگی اقدامات در حوزه مسئولیت اجتماعی جلوگیری کند و باعث شود منابع به شکل هدفمندتر و اثربخشتر هزینه شود.
رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی استان ایلام خاطرنشان کرد: تا این لحظه سهم مشخصی برای استان ایلام از محل اعتبارات مسئولیت اجتماعی شرکتهای نفت و گاز که در این استان فعالیت دارند تعیین نشده است و این موضوع یکی از چالشهای اصلی در مسیر بهرهمندی استان از این ظرفیت است.
وی تأکید کرد: انتظار داریم با اجرای کامل آییننامه و راهاندازی سامانه ملی، سهم ایلام بهطور شفاف مشخص شده و امکان پیگیری و مطالبهگری نخبگان، دانشگاهیان و مردم استان فراهم شود، ین امر میتواند نقش مهمی در توسعه پایدار و بهبود وضعیت معیشتی و اجتماعی استان ایفا کند.
شرکتهای نفت و گاز در ایفای مسئولیتهای اجتماعی در ایلام کوتاهی کردهاند
ابوالحسن مهدوی، مدیرکل دفتر اجتماعی و فرهنگی استانداری ایلام در این نشست اظهار کرد: شرکتهای نفت و گاز میتوانند در توسعه کشور نقش ارزندهای بهویژه در شرایط تحریمها ایفا کنند، این شرکتها قادرند در حوزههای اجتماعی و اقتصادی تأثیرگذار باشند و به پویایی اجتماعی جامعه کمک کنند.
وی با بیان اینکه بارها مکاتباتی با شرکت نفت انجام شده اما تاکنون پاسخی دریافت نشده است، افزود: در اصول مسئولیت اجتماعی، نخستین اصل شفافیت و اخلاقمداری است اما متأسفانه شرکت نفت تاکنون حتی در تحقق همین اصل اولیه نیز در استان ایلام عملکرد مطلوبی نداشته است.
مهدوی ادامه داد: شرکت نفت در ایلام متعلق به همه مردم استان است و انتظار میرود در رشد و توسعه استان نقشآفرینی کند، اما تاکنون نتوانسته است نقش مؤثری ایفا نماید، تاکنون نیز هیچ اطلاعات رسمی و شفافی از فعالیتهای این شرکت در حوزه مسئولیت اجتماعی به دفتر اجتماعی و فرهنگی استانداری ارائه نشده است.
وی تصریح کرد: شرکتهای نفتی باید در حوزههای زیرساختی، آموزشی، فرهنگی و ایجاد نشاط اجتماعی در استان ورود جدی داشته باشند، اما تاکنون در قانعکردن افکار عمومی ایلام موفق عمل نکردهاند.
مدیرکل دفتر اجتماعی و فرهنگی استانداری ایلام با طرح پرسشی درباره وضعیت سلامت کارکنان و کارگران صنعت نفت خاطرنشان کرد: حتی در حوزه سلامت نیروی انسانی خود نیز شرکتهای نفتی عملکرد قابل دفاعی نداشتهاند، این سوال اساسی مطرح است که نقش این شرکتها در ارتقای سلامت کارکنانشان چه بوده و آیا در عمل به اصول هفتگانه مسئولیت اجتماعی پایبند بودهاند یا خیر؟
وی تأکید کرد: انتظار مردم و نخبگان استان این است که شرکتهای نفت و گاز با رعایت اصول شفافیت، پاسخگویی و عدالت اجتماعی، گامهای مؤثرتری در راستای توسعه پایدار، ارتقای کیفیت زندگی و رفع محرومیتهای ایلام بردارند.
صنایع نفت و گاز تاکنون هیچ نقشی در بهبود وضعیت محیط زیست استان ایفا نکردهاند
علیرضا محمدی مدیرکل حفاظت محیط زیست استان ایلام نیز در این نشست اظهار کرد: مفهوم مسئولیت اجتماعی به دهه ۱۹۵۰ میلادی بازمیگردد و ارتباط مستقیمی با حوزههای اجتماعی، علمی و اقتصادی دارد، اما آنچه از همه مهمتر است توجه جدی به محیط زیست است که با هیچ پولی قابل مقایسه نیست.
وی افزود: متأسفانه در حوزه مسئولیت اجتماعی تاکنون اقدام مؤثری برای محیط زیست استان ایلام انجام نشده است، اگر وضعیت محیط زیست ایلام را با استانهایی مانند بوشهر و خوزستان مقایسه کنیم، بههیچوجه قابل قیاس نیست، به جرأت میتوان گفت صنایع و شرکتهای نفت و گاز در ایلام بیشتر اثرات زیانبار بر جای گذاشتهاند و تاکنون هیچ تأثیر مثبتی از محل اعتبارات مسئولیت اجتماعی این شرکتها در حوزه محیط زیست مشاهده نشده است.
محمدی تصریح کرد: اثرات زیانبار آلودگیهای ناشی از فعالیت شرکتهای نفت و گاز باید بهطور شفاف برای مردم بیان شود، زیرا این آلودگیها میتواند آثار فراوانی بر سلامت جسم و روان مردم داشته باشد، با این حال، تاکنون این شرکتها سود یا منفعت مشخصی برای جامعه محلی ایلام خصوصا در حوزه محیط زیست به همراه نداشتهاند.
وی با بیان اینکه تاکنون حتی یک ریال از محل مسئولیتهای اجتماعی صنایع نفت و گاز به محیط زیست استان اختصاص نیافته است، خاطرنشان کرد: این در حالی است که در مواد ۱۱ و ۱۳ آییننامه مسئولیتهای اجتماعی تأکید ویژهای بر هزینهکرد مثبت در حوزه محیط زیست وجود دارد، اما در ایلام هیچ اثری از اجرای این مواد قانونی دیده نشده است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست ایلام ادامه داد: نیازمند آن هستیم که تحقیقات عملیاتی در این زمینه بهطور جدی مورد استفاده قرار گیرد و شرکتهای نفت و گاز به جای ایجاد آلودگی و آسیب، در جهت بهبود شاخصهای زیستمحیطی و ارتقای کیفیت زندگی مردم استان هزینه کنند.
وی تأکید کرد: انتظار اصلی ما این است که صنایع نفت و گاز، در کنار بهرهبرداری از منابع طبیعی ایلام، مسئولیت خود را در قبال محیط زیست و سلامت مردم به رسمیت شناخته و در عمل پایبندی خود را به اصول مسئولیت اجتماعی نشان دهند.
این نشست بار دیگر نشان داد که مسئولیت اجتماعی وزارت نفت در استان ایلام همچنان محل پرسش، انتقاد و مطالبهگری جدی است. نخبگان، دانشگاهیان و مسئولان استانی متفقالقول تأکید دارند که اعتبارات این بخش باید بهطور شفاف هزینه شود و آثار آن در زندگی مردم قابل مشاهده باشد. استان ایلام، با وجود منابع غنی نفت و گاز، چشمانتظار است تا شرکتهای نفتی مسئولیت خود را نه در حد شعار، بلکه در عرصه عمل نشان دهند.
انتهای پیام