محمد اسلامی، معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران با حضور در مقر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در سخنانی به شرح مواضع ایران درباره موضوعات هسته‌ای پرداخت.
متن کامل سخنرانی اسلامی در شصتونهمین کنفرانس عمومی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به شرح زیر است:
آقای رئیس
حضار محترم
در ابتدا مایلم انتخاب جناب‌عالی را به ریاست این گردهمایی با اهمیت تبریک عرض کنم و از حمایت و همکاری هیئت خود به شما اطمینان می‌دهم.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در یک مقطع بسیار حساس تاریخی قرار گرفته است. معاهده عدم اشاعه هسته‌ای (NPT) و تمامیت حقوق بین‌الملل در نتیجه اقدام‌های تجاوزگرانه رژیم اسرائیل و آمریکا در معرض خطر جدی قرار گرفته است.
بامداد روز جمعه ۱۳ ژوئن ۲۰۲۵، رژیم اسرائیل مرتکب جنایتی بزرگ شد و به کشور من حمله نظامی کرد. این حمله که تنها ساعاتی پس از تصویب قطعنامه شورای حکام صورت گرفت، تاسیسات هسته‌ای تحت پادمان آژانس در ایران را هدف قرار داد و با ترور دانشمندان هسته‌ای و فرماندهان عالی‌رتبه نظامی به همراه خانوادههایشان و شهید و مجروح کردن هزاران نفر از شهروندان عادی ایران باعث تحمیل صدمات مالی فراوانی به ملت شریف ایران شد.
در تاریخ ۲۲ ژوئن ۲۰۲۵، آمریکا که عضو دائم شورای امنیت و امین معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) است نیز در عملی غیرقانونی به این تجاوز پیوست و در اقدامی در تناقض آشکار با حقوق بین‌الملل، منشور سازمان ملل متحد و اساسنامه آژانس به تاسیسات هسته‌ای تحت پادمان ایران حمله و به صنعت هسته‌ای ایران خسارات سنگینی وارد کرد.
البته همه جهانیان شاهد بودند که نیرو‌های سرافراز مسلح جمهوری اسلامی ایران هیبت و هیمنه این جنایت‌کاران را درهم شکستند و مقتدرانه پاسخ‌های کوبنده و فراموش نشدنی به رژیم اسرائیل و آمریکا دادند و بسیار مبرهن است چنانچه بار دیگر مرتکب چنین خطایی شوند پاسخ‌های کوبنده‌تر دریافت خواهند کرد.
دشمنان ایران باید بدانند علم و فناوری، دانش و صنعت هسته‌ای در ایران ریشه‌دار است و با عملیات نظامی و ترور و تجاوز از بین نمی‌رود؛ هدف اقدام‌های تبهکارانه رژیم نسل‌کش و کودک‌کش صهیونیستی تنها تخریب تاسیسات هسته‌ای ایران نیست، بلکه همواره به دنبال تخریب مسیر دیپلماسی و صلح بوده است؛ این در حالی است که این رژیم به معاهده ان‌پی‌تی نپیوسته، مانع از تحقق خاورمیانه عاری از سلاح هسته‌ای شده و در حال توسعه هرچه بیشتر تسلیحات هسته‌ای خود نیز است؛ متاسفانه این اقدام‌ها مغایر با حقوق بین‌الملل تحت حمایت و یا حداقل سکوت برخی کشور‌های غربی انجام می‌شود.
آقای رئیس
این اقدام تجاوزکارانه که در تاریخ آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بی‌سابقه است، در تناقض آشکار با ماده ۲ (۴) منشور سازمان ملل، ممنوعیت تجاوز به موجب قطعنامه ۳۳۱۴ (۱۹۷۴) مجمع عمومی و اصول عدم دخالت و احترام به حاکمیت کشور‌ها بود، اصولی که زیربنای نظم بین‌المللی پس از ۱۹۴۵ را تشکیل می‌دادند؛ همچنین اقدام تجاوزکارانه آمریکا و رژیم اسرائیل، تعداد زیادی از قطعنامه‌های این کنفرانس عمومی ازجمله قطعنامه ۴۴۳، ۴۴۴، ۵۳۳ و تصمیم ۱۳ (۲۰۰۹) و بند‌های ۱، ۳، ۴ و ۱۰ قطعنامه ۳۸۱ (۱۹۸۱) و قطعنامه ۴۰۹ آژانس نقض کرد؛ شورای امنیت هم در قطعنامه ۴۸۷ (۱۹۸۱) خود غیرقانونی بودن حمله‌ها به تاسیسات هسته‌ای تحت پادمان را به رسمیت شناخته است.
آنچه که ما شاهد آن بودیم نه‌تنها یک اقدام جنایت‌کارانه و بزدلانه علیه ایران بود، بلکه تجاوزی مستقیم علیه اعتبار آژانس و تمامیت نظام پادمانی آن به حساب می‌آید؛ با وجود این، شورای حکام و شورای امنیت سازمان ملل هر یک دو نشست فوق‌العاده برگزار کردند، اما در نتیجه فشار سیاسی آمریکا، نتوانستند موضع قاطعی علیه مرتکبین این جنایت اتخاذ کنند؛ بنابراین، می‌توان این سوال را مطرح کرد که پس ارزش پادمان هنگامی که تاسیسات هسته‌ای تحت پادمان را می‌توان با بی‌کیفرمانی مورد حمله قرار داد چیست؟ اگر همکاری صادقانه و با حسننیت را با ترور دانشمندان و خانواده‌های بی‌گناه آنها، انجام حمله‌های نظامی کورکورانه به مناطق مسکونی و نیز تاسیسات هسته‌ای تحت پادمان پاسخ می‌دهند، پس شفافیت چه ارزشی دارد؟
آقای رئیس
همکاری ایران با آژانس گسترده و منسجم بوده است؛ آخرین گزارش مدیر کل قبل از تجاوز (GOV/۲۰۲۵/۲۵) با وجود ملاحظات جدی ما در مورد محتوای آن، هیچ نقض تعهدات پادمانی ایران و انحرافی در مواد هسته‌ای را نیز اثبات نمی‌کند؛ گزارش آژانس بهصراحت تایید کرد که هیچ مدرکی دال بر برنامه توسعه سلاح‌های هسته‌ای در ایران وجود ندارد؛ متاسفانه، مدیرکل در گزارش به‌اصطلاح جامع خود، حتی یک اشاره هم به «ارزیابی نهایی» سال ۲۰۱۵ و قطعنامه شورای حکام GOV/۲۰۱۵/۷۲ که در آن شورا به‌طور قانونی و صریح تمام موضوعات گذشته را مختومه اعلام کرد، نکرده است.
گویی آژانس چنین قطعنامه‌ای را کاملا نادیده گرفته است؛ از قضا، آژانس در نامه‌ای به ایران در مورد فعالیت‌های راستی‌آزمایی به این قطعنامه استناد کرد؛ اگر این رویکرد غیرحرفه‌ای و جانبدارانه نیست، پس چه نام دارد؟
به‌رغم مکاتبات رسمی ما و ثبت تقاضا مبنی بر محکومیت قاطعانه حمله به تاسیسات هسته‌ای تحت پادمان ایران که در قالب INFCIRC/۱۳۰۱ آمده، آژانس این اقدام‌های غیرقانونی را محکوم نکرد و نتوانست از تمامیت نظام پادمانی خود حفاظت و به ماموریت اساسنامه‌ای خود عمل کند؛ این سکوت و بی‌عملی، بهعنوان لکه ننگی در تاریخ آژانس باقی خواهد ماند.
آقای رئیس
گزارش اخیر مدیرکل تایید می‌کند که در نتیجه مستقیم اقدام‌های تجاوزکارانه انجام‌شده توسط آمریکا و رژیم اسرائیل علیه تاسیسات هسته‌ای تحت پادمان، بازرسی‌ها و فعالیت‌های راستی‌آزمایی به حالت تعلیق درآمده است؛ بنابراین باید تاکید کرد که علت اصلی تعلیق بازرسی‌ها و فعالیت‌های راستی‌آزمایی آژانس، استفاده غیرقانونی از زور علیه تاسیسات هسته‌ای ایران توسط آمریکا و رژیم اسرائیل است.
مجلس ما به دلیل ملاحظات امنیت ملی و در پاسخ به تغییر چشمگیر فضای امنیتی به‌وجود آمده بهواسطه این تجاوزهای نظامی، تعلیق فعالیت‌های مرتبط با پادمان آژانس را تصویب کرد؛ این موضوع به معنای خروج از ان‌پی‌تی نیست؛ ایران هنوز کشور عضو این معاهده است و لیکن تداوم همکاری با آژانس پس از رفع نگرانی‌های امنیتی ملت و تاسیسات هسته‌ای از طریق ترتیبات جدید دنبال خواهد شد.
باید این حقیقت را پذیرفت که آنچه برای کشور من رخ داد در تاریخ پادمان بی‌سابقه بوده است؛ در موافقتنامه پادمانی نحوه ادامه تعاملات در شرایط بسیار بحرانی متعاقب تجاوز و تداوم تهدید‌ها نسبت به تاسیسات و سایت‌های هسته‌ای پیش‌بینی نشده است؛ لذا تعریف جدیدی از چگونگی اجرای پادمان در این شرایط می‌بایست به‌ویژه در ارتباط با اطیمنان از ایمنی و امنیت تاسیسات هسته‌ای و کارکنان مورد پیش‌بینی و توافق قرار گیرد؛ تفاهم اخیر حاصل‌شده بین آژانس و ایران به‌طور خاص برای رسیدگی به شرایط استثنایی و بی‌سابقه ناشی از تجاوزات فوق‌الذکر در نظر گرفته شده است.
آقای رئیس
برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) می‌توانست مصداقی از موفقیت دیپلماسی به‌ویژه برای جامعه بین‌المللی باشد؛ ایران به مدت یک سال و حتی پس از خروج یک‌جانبه آمریکا از برجام و بازگرداندن غیرقانونی تحریم‌ها، این توافق را، همان‌گونه که در ۱۵ گزارش متوالی مدیرکل مورد تایید قرار گرفته است، به‌طور کامل اجرا کرد؛ طرف‌های غربی هیچ‌گاه به تعهدهای خود عمل نکرده‌اند.
براساس حقوق بین‌الملل طرفی که تعهدهای خود را اجرا نکرده است، نمی‌تواند مطالبه‌گر اجرای تعهدات طرف مقابل در همان توافق یا معاهده باشد، اما امروز و با نزدیک شدن به موعد روز خاتمه برجام یعنی ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵، ما دوباره شاهد تلاش‌هایی شامل فعال کردن غیرقانونی و بی‌پایه سازوکار به‌اصطلاح ماشه توسط سه کشور اروپایی هستیم؛ این سوءاستفاده محتوایی و رویه‌ای از سازوکار‌های چندجانبه نه‌تنها غیرقانونی است، بلکه تمسخر حاکمیت قانون و متن قطعنامه ۲۲۳۱ و برجام نیز محسوب می‌شود.
سه کشور اروپایی که هیچ‌گاه به تعهدهای برجامی خودشان عمل نکرده و بدهکار ملت ایران هستند، اجازه ندارند خودشان را از جایگاه متهم رها کرده و از ایران طلبکاری کنند؛ آنها به بدعهدی و شرآفرینی شهره هستند؛ هرگونه تلاشی از سوی سه کشور اروپایی برای بازگرداندن مفاد قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل که طبق قطعنامه ۲۲۳۱ لغو شده‌اند، باطل و فاقد اثر قانونی است؛ قطعنامه ۲۲۳۱ باید دقیقا مطابق با زمانبندی تعیین‌شده در ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵ منقضی شود.
ایران تسلیم فشار‌ها نخواهد شد و از حقوق ذاتی و مسلم خود ذیل ان‌پی‌تی و حقوق بین‌الملل کوتاه نخواهد آمد؛ ما از جامعه بین‌الملل می‌خواهیم با این تناقض‌های فاحش مخالفت کرده و از اصول حاکمیت، عدم به‌کارگیری زور و حل‌وفصل مسالمت‌آمیز اختلاف‌ها حمایت کند؛ ما از جامعه بین‌الملل می‌خواهیم نشان دهد که هیچ‌کس بالاتر از قانون نیست؛ در عین حال هرچند که ایران به راه‌حل‌های دیپلماتیک و سیاسی معتقد است، لیکن به فشار‌های سیاسی، روانی و نظامی تن در نخواهد داد؛ ملت شریف ایران در احقاق حقوق خود مصمم و یکپارچه هستند.
- بیشتر بخوانید:
- انتخاب ایران بهعنوان نایب‌رئیس کنفرانس عمومی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی
- ادعای گروسی درباره جزئیات توافق آژانس و ایران
آقای رئیس
ما از اعضایی که با دفاع از اصول منشور سازمان ملل، علیه این چالش بی‌سابقه به پاخواستند و در سمت درست تاریخ ایستادند صمیمانه تشکر می‌کنیم؛ ما نمی‌توانیم اقدام‌های تجاوزکارانه برخی از اعضای شورای امنیت را که ضربه‌ای سهمگین به اعتبار رژیم عدم اشاعه وارد آورده و سایه سنگینی بر آینده آژانس انداخته است، نادیده بگیریم.
آقای رئیس
ایران در این بحران، در جایگاه یک قربانی طلبکار و نه یک جنایت‌کار بدهکار است؛ مسیر جلو مشخص است: حمله به تاسیسات هسته‌ای تحت پادمان ایران را محکوم و احترام را به حقوق بین‌الملل برگردانید؛ نگرانی‌های امنیتی مشروع ایران را برطرف کرده و تمامیت و بی‌طرفی را به آژانس برگردانید؛ هر اقدامی غیر از این، نه‌تنها خیانت به منشور سازمان ملل و اساسنامه آژانس محسوب می‌شود، بلکه سابقه خطرناکی به‌وجود می‌آورد و خطر عادی‌سازی بی‌قانونی و فرسایش پایه‌هایی را که نظم بین‌المللی بر آنها بنا شده است، به همراه دارد.
در این زمینه، ایران پیش‌نویس قطعنامه‌ای را با هدف خدمت به جامعه بین‌الملل ارائه داده است؛ این پیش‌نویس کاملا مبتنی بر حفاظت از ماموریت آژانس، در انطباق کامل با اساسنامه آن و پایبندی به اصول اساسی حقوق بین‌الملل و منشور سازمان ملل است؛ با توجه به مواضع حرفه‌ای و اصولی اتخاذشده توسط بسیاری از کشور‌های مستقل عضو آژانس، ما انتظار داریم که کنفرانس عمومی آژانس که نماینده اراده جمعی همه کشور‌های عضو است، اقدام‌های مناسبی را در پاسخ به این حمله‌های غیرقانونی به تاسیسات هسته‌ای اتخاذ کند.
این مسئولیت کنفرانس است که در برابر هرگونه تلاش برای عادی‌سازی یا حتی مشروعیت بخشیدن به چنین حمله‌های غیرقانونی مقاومت کند و قاطعانه از اصول مشترک و اساسی جامعه بین‌المللی و همچنین ماموریت اساسنامه‌ای آژانس حمایت کند؛ تهدیدهای اخیر آمریکا در این خصوص، فشار سیاسی بر کشور‌ها و استفاده ابزاری از آژانس از طرق مختلف ازجمله فشار بر بودجه آژانس می‌بایست توسط کشور‌های عضو مورد مخالفت قرار گرفته و محکوم شود.
از شما تشکر می‌کنم آقای رئیس.
انتهای پیام/