به گزارش خبرگزاری ایمنا، آخرین خورشیدگرفتگی سال ۲۰۲۵ در تاریخ ۲۱ سپتامبر مصادف با ۳۰ شهریور ۱۴۰۴ رخ می‌دهد. این رویداد نجومی نادر و چشم‌گیر که به‌عنوان «خورشیدگرفتگی اعتدالی» شناخته می‌شود، تنها در بخش‌هایی از نیم‌کره جنوبی زمین قابل مشاهده است. در ایران، این پدیده قابل مشاهده نخواهد بود.
خورشیدگرفتگی یا کسوف چیست؟
خورشیدگرفتگی یا کسوف، پدیده‌ای نجومی است که در آن، ماه بین زمین و خورشید قرار می‌گیرد و بخشی یا تمام نور خورشید را از رسیدن به زمین مسدود می‌کند. این رویداد زمانی رخ می‌دهد که سه جرم آسمانی—خورشید، ماه و زمین—در یک راستا قرار گیرند. در یک کسوف کامل، ماه به‌طور کامل قرص خورشید را می‌پوشاند، در حالی که در کسوف جزئی یا حلقوی، تنها بخشی از خورشید پوشیده می‌شود.
انواع خورشیدگرفتگی (کسوف)
- کسوف کامل: ماه به‌طور کامل خورشید را می‌پوشاند و در ناحیه‌ای خاص از زمین، آسمان تاریک می‌شود.
- کسوف جزئی: فقط بخشی از خورشید توسط ماه پوشیده می‌شود و در ناحیه‌ای وسیع‌تر از زمین، این پدیده قابل مشاهده است.
- کسوف حلقوی: ماه در دورترین نقطه‌اش از زمین قرار دارد و به‌نظر می‌رسد که کوچک‌تر از خورشید است، بنابراین یک حلقه نورانی از خورشید اطراف ماه دیده می‌شود.
- کسوف هیبریدی: ترکیبی از کسوف کامل و حلقوی است که در برخی نقاط زمین، کسوف کامل و در برخی دیگر، کسوف حلقوی مشاهده می‌شود.
آیا خورشید گرفتگی شهریور ۱۴۰۴ در ایران دیده می‌شود؟
این پدیده که به‌عنوان «خورشیدگرفتگی اعتدالی» شناخته می‌شود، تنها در بخش‌هایی از نیم‌کره جنوبی زمین، از جمله نیوزیلند، استرالیا، اقیانوس آرام و قطب جنوب قابل مشاهده است. در حالی که در ایران این رویداد نجومی قابل مشاهده نیست، علاقه‌مندان می‌توانند از طریق پخش زنده، گزارش‌های خبری و تصاویر منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام، با این پدیده ارتباط برقرار کنند.
چگونه خورشید گرفتگی شهریور ۱۴۰۴ را دنبال کنیم؟
برخلاف ماه‌گرفتگی قبلی که برای درصد زیادی از جمعیت جهان قابل مشاهده بود، خورشید گرفتگی شهریور ۱۴۰۴ تنها برای حدود ۱۶.۶ میلیون نفر قابل مشاهده است. با این حال، علاقه‌مندان می‌توانند این رویداد را از طریق پخش زنده اینترنتی انجمن‌های نجومی معتبر، گزارش‌های خبری و تماشای عکس‌های خیره‌کننده در شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام دنبال کنند.
ساعت خورشید گرفتگی شهریور ۱۴۰۴
زمان‌بندی خورشیدگرفتگی یکشنبه ۳۰ شهریور ۱۴۰۴ (۲۱ سپتامبر ۲۰۲۵):
- شروع: ساعت ۱۷:۲۹
- اوج: حدود ساعت ۱۹:۴۱
- پایان: ساعت ۲۱:۵۳
تقویم رویدادهای نجومی پس از خورشید گرفتگی شهریور ۱۴۰۴
اگرچه خورشید گرفتگی شهریور ۱۴۰۴ آخرین رویداد از این دست در سال جاری است، اما سال ۱۴۰۵ (۲۰۲۶ میلادی) رویدادهای نجومی فوق‌العاده‌ای را می‌دهد که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ۲۸ بهمن ۱۴۰۴: خورشیدگرفتگی حلقوی (قابل مشاهده در قطب جنوب)
- ۱۳ تا ۱۴ اسفند ۱۴۰۴: ماه‌گرفتگی کامل (قابل مشاهده در آسیا، استرالیا و آمریکای شمالی)
- ۲۱ مرداد ۱۴۰۵: خورشیدگرفتگی کامل (قابل مشاهده در اسپانیا، ایسلند و گرینلند)
- ۶ شهریور ۱۴۰۵: ماه‌گرفتگی جزئی (قابل مشاهده در چهار قاره)
نکات ایمنی
نگاه مستقیم به خورشید بدون محافظ مخصوص می‌تواند به چشم آسیب برساند. حتماً از فیلترهای مخصوص یا عینک‌های استاندارد برای مشاهده این پدیده استفاده کنید.