همشهری آنلاین، فرخنده رفائی: از صفحات لمسی تا دنیای استریم، ردپای جابز در هر گوشه فناوری دیده می‌شود. اما نگاهی دقیق‌تر نشان می‌دهد پیش‌بینی‌های او بی‌نقص هم نبودند یا لااقل برخی از انها هنوز محقق نشده‌اند.
انقلاب لمسی
جابز در سال ۱۹۸۳، در کنفرانس طراحی آسپن، پیش‌بینی کرده بود که روزی کامپیوترها با لمس مستقیم صفحه کنترل خواهند شد؛ ایده‌ای عجیب در زمانی که رایانه‌های شخصی هنوز در ابتدای راه بودند. اما عرضه آیفون در سال ۲۰۰۷ این پیش‌بینی را به شکلی خیره‌کننده محقق کرد و رابط کاربری چندلمسی اپل به الگوی تمام گوشی‌های هوشمند تبدیل شد.
تبلت‌ها؛ پل میان گوشی و لپ‌تاپ
جابز مدت‌ها قبل از معرفی آیپد در سال ۲۰۱۰ درباره دستگاه‌هایی تخت و قابل حمل صحبت کرده بود که جایگاهی میان تلفن و لپ‌تاپ داشته باشند. آیپد بعدها با فروش میلیونی خود، این پیش‌بینی را تثبیت کرد. تنها در سال ۲۰۲۱ بیش از ۱۶۳ میلیون تبلت در جهان به فروش رسید و این ابزارها به بخش مهمی از کار و سرگرمی مردم بدل شدند.
گذار به دنیای دیجیتال
جابز در مصاحبه‌ای با بی‌بی‌سی در سال ۲۰۰۳ گفته بود موسیقی، فیلم و کتاب‌ها به جای خرید فیزیکی، به‌صورت دیجیتال در دسترس خواهند بود. همان سال با راه‌اندازی آیتونز، او آغازگر این تحول شد. امروز سلطه نتفلیکس، اسپاتیفای و کتاب‌های دیجیتال، نشان‌دهنده تحقق این چشم‌انداز است.
بیشتر بخوانید:
- قابلیت‌های لنز جدید اسنپ چت رونمایی شد | ساخت تصویر فقط با نوشتن یک جمله
- امکان کنترل کامل والدین روی بازی پلی‌استیشن بچه ها فراهم شد
- ساخت جواهر با استفاده از نور | دانشمندان بدون فشار و حرارت الماس ساختند
جابز کجاها اشتباه کرد؟
البته جابز همیشه هم درست نمی‌گفت. او شبکه‌های اجتماعی را کم‌اهمیت شمرد و آن را «مد» موقت دانست. همین غفلت باعث شد گوگل و متا میدان‌دار این عرصه شوند. در حوزه محاسبات سازمانی هم جابز تصور می‌کرد دستگاه‌های مصرفی جای سیستم‌های تجاری را می‌گیرند، اما مایکروسافت و شرکت‌های نرم‌افزار سازمانی همچنان در این زمینه دست بالا را دارند.
میراث ماندگار
بزرگ‌ترین پیش‌بینی جابز درباره آینده طراحی بود؛ او باور داشت زیبایی، سادگی و تجربه کاربری مهم‌ترین عامل برتری فناوری خواهد بود. امروز این فلسفه نه‌تنها در اپل، بلکه در صنعت خودرو، لوازم خانگی و حتی معماری دیده می‌شود. ایلان ماسک بارها گفته از فلسفه طراحی جابز الهام گرفته است.
جابز همچنین بر اهمیت «اکوسیستم یکپارچه» تأکید داشت؛ ایده‌ای که اکنون در یکپارچگی آیفون، آیپد، مک و سرویس‌هایی مانند آیکلود به اوج خود رسیده است. پیش‌بینی دیگر او درباره نقش محوری «حریم خصوصی» به‌عنوان مزیت رقابتی نیز هرچند دیرتر محقق شد، اما امروز یکی از ارکان اصلی استراتژی اپل است.
دنیای فناوری زیر سایه جابز
پیش‌بینی‌های استیو جابز ترکیبی از نبوغ و محدودیت انسانی بودند. او در درک نیازهای بنیادین انسان برای سادگی، زیبایی و کارکرد بی‌نقص بی‌رقیب بود، اما در حوزه‌هایی مثل تعاملات اجتماعی یا ساختارهای ریشه‌دار سازمانی دچار خطا شد. با این حال، چشم‌اندازی که او ترسیم کرده بود، همچنان بر دنیای فناوری سایه انداخته است. امروز، وقتی به گوشی‌های لمسی، تبلت‌ها، دنیای استریم و اهمیت طراحی نگاه می‌کنیم، رد پای استیو جابز را در همه‌جا می‌بینیم.