به گزارش جماران، در حالی که دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، حملات اقتصادی خود را به چین تشدید میکند و آن را "تاریکترین و عمیقترین تهدید برای اقتصاد آمریکا" میخواند، دادههای تجارت خارجی نشان میدهد که پکن در مسیری موازی پیش میرود، نه تنها آمریکا را دور میزند، بلکه نقشه مشارکتهای جهانی را از نو ترسیم میکند.
به گزارش مجله اکونومیست، صادرات چین به آمریکا در دوره بین ماه های ژوئن و اوت گذشته در مقایسه با سال گذشته 25 درصد کاهش یافته است که منجر به کاهش سهم آمریکا از صادرات چین از 15 درصد به تنها 10 درصد شده است.
اما در مقابل، صادرات کل چین در مدت مشابه با 6 درصد افزایش سالانه روبرو شده است که ناشی از افزایش تقاضا از کشورهای جنوب جهانی، به ویژه قاره آفریقا و کشورهای انجمن ملل آسیای جنوب شرقی (آسه آن) و اتحادیه اروپا است.
آفریقا این شکاف را پر میکند
به گفته این روزنامه، جهش بزرگ از آفریقا آمده است، جایی که صادرات چین به نیجریه طی سه ماه بیش از 50 درصد افزایش یافته است که ناشی از تجهیزات ساخت راه آهن و نیروگاههای تامین شده با وامهای چینی است.
آفریقا به لطف طرح کمربند و جاده چین به بزرگترین ذینفع رونق تجاری چین تبدیل شده است.
دادههای اکونومیست نشان میدهد که کل صادرات چین به آفریقا با نرخ یک سوم افزایش یافته است، نسبتی که نشان دهنده یک تحول استراتژیک است که منعکس کننده تأثیر ابتکار "کمربند و جاده" است.
در همین راستا، صادرات چین به مصر نیز رشد چشمگیری را ثبت کرد که ناشی از وامهای سرمایه گذاری در پروژههای زیربنایی، همراه با توافقنامههای مبادله ارز که قاهره با پکن امضا کرده است.
دادههای موسسه گریفیث آسیا نشان میدهد که ابتکار "کمربند و جاده" در نیمه اول سال 2025 رکورد 120 میلیارد دلار در قراردادها و سرمایه گذاریهای جدید را به ثبت رسانده است که حدود 30 میلیارد دلار آن به پروژههایی در آفریقا اختصاص یافته است، یعنی پنج برابر میزان تامین مالی شده در مدت مشابه سال گذشته و بیشتر از هر منطقه دیگری در جهان.
جنوب شرق آسیا شریک تولید جایگزین
در رابطه با کشورهای "آسه آن"، دادهها نشان داد که صادرات به ویتنام و تایلند 25 درصد افزایش یافته است، در حالی که صادرات الکترونیک و ماشین آلات به بیش از 40 درصد در این دو کشور جهش یافته است، که نشان میدهد چین در حال گسترش تولید داخلی در داخل بلوک آسیایی برای جلوگیری از اتهامات "صادرات مجدد" و انطباق با قوانین مبدا است.
اکونومیست معتقد است که این تحول صرفاً یک "مانور" نیست، بلکه نشان دهنده تغییر موقعیت استراتژیک صنایع چینی در داخل ویتنام، مالزی، تایلند و اندونزی است، که به شرکتهای چینی اجازه میدهد تا به طور عمیقتر در زنجیرههای تامین منطقهای ادغام شوند و قرار گرفتن در معرض تعقیب گمرکی آمریکا را کاهش دهند.
اروپا برنده است و مکزیک در حال عقب نشینی است
دادهها نشان داد که صادرات چین به اتحادیه اروپا حدود 10 درصد افزایش یافته است و با حاشیه 60 درصد از ایالات متحده پیشی گرفته است. این مجله این تفاوت را شاخصی از تبدیل شدن اروپا به شریک تجاری اول توصیف کرد، در حالی که آمریکا به سرعت در حال عقب نشینی است.
در طرف مقابل، واردات مکزیک از چین در دوره می تا ژوئیه گذشته 6 درصد کاهش یافته است، کاهشی که احتمالاً تشدید خواهد شد، به ویژه پس از اعلام کلودیا شینباوم، رئیس جمهور مکزیک، در 4 سپتامبر جاری در مورد برنامههای جدید برای اعمال تعرفههای گمرکی بر خودروها، پلاستیک و منسوجات چینی. این اقدام برای راضی کردن ترامپ است که به دنبال ایجاد چیزی است که آن را "قلعه آمریکای شمالی" مینامد.
اما اکونومیست هشدار داد که قلعههای تجاری به ندرت نشانه قدرت هستند و به مثال چین در قرن پانزدهم اشاره کرد که دیوار بزرگ خود را برپا کرد و از نظر اقتصادی کوچک شد تا اینکه سلسله حاکم آن سقوط کرد، و این مجله به این نتیجه رسید که آمریکا امروز در مسیری مشابه گام برمیدارد و خود را از بازاری جهانی جدا میکند که به نظر نمیرسد دیگر به "عمو سام" نیاز داشته باشد.