به گزارش جماران، یک یادداشت تحلیلی از شبکه خبری سیانان مدعی شده که حمله اخیر اسرائیل به یکی از محلههای مسکونی دوحه قطر که پنج عضو حماس در آن کشتهشدند، ضربهای جدی به اعتبار بینالمللی دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، وارد کرده است.
ترامپ مدعی شد که هیچ نقشی در این عملیات نداشته و پس از اطلاع از آن فورا قطر را در جریان گذاشته است.
با این حال، این حمله درست در بحبوحه مذاکرات آتشبس با میانجیگری قطر رخ داد و نقض آشکار حاکمیت یکی از مهمترین متحدان آمریکا در خاورمیانه به شمار میرود؛ کشوری که میزبان بزرگترین پایگاه نظامی آمریکا در منطقه است.
براساس این تحلیل، این اقدام نشان میدهد که بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، منافع تلآویو را بر اولویتهای امنیتی ایالات متحده مقدم میداند، حتی به بهای تضعیف روابط با واشنگتن.
این تحلیل همچین افزوده که حمله اسرائیل احتمالا مذاکرات آتشبس را نابود میکند، جان گروگانهای اسرائیلی را به خطر میاندازد و جایگاه قطر را بهعنوان میانجی از بین میبرد.
قطر، اسرائیل را به «تروریسم دولتی» متهم کرده و این رویداد میتواند اعتماد دیگر دولتهای عربی به تضمینهای امنیتی آمریکا را نیز متزلزل کند.
اسرائیل با تاکید براین موضوع که عملیات را بهطور کاملا مستقل انجام داده، تلاش کرده برای ترامپ پوشش دیپلماتیک فراهم کند. با این حال، نویسنده این مقاله افزوده که به سختی میتوان باور کرد که آمریکا از وقوع این حمله بیخبر بوده، بهویژه از آنجایی که با جنگندههای پیشرفته آمریکایی انجام شد.
از نظر این نویسنده، به خطر افتادن طرح «پیمان ابراهیم»، خدشهدار شدن اعتماد دوحه به ضمانتهای آمریکا، و تضعیف رابطه واشنگتن و تلآویو، از دیگر پیامدهای احتمالی این حمله برای آمریکا میتواند باشد.
به گفته برخی دیپلماتهای سابق، اسرائیل عملاً نشان داده توجهی به منافع ملی آمریکا ندارد. بر اساس این تحلیل، این حمله نه تنها امید به پایان جنگ غزه را کمرنگتر میکند، بلکه پرسشهای تازهای درباره توانایی ترامپ در کنترل متحدان آمریکا مطرح میکند.
در تحولی دیگر، به گزارش والاستریت ژورنال به نقل از مقامات ارشد آمریکایی، حمله روز سهشنبه اسرائیل به نشست مقامات ارشد حماس در دوحه قطر بدون اطلاع آمریکا انجام شده و دونالد ترامپ تماس تلفنی پرتنشی با بنیامین نتانیاهو داشته که نشاندهنده استیصال عمیق او از این موضوع بوده است.
بنابر این گزارش، دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا به جای این که از طریق اسرائیل از این حمله مطلع شود، از سوی ارتش آمریکا از آن اطلاع پیدا کرده بود و از این بابت بسیار عصبانی بود. او همچنین از این که این حمله در قلمروی کشور متحد آمریکا که در مذاکرات پایان جنگ غزه نقش اساسی ایفا میکند، اتفاق افتاده است، خشمگین بوده و به بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل گفته است که این حمله «عاقلانه» نبوده است.
نتانیاهو در جواب گفته است که «پنجره زمانی کوتاه» برای انجام این حمله گشوده شده بود و او از این فرصت استفاده کرده است.
به گفته مقامات آمریکایی، تماس دوم دو رهبر صمیمانهتر بود و آقای ترامپ در مورد موفقیتآمیز بودن حمله پرسیده و نخستوزیر اسرائیل در پاسخ گفته است که مطلع نیست. با این حال حماس ساعاتی بعد اعلام کرد که رهبران این گروه جان سالم به در بردهاند و شش عضو دیگر آن در این حملات کشته شدهاند.
یک مقام دیگر آمریکایی گفت که اگرچه آقای ترامپ حامی سرسخت اسرائیل است، اما از اقدامات آقای نتانیاهو به شدت مستاصل شده است، زیرا نخستوزیر اسرائیل مرتبا با اقدامات تهاجمی و بدون مشورت که با سیاست خاورمیانه رئیسجمهوری آمریکا کاملا در تضاد هستند، او را در تنگنا قرار میدهد.
مونا یعقوبیان، رئیس برنامه خاورمیانه «مرکز مطالعات راهبردی و بینالمللی» در واشنگتن گفت: «این [حمله] صراحتا برنامه دونالد ترامپ برای صلح را تضعیف میکند.»
او افزود که خود آقای ترامپ نیز تا حدودی به دلیل اتخاذ «رویکرد نامنظم» در خاورمیانه مقصر است. زیرا چنین رویکردی «برای بازیگران فضا و فرصت ایجاد کرده است تا هرکاری که میخواهند انجام دهند.»
نخستوزیر رژیم اشغالگر روز چهارشنبه طی ویدیویی حملات اسرائیل به نشست مقامات ارشد حماس در قطر را با حمله آمریکا به مخفیگاه اسامه بنلادن مقایسه کرد و مدعی شد: «ما دقیقا همان کاری را کردیم که آمریکاییها انجام دادند.»
نتانیاهو همچنین مدعی شد: «به قطر و دیگر کشورهایی که به تروریستها پناه میدهند، میگویم؛ یا آنها را اخراج کنید و یا به عدالت بسپارید. چون اگر این کار را نکنید، ما آن را انجام خواهیم داد.»
به گزارش والاستریت ژورنال، ترامپ میل خود برای دستیابی به صلح در خاورمیانه و کسب جایزه نوبل را از اولویتهای دور دوم ریاستجمهوری قرار داده است. اما عزم نتانیاهو به استفاده از نیروی نظامی در منطقه، بارها روابط او با واشنگتن را به خطر انداخته است. با این حال، او در مواردی موفق شده است که رویکرد ترامپ و مشاورانش را به رویکرد اسرائیل نزدیک کند.
رئیسجمهوری آمریکا از حملات اسرائیل به حماس حمایت میکند و آن را مسیری به سوی آتشبس میداند. او روز سهشنبه در مورد حملات اسرائیل به دوحه گفت: «این حادثه ناگوار میتواند فرصتی برای صلح باشد.»
محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، نخستوزیر قطر روز چهارشنبه گفت که آقای نتانیاهو با این حملات «هر امیدی برای آزادی گروگانها را از بین برده است» و افزود که قطر در حال «بازنگری» در نقش خود در هرگونه مذاکرات آینده برای حصول آتشبس در غزه، است.
دیوید سترفیلد، فرستاده پیشین جو بایدن، رئیسجمهوری سابق آمریکا به خاورمیانه در امور بشردوستانه گفت: «قطر به ایفای نقش میانجیگرانه خود ادامه میدهد، زیرا این امر در راستای منافع دوحه است. درباره حماس هم فکر میکنم که منافعشان ایجاب میکند از جهان عرب، بهخصوص قطر فاصله نگیرند. در نتیجه گفتگوها به نوعی ادامه مییابد.»
به گفته مقامات آمریکایی، آقای ترامپ همچنان مایل است اسرائیل به جنگ غزه پایان دهد یا دستکم شدت بمباران در این منطقه را کم کند، زیرا معتقد است که تصاویر حملات اسرائیل به وجهه بینالمللی این کشور آسیب میزند.
به گفته این مقامات، دونالد ترامپ و استیو ویتکاف، فرستاده ویژه او در ماههای اخیر بارها به طور خصوصی از این که آقای نتانیاهو، اغلب بدون هشدار آنها را در شرایط دشوار قرار میدهد، شکایت کردهاند.
به گزارش والاستریت ژورنال، نتانیاهو در ماه ژوئن تنها چند ساعت پیش از آغاز حملات به ایران ترامپ را باخبر کرده بود و این امر در ابتدا منجر به خشم رئیسجمهوری آمریکا شده بود.
بنابراین گزارش، با این حال، نتانیاهو نشان داده است که میتواند با آقای ترامپ تا مرز بحران پیش رود و سپس برای جلوگیری از قطعشدن رابطه عقبنشینی کند.
نخستوزیر اسرائیل روز چهارشنبه همراه با مایک هاکبی، سفیر آمریکا در فلسطین اشغالی در مراسم افتتاح تفرجگاه ساحلی در شهر «بت یام» که به نام «ترامپ» نامگذاری شده است، شرکت کرد و گفت: «دونالد ترامپ بهترین دوستی است که اسرائیل تا کنون در کاخ سفید داشته است.»