سرویس میهن و مقاومت خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، طرح «ویکی آزادگان» با هدف صیانت، ثبت و نشر آثار مربوط به دوران اسارت و آزادگان، از تیرماه ۱۴۰۱ به‌طور رسمی آغاز شد و در دستور کار نهادهای فعال در حوزه فرهنگ ایثار و مقاومت قرار گرفت. این طرح با رویکردی جامع، در پی آن است تا با گردآوری، مستندسازی و انتشار خاطرات، اسناد و روایت‌های مرتبط با اسارت رزمندگان ایرانی در جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، زمینه‌ای پایدار برای انتقال این میراث ارزشمند به نسل‌های آینده فراهم سازد.
«ویکی آزادگان» به‌عنوان یک پایگاه دیجیتال، مجموعه‌ای گسترده از خاطرات آزادگان، رویدادهای اردوگاه‌های اسارت، و اطلاعات مربوط به چهره‌های تأثیرگذار این حوزه را در بر می‌گیرد. از بخش‌های مهم این طرح می‌توان به مستندسازی خاطرات آزادگان و معرفی شخصیت‌های برجسته‌ای چون روحانی فقید سیدعلی‌اکبر ابوترابی اشاره کرد؛ چهره‌ای که به‌عنوان «سید آزادگان» شناخته می‌شود و نقشی کلیدی در حفظ انسجام و روحیه اسیران ایرانی در دوران اسارت ایفا کرده است.
این پروژه با استفاده از فناوری‌های نوین، هدف دارد مرجعی دیجیتال و معتبر برای پژوهشگران، روزنامه‌نگاران و علاقه‌مندان به حوزه دفاع مقدس فراهم کند و با به‌روزرسانی مداوم محتوا، دسترسی عمومی به این اسناد تاریخی را آسان‌تر کند.
در همین زمینه، گفت‌وگویی با میترا صمیعی، دانشیار گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه علامه طباطبایی و مجری طرح «ویکی آزادگان» برگزار شده است. صمیعی در این گفت‌وگو به بیان اهداف، مراحل اجرایی و ضرورت‌های شکل‌گیری این طرح پرداخت و تأکید کرد که راه‌اندازی این پایگاه دیجیتال می‌تواند نقش مهمی در حفظ خاطرات آزادگان و انتقال صحیح آنها به جامعه ایفا کند.
چه خلأیی در حوزه ادبیات اسارت و آزادگان باعث شد ایده ویکی آزادگان شکل بگیرد؟
تجربه زیسته آزادگان در دوران پیش از انقلاب اسلامی، دفاع مقدس و پس از آن، حامل درس‌آموخته‌های ارزشمندی است که می‌تواند برای امروز و آینده تمامی جوامع بشری و ارتقای فرهنگ ایثار، مقاومت و جهاد بسیار مؤثر باشد. اگرچه در بیش از سه دهه پس از بازگشت آزادگان به میهن، نهادها، دستگاه‌ها و افراد مختلف اقدامات قابل توجهی در زمینه حفظ و انتشار آثار و ارزش‌های مربوط به اسارت و آزادگان انجام داده‌اند، اما تاکنون بستری جامع، اختصاصی و در دسترس در فضای وب برای این منظور فراهم نشده بود.
در چنین شرایطی، این سرمایه گران‌بها در معرض تهدیدات و خطرات متعددی قرار دارد و به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد و خاص ادبیات اسارت آزادگان، نیازمند اقدامات به موقع، مناسب و مستمر برای حفظ و نشر این آثار است. مؤسسه فرهنگی و هنری پیام آزادگان، با استناد به بند الف ماده ۸ اساسنامه خود، به منظور تحقق این مأموریت و دستیابی به اهداف مرتبط، اقدام به طراحی و راه‌اندازی دانشنامه آنلاین آزادگان تحت عنوان «ویکی آزادگان» کرده است.
ایده شکل‌گیری و طرح موضوع توسط آزاده رضا ملکی، عضو هیئت علمی گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه علامه طباطبائی، در قالب یک طرح تحقیقاتی کلی با عنوان «حفظ و نشر آثار و ارزش‌های اسارت و آزادگان» به مؤسسه فرهنگی هنری پیام آزادگان پیشنهاد شد. در نتیجه، فاز نخست این پروژه که طراحی «ویکی آزادگان» بود، در دستور کار مؤسسه قرار گرفت. از جمله مهمترین ضرورت‌های شکل‌گیری ویکی آزادگان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: عقب‌ماندگی طولانی‌مدت در زمینه حفظ و نشر آثار و ارزش‌های اسارت و آزادگان و وارد آمدن خسارات جدی به این آثار به دلیل عدم اقدام به موقع و مناسب؛
خطر فراموشی و از بین رفتن آثار و ارزش‌های مرتبط با اسارت و آزادگان، به ویژه دانش ضمنی آزادگان در این حوزه؛
ضبط و انتشار روایت‌ها، اطلاعات و محتوای ضعیف، کم‌اعتبار، بی‌اعتبار و بدون استناد درباره اسارت و آزادگان، که موجب ابهام در اعتبار این منابع شده است؛
تحریف وقایع، آثار و ارزش‌های مرتبط با اسارت و آزادگان و انتشار روایت‌ها، اطلاعات، محتوا و تصاویری نادرست، غیرواقعی و تحریف‌شده؛
فقدان رویکردی فراگیر و اصولی و وجود تشتت، تعارض و تناقض در روایت‌ها، اطلاعات و محتوای مرتبط با اسارت و آزادگان.
این ضرورت‌ها باعث شد تا «ویکی آزادگان» به‌عنوان بستری منسجم و معتبر برای جمع‌آوری، مستندسازی و انتشار این میراث مهم فرهنگی شکل بگیرد.
از جمله چالش‌ها و نیازهای اساسی که منجر به شکل‌گیری «ویکی آزادگان» شد، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: پراکندگی آزادگان در نقاط مختلف کشور و نبود بستری مناسب در فضای مجازی برای ثبت، مستندسازی و اشتراک‌گذاری اطلاعات، دانش، اسناد و آثار مرتبط با دوران اسارت و آزادگان؛ توزیع نامتمرکز اطلاعات، اسناد و آثار در میان دستگاه‌ها، نهادها و مؤسسات مختلف و کمبود تمایل و آمادگی این سازمان‌ها برای به اشتراک‌گذاری و فراهم کردن دسترسی عمومی به این داده‌ها؛ استفاده اغلب این نهادها و مؤسسات از روش‌های ناهمگون و غیرعلمی در گردآوری، اعتبارسنجی، ذخیره، بازیابی، به‌روزرسانی و در دسترس قرار دادن آثار و ارزش‌های مربوط به اسارت و آزادگان؛ نگهداری غیر اصولی و نامناسب اشیای محتوایی مانند اسناد مکتوب، عکس‌ها، فیلم‌ها و فایل‌های صوتی و تصویری که خطر آسیب‌دیدگی و نابودی آنها را افزایش می‌دهد؛ همچنین مشکلات و موانع پژوهشگران، نویسندگان، هنرمندان، رسانه‌ها، خود آزادگان، علاقه‌مندان و عموم مردم در دسترسی به اطلاعات پراکنده و غیرقابل بازیابی در حوزه اسارت و آزادگان.
این مشکلات و محدودیت‌ها ضرورت ایجاد یک بستر یکپارچه، علمی و قابل دسترس همچون «ویکی آزادگان» را بیش از پیش آشکار می‌سازد.
مسائل و آسیب‌های ناشی از رویکرد موقت و پروژه‌محور در حفظ و نشر آثار و ارزش‌های مرتبط با اسارت و آزادگان، ضرورت اتخاذ رویکرد مأموریت‌محور و استمرار و پایداری نظام‌مند این وظیفه مهم را بیش از پیش برجسته می‌کند.
با توجه به این چالش‌ها و با اتکا بر تخصص و تجربه‌ام در حوزه دانشنامه‌نگاری آنلاین، از من دعوت شد تا مدیریت پروژه و طراحی دانشنامه آنلاین را بر عهده بگیرم. در این راه، با همکاری علیرضا اکبری از سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، «ویکی آزادگان» بر پایه بستر نرم‌افزاری متن‌باز ویکی‌مدیا در سال ۱۴۰۰ طراحی و اجرا شد.
ویکی آزادگان در چه زمینه‌هایی نسبت به کتاب‌ها و آثار مکتوب برتری یا تفاوت دارد و چگونه می‌تواند نقش مؤثرتری در حفظ و انتقال خاطرات آزادگان ایفا کند؟
گستردگی و جزئیات دقیق وقایع مرتبط با اسارت و آزادگان دفاع مقدس، همراه با ثبت و ضبط ناکافی این رویدادها، گردآوری و سازماندهی این اطلاعات را به چالشی بزرگ تبدیل کرده است که توان یک نهاد یا مؤسسه به تنهایی برای آن کافی نیست. از این رو، بهترین راهکار جمع‌آوری این مطالب، بهره‌گیری از خود آزادگان و افرادی است که در این حوزه مطالعه و نگارش داشته‌اند. البته تحقق این هدف نیازمند ایجاد بستری مناسب و تدوین ضوابط مشخصی است تا همه بتوانند مطالب معتبر خود را به صورت منسجم و قابل اعتماد در آن بارگذاری کنند.
از سوی دیگر، نگهداری و انتشار اسناد، کتاب‌ها و دانشنامه‌های متعدد درباره اسارت و آزادگان به صورت چاپی که اغلب حجم بالایی دارند و بیشتر در آرشیوها و کتابخانه‌ها نگهداری می‌شوند، دسترسی آسان به این منابع را محدود کرده است. به همین دلیل، به تدریج استفاده از منابع چاپی جای خود را به فضای مجازی و وب داده است. اما این فضای جدید نیز باعث افزایش نشر گسترده مطالب غیرموثق درباره اسارت و آزادگان دفاع مقدس شده و مشکلاتی را در زمینه اعتبارسنجی و استناد به این مطالب به وجود آورده است.
طراحی و راه‌اندازی «ویکی آزادگان» از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ زیرا نخست، در چارچوب اصول و ضوابط مشخص، بستری مناسب برای ارائه مطالب معتبر درباره اسارت و آزادگان دفاع مقدس توسط خود آزادگان و شخصیت‌های حقیقی و حقوقی مختلف فراهم می‌آورد، و دوم، دسترسی آسان و گسترده به این محتوا را در فضای مجازی ممکن می‌سازد.
ویکی آزادگان به عنوان بستری مناسب، امکان بارگذاری مطالب و منابع معتبر مرتبط با اسارت و آزادگان را فراهم کرده است که توسط خود آزادگان و افراد واجد شرایط ارائه می‌شود. این پلتفرم دسترسی آسان برای مردم، آزادگان، رزمندگان دفاع مقدس، پژوهشگران و هنرمندان به این اطلاعات را تسهیل می‌کند و گامی مؤثر در جمع‌آوری، حفاظت، دسترس‌پذیری و انتشار تخصصی، جامع، معتبر و به‌روز آثار و ارزش‌های مرتبط با اسارت و آزادگان در فضای وب به شمار می‌آید.
برای تحقق این هدف، کمیته راهبری دانشنامه آنلاین آزادگان تشکیل شد که اعضای آن عبارتند از: رئیس کمیته (رئیس مؤسسه)، یکی از اعضای هیئت مدیره مؤسسه، معاون پژوهشی مؤسسه، سه نفر از آزادگان با دانش، مهارت و تجربه در زمینه سازماندهی اطلاعات و دانش مرتبط با اسارت و آزادگان، مدیر سازماندهی محتوا و طراحی سامانه (متخصص در رشته علم اطلاعات و دانش‌شناسی)، کارشناس فنی و متخصص ویکی، و دبیر کمیته. اعضای این کمیته توسط مدیرعامل مؤسسه با حکم رسمی و به مدت دو سال منصوب می‌شوند و دبیرخانه آن در محل مؤسسه مستقر است.
کمیته راهبری دانشنامه ویکی آزادگان، زیر نظر مؤسسه فرهنگی، هنری پیام آزادگان فعالیت می‌کند و مسئولیت‌ها و اختیارات مشخصی دارد که عبارت‌اند از:
* تدوین و به‌روزرسانی سیاست‌ها، ضوابط، دستورالعمل‌ها و شیوه‌نامه‌های مورد نیاز؛
* شناسایی و تعیین اعضای گروه‌های ویراستاری برای هر اسارتگاه؛
* ارائه و اجرای ایده‌ها و طرح‌های مناسب برای توسعه و ارتقای ویکی آزادگان؛
* طراحی و پیاده‌سازی سازوکارهای مؤثر برای معرفی و اشاعه مطالب برگزیده ویکی در قالب‌ها و شکل‌های متنوع؛
* ایجاد سازوکارهایی برای رقابت‌افزایی و تشویق آزادگان به نگارش و بارگذاری اطلاعات و مطالب خود؛
* ارائه برنامه و بودجه سالانه ویکی آزادگان به مؤسسه فرهنگی و هنری پیام آزادگان؛
* نظارت بر حسن اجرای سیاست‌ها و ضوابط ابلاغ شده و عملکرد گروه‌های ویراستاری و شبکه نویسندگان؛
* ارزیابی محتوای ویکی آزادگان و بررسی وضعیت استفاده از آن؛
* ارائه گزارش سالانه عملکرد ویکی آزادگان، کمیته، گروه‌های ویراستاری و شبکه نویسندگان به مدیرعامل مؤسسه.
هدف نهایی شما از این دانشنامه چیست؛ پژوهشی، آرشیوی یا عمومی‌سازی دانش؟
هدف نهایی از ایجاد ویکی آزادگان، حفظ و نشر آثار و ارزش‌های مرتبط با اسارت و آزادگان است که از جنبه‌های پژوهشی، آرشیوی و انتقال دانش شامل موارد زیر می‌شود:
هدف دیگر ویکی آزادگان، ایجاد مرجعی تخصصی، جامع، قابل اعتماد، به‌روز و در دسترس برای آثار و ارزش‌های مرتبط با اسارت و آزادگان است. این پروژه همچنین می‌کوشد تا اطلاعات و محتوای مرتبط با اسارت و آزادگان و حجت‌الاسلام والمسلمین ابوترابی را به گونه‌ای فراهم آورد که قابل استفاده و بهره‌برداری در حوزه‌های مختلفی همچون پژوهش، هنر، فرهنگ، ادبیات، رسانه، فضای مجازی، شبکه‌های اجتماعی و همچنین برای آزادگان، علاقه‌مندان و عموم مردم باشد.
ویکی آزادگان بر بستر چه پلتفرمی طراحی شده و چه تفاوتی با پروژه‌های مشابه (مثل ویکی‌پدیا) دارد؟
ویکی آزادگان یک دایره المعارف با صفحه wiki است که در بستر نرم افزار ویکی مدیا، به منظور حفظ و نشر آثار و ارزش های اسارت و آزادگان به صورت دوزبانه ( فارسی- انگلیسی) با حمایت موسسه فرهنگی هنری پیام آزادگان طراحی، تولید محتوا و در فضای وب بارگذاری شده است.
تفاوت آن با ویکی پدیای فارسی این است که در ویکی آزادگان، استفاده از صفحه ویکی بدین معنا نیست که مانند صفحات ویکی پدیا مطالب آن قابل ویرایش توسط هر فردی باشد و یا هر نویسنده ای بتواند مطلبی را بارگذاری کند و امکان درج یادداشت توسط خواننده یا آزادگان بر روی هر مطلب وجود داشته باشد.
تمامی محتواهای تهیه شده توسط آزادگان سراسر کشور، توسط یک گروه ارزیاب محتوا بررسی و راستی آزمایی می شود. شرایط این افراد و شیوه کار آنها در دستورالعمل جداگانه ای (با عنوان نظام‌نامۀ تشکیل و فعالیت کمیته راهبری ویکی آزادگان با مصوبه شورای پژوهش موسسه) تعیین شده است. برقراری ارتباط و پیوندهای معنایی مدخل‌ها با یکدیگر، به این صورت که خواننده مطالب می‌تواند برای فهم هریک از عبارات به‌کاررفته در متن، بدون جستجو و در همان لحظه، صفحه مربوط به آن مفهوم را باز کرده و مطالعه کند.
این ویژگی باعث می‌شود مراجعه‌کننده بتواند هنگام مطالعه هر مدخل، به‌سادگی به تمام مفاهیم به‌کاررفته در آن مدخل نیز دست یابد و اطلاعات کاملی درباره موضوع موردمطالعه به‌دست بیاورد. رده های موضوعی درکمیته راهبری ویکی آزادگان تهیه شد که در انتهای هر مدخل این رده های موضوعی، محتواها را طبقه بندی موضوعی می کند و مطالب هم موضوع را در کنار هم می آورد. اینفوباکس ها، الگوهایی است که معمولاً در بالای مقاله قرار می‌گیرند و نقش جمع‌آوری اطلاعات به‌صورت مختصر را دارند. با مراجعه به جعبه اطلاعات، می‌توان بدون مطالعه مطلب از اطلاعات اصلی مندرج در متن مطالب آگاه شد.
در ویکی ازادگان برای اشخاص، کتاب ها این اینفوباکس ها تهیه شدند. صفحات بحث در کنار صفحات مقالات قرار گرفته است. این صفحه امکان مشارکت افراد درمطالب مندرج در ویکی را افزایش می‌دهد. ازطریق صفحه بحث، کاربرها می‌توانند نظرات خود را درباره مطالب موردنظر ابراز کنند و این مسئله به غنای شکلی و محتوایی مطالب کمک می‌کند. پیوند مطالب ویکی به پایگاه‌های اطلاعاتی دیگر مرتبط با اسارت و آزادگان نیز امکان‌پذیر است.
چه تدابیری برای صحت‌سنجی و اعتبارسنجی اطلاعات درج‌شده در این سامانه در نظر گرفته شده است؟
به منظور صحت سنجی و اعتبار سنجی محتواهای ویکی آزادگان، برای هر یک از اسارتگاه ها (اردوگاه ها)، یک گروه ویراستار متشکل از ۳ تا ۵ نفر از افراد واجد شرایط توسط کمیته تعیین می شوند تا کار راهبری، نظارت، ارزیابی و ویرایش محتوای مربوط به هر اردوگاه و آزادگان آن اردوگاه را بر عهده گیرند. شرایط این افراد و شیوه کار آنها در شیوه نامه اجرایی دانشنامه ویکی آزادگان تعیین شده است. بنابراین بر محتوای ویکی آزادگان به منظور پیش گیری از خطر تحریف و انحراف نظارت می‌شود.
چه کسی می‌تواند محتوا اضافه کند؟ آیا ورود اطلاعات آزاد است یا فقط از طریق تیم پژوهشی مؤسسه پیام آزادگان انجام می‌شود؟
فضایی موقت و public برای همه آزادگان ایجاد شده است تا همه آزادگان به طور مستقیم به ورود اطلاعات بپردازند و محتواها شامل متن باز، مطالب و اطلاعات و خاطره های دوران اسارت خود را در قالب های مختلف از جمله سرگذشتنامه، خودنویس، خاطره، تجربه نگاری، وقایع نگاری، روزشمار در این فضای موقت واسپاری کنند. مطالب به نام خود ازادگان ثبت می شود.
به ازای هر مطلب ارسال شده توسط هر آزاده و کیفیت آن، امتیازی به نویسنده مطلب تعلق می گیرد و بر اساس امتیازات مجموعه مطالب هر فرد، آزادگان فعال به رتبه های عالی، ارشد و خوب، رتبه بندی می شوند و در دوره های زمانی مشخص به روش های مقتضی از آنان تقدیر و تجلیل به عمل می آید.
شیوه‌نامه و الگوی تدوین مقالات چگونه تنظیم شده تا مقالات از نظر پژوهشی و نگارشی یکدست باشند؟
مؤسسه فرهنگی، هنری پیام آزادگان به استناد بند الف ماده ۸ اساسنامه، مهمترین رسالت و کار ویژه خود را حفظ و نشر آثار و ارزش های اسارت و آزادگان و بویژه سید آزادگان، شهید حجت الاسلام و المسلمین سید علی اکبر ابوترابی می داند. برای ایفای این مأموریت و دست یابی به اهداف این حوزه، «دانشنامه ویکی آزادگان» در دستور کار مؤسسه قرار گرفته است.
«دانشنامه ویکی آزادگان» ، اقدام مناسبی برای گردآوری، حفاظت، دسترس پذیری و اشاعه آثار و ارزش های اسارت و آزادگان به صورت تخصصی، جامع، معتبر و روزآمد در فضای وب است. برای تحقق این امر، کمیته راهبری دانشنامه ویکی آزادگان، به شرح مفاد این نظام نامه تأسیس شد. کمیته راهبری دانشنامه ویکی ازادگان، شیوه نامه تدوین مقاله و الگوهای مقالات موضوعی، الگوی مقاله های مربوط به اشخاص، الگوی مقالات مربوط به مراکز و سازمان ها، الگوی مقالات مربوط به آثار نیز به منظور یکدست سازی ساختار مقالات در دانشنامه تهیه شد. از شیوه نامه استناد مطابق با شیوه استناد دهی APA به منظور اعتبار بخشی به آثار تدوین شده آزادگان و امانتداری مولفان استفاده شده است.
پژوهشگران حوزه تاریخ جنگ و اسارت چگونه می‌توانند از این سامانه استفاده کنند؟ آیا امکان استناد علمی به مقالات ویکی آزادگان وجود دارد؟
تمام پژوهشگران حوزه تاریخ جنگ و اسارت می‌توانند از طریق آدرس زیر به تمام محتواهای ویکی آزادگان به دو زبان فارسی و انگلیسی دسترسی یابند: https://wikiazadegan.com/
بخش فارسی: https://fa.wikiazadegan.com/index
بخش انگلیسی: https://en.wikiazadegan.com/index.php?title=Main_Page
از طریق رده های موضوعی فارسی و انگلیسی در صفحه اول فارسی و انگلیسی سامانه به راحتی می توانند از طریق موضوعی نیاز اطلاعاتی خود را در ویکی ازادگان بیابند.
آیا برای ثبت مقالات تخصصی در حوزه‌هایی مثل پزشکی اسارت، جامعه‌شناسی آزادگان یا تحلیل روان‌شناختی اسارت هم برنامه‌ریزی شده است؟
بله، مقالات این حوزه های موضوعی در دانشنامه موجود است و مقالات آن تدوین شده است. اگر چه این مسئله هم در جلسه کمیته راهبری ویکی آزادگان در تیر ماه ۱۴۰۴ مصوب شد که مقالات تخصصی در حوزه های مثل پزشکی اسارت، روان شناسی، جامعه شناسی، حقوق و غیره تدوین و در سامانه وارد شود. البته لازم به توضیح است که در تدوین مقالات این حوزه های موضوعی از آزادگان متخصص موضوعی استفاده شده است.
آزادگان یا خانواده‌های آنها چگونه می‌توانند در تولید و تکمیل محتوا مشارکت داشته باشند؟
هر آزاده یا فرد وابسته به آزاده می تواند مطلب بنویسد ولی انتشار و بارگذاری آن در صفحه اصلی ویکی منوط به تأیید مدیران و ارزیابی توسط گروه ویراستاران است. در ویکی آزادگان به کاربران اجازه داده می شود که درمشارکت و هم افزایی نوشتن مطالب و یا اظهار نظر در مورد مطالب، خاطره ها، مقالات بعد از تایید ارزیابان، کمک کنند. از طریق فرم مربوط به ارسال خاطرات و تجربیات آزادگان که در سامانه طراحی شدند آزادگان و خانواده های آنان می توانند مطالب برای دبیرخانه ویکی آزادگان ارسال کنند.
ویکی آزادگان در آینده چه گسترشی خواهد داشت؟ آیا فقط در سطح ملی باقی می‌ماند یا قصد دارید آن را به زبان‌های دیگر هم عرضه کنید؟
در حال حاضر ویکی آزادگان به دو زبان فارسی و انگلیسی در دسترس عموم قرار دارد و قصد دارد در آینده خیلی نزدیک صفحه سوم سامانه را به زبان عربی طراحی و پیاده سازی نماید. ترجمه مقالات ویکی آزادگان به زبان‌های دیگر، یکی از ابزارهای مؤثر در معرفی تجربه اسارت ایرانیان در دوران جنگ تحمیلی به مخاطبان جهانی است. برای دستیابی به ترجمه‌ای دقیق، مسئولانه و از نظر فرهنگی قابل‌پذیرش، رعایت اصول و خط‌مشی‌هایی روشن و هماهنگ ضروری است. بنابراین شیوه نامه ترجمه مقالات ویکی آزادگان به زبان‌های (انگلیسی و عربی) به کوشش جناب آقای دکتر بهشتی پور تهیه و در کمیته راهبری تصویب شد. این شیوه‌نامه، به‌منظور هدایت مترجمان، ویراستاران و ناظران علمی در فرآیند ترجمه تدوین شد که نقشه‌راهی است برای انجام ترجمه‌هایی دقیق، متعهدانه و اثربخش از محتوای ویکی آزادگان باشد. رعایت مفاد آن توسط مترجمان و اعضای تیم اجرایی، ضامن ارتقای کیفیت علمی، فرهنگی و رسانه‌ای دانشنامه ویکی آزادگان است.
∎