به گزارش خبرنگار ایرنا، در حالیکه همه کشور درگیر کمبود بارندگی ها و تنش های آبی هستند استان زنجان نیز از این شرایط رنج می برد.
در حال حاضر بیش از ۹۰ درصد آب صنعت و شرب استان از منابع زیرزمینی تامین میشود و هشدارهای متولیان امر هم حاکی از وضعیت بحرانی منابع آبهای زیرزمینی است.
در سالهای اخیر سدهای تامین کننده آب شرب استان، شرایط مشابهی دارند و با کمترین میزان ذخیره از زمان بهره برداری تاکنون، توان تامین آب پیش بینی شده را ندارند و کاهش ورودی سدها نگرانی های جدی را در پی داشته است.
سالانه دو میلیارد و ۱۰۰ میلیون مترمکعب آب در زنجان مصرف میشود
هم اکنون یکی از مسائل مهم استان مقوله تامین آب برای بخش های مختلف به خصوص آب شرب است و این مهم باید از سوی متولیان این حوزه با همکاری عموم مردم جدی گرفته شود.
متوسط نزولات جوی در استان زنجان سالانه ۳۱۵ میلیمتر و حجم این نزولات حدود هفت میلیارد مترمکعب است که حدود پنج میلیارد مترمکعب تبخیر می شود و حدود یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون مترمکعب نیز حجم منابع تجدید شونده است.
بر همین اساس سالانه ۲ میلیارد و ۱۰۰ میلیون مترمکعب آب در استان زنجان مصرف می شود که یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون مترمکعب از این میزان سهم بخش کشاورزی است.
در این بخش برنامه ریزی برای افزایش بهره وری و کاستن از مصرف آب با تغییر الگوی کشت و استفاده از روش های نوین آبیاری و مهار و کنترل آبهای سطحی نیز از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است به طوریکه تکمیل و بهره برداری از سدهای مهمی مانند بلوبین و مشمپا میتواند ۵۰ درصد مشکل خارج شدن آبهای سطحی استان را رفع کند.
با وجود اینکه در حال حاضر چندین سد در زنجان در دست بهره برداری است اما شرایط کم آبی و خشکسالیهای متوالی موجب شده است این سدها جوابگوی نیاز استان نباشد از همین رو احداث سدهای دیگر با هدف جمع آوری و کنترل آب های سطحی و جلوگیری از خروج آب و داشتن شبکه آب پایدار در شرایط جوی و اقلیمی مختلف در دستور کار استان قرار دارد.
سد بلوبین از طرح های اضطراری حوزه آب استان زنجان است
در این راستا سد بلوبین از نوع سنگریزه ای با هسته رسی و ارتفاع ۴۷ متر از بستر رودخانه در شهرستان ایجرود احداث شد.
این سد در هفته دولت امسال با حضور وزیر نیرو آبگیری شد.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای زنجان با بیان اینکه از اهداف ساخت این سد، کنترل آبهای سطحی در محدوده طرح، ذخیره آنها در مخزن و تامین آب شرب شهرهای زرینآباد و حلب است، گفت: حجم مخزن این سد ۲۹ میلیون مترمکعب و حجم آب تنظیمی آن ۱۷.۵ میلیون مترمکعب است.
اکبر باقری افزود: با بهره برداری کامل از این سد سالانه ۶ میلیون مترمکعب آب مورد نیاز بخش صنعت، ۱.۶۴ میلیون مترمکعب حقابه های پایین دست و ۶ میلیون مترمکعب آب برای محیط زیست همچنین آب شرب مورد نیاز ۹۲ روستای واقع در مسیر به میزان حدود ۳.۵ میلیون مترمکعب در سال تامین خواهد شد.
سد بلوبین علاوه بر آب شرب، بخشی از نیاز صنایع کم آببر را تامین میکند.وی تاکید کرد: با توجه به شرایط کم آبی پیش آمده، این سد جزو طرح های اولویت دار و اضطراری است که موجب شد با شتاب به آبگیری و بهره برداری برسد.
وزیر نیرو نیز در آیین آبگیری این سد با اشاره به شرایط سخت آبی کشور، گفت: پروژه سد بلوبین از اهمیت بالایی برخوردار است چراکه علاوه بر تأمین آب شرب، نیاز صنایع کمآببر را رفع می کند و سهم محیطزیستی آن نیز پیشبینی شده است.
عباس علی آبادی با بیان اینکه وضعیت سدهای کشور متفاوت است، گفت: هماکنون در پایان تابستان قرار داریم و برخی نگرانیها در حوزه منابع آبی وجود دارد اما با مدیریت مناسب و کاهش مصرف میتوانیم شرایط را کنترل کنیم.
وی یادآور شد: شرایط خشکسالی بر بسیاری از سدها و منابع آبی کشور تأثیر گذاشته است اما با برنامهریزی و مدیریت انجام شده، نگرانیها در حال برطرف شدن است و تلاش میکنیم کمترین مشکل برای مردم ایجاد شود.
سد بلوبین بخشی از آب شرب و کشاورزی شهرستانهای ماهنشان و ایجرود را تامین میکند
رئیس مجمع نمایندگان استان زنجان نیز سد بلوبین را یکی از طرح های بزرگ و حیاتی کشور بیان کرد و گفت: این سد، نقش شاهرگ حیاتی را برای شهرستان زنجان دارد.
جمال موسوی افزود: در شرایطی که جهان و بهویژه کشور ما با پدیده کمآبی و خشکسالیهای متوالی مواجه است، احداث چنین طرحهایی میتواند نقطه عطفی در مدیریت منابع آبی باشد.
نماینده مردم ایجرود و ماهنشان در مجلس شورای اسلامی گفت: این سد نهتنها نیازهای شرب و کشاورزی را تأمین میکند، بلکه میتواند به رونق صنعت نیز کمک کند؛ چراکه بسیاری از واحدهای صنعتی برای ادامه فعالیت و تولید، وابسته به منابع پایدار آبی هستند.
موسوی افزود: حدود ۱۵ سال از آغاز عملیات اجرایی این سد میگذرد،پروژهای که در طول این سالها با دشواریها، موانع مالی و فنی روبهرو بود، اما سرانجام با حضور مسئولان به بهرهبرداری رسید.
وی با بیان اینکه عملیات اجرایی سد بلوبین از سال ۱۳۸۸ آغاز شده بود، خاطرنشان کرد: افتتاح این سد، نتیجه سالها تلاش متخصصان و کارگران پرتلاش است و امیدواریم ثمرات آن به سرعت در زندگی روزمره مردم منطقه آشکار و نمایان شود.
موسوی خاطر نشان کرد: هدف از اجرای این سد، تخصیص ۶ میلیون مترمکعب آب برای بارگذاری صنایع و ۸.۱ میلیون مترمکعب برای حفظ محیطزیست است و این ظرفیت، موقعیت بسیار مطلوبی برای توسعه پایدار منطقه ایجاد میکند و میتواند به رونق اقتصادی، اشتغال و ارتقای سطح زندگی مردم منجر شود.
سد مشمپا آب مطمئن و پایدار برای زنجان فراهم خواهد کرد
سد مشمپا نیز یکی از سدهای مهم کشور و زنجان است که پس از سد طالقان دومین سد بزرگ برق آبی به شمار می رود.
این سد با حجم مخزن ۳۵۰ میلیون مترمکعب بر روی رودخانه قزل اوزن در شهرستان زنجان و در نزدیکی روستای مشمپا در جنوب غربی استان زنجان احداث می شود.
اگر چه عملیات اجرایی سد مشمپا از حدود ۳۰ سال قبل آغاز شده است اما برخی محدودیت ها شامل مشکلات اعتباری و مسایل فنی و مطالعات دوباره موجب شده است روند اجرای این طرح به کندی پیش برود و هم اکنون ۴۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته باشد.
مدیرعامل آب منطقهای زنجان در خصوص اعتبار مورد نیاز برای تکمیل سد مشمپا گفت: بالغ بر ۷۳ هزار میلیارد ریال برای تکمیل این سد مورد نیاز است که در صورت تامین آن، این سد در نیمه اول سال ۱۴۰۶ به مرحله آبگیری و یک سال پس از آن به مرحله افتتاح می رسد.
باقری افزود: در سفر مرداد ماه امسال رییس جمهور به زنجان چهار هزار و ۷۵۰ میلیارد ریال اعتبار برای تکمیل سد مشمپا اختصاص یافت که بخشی از این اعتبار از سوی سرمایهگذار و بخشی نیز از محل منابع عمومی دولت تامین خواهد شد.
وی با بیان اینکه سد مشمپا منبع آب مطمئن و پایدار برای زنجان است، تصریح کرد: سد مشمپا آب شرب مورد نیاز زنجان و ۲۱۹ روستای مسیر به میزان حدود ۳۰ میلیون مترمکعب و آب مورد نیاز صنایع منطقه به میزان حدود ۱۷.۵ میلیون مترمکعب را تامین خواهد کرد.
استاندار زنجان نیز با اشاره به اهمیت و نقش مهم سد مشمپا در تامین شبکه پایدار گفت: با تکمیل این سد تنش آبی در برخی مناطق استان رفع خواهد شد.
محسن صادقی به وضعیت بحران آب در استان به ویژه در شهرهای زنجان، ابهر، خرمدره و روستاهای استان اشاره کرد و خواستار تامین اعتبار پروژه حیاتی سد مشمپا و سامانه آبرسانی آن شد.
وی افزود: سد مشمپا برای تامین آب شرب بیش از ۲۱۹ روستای دارای تنش آبی و همچنین تامین آب صنعت شهرکهای صنعتی و تسهیل سرمایهگذاری در احداث نیروگاههای خورشیدی، احداث می شود.
وزیر نیرو هم در بازدید از سد مشمپا طی هفته دولت امسال گفت: پروژه سد مخزنی مشمپا مشکل مهندسی ندارد و از منظر زیستمحیطی نیز تأییدیههای لازم را دریافت کرده است.
علی آبادی افزود: این طرح هماکنون در مراحل پایانی اخذ ماده ۲۳ قرار دارد و پس از نهایی شدن، موضوع تامین مالی آن در دستور کار خواهد بود.
وی با بیان اینکه سرمایهگذاران بخش خصوصی نیز آمادگی خود را برای ورود به این پروژه اعلام کردهاند و پس از طی مراحل قانونی، مذاکرات با آنان آغاز خواهد شد، افزود: سیاست وزارت نیرو، استفاده از ظرفیت بخش خصوصی برای تأمین مالی است؛ به نحوی که اقتصاد پروژه جذابیت کافی داشته باشد و بازگشت سرمایه تضمین و ریسکها مدیریتپذیر شود.
وزیر نیرو با اشاره به اینکه هدف اصلی این پروژه، تأمین آب شرب پایدار برای مردم استان زنجان بهویژه شهر زنجان و ۲۱۹ روستای اطراف تا افق ۱۴۲۵ است، تصریح کرد: همچنین بخشی از نیاز صنایع مستقر در منطقه نیز از طریق این سد تأمین خواهد شد.
شاخص بازچرخانی آب در زنجان ۴۷ درصد و این میزان کمتر از میانگین کشوری است.وی گفت: برآوردها نشان میدهد این سد ظرفیت تأمین ۳۲.۵ میلیون مترمکعب آب شرب و ۱۷.۵ میلیون مترمکعب آب صنعتی را خواهد داشت.
علیآبادی با بیان اینکه در کنار اجرای این طرح، بر صرفهجویی و افزایش بهرهوری آب در بخشهای شرب، کشاورزی و صنعت نیز تأکید شده است، گفت: توسعه بازچرخانی و استفاده مجدد از آب از برنامههای کلیدی وزارت نیروست.