به گزارش خبرنگار گروه استان‌های خبرگزاری دانشجو، امروزه به لطف بهره مندی از وسایل ارتباط جمعی گسترده و شکسته شدن حصار میان مرز‌های سیاسی و جغرافیایی کشورها، ارتباط بین جوامع مختلف فارغ از زبان، فرهنگ و مسلک بیشتر و راحت‌تر از شده و این موضوع ابعاد زندگی در جوامع از جمله متنوع صنعت گردشگری را تحت شعاع قرار داده و موجب رونق هرچه بیشتر این حوزه شده است.

صنعت درآمدزای گردشگری از دیرباز تاکنون به‌عنوان یکی از مهم‌ترین راه‌های تبادلات فرهنگی و اقتصادی به شمار می‌رود که در صورت توجه مسئولان می‌تواند در سه شاخه اصلی گرپشگری طبیعت، سلامت و مذهبی سهم قابل‌توجهی در توسعه پایدار ایفا کند.

در بین اقسام شاخه‌های متنوع و گوناگون گردشگری، توریسم سلامت اهمیت وافری دارد و با رشد روزافزون انواع جراحی‌ها گردشگری سلامت را می‌توان یکی از پولسازترین حوزه‌های صنعت گسترده توریسم برشمرد؛ و کشور ایران هم اگرچه مملو از ظرفیت‌های بی شمار طبیعی، تاریخی، مذهبی و جذابه‌های مدرن دست ساز است اما در گردشگری سلامت به واسطه پیشینه بسیار کهن و درخشان در حوزه علم طب و بهره مندی از پزشکان توانمند و حاذق در علم طبابت و استفاده از دانش و فناوری‌های روز دنیا، می‌توان ایران را یکی از کشور‌های سرآمد و موفق در زمینه گردشگری سلامت برشمرد که در این حوزه حرف‌ها برای گفتن دارد.

بهره مندی از تجهیزات پزشکی پیشرفته، وفور مراکز درمانی دولتی و خصوصی، پایین بودن هزینه‌های درمان نسبت به کشور‌های منطقه و وجود پزشکان متخصص و باتجربه ایران را به یک مقصد مهم و قطب اصلی گردشگری سلامت به‌ویژه از سوی کشور‌های همسایه بدل کرده و روند حضور بیماران غیرایرانی به ویژه از کشور‌های عربی حوزه خلیج فارس در ایران طی سال‌های اخیر سیر صعودی و فزاینده‌ای داشته داشته است.

ظرفیت‌های ایلام در صنعت گردشگری سلامت

در این میان استان ایلام نیز به رغم کوچک مقیاس بودن، اما به علت مزیت مرز مهران و همسایگی با کشور عراق، در سال‌های اخیر شاهد پویایی صنعت توریسم درمانی بوده و حضور بیماران عراقی در مطب پزشکان و مراکز درمانی استان، نشان از اعتماد این گردشگران سلامت به پزشکان و مراکز درمانی استان ایلام دارد.

ایجاد زیرساخت‌های مناسب رفاهی و فرهنگی، بازاریابی هدفمند و توجه به آموزش جوامع محلی می‌تواند ایلام را به یکی از مقاصد برتر در بخش گردشگری سلامت تبدیل کند و البته قرابت دیرینه و پیوند خویشاوندی نزدیک مردم ایلام با کشور عراق نیز از دیگر مزیت‌های توسعه گردشگری سلامت در استان است.

اما در چند سال اخیر با وجود اهتمام وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای تکمیل و تجهیز زیر ساخت‌های درمانی در استان‌های مرزی، استان ایلام نیز باتوجه به حضور پرتعدد بیماران عراقی، برای توسعه این بخش نیازمند تقویت و رشد زیرساخت‌های درمانی  مورد نیاز صنعت توریسم درمانی به ویژه برای مداوای بیماری‌های خاص مانند سرطان است تا از ارجاع بیماران به دیگر استان‌های کشور خودداری شود.

مدیر کل میراث فرهنگی گردشگردی و صنایع دستی ایلام درباره وضعیت گردشگری سلامت در استان گفت: از جمله اقدامات حوزه گردشگری سلامت برگزاری کمیسیون‌هایی در قالب کمیسیون امنیت گردشگران خارجی بود و در نهایت دانشگاه علوم پزشکی استان موفق به اخذ مجوز ipd (به معنای بخش بیماران بین‌المللی) برای چهار بیمارستان شد.

فرزاد شریفی بیان کرد: دفاتر خدمات مسافرتی در زمینه خدمات رسانی به گردشگران سلامت فعال و پای کار هستند و نقشی مهم و موثر در جذب حداکثری بیماران عراقی به استان دارند و این اقدام آنها موجب گردش مالی و ارزآوری در استان ایلام می‌شود.

وی با اشاره به نبود سیکل بیماریابی در حوزه گردشگری سلامت، اظهار کرد: تشخیص ناصحیح بیماری‌ها سیکل معیوب سلامت و از معایب بزرگ گردشگری سلامت در استان است که باید مرحله به مرحله از این چالش‌ها عبور کنیم

شریفی افزود: حال حاضر مراجعه گردشگران و مسافران عراقی به مراکز درمانی و پزشکی ایلام از جمله دندان پزشکی و جراحی زیبایی در حال افزایش است و از این ظرفیت می‌توان در راستای ارائه خدمات بیشتر در حوزه سلامت به گردشگران عراقی استفاده کرد.

لزوم مدیریت و ساماندهی گردشگری سلامت در ایلام

گردشگری سلامت خارجی افزون بر اینکه برای مراکز درمانی گردش مالی مناسبی دارد، توانسته است برای برخی اقشار اشتغال زایی نیز فراهم کند.

تور‌های گردشگری یا افراد مسلط به زبان عربی توانسته‌اند با جذب و اعتماد گردشگران سلامت عراقی هم خود به درآمد بالایی برسند و هم پزشکان و مراکز درمانی را با وفور بیمارانی مواجه سازند که همراه خود ارزآوری خارجی دارند و هزینه‌های طبابت را با دینار یا دلار پرداخت می‌کنند.

اما در پشت پرده حضور بیماران عراقی در استان چالش‌های مساله سازی وجود دارد که بی توجهی و‌سهل انگاری به آنها می‌تواند در آینده‌ای نه چندان دور زنگ خطر اعتبار پزشکی را در استان ایلام به صدا درآورد و رئیس سازمان نظام پزشکی استان ایلام در این باره گفت: از مشکلات پیش روی گردشگری سلامت در استان ایلام با وجود پذیرش روزانه بیش از ۷۰ درصد مریض از کشور عراق می‌توان به شیوه ناصحیح بیماریابی برای پزشکان و همچنبن نبود تفاوت قیمت دارو برای بیمار ایرانی و عراقی اشاره کرد.

علیرضا رمضانی با اشاره به این که مریض خود باید دکتر مورد نظرش را انتخاب کند، افزود: درآمد مترجم‌ها در ایلام به صورت تقریبی پایاپای درآمد پزشکان است و در این میان گاه تبانی‌هایی بین برخی پزشکان و مترجم‌ها یا رهبران تور‌های گردشگری سلامت دیده می‌شود که این افراد مریض‌ها را به سمت پزشکی که قول پرداخت هزینه بیشتری به آن‌ها داده است، سوق می‌دهد که این مساله می‌تواند اعتبار جامعه پزشکی استان را به خطر می‌اندازد.

وی بیان کرد: تاسیس موسسه یا یک شرکت رسمی به عنوان راهنمای بیماران عراقی در مرز مهران امری ضروری است تا بیمار با اخذ راهنمایی‌های لازم، با توجه به نوع بیماری خود، دکتر یا مرکز درمانی مورد نظرش را انتخاب کند و سازمان نظام پزشکی در این مورد آماده همکاری برای ایجاد یک دفتر و تنظیم ساز و کار‌های متناسب با گردشگری سلامت در استان از همان بدو ورود بیماران به استان ایلام است.

رمضانی ابراز کرد: نکته حائز اهمیت دیگر اینکه بیماران عراقی از همان دارویی که با یارانه دولتی به اتباع ایرانی ارزان فروخته می‌شود استفاده می‌کنند در صورتی که قیمت دارو برای بیماران عراقی باید متفاوت و گران‌تر باشد و این از مهمترین مشکلات در حوزه گردشگری سلامت است.

رئیس سازمان نظام پزشکی استان ایلام گفت: البته طبق قوانین مصوب قیمت ویزیت بیمار ایرانی و عراقی متفاوت است و این امید بخش است و این تفاوت نرخ برای سایر بخش‌های مرتبط با روند درمان بیماران عراقی هم اعمال شود.

وی از مغفول ماندن جایگاه ایلام با بیشترین سهم گردشگری سلامت در بین استان‌هایی همچون خراسان شمالی، تهران و شیراز که دارای طرح‌های مصوب در حوزه گردشگری سلامت در  وزارت میراث فرهنگی شدند، از مسئولان گردشگری استان گلایه‌مند هستیم.

نیاز جدی به پوست اندازی زیرساخت‌های گردشگری سلامت در ایلام

ناگفته نماند که باوجود حضور چشمگیر بیماران عراقی در ایلام، اما زیرساخت‌های درمان و سلامت استان دارای چالش‌ها و کاستی‌های زیادی نسبت به سطح ملی می‌باشد و با وجود تاثیر گردشگری بر اقتصاد جامعه، می‌طلبد که در گام نخست مشکلات و کاستی‌ها در حوزه گردشگری در استان برطرف یا کاسته شود و با بهبود زیرساخت‌ها و شاخص‌های گردشگری رضایتمندی مردم بومی استان و گردشگران غیر بومی و‌خارجی را فراهم کرد.

استان ایلام علاوه بر گردشگری سلامت خارجی، به واسطه کنگره بزرگ اربعین همه ساله پذیرای سه تا چهار میلیون زائر است و در طول سال این عدد از هشت میلیون نفر نیز فراتر می‌رود و بنابراین می‌طلبد زیرساخت‌های گردشگری سلامت و نیز معرفی ظرفیت‌های گردشگری استان ایلام به سایر نقاط در دستور کار مسئولان این حوزه قرار بگیرد.

البته استان ایلام در کنار توریسم درمانی قابلیت‌های متعدد دیگری برای جذب توریسم خارجی دارد و ترکیب سه حوزه گردشگری طبیعی، سلامت و مذهبی فرصت بی‌نظیری برای توسعه گردشگری در ایلام‌ می‌تواند فراهم کند است.

لازم به یادآوری است که هرچند دانشگاه علوم پزشکی و به ویژه معاونت درمان یکی از مهم‌ترین اضلاع اصلی و مهم صنعت گردشگری سلامت هستند، اما با وجود پیگیری‌های مکرر، هیچگونه پاسخگویی از سوی معاونت درمان یا روابط عمومی دانشگاه دانشگاه علوم پزشکی دریافت نشد.

استان ایلام ۴۳۰ کیلومتر مرز مشترک با عراق دارد و با سه استان واسط، دیالی و میسان هم مرز است و نسبت به دیگر مرز‌های کشور، کوتاه‌ترین مسافت را به شهر‌های زیارتی عراق و بغداد دارد.