شناسهٔ خبر: 74754167 - سرویس سیاسی
نسخه قابل چاپ منبع: بهار | لینک خبر

مذاکرات با ایران پیشرفت‌هایی داشت

رافائل گروسی انتقال اسناد محرمانه هسته‌ای ایران را تکذیب کرد

صاحب‌خبر -
به گزارش بی بی سی، ساعاتی پیش اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، در نشست خبری خود گفته بود که در ماه مه ۲۰۲۵ «دو مورد» از «اسناد محرمانه مورد دسترسی» بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به وین منتقل شده بود. این نخستین نشست خبری رافائل گروسی پس از جنگ اسرائیل و ایران است. رافائل گروسی، گفت: «این روایت که اسناد محرمانه ایران در آژانس، در حمله به ایران مورد استفاده قرار گرفته است، بی‌معناست.» گروسی در پاسخ به سوال خبرنگار بی‌بی‌سی، درباره اینکه آژانس چه اقداماتی برای اجتناب از حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران انجام خواهد داد، گفت که آژانس به دنبال حل دیپلماتیک بحران‌ها در برنامه هسته‌ای ایران است. او تاکید کرد که مذاکرات جدید با ایران «موفقیت‌هایی» داشته است و در صورت پیشرفت این مذاکرات، «احتمال توسل به اقدام نظامی کاهش خواهد یافت.» گروسی درباره انتقادها از عملکرد آژانس در جنگ اسرائیل با ایران گفت: «در جریان درگیری احساساتی بروز می‌کند اما آژانس درگیر جدل‌های لفظی نخواهد شد و اصل کار آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نباید زیر سوال برود.»
از دبیرکل آژانس پرسیده شد که «شما در رابطه با گفتگو با ایران گفته‌اید هنوز وقت باقی هست اما زمان زیادی باقی نمانده است. چرا زمان رو به پایان است؟ و چه خطری در صورت عدم توافق سریع این موضوع را تهدید می‌کند؟» او گفت که در بازرسی‌های آژانس «برخی شرایط و ضرب‌الاجل‌ها» در نظر گرفته شده است. ما سعی کردیم در گفتگو با ایران فعالیت‌هایمان «قابل درک» باشد و در عین حال «انعطاف‌پذیر باشیم» اما «این رویه نمی‌تواند برای هفته‌ها و ماه‌ها و سال‌ها ادامه پیدا کند.» او گفت اگر من درباره اهمیت زمان گفتم، می‌خواستم در پس‌زمینه مسائل دیپلماتیک و سیاسی مثل مکانسم ماشه که در جریان است، فعالیت‌های آژانس «موثر» باشد و به سرعت به «یک نقطه شفاف» برسد.
او تایید کرد که منظور او این است که بنابر پروتکل‌ها، اورانیوم غنی‌شده با درصد بالای ایران هر ۳۰ روز یکبار باید بازرسی شود. او در پاسخ به سوال دیگری درباره تاثیر بازرسی‌های آژانس بر توقف مکانسیم ماشه گفت که «وظیفه ما بازرسی است» و به شرایط یا اقدامات سیاسی از جمله مکانیسم ماشه مرتبط نیست. طرف‌های اروپایی برجام اخیرا مکانیسم ماشه را فعال کردند، روندی که در برجام پیش‌بینی شده بود و خواستار بازگشت تحریم‌های سازمان ملل می‌شود.

موضع رافائل گروسی درباره حمله به دانشمندان هسته‌ای ایران
از رافائل گروسی پرسیده شد که «شما حمله به تاسیسات هسته‌ای را برخلاف قواعد بین‌المللی خواندید اما به «قتل هدفمند مهندسان و دانشمندان برنامه‌ هسته‌ای اشاره‌ای نکردید، آیا این موضوع را محکوم می‌کنید؟» گروسی گفت: «من هیچ وقت اعمال خشونت فیزیکی را نه تشویق می‌کنم و نه محکوم. ما به‌طورکلی درباره استفاده از زور ابراز نگرانی می‌کنیم.» او در پاسخ به این سوال گفت: «من دیپلماتم و مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و کسی که مذاکره می‌کند. من وظایف مشخصی دارم. فکر نمی‌کنم کمکی کند که از کسی انتقاد سیاسی کنم. بهتر است انگشت اتهامم را به سمت کسی نگیرم.»
ایران می‌گوید کشتن دانشمندان هسته‌ای بخشی از حمله به برنامه هسته‌ای ایران است. گروسی، صبح امروز، (دوشنبه ۸ سپتامبر / ۱۷ شهریور)، هم در آغاز نشست شورای حکام گفت که مذاکرات برای از سرگیری بازرسی کامل تاسیسات هسته‌ای ایران «پیشرفت‌هایی» داشته است اما هشدار داد که «زمان رو به پایان است» هرچند ابراز امیدواری کرد که این مذاکرات طی «چند روز آینده به نتیجه برسد.»
بررسی وضعیت برنامه هسته‌ای ایران از جمله دستورکارهای نشست اخیر شورای حکام است که ۳۵ عضو دارد. ساعاتی پیش اسماعیل بقایی گفته بود که متن «توافق تازه» میان ایران و آژانس در بر گیرنده شیوه تعامل ایران و آژانس «در شرایط جدید» است. این نخستین نشست خبری رافائل گروسی پس از جنگ ۱۲ روزه اسرائیل و ایران بود. گروسی درباره سوال دیگری درباره اینکه او برای به عهده گرفتن دبیرکلی سازمان ملل اعلام آمادگی کرده است، گفت فکر نمی‌کنم این نشست خبری زمان مناسبی برای پاسخ به این پرسش باشد.

بقایی: بازرسان آژانس اسناد فردو را به وین منتقل کردند
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، گفت که پس از سه دور مذاکره در وین و تهران، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به این درک رسیده است که باید «نقطه‌نظرات» ایران را بشنود و اضافه کرد که روند این گفت‌وگوها «مثبت» بوده اما «هنوز به جمع‌بندی» نرسیده است. بقایی در نشست خبری صبح امروز خود در تهران در پاسخ به خبرنگاران گفت که شیوه اجرای تعهدات پادمانی «نمی‌تواند مانند دوره پیش از جنگ اسرائیل و آمریکا» علیه ایران باشد. با این حال او گفت که «خروج از ان‌پی‌تی صرفا در سطحی محدود در مجلس مطرح شده و تاکنون هیچ تصمیم قطعی در این زمینه اتخاذ نشده است.» ایران، گروسی را متهم کرده بود که در جریان جنگ اسرائیل با ایران به وظایف خود عمل نکرده است. مقام‌های ایران همچنین می‌گویند آژانس بر خلاف قواعد بین‌المللی حمله اسرائیل به تاسیسات زیر نظر خود را محکوم نکرده است. بقایی در این نشست خبری گفت که در ماه مه ۲۰۲۵ «دو مورد» از «اسناد محرمانه مورد دسترسی» بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به وین منتقل شده بود. امری که بقایی آن را مورد «نامناسب» شیوه گزارش‌دهی بازرسان خواند و آن را «خلاف پروتکل‌های مربوطه» دانست. بقایی گفت که پس از حمله اسرائیل و آمریکا به تاسیسات هسته‌ای همکاری ایران با آژانس بین‌المللی انرژی مثل سابق نمی‌تواند باشد و اژانس از این موضوع مطلع است. سخنگوی وزارت خارجه ایران همچنین گفت که تهران به هیچ عنوان درباره «توانمندی‌ها و ظرفیت‌های دفاعی کشور» مذاکره نخواهد کرد.

بیانیه رافائل گروسی درباره ایران
پیش از نشست خبری، رافائل گروسی بیانیه‌ای منتشر کرد که بخش عمده‌ای از آن مربوط به برنامه هسته‌ای ایران بود. در این بیانیه آمده بود که بررسی برنامه هسته‌ای ایران در چند هفته گذشته محور تلاش‌های آژانس بوده است:
من مدام و منظم با ایران تماس گرفته‌ام تا به نگرانی‌های آنها رسیدگی کنم و به دنبال راه‌هایی برای بازگرداندن همکاری ضروری بین آژانس و ایران هستم.
ما با دقت آخرین تحولات در تهران، به‌ویژه تصویب قانون تعلیق همکاری با آژانس، را دنبال کرده‌ایم.
قوانین ملی ممکن است تعهداتی را در داخل ایجاد کند اما نمی‌تواند این تعهد را برای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ایجاد کند. بنابراین توافقنامه جامع ان‌پی‌تی همچنان به قوت خود باقی است و تنها معاهده الزام‌آور قانونی حاکم بر حقوق و تعهدات آژانس و ایران است.
آمادگی آژانس را برای بررسی نگرانی‌ها و پیشنهادات ایران تا جایی که با توافقنامه پادمانی جامع (CSA) سازگار باشد، ابراز کرده‌ام.
در هفته‌های گذشته یک سری بحث‌های فنی در تهران و وین کرده‌ایم و پیشرفت‌هایی حاصل شده است و من صادقانه امیدوارم که ظرف چند روز آینده بتوان به نتیجه موفقیت‌آمیزی از این بحث‌ها دست یافت.
مطمئن هستم که با گام‌های عملی زمینه امیدوارکننده‌ای برای نتایج مثبت ایجاد خواهد شد.
اجرای کامل حقوق و تعهدات آژانس و ایران تحت توافقنامه ان‌پی‌تی برای بهبود واقعی اوضاع ضروری است.
هنوز وقت هست، نه زیاد، اما وقتی حسن‌نیت و حس مسئولیت‌پذیری آشکار وجود داشته باشد، همیشه کافی است.

برچسب‌ها: