به گزارش روز دوشنبه ایرنا، رهبران آفریقایی از حدود ۴۵ کشور این قاره از امروز دوشنبه ۱۷ شهریور تا روز چهارشنبه ۱۹ شهریور ماه در مرکز همایش‌های بین‌المللی «آدیس» در پایتخت اتیوپی در اجلاس سه روزهای شرکت می‌کنند که هدف آن اجماع‌سازی و ایجاد یک صدای واحد در آفریقا در زمینه اقدامات لازم برای مبارزه با تغییرات اقلیم و ارتقای جایگاه قاره آفریقا در مباحث جهانی این حوزه است.
این اجلاس با میزبانی مشترک دولت اتیوپی و کمیسیون اتحادیه آفریقا با مشارکت سیاست‌گذاران، کارشناسان فنی، فعالان جامعه مدنی و شریکان جهانی با مضمون «شتاب دادن به راه‌حل‌های اقلیمی جهانی: تامین اعتبار برای توسعه سبز و مقاوم آفریقا» برگزار می‌شود.
«آبی احمد علی» نخست وزیر اتیوپی در سخنرانی مراسم آغاز به کار اجلاس گفت: برنامه «میراث سبز» اتیوپی موجب خنک شدن زمین و احیای خاک ما شده است؛ «سد بزرگ رنسانس» اتیوپی برق مورد نیاز یک آینده پاک و مشترک را تامین می‌کند و عاملی برای یکپارچکی منطقه‌ای آفریقایی برای یک آینده سبزتر است.
وی افزود: در حالی که اجلاس اقلیمی سازمان ملل «کاپ۳۰» (COP30) نزدیک می‌شود، آفریقا باید نه به عنوان یک بلوک مذاکره‌کننده بلکه به عنوان قاره ارائه دهنده راه‌حل‌ها ظاهر شود. ما خواستار سرمایه‌گذاری واقعی و نه کمک‌های خیریه هستیم و با افتخار پیشنهاد میزبانی اجلاس «کاپ۳۲» را در سال ۲۰۲۷ در کشور اتیوپی مطرح می‌کنیم.
انتشار گزارش اصلی این اجلاس درباره راه‌حل‌های اقلیمی در آفریقا یکی از مهم‌ترین اقدامات در جریان برگزار این رویداد خواهد بود. این گزارش در بر دارنده گزیده‌ای از ابتکارها و مشارکت‌های اقلیمی تاثیرگذار آفریقایی است و به عنوان راهنمای عملی برای ابتکار و نوآوری و رهبری اقدامات اقلیمی در این قاره عمل خواهد کرد.
درخواست عدالت اقلیمی و اصلاحات مالی در کنفرانس «تغییرات اقلیم و توسعه در آفریقا»
پیش از این اجلاس نیز در روزهای جمعه تا یکشنبه (۱۴ تا ۱۶ شهریور) سیزدهمین کنفرانس «تغییرات اقلیم و توسعه در آفریقا» (CCDA-XIII) با حضور بیش از ۵۰۰ شرکت‌کننده شامل دانشگاهیان، سیاست‌گذاران، پژوهشگران، مقامات سازمان ملل متحد، فعالان جامعه مدنی و کارشناسان اقلیمی برگزار شد. کشورهای آفریقایی در این کنفرانس خواستار یک دوره جدید از اقدام در حوزه تغییرات اقلیم بر اساس عدالت، برابری و اصلاحات مالی شدند.
«کلاور گاتیته» دستیار دبیر کل سازمان ملل و دبیر اجرایی «کمیسیون اقتصادی سازمان ملل برای آفریقا» (ECA) در بیانیه پایانی این کنفرانس با بیان اینکه آفریقا نمی‌تواند شکاف بودجه‌ای سالانه ۱۶۰ میلیارد دلاری در زمینه سازگاری با تغییرات اقلیم را به‌تنهایی پر کند، خواستار افزایش فوری حمایت‌های بین‌المللی شد. در این کنفرانس همچنین درخواستی برای اصلاحات در ساختار مالی بین‌المللی به منظور کاهش هزینه‌های ناعادلانه آفریقا برای دریافت وام، لغو یا تغییر برنامه بازپرداخت وام‌ها و همچنین راه‌حل‌های نوآورانه برای کمک به برنامه‌های توسعه در آفریقا مطرح شد.
به گفته دبیر اجرایی کمیسیون اقتصادی سازمان ملل برای آفریقا، در حالی که بیش از ۶۰۰ میلیون تن از مردم آفریقا فاقد دسترسی به انرژی برق هستند، در این کنفرانس تاکید شد که گذار انرژی آفریقا باید «سبز و عادلانه» باشد. همچنین زیست‌بوم‌های آفریقایی مانند «حوضه رود کنگو» به عنوان شاهرگ‌های حیاتی جهانی شناسایی شدند و درخواستی برای محافظت از این زیست‌بوم‌ها از طریق سرمایه‌گذاری‌های عادلانه جهانی مطرح شد.
به گزارش ایرنا، قاره آفریقا با شرایط خاص جغرافیایی و آب و هوایی خود و وجود حشراتی مانند پشه مالاریا و تسه تسه همواره در طول تاریخ از مناطق دشوار برای زندگی بوده اما در دوران پس از صنعتی شدن جهان، هر چند کشورهای این قاره کمترین سهم را در انتشار گازهای آلاینده و کمترین بهره را از انقلاب صنعتی و رشد اقتصادی داشته‌اند اما اکنون فجایعی مانند سیلاب و خشکسالی ناشی از روند تغییرات اقلیم بر مشکلات زندگی در این قاره افزوده است.
دانشمندان می‌گویند گرمایش جهانی موجب تشدید بارش‌ها در بسیاری از کشورهای آفریقایی در سال ۲۰۲۴ شده و سیلاب‌های مرگباری را به دنبال داشته است. سازمان موسوم به شبکه «انتساب آب و هوای جهانی» (WWA) اواخر سال گذشته اعلام کرد که تغییرات اقلیم ناشی از اقدامات بشر و مصرف سوخت‌های فسیلی موجب تشدید ۵ تا ۲۰ درصدی بارش‌ها در فصل بارش سال گذشته در حوضه‌های آبریز رود «نیجر» و «دریاچه چاد» شده و این مساله فجایع انسانی در پی داشته است.
کارشناسان می‌گویند بارش‌های شدید تابستانی به یک امر عادی جدید در کشورهایی مانند سودان، نیجریه، نیجر، کامرون و چاد تبدیل شده است. بنا بر آمار نهاد امدادی سازمان ملل متحد (OCHA)، سیلاب‌های سال گذشته در آفریقای مرکزی و غربی موجب مرگ حدود یک هزار و ۵۰۰ تن و آوارگی بیش از یک میلیون نفر شد.
سازمان هواشناسی جهانی (WMO) نیز شهریور ماه سال گذشته (سپتامبر ۲۰۲۴) اعلام کرد که آفریقا بطور فزاینده‌ای با بار و هزینه‌های سنگین ناشی از تغییرات آب و هوایی رو به رو می شود. افزایش دما در آفریقا بالاتر از میانگین جهانی است و کشورهای آفریقایی بطور میانگین ۲ تا پنج درصد از تولید ناخالص داخلی خود را در نتیجه تغییرات آب و هوایی از دست می‌دهند و بسیاری از کشورهای آفریقا نیز تا حد ۹ درصد از بودجه خود را صرف مقابله با پیامدهای مشکلات ناشی تغییرات اقلیم می‌کنند. این در حالیست که شرایط شدید آب و هوایی از جمله سیلاب و خشکسالی تاثیر بزرگی بر امنیت غذایی در آفریقا دارد.
نتایج تحقیقات جدید حاکی از آن است که حتی در شرایط انتشار پایین گازهای آلاینده در جهان، تمام مناطق قاره آفریقا تا سال ۲۰۴۰ از آستانه افزایش دمای ۱.۵ درجه سانتیگرادی پیش‌بینی شده در توافق آب و هوایی پاریس عبور خواهند کرد و از این رو این قاره نیازمند اقدامات فوری برای تحول در بخش کشاورزی است.
از سوی دیگر، یک گروه از دانشمندان «دانشگاه زیمبابوه» و «موسسه بین‌المللی تحقیقات امور دام» (ILRI) در کشور کنیا بتازگی به منظور تهیه چهارچوبی برای تحول کشاورزی آفریقا مطابق با شرایط مقاومت در برابر تغییرات آب و هوایی در شرایط افزایش ۱.۵ درجه سانتیگرادی دمای هوا، با بررسی ادبیات موضوع دریافتند که هرچند قاره آفریقا کمتر از چهار درصد از گازهای گلخانه‌ای جهان را منتشر می‌کند، تمام مناطق این قاره حتی با سناریوهای انتشار حداقلی گازهای گلخانه‌ای، تا سال ۲۰۴۰ از مرز افزایش دمای ۱.۵ درجه‌ای (نسبت به دوران پیش از صنعتی شدن جهان) عبور خواهند کرد.
در این شرایط برخی کشورهای آفریقایی اقداماتی را برای کاهش اثرات خشکسالی و تغییرات اقلیم در دستور کار قرار داده‌اند. نامیبیا به عنوان خشک‌ترین کشور منطقه آفریقای جنوب صحرا که با شدیدترین خشکسالی یکصد سال اخیر رو به رو شده، با اقداماتی از قبیل مدیریت هدفمند منابع آب، ترویج کشاورزی نوین با روش‌های بهینه آبیاری و همچنین همکاری‌های بین‌المللی و استفاده از بذرهای محصولات کشاورزی مقاوم تولیدی با فناوری هسته‌ای، برای کاهش اثرات خشکسالی و ارتقای امنیت غذایی تلاش می‌کند.