همشهری آنلاین - میدانگاه مترو جهاد" که ساخت و توسعه آن توسط سازمان عمرانی مناطق شهرداری تهران و طراحی معماری آن توسط استودیو معماری کا انجام شده بود، برنده جایزه معماری آقاخان ۲۰۲۵ شد. جایزه آقاخان برای معماری (Aga Khan Award for Architecture) یکی از معتبرترین جوایز معماری در جهان است که در سال ۱۹۷۷ میلادی به ابتکار شاه‌کریم الحسینی، آقاخان چهارم بنیان‌گذاری شد و هر ۳ سال یکبار به پروژه‌هایی داده می‌شود که هم از نظر معماری و طراحی برجسته باشند و هم به فرهنگ، اجتماع و پایداری محیطی کمک کنند و تأثیر مثبت بر زندگی مردم داشته باشند.

هیئت داوران شانزدهمین دوره جوایزه معماری (۲۳-۲۰۲۵) در بیشکک قرقیزستان پس از ملاحظه بررسی‌های در محل از طرح هایی که به مرحله نهایی راه یافته بودند، هفت برنده را از شش کشور اعلام کرده است. برندگان جوایز ظرفیت معماری را به مثابه‌ تسریع‌گری برای کثرت‌گرایی، انعطاف جامعه، دگرگونی اجتماعی، گفت‌وگوی فرهنگی و طراحی حساس به اقلیم به کار گرفته‌اند. این برندگان به طور مشترک جایزه‌ای یک میلیون دلاری را دریافت می‌کنند که بزرگ‌ترین جایزه در عرصه‌ی معماری است. از ایران میدانگاه مترو جهاد در تهران و اقامتگاه ماجرا در جزیره هرمز برنده این جایزه شد.

۱.میدانگاه مترو جهاد

ساخت و توسعه این پروژه توسط سازمان عمرانی مناطق شهرداری تهران و طراحی معماری آن توسط استودیو معماری کا انجام شده است. ایستگاه مترو جهاد با استفاده از آجرهای دست‌ساز محلی و طاق‌های متنوع، فضایی دلپذیر برای عابران پیاده ایجاد کرده و به یک نشانه شهری تبدیل شده است. طراحی این ایستگاه به گونه‌ای است که نور و هوا به خوبی در فضا جریان دارد.

۲. اقامتگاه ماجرا در جزیره هرمز

این پروژه توسط دفتر معماری زاو (ZAV Architects) به سرپرستی محمدرضا قدوسی طراحی شده است. اقامتگاه ماجرا با گنبدهای رنگارنگ خود، اقامتگاهی پایدار برای گردشگران فراهم می‌کند و همچنین امکاناتی برای ساکنان محلی مانند کتابخانه، فضای عبادت و محل‌های گردهمایی ارائه می‌دهد. این پروژه با استفاده از نیروی کار محلی و با هدف ارتقاء مهارت‌های آن‌ها ساخته شده است.

"میدانگاه مترو جهاد" پیش از این موفق به کسب جایگاه نخست در جایزه موسسه سلطنتی معماران بریتانیا، ریبا ۲۰۲۴ و برنده جایزه معماری دزین انگلستان، ۲۰۲۳ شده است.

میدانگاه مترو جهاد در زمینی به مساحت ۲۵۰۰ مترمربع و با زیربنای ۸۰۰ مترمربع در اردیبهشت ماه ۱۴۰۲ به بهره برداری رسید و علاوه بر اینکه در طراحی معماری سازه قوسی شکل این میدان گاه، ارزش‌های معماری ایرانی اسلامی در نظر گرفته شده است، این میدانگاه تأثیر بسزایی در ارتقای کیفیت یکی از پرترددترین فضاهای شهری پایتخت دارد.

در طراحی میدانگاه مترو جهاد به موضوع مناسب‌سازی و امکان استفاده شهروندان کم‌توان نیز توجه ویژه‌ای شده است و نورپردازی خاص و نمای متفاوت این سازه در شب، آن را به یکی از نمادهای شهری تهران تبدیل کرده است.