این نشست که تحت فشار شدید ایالات متحده و کشورهای غربی، به‌ویژه از طریق تام باراک، نماینده ویژه آمریکا برگزار شد با جنجال‌های فراوان روبه‌رو شد. آمریکا پیش از این، تهدید به توقف مذاکرات آتش‌بس و عدم فشار بر اسرائیل برای عملیاتی کردن خروج از لبنان کرده بود. در نتیجه این دخالت‌های غرب، برخی از تحلیلگران حتی معتقدند این بار لبنان یک گام به جنگ داخلی نزدیک‌تر شده است.
نتایج کلیدی نشست کابینه
دولت تحت فشار مستقیم آمریکا طرح ارتش لبنان به رهبری رادولف هیکل برای خلع سلاح حزب‌الله و انحصار سلاح در دست نهادهای دولتی را بدون بازه زمانی مشخص، تصویب کرد. پنج وزیر شیعه وابسته به حزب‌الله و جنبش امل (محمد حیدر، رکان ناصرالدین، یاسین جابر، تمارا الزین و فادی مکی) در اعتراض به نقض میثاق ملی و نبود اجماع طائفی جلسه را ترک کردند و غالب ابوزینب از شورای سیاسی حزب‌الله، این اقدام را نشانه بحران سیاسی جدی خواند و از احتمال تظاهرات یا استعفای وزرا خبر داد. حزب‌الله به رهبری شیخ نعیم قاسم خلع سلاح را با توجه به تهدیدهای اسرائیل غیرقابل‌قبول دانست و هشدار داد اقدامات عملی ممکن است به مقابله مستقیم منجر شود.
ارتش با منابع محدود چارچوبی ارائه کرد و چندین کشور غربی قول حمایت دادند؛ پوسترهای «یک ارتش، یک دولت» در بیروت نصب شد، اما هواداران حزب‌الله در ضاحیه و مناطق دیگر تظاهرات کردند و دیوید وود از گروه بین‌المللی بحران پیش‌بینی کرد حزب‌الله ممکن است با استعفای وزرا یا تظاهرات گسترده واکنش نشان دهد.
واکنش گروه‌های دیگر
نبیه بری، رئیس پارلمان و رهبر جنبش امل، تصمیم دولت بدون حضور شیعیان را غیرقانونی خواند و خواستار گفت‌وگوی توافقی شد. در نظام سیاسی لبنان که براساس تقسیم قدرت طایفه‌ای (میثاق ملی) عمل می‌کند، حضور نمایندگان جوامع اصلی، ازجمله شیعیان برای تصمیم‌گیری‌های حساس اهمیت دارد. محمد حیدر، وزیر کار حزب‌الله اظهار کرد هر تصمیمی بدون حضور وزرای شیعه غیرقانونی و خلاف میثاق ملی است. براساس قانونی نانوشته که به میثاق ملی مشهور است، همه تصمیمات مهم دولت لبنان باید با حضور وزرای شیعه گرفته شود. اسامه حمدان، یکی از رهبران حماس هم این طرح را تلاشی برای تضعیف محور مقاومت و خدمت به اسرائیل دانست و گفت هر نیرویی تحت فشار خارجی برای خلع سلاح حزب‌الله تشکیل شود، اشغالگر تلقی خواهد شد. گروه‌های مقاومت عراق هم خلع سلاح را الگویی خطرناک برای منطقه دانستند. ندیم جمیل، نماینده حزب کتائب اما تجمعات حزب‌الله را تهدیدآمیز خواند و خواستار اقدام امنیتی شد. حسن عزالدین، نماینده فراکسیون وفاداری به مقاومت نیز جلسه را غیرقانونی و اولویت را پایان اشغالگری اسرائیل دانست.
بحران‌آفرین اصلی چه کسی است؟
فشارهای غرب به‌ویژه آمریکا با حمایت از نواف سلام غرب‌گرا، همراه با خروج وزرای شیعه و واکنش گروه‌های مقاومت، نشان‌دهنده فقدان اجماع طائفی و خطر جنگ داخلی است. حزب‌الله اگرچه پس از درگیری ۱۴ ماهه با اسرائیل و آتش‌بس نوامبر ۲۰۲۴ تضعیف شده اما واقعیت آن است نفوذ نظامی و سیاسی قابل‌توجهی دارد و اجرای خلع سلاح با محدودیت‌های ارتش و مخالفت‌های گسترده با چالش‌های جدی مواجه است.