به گزارش جماران؛ اواسط هفته گذشته؛ رهبر چین میزبان بیست و پنجمین اجلاس سالانه سران سازمان همکاری های شانگهای بود و شی جین پینگ؛ رییس جمهوری چین، در نشستی که رهبران روسیه و هند نیز در آن حضور داشتند، در چالشی مستقیم با ایالات متحده، دیدگاه خود را برای یک نظم جدید امنیتی و اقتصادی جهانی که «جنوب جهان» را در اولویت قرار می‌دهد، مطرح کرد.
شی در سخنانی غیرمستقیم به ایالات متحده و سیاست‌های تعرفه‌ای دونالد ترامپ؛ رییس جمهوری آمریکا، گفت: «ما باید همچنان موضع روشنی در برابر هژمونی و سیاست قدرت یکجانبه‌گرا اتخاذ کنیم و چندجانبه‌گرایی واقعی را رعایت کنیم.»
شی جین پینگ که میزبان بیش از 20 رهبر کشورهای غیر غربی در اجلاسی در شهر بندری تیانجین چین برای سازمان همکاری شانگهای بود، ابتکار مورد نظر چین را ارائه داد که با حضور ولادیمیر پوتین؛ رییس جمهوری روسیه و نارندرا مودی؛ نخست وزیر هند، مفهوم تازه‌ای به حرکت به سمت جهان چند قطبی بخشید.
در تصویری که برای انتقال حس همبستگی طراحی شده بود، پوتین و مودی در حالی که دست در دست هم بودند، قبل از افتتاح اجلاس با خوشحالی به سمت شی جین پینگ قدم برداشتند و نشان دادند که این سه مرد قصد دارند در جهان مورد نظر خود، شانه به شانه هم ایستاده باشند و پس از اجلاس، مودی در مسیر رسیدن به جلسه دوجانبه خود با پوتین تصویری عمیق از یک اتحاد دیرینه ثبت کرد.
مودی همچنین در پستی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «گفتگوها با او (پوتین) همیشه آموزنده است.» و پوتین نیز مودی را به زبان روسی «جناب آقای نخست وزیر، دوست عزیز» خطاب کرد.
بی شک این تصویر برای رهبران آمریکا به ویژه دونالد ترامپ که قصد دارد هژمونی آمریکایی را حتی بسیار متفاوت تر از اسلاف خود محقق کند، تصویر خوشایندی نبود.
چین و هند بزرگترین خریداران نفت خام از روسیه، دومین صادرکننده بزرگ نفت جهان، هستند و ترامپ به دلیل این خریدها، تعرفه‌های اضافی بر هند اعمال کرده اما در بازی قدرت با چین به دلیل اقدامات مقابله جویانه، کوتاه آمد!
سازمان همکاری شانگهای، بیش از دو دهه پیش به عنوان یک بلوک امنیتی منطقه‌ای تشکیل شد. چین، روسیه و چهار کشور آسیای مرکزی اعضای بنیانگذار آن بودند و هند در سال ۲۰۱۷ به آن پیوست.
شی جین پینگ در آنچه «ابتکار حکومت جهانی» خود نامید، هیچ اقدام مشخصی را تعیین نکرد. اما این طرح، جدیدترین طرح از مجموعه‌ای از چارچوب‌های سیاسی پکن است که با هدف ارتقای رهبری چین و به چالش کشیدن سازمان‌های بین‌المللی تحت سلطه ایالات متحده که پس از جنگ جهانی دوم شکل گرفتند، تدوین شده است.
پیش از این، شی جین پینگ همچنین در بحبوحه آشفتگی ناشی از سیاست‌های تعرفه‌ای ترامپ، با ستایش از «بازار بزرگ» و فرصت‌های اقتصادی سازمان همکاری شانگهای، خواستار جهانی‌سازی اقتصادی فراگیرتر شد.
سیستم جدیدی برای ثبات!
در طرف دیگر، پوتین، که کشورش در بحبوحه پیامدهای جنگ اوکراین، روابط اقتصادی و امنیتی نزدیک‌تری با چین برقرار کرده، گفت که سازمان همکاری شانگهای «چندجانبه‌گرایی واقعی» را احیا کرده است و ارزهای ملی به طور فزاینده‌ای در تسویه حساب‌های متقابل مورد استفاده قرار گرفته است.
پوتین گفت: «این به نوبه خود، زمینه سیاسی و اجتماعی-اقتصادی را برای تشکیل یک سیستم جدید ثبات و امنیت در اوراسیا فراهم می‌کند.»
پوتین ادامه داد: «این سیستم امنیتی، برخلاف مدل‌های یورو-محور و یورو-آتلانتیک، منافع طیف وسیعی از کشورها را در نظر می‌گیرد، واقعاً متعادل خواهد بود و به یک کشور اجازه نمی‌دهد امنیت خود را به قیمت از دست رفتن دیگران تضمین کند.»
علاوه براین رهبر چین خواستار ایجاد یک بانک توسعه جدید سازمان همکاری شانگهای شد، که گامی بزرگ به سوی آرزوی دیرینه این بلوک برای توسعه یک سیستم پرداخت جایگزین است که دلار آمریکا و قدرت تحریم‌های ایالات متحده را دور بزند.
طبق سند اجلاس اخیر شانگهای، پکن قرار است امسال 2 میلیارد یوان (280 میلیون دلار) کمک بلاعوض به کشورهای عضو و 10 میلیارد یوان وام دیگر به یک کنسرسیوم بانکی سازمان همکاری شانگهای ارائه دهد.
شی افزود چین همچنین یک مرکز همکاری هوش مصنوعی برای کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای خواهد ساخت که از آنها نیز برای شرکت در ایستگاه تحقیقاتی قمری چین دعوت شده است.
همچنین، پکن از این اجلاس به عنوان فرصتی برای بهبود روابط با دهلی نو استفاده کرد. مودی که برای اولین بار در هفت سال گذشته به چین سفر کرد با رهبر چین توافق کرد که کشورهایشان شرکای توسعه خواهند بود، نه رقیب!
اما نکته دیگر این اجلاس، نمایش قدرت نظامی چین بود که نسبت به سالهای اخیر یک اقدام غیر منتظره بود. پکن روز چهارشنبه میزبان یک رژه نظامی عظیم بود که اکثر رهبران عضو سازمان همکاری‌های شانگهای شاهد آن بودند و به مناسبت هشتادمین سالگرد تسلیم ژاپن در جنگ جهانی دوم و پایان این جنگ برگزار شد و جدیدترین فناوری‌های نظامی چین را در یک رژه قدرت به نمایش گذاشت که به گفته تحلیلگران با هدف ارعاب و بازداشتن رقبای بالقوه (آمریکا) انجام شد و نمایشی از توان و پتانسیل نظامی چین در عصر رقابت قدرت با نظم جهانی و هژمونی غربی بود.