به گزارش جماران از روابط عمومی و امور بینالملل کتابخانه مجلس، نشست علمی «روسیه و جنگ ۱۲ روزه؟» به همت معاونت پژوهش کتابخانه مجلس برگزار شد. در این نشست ابراهیم متقی، عضو هیأت علمی دانشگاه تهران و رحمان قهرمان پور، پژوهشگر و نویسنده، به ارزیابی رویکرد روسیه در جنگ ۱۲ روزه رژیم صهیونیستی با ایران پرداختند.
ابراهیم متقی در ابتدای سخنان خود به برداشت «رمانتیک» و «ژورنالیستی» از مواضع روسیه در قبال ایران انتقاد و با ارجاع به کتاب «تاریخ جنگهای پلوپونزی» توسیدید، تأکید کرد که روابط بینالملل مبتنی بر معادله قدرت است و عدالت تنها زمانی معنا پیدا میکند که قدرت طرفین برابر باشد. از این منظر، روسیه باید نه به عنوان یک کشور عادی، بلکه به عنوان یک بازیگر قدرتمند و بخشی از هیئت مدیره نظم جهانی در نظر گرفته شود.
به اعتقاد این استاد دانشگاه، کشورهای بزرگ، اهداف و منافع خاص خود را دنبال میکنند. بنابراین، انتظار از روسیه برای ایفای نقش متحد یا قرار گرفتن در ائتلاف با ایران، انتظاری غیرواقعبینانه است؛ بلکه سطح کنش ارتباطی روسیه با ایران در حد همکاری تعریف میشود.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران معتقد است در جنگ ۱۲ روزه، رفتار روسیه کاملاً قابل پیشبینی و مبتنی برسیاست قدرت بود.
رحمان قهرمان پور نیز در این نشست ابعاد روابط ایران و روسیه را اینطور دستهبندی کرد:
- ماهیت سلبی روابط: روابط ایران و روسیه عمدتاً بر اساس مخالفت با نظام تکقطبی و حضور آمریکا در مناطق پیرامونی روسیه شکل گرفته و نه بر اساس منافع ایجابی.
- رقابت اقتصادی: ایران و روسیه دو رقیب جدی در بازار نفت و گاز هستند و اقتصادهای مکملی ندارند.
- سیاست متوازن در قبال ایران و اسرائیل: روسیه همواره سیاست متوازنی بین ایران و اسرائیل داشته است.
- استقلالطلبی ایران: ایران بر اساس اصول خود تمایلی به قرار گرفتن تحت «چتر روسیه» ندارد.
این پژوهشگر رفتار روسیه در جنگ ۱۲ روزه را به چند عامل غیرساختاری مرتبط دانست:
- تضعیف جایگاه روسیه پس از حمله به اوکراین: روسیه از هر بحرانی در جهان که حواس آمریکا و اروپا را از جنگ اوکراین پرت کند و به کاهش حمایت از اوکراین منجر شود، استقبال میکند.
- نیاز به خاورمیانه بحرانزده: خاورمیانهای که مستمر در جنگ باشد، به نفع روسیه است؛ زیرا نیاز به میانجیگری مسکو را تقویت کرده و احتمال فروش تسلیحات را افزایش میدهد.
- نگرانی از نزدیکی ایران به غرب: روسیه از این که ایران بدون حضور مسکو با غرب به توافقی برسد، نگران است.
- مخالفت با افزایش نفوذ ایران در سوریه: روسیه مانع حملات اسرائیل به مواضع ایران در سوریه نشد.
در پایان این نشست، کارشناسان به پرسشهای حاضران پاسخ دادند.