گجت نیوز: هوش مصنوعی در سالهای اخیر پیشرفت زیادی داشته و به معنای واقعی کلمه در سال ۲۰۲۵، زندگی بشر را تحت تأثیر قرار داده و حتی میتوان گفت تسخیر کرده است. بسیاری از مردم برای رسیدن به پاسخ پرسشهای سخت خود به نمایندگان هوشمندی مثل چت جی پی تی یا گوگل جمینای رجوع میکنند و برخی با کمک ابزارهای دیگری که تعدادشان کم نیست، تصاویر، ویدیوها و کدهای برنامهنویسی خود را اصلاح و ویرایش میکنند.
سراغ ابزار کارآمد و دقیق ChatGPT رفتهایم تا ببینیم که بهترین هواپیماهای نظامی تاریخ از چشم انداز هوش مصنوعی چه جنگندههایی هستند؟ در این مطلب از معیارهای مهمی همچون اثربخشی رزمی، نوآوری و خلاقیت، طول عمر و اهمیت تاریخی استفاده شده تا بهترین گزینهها گلچین شوند. بیایید نگاهی دقیق به پاسخ هوشمند چت جیپیتی بیندازیم.
بهترین هواپیماهای نظامی تاریخ از نگاه هوش مصنوعی
قطعا هوش مصنوعی قدرتمند و پیشرو است، اما همچنان در پاسخ به بعضی از پرسشها آن طور که انتظار داریم واکنش نشان نمیدهد. البته پرامپت نویسی یکی از مهمترین قواعدی است که باید برای رسیدن به پاسخ درست رعایت کنید. در این فهرست که در ادامه تشریح خواهد شد، هواپیمای نورث امریکن پی ۵۱ ماستنگ که از مهمترین و اثربخشترین پرندههای غول پیکر آسمانها به شمار میرود، خبری نیست.
همچنین با کمی دقت بیشتر، میبینیم که خبری از هواپیمای باربری – تاکتیکی لاکهید سی 130 هرکولس نیست. آنچه هوش مصنوعی شرکت OpenAI به معرفی آن پرداخته، بیشتر شامل جنگندههاست و تنها دو هواپیمای پروانهای، یک بمب افکن و یک فروند هواپیمای شناسایی را معرفی کرده است. به ترتیب، بهترین هواپیماهای نظامی تاریخ عبارتنداز:
۱. مک دانل داگلاس F-۱۵ ایگل
جنگنده McDonnell Douglas F-15 Eagle یکی از پیشرفتهترین و موفقترین هواپیماهای رهگیر و برتری هوایی در جهان به شمار میرود. این جنگنده در دهه ۱۹۷۰ میلادی برای نیروی هوایی ایالات متحده طراحی و از همان ابتدا با هدف برتری مطلق در نبردهای هوایی ساخته شد. طراحی بدنه آیرودینامیک، استفاده از فناوریهای مدرن زمان خود و قدرت مانور بالا، باعث شد F-15 به سرعت جایگاه ویژهای در میان جنگندههای نسل چهارم به دست آورد.
از نظر مشخصات فنی، F-15 مجهز به دو موتور توربوفن قدرتمند Pratt & Whitney F100 است که توان ایجاد سرعتی بیش از ۲.۵ ماخ (حدود ۲۶۵۰ کیلومتر بر ساعت) را دارد. این جنگنده میتواند به سرعت اوج بگیرد و همچنین بدون افت کارایی، حجم بالایی از تسلیحات شامل موشکهای هوا به هوا مانند AIM-7 Sparrow، AIM-120 AMRAAM و AIM-9 Sidewinder را حمل کند. رادار چندمنظوره پیشرفته آن امکان شناسایی و قفل روی اهداف متعدد را به طور همزمان فراهم میسازد و همین موضوع به F-15 برتری تاکتیکی چشمگیری داده است.
ترکیب قدرت، سرعت، برد بلند و تسلیحات پیشرفته باعث شده F-15 Eagle به یکی از کمنظیرترین جنگندههای تاریخ تبدیل شود. این هواپیما تاکنون در نبردهای واقعی کارنامهای تقریبا بدون شکست ثبت کرده و همین اعتبار آن را در صدر فهرست جنگندههای موفق جهان قرار میدهد. توانایی اجرای مأموریتهای متنوع، قابلیت ارتقا در طول زمان و اثبات عملی در میدان نبرد، F-15 را نه تنها یک سلاح هوایی قدرتمند، بلکه نمادی از برتری تکنولوژیک و مهندسی نظامی ایالات متحده کرده است.
۲. سوپر مارین اسپیت فایر
جنگنده Supermarine Spitfire یکی از نمادینترین هواپیماهای تاریخ هوانوردی و نیروی هوایی بریتانیا در جنگ جهانی دوم است. این جنگنده در اواخر دهه ۱۹۳۰ معرفی شد و به دلیل طراحی منحصربهفرد بالهای بیضی شکل، سرعت بالا و قدرت مانور استثنایی شهرت جهانی یافت. موتور قدرتمند رولزرویس مرلین، به اسپیت فایر توان میداد تا در نبردهای هوایی با جنگندههای آلمانی مثل مسراشمیت بی اف 109 رقابت کند و نقشی حیاتی در پیروزی متفقین در «نبرد بریتانیا» ایفا کند.
از نظر فنی، اسپیت فایر توان دستیابی به سرعتی بیش از ۶۰۰ کیلومتر بر ساعت را داشت و در نسخههای مختلف با سلاحهای گوناگون شامل تیربار و توپهای ۲۰ میلی متری تجهیز شد. این جنگنده در طول جنگ جهانی دوم بارها ارتقا یافت و در مأموریتهای متنوعی همچون رهگیری، شناسایی و پشتیبانی هوایی به کار رفت. ترکیب کارایی، انعطافپذیری و طراحی پیشرفته باعث شد اسپیت فایر نه تنها به یک سلاح مؤثر، بلکه به یک اسطوره در تاریخ هوانوردی تبدیل شود.
۳. لاکهید اس آر ۷۱ بلک برد
جنگنده شناسایی Lockheed SR-71 Blackbird یکی از شگفتانگیزترین دستاوردهای تاریخ هوانوردی و فناوری جاسوسی است. این هواپیمای پیشرفته در دهه 60 میلادی توسط شرکت لاکهید و تیم معروف Skunk Works طراحی شد تا مأموریتهای شناسایی راهبردی را در بالاترین سرعت و ارتفاع ممکن انجام دهد. بدنه باریک و طراحی منحصربهفرد آن، با استفاده گسترده از تیتانیوم، به SR-71 امکان پرواز در سرعتی بیش از 3.2 ماخ (حدود 3400 کیلومتر بر ساعت) و ارتفاعی بالاتر از 25 کیلومتر میداد؛ اعدادی که آن را عملا دست نیافتنی برای موشکها و جنگندههای دشمن میکرد.
از نظر مشخصات فنی، SR-71 به دو موتور توربوجت / رمجت پرت اند ویتنی j58 مجهز بود که توانایی پرواز مداوم در سرعتهای مافوق صوت را فراهم میکردند. این هواپیما مجهز به سامانههای شناسایی پیشرفته، دوربینهای باکیفیت و تجهیزات جمعآوری اطلاعات الکترونیکی بود و در طول مأموریتهایش توانست اطلاعات بینظیری از شوروی و سایر نقاط حساس جهان گردآوری کند. رکورد سرعت و ارتفاع پرواز این پرنده هنوز هم در دسترس هیچ هواپیمای سرنشیندار دیگری قرار نگرفته است.
ترکیب سرعت خارقالعاده، ارتفاع پرواز بیرقیب و توانایی جمعآوری اطلاعات دقیق، باعث شده اس آر ۷۱ بلک برد به عنوان یکی از افسانهایترین هواپیماهای تاریخ شناخته شود. این هواپیما نه تنها استانداردی جدید در شناسایی هوایی ایجاد کرد، بلکه همچنان الهام بخش طراحان و مهندسان صنایع هوانوردی است. جایگاه بیبدیل آن در صدر فهرست هواپیماهای شناسایی، مدیون ترکیب بیمانند نوآوری فنی و مأموریتهای موفق عملیاتیاش است.
۴. اف ۲۲ رپتور
جنگنده لاکهید مارتین اف ۲۲ رپتور پیشرفتهترین جنگنده نسل پنجم نیروی هوایی ایالات متحده است که برای برتری مطلق هوایی طراحی شده است. این هواپیما در سال ۲۰۰۵ وارد خدمت شد و ترکیبی بینظیر از فناوری رادارگریزی، قدرت مانور فوقالعاده و سامانههای الکترونیکی پیشرفته را در اختیار دارد. طراحی آیرودینامیک خاص و استفاده از مواد جاذب امواج راداری باعث میشود شناسایی آن برای دشمن بسیار دشوار باشد، در حالی که سرعت و چابکی آن برتری کامل در میدان نبرد را تضمین میکند.
از نظر فنی، F-22 به دو موتور توربوفن Pratt & Whitney F119-PW-100 مجهز است که توانایی پرواز با سرعتی بیش از 2.2 ماخ را فراهم میکنند. فناوری سوپرکروز به رپتور این امکان را میدهد که بدون استفاده از پس سوز با سرعت مافوق صوت پرواز کند و همین ویژگی به کاهش مصرف سوخت و افزایش برد کمک شایانی میکند. این جنگنده به رادار پیشرفته AN/APG-77 AESA مجهز است که قابلیت شناسایی و رهگیری چندین هدف را به طور همزمان دارد. همچنین توان حمل مجموعهای متنوع از موشکهای هوا به هوا و بمبهای هدایت شونده دقیق، توان تهاجمی و دفاعی رپتور را کامل میسازد.
ترکیب قدرت رادارگریزی، سرعت بالا، مانورپذیری استثنایی و سامانههای الکترونیکی پیچیده باعث شده F-22 Raptor بهعنوان یکی از بهترین جنگندههای تاریخ شناخته شود. این جنگنده نهتنها نمادی از برتری تکنولوژیک ایالات متحده است، بلکه همچنان در صدر فهرست جنگندههای چندمنظوره جهان قرار دارد و آینده طراحیهای نظامی را تحت تأثیر قرار داده است.
۵. مسراشمیت بی اف ۱۰۹
جنگنده Messerschmitt Bf 109 یکی از مهمترین و شناختهشدهترین هواپیماهای نیروی هوایی آلمان در جنگ جهانی دوم بود. این هواپیما نخستین بار در اواسط دهه 30 میلادی معرفی شد و به دلیل طراحی پیشرفته و موتور قدرتمند خود، به سرعت به ستون فقرات لوفت وافه تبدیل شد. بی اف 109 در بسیاری از جبههها، از نبرد بریتانیا گرفته تا جبهه شرقی، نقشی حیاتی ایفا کرد و به عنوان رقیب مستقیم جنگندههای مشهور متفقین مثل سوپر مارین اسپیت فایر شناخته میشد.
از نظر فنی، بی اف 109 به موتورهای مختلفی از جمله Daimler-Benz DB 601 و DB 605 مجهز میشد که توانایی دستیابی به سرعتی بیش از 600 کیلومتر بر ساعت را برای آن فراهم میکردند. این جنگنده با تسلیحاتی مانند تیربارهای 7.92 میلی متری و توپهای 20 میلی متری، توان بالایی در نبردهای هوایی داشت. طراحی جمعوجور، قابلیت اوجگیری سریع و برد مناسب باعث شد خلبانان آلمانی بتوانند از آن برای رهگیری، اسکورت و مأموریتهای تهاجمی استفاده کنند.
ترکیب سرعت، قدرت آتش و انعطافپذیری تاکتیکی باعث شد مسراشمیت بی اف ۱۰۹ به یکی از موفقترین جنگندههای تاریخ تبدیل شود. این هواپیما با بیش از ۳۳ هزار فروند تولید، رکورددار بیشترین تیراژ جنگنده در تاریخ است. جایگاه ویژه آن در تاریخ هوانوردی بهدلیل نقش کلیدیاش در جنگ جهانی دوم و تأثیر شگرف بر طراحی جنگندههای پس از خود همچنان حفظ شده است.
سایر هواپیماهای نظامی قدرتمند تاریخ
شاید پیش خودتان بگویید که جنگنده اف ۳۵ لایتنینگ ۲ کمپانی لاکهید مارتین به چه علت در فهرست پنج جنگنده برتر تاریخ نظامی نیست که سوال درست و به جایی است. همانطور که گفتیم، معیارهای گوناگونی برای انتخاب این فهرست وجود داشته و هوش مصنوعی با اتکا به آنها گزینههای خود را گفته است. به این فهرست میتوان جنگندههای رافال، سوخو و چنگدو چین را هم افزود.
و اما هوش مصنوعی پس از مسراشمیت بی اف ۱۰۹، میگ ۲۱ شوروی سابق را انتخاب کرده است. این هواپیمای نظامی در دهه ۱۹۶۰ میلادی به خدمت ارتش درآمد و تولید انبوه آن آغاز گردید. تقریبا ۱۱ هزار فروند میگ ۲۱ ساخته شد که تعداد زیادی از آنها همچنان عملیاتی و در خدمت ارتش روسیه و سایر کشورها هستند. حداکثر سرعت این جنگنده ۲.۱ ماخ و برد آن بیش از ۴۰۰ کیلومتر بود.
از دیگر هواپیماهای جنگی که در فهرست شاهکارهای صنعت هوانوردی قرار میگیرد، فانتوم F-4 است. این جنگنده که در جایگاه هشتم از دید ChatGPT قرار گرفته، به محض ورود به آسمان، رکوردهای زیادی را جابهجا کرد و توانست در سرعت، ارتفاع پروازی و ساختار تسلیحاتی مورد توجه قرار بگیرد. در زمان اوج این جنگنده، ماهانه 70 فروند از آن تولید میشد و آمارها نشان میدهد که تا سال 1979 میلادی، قریب به 5195 فروند از آن تولید شد.
ایالات متحده آمریکا از فانتوم اف ۴ در نیروی هوایی، نیروی دریایی و تفنگداران دریایی استفاده کرد و همچنین آن را به ۱۲ نیروی هوایی دیگر صادر کرد تا بتواند مأموریت تهاجمی و برتری هوایی خود را به رخ بکشد. هوش مصنوعی رتبه نهم را به اف ۱۶ فایتینگ فالکون اختصاص داده است. این جنگنده که ملقب به مافیا جنگندههاست، در سال ۱۹۷۶ و به منظور رفع کمبودهای اف ۴ در داگفایتهای نزدیک طراحی و تولید شد.
قیمت مناسب، وزن سبک و قابلیتهای چندمنظوره این هواپیمای جنگی توانست در کانون توجه قرار بگیرد و تاکنون بیش از ۴ هزار و ۶۰۰ فروند از آن تولید و راهی آسمان شده است.
فهرست بهترین هواپیماهای سنگین
و اما در نهایت باید به بمب افکن افسانهای بی 52 اشاره کرد که از نظر هوش مصنوعی در رتبه هفتم قرار میگیرد. این بمب افکن سنگین جت پایه که اولین در نوع خود به حساب نمیآید، از اواسط قرن بیستم به خدمت ارتش درآمده و همچنان عملیاتی است. البته طی سالهای اخیر بمبافکنهای استراتژیک دیگری از سوی ارتش ایالات متحده آمریکا طراحی شده که بهترین آنها، B-2 Spirit است.
در نهایت رتبه دهم به جنگنده محبوب A-10 Warthog اختصاص یافته که یک پرنده محبوب برای نیروهای زمینی ارتش آمریکاست.