به گزارش خبرگزاری ایمنا؛ سعید ابراهیمی، معاون برنامه‌ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهردار اصفهان در یادداشتی نوشت: «در عصر انفجار داده‌ها و پیچیدگی فزاینده چالش‌های شهری، سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) به عنوان یک فناوری تحول‌آفرین، نقش بی‌بدیلی در خلق شهرهای هوشمند، کارآمد و پاسخگو ایفا می‌کند.

این سامانه فراتر از یک نرم‌افزار نقشه‌کشی، یک چارچوب تحلیلی قدرتمند است که با تلفیق لایه‌های مختلف اطلاعاتی با مکان دقیق آن‌ها، به شهرداری‌ها توانایی درک، برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری بر اساس تصویری جامع و بی‌درنگ از پویایی‌های شهر را می‌دهد.

پیاده‌سازی استراتژیک GIS، امروزه نه یک انتخاب، که یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر برای مدیریت شهری در قرن بیست و یکم محسوب می‌شود.

اساس قدرت GIS در یکپارچه‌سازی داده‌های پراکنده نهفته است؛ شهرداری‌ها به‌طور سنتی با انبوهی از داده‌های جدا از هم در حوزه‌های مختلفی از جمله مالیات و عوارض، عمران و معماری، ترافیک، خدمات شهری، پارک‌ها و فضای سبز، و مدیریت بحران مواجه هستند.

GIS با ایجاد یک پلتفرم مرکزی، این داده‌های سیلو شده را حول محور «مکان» ادغام می‌کند؛ این یکپارچگی، خلق یک «دوقلوی دیجیتال» از شهر را ممکن می‌سازد که در آن مدیران می‌توانند روابط پیچیده بین پدیده‌های مختلف را مشاهده و تحلیل کنند.

یکی از ملموس‌ترین کاربردهای GIS در حوزه مدیریت دارایی‌ها و املاک شهری است؛ از طریق ایجاد پایگاه داده جغرافیایی از تمامی اموال منقول و غیرمنقول تحت تملک شهرداری (همچون پارک‌ها، ساختمان‌ها، زمین‌ها، تجهیزات روشنایی و مبلمان شهری)، امکان نظارت بر وضعیت، تاریخچه تعمیرات و ارزش گذاری این دارایی‌ها به‌صورت مکانی فراهم می‌شود؛ این امر برنامه‌ریزی برای نگهداری پیشگیرانه، تخصیص بهینه بودجه و جلوگیری از مفقودی یا دوباره‌کاری را میسر می‌سازد.

در حوزه برنامه‌ریزی و توسعه شهری، GIS به یک ابزار اجتناب‌ناپذیر برنامه‌ریزی تبدیل شده است. با استفاده از ابزارهای تحلیلی GIS می‌توانند بهترین مکان را برای احداث کاربری‌های جدیدی همچون مدارس، بیمارستان‌ها، پارک‌ها و مراکز خرید بر اساس معیارهایی از جمله تراکم جمعیت، دسترسی به سایر خدمات شناسایی کنند. همچنین، شبیه‌سازی سناریوهای مختلف توسعه و تحلیل تأثیر آن‌ها بر ترافیک، مصرف انرژی و محیط‌زیست، از تصمیم‌گیری‌های مبتنی بر شواهد پشتیبانی می‌کند.

ارائه خدمات شهری بهینه و هوشمند دیگر حوزه‌ای است که GIS در آن درخشان عمل می‌کند. سامانه‌های جمع‌آوری پسماند هوشمند که مسیرهای حمل‌ونقل را بر اساس سطح پر بودن مخازن و بهینه‌ترین مسیرها برنامه‌ریزی می‌کنند، نمونه‌ای بارز از این کاربرد هستند، همچنین سامانه‌های گزارش‌دهی مردمی که به شهروندان اجازه می‌دهند مشکلاتی همچون چاله‌های خیابان یا خرابی چراغ‌ها را از طریق اپلیکیشن و با موقعیت‌یابی دقیق گزارش دهند، به طور کامل بر بستر GIS عمل می‌کنند و امکان پیگیری و رفع سریع‌تر مشکل‌ها را فراهم می‌آورند.

مدیریت بحران و کاهش ریسک یکی از حیاتی‌ترین نقش‌های GIS است. در مرحله پیش‌گیری، با تجزیه و تحلیل داده‌های مکانی، می‌توان مناطق پرخطر در برابر سیل، زلزله، یا زمین‌لغزش را شناسایی و برای مقابله با آن‌ها برنامه‌ریزی کرد.

در حین بحران، GIS با ارائه نقشه‌های عملیاتی به تیم‌های امداد و نجات، به آن‌ها در شناسایی سریع‌ترین مسیرهای دسترسی، مکان‌های ایمن برای اسکان موقت و تخمین خسارات کمک شایانی می‌کند هماهنگی پاسخ‌گویی را بهبود می‌بخشد.

در نهایت، GIS با افزایش شفافیت و مشارکت شهروندی، دموکراسی شهری را تقویت می‌کند. با انتشار نقشه‌ها و داده‌های شهری بر روی پورتال‌های عمومی ، شهروندان، پژوهشگران و کسب‌وکارها می‌توانند از این اطلاعات برای ایده‌پردازی، نظارت بر عملکرد شهرداری و مشارکت فعال در فرآیند تصمیم‌گیری استفاده کنند؛ این شفافیت، اعتماد عمومی را افزایش داده و شهرداری را در قبال اقدامات خود پاسخگوتر می‌سازد.

با این وجود، پیاده‌سازی موفق GIS با چالش‌هایی نیز روبرو است. کیفیت و استانداردسازی داده‌ها بزرگ‌ترین مانع محسوب می‌شود؛ زیرا ورودی ضعیف، خروجی بی‌محتوا تولید می‌کند، همچنین مقاومت در برابر تغییر در بدنه کارمندان، نیاز به آموزش مستمر نیروی انسانی و تأمین هزینه‌های اولیه برای نرم‌افزار، سخت‌افزار و نیروی متخصص از دیگر موانع پیش‌رو هستند.

برای غلبه بر این چالش‌ها، شهرداری‌ها باید پیاده‌سازی GIS را به عنوان یک تحول سازمانی و نه صرفاً یک پروژه فناورانه ببینند. این امر مستلزم تعهد و پشتیبانی مدیریت ارشد، تدوین نقشه راه و معماری اطلاعاتی مشخص، سرمایه‌گذاری بر روی آموزش و فرهنگ‌سازی، و شروع با پروژه‌های کوچک و پایلوت برای نمایش ارزش و ایجاد اعتماد در سازمان است.

در نتیجه، GIS به‌عنوان ستون فقرات حکمرانی هوشمند شهری، با تبدیل داده‌های خام به بینش‌های عملی، به شهرداری‌ها قدرت می‌دهد تا نه‌تنها به مسائل موجود واکنش نشان دهند، بلکه آینده‌ای پایدار و منعطف را برای شهرهای خود پیش‌بینی و طراحی کنند.

آینده مدیریت شهری، در گرو بهره‌گیری حداکثری از این فناوری و ادغام آن با دیگر فناوری‌های نوظهور مانند هوش مصنوعی و اینترنت اشیا برای خلق شهری است که برای همه شهروندانش بهتر کار می‌کند.»