به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، با گسترش سریع استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر، توربینهای بادی بهعنوان یکی از ارکان اصلی تولید انرژی پاک و پایدار در جهان، روز به روز اهمیت فزایندهای پیدا کردهاند. در سال ۲۰۲۵، ظرفیت نصبشده توربینهای بادی در سطح جهانی به حدود هزار گیگاوات رسیده است که سهم قابلتوجهی از تولید برق را به خود اختصاص میدهد و انتظار میرود تا سال ۲۰۳۰ این سهم به ۱۴ درصد افزایش پیدا کند، اما این رشد سریع با چالش مهم بازیافت و مدیریت پایانی عمر قطعات توربینهای بادی بهویژه تیغهها و نازلها همراه بوده است.
تیغهها و نازلهای توربین بادی که بهطور معمول از مواد کامپوزیتی پیچیده و فایبرگلاس تشکیل شدهاند، بهدلیل ساختار یکپارچه و مقاوم، بازیافت مکانیکی و شیمیایی دشواری دارند. این موضوع سبب شده که حجم قابلتوجهی از زبالههای این صنعت بهویژه تیغهها، به محلهای دفن زباله یا روشهای غیرپایدار دیگر منتقل شوند. از سوی دیگر، نبود اطلاعات دقیق درباره ترکیبات مواد و فرایندهای ساخت تیغهها، فرایند بازیافت را بسیار پیچیدهتر کرده است.
در مقابل این چالش، نوآوریهایی در زمینه استفاده مجدد و بازیافت قطعات توربینهای بادی معرفی شدهاند که بازتابدهنده حرکت بهسوی طراحی پایدار و اقتصاد دورانی است. یکی از برجستهترین پروژهها، خانه کوچک نستله (Nestle) است که از بخش نازل یک توربین بادی ازکارافتاده مدل V80 2MW ساخته شده است. این خانه کوچک و مدرن که حدود ۳۵ متر مربع مساحت دارد، با طراحی مینیمالیستی، پنجرهها و درهای شیشهای بزرگ و سیستمهای انرژی خورشیدی، فضای زندگی روشن و راحتی را فراهم میکند. ساخت این میکروخانه که نخستین بار در دنیا از یک نازل توربین بادی صورت گرفته، محور همکاری میان صنعت انرژی بادی و دنیای طراحی است و با موفقیتها و استقبال گستردهای همراه بوده است.
این پروژه نمونه کاملی از کاربرد قطعات پیچیده و سنگین توربین بادی در تولید فضاهای مسکونی نوین است که علاوهبر کاهش هدررفت مواد، آموزش و الگوسازی برای پروژههای مشابه را فراهم میآورد. سازنده این خانه همچنین قطعات توربین را به انواع ساختارهای دیگر همچون موانع صوتی کنار جادهها، نیمکتها و ایستگاههای اتوبوس در بعضی نقاط تبدیل کرده که نشاندهنده ظرفیت بالای قطعات توربین برای کاربردهای متنوع و کمهزینهتر نسبت به بازیافت مکانیکی است.
وجود استانداردهایی همچون «گذرنامه مواد» و ترویج شفافسازی اطلاعات تولیدکنندگان نیز در حال شکلگیری است تا طراحی و بازیافت توربینها آسانتر شود، با این حال سازندگان توربینها همچنان در برابر فاش کردن اطلاعات فنی آنها هنوز مقاومت میکنند. سرمایهگذاریهای دولتی نیز از جمله در آمریکا برای توسعه فناوریهای مقرونبهصرفه بازیافت، نشانه جدیت جامعه جهانی در حل این مشکل است.
با توجه به روند رو به رشد استفاده از انرژی بادی و چالشهای بازیافت قطعات آن، پروژههای اینچنینی نهتنها پاسخهای عملی به مشکل زبالههای توربین ارائه میدهند، بلکه کمک میکنند تا فرهنگ استفاده مجدد و طراحی پایدار در صنایع انرژی و ساختمانهای مدرن جا بیفتد. این حرکت نشان میدهد که بهجای رهاسازی قطعات ارزشمند توربین بهعنوان زباله، میتوان به آنها زندگی دوم با ارزش افزوده بخشید و از این رو به حفاظت محیط زیست و کاهش مصرف منابع کمک شایانی کرد.