به گزارش روز سه‌شنبه ایرنا به نقل از روزنامه «الاخبار» لبنان، سفر هیئت نظامی آفریقای جنوبی به تهران در ۱۲ آگوست (۲۱ مرداد)، گمانه‌زنی‌هایی را درباره ارتقای سطح همکاری‌های نظامی و دفاعی میان دو کشور برانگیخت؛ به‌ویژه اینکه این سفر در شرایطی انجام شده است که روابط هر دو کشور با ایالات متحده با تنش‌های فزاینده‌ای روبه‌روست.
به نوشته الاخبار در این دیدار، سرلشکر عبدالرحیم موسوی، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران، آمادگی کشورش را برای همکاری با آفریقای جنوبی اعلام کرد. همچنین، امیر سرتیپ عزیز نصیر زاده، وزیر دفاع ایران، پس از دیدار با ارتشبد «رودزانی مافوانیا» فرمانده نیروهای عالی دفاع ملی آفریقای جنوبی، از نقش ژئوپلیتیکی و ژئواقتصادی این کشور در قاره آفریقا و مواضع مستقل و شجاعانه این کشور در عرصه بین‌المللی تمجید کرد.
مقام نظامی آفریقای جنوبی در پاسخ، ضمن محکومیت اقدامات اسرائیل و آنچه «جنگ نسل‌کشی در غزه» خواند، از وجود ارزش‌های مشترک میان «نلسون ماندلا» رئیس جمهور فقید این کشور و امام خمینی (ره) بنیانگذار انقلاب اسلامی در مخالفت با ظلم و تبعیض سخن گفت.
مافوانیا همچنین بر اهمیت موقعیت راهبردی ایران در منطقه خلیج فارس و غرب آسیا برای سیاست‌های آفریقای جنوبی تأکید کرد و خواستار تقویت همکاری‌های دوجانبه میان تهران و پرتوریا شد.
با این حال، چشم‌انداز همکاری نظامی میان ایران و آفریقای جنوبی از نگاه الاخبار «همچنان در چارچوبی محدود باقی مانده است» و در جریان این سفر، مقامات دو کشور بر اهمیت تقویت همبستگی دفاعی در چارچوب گروه «بریکس» تأکید کردند.
با این وجود، این سفر با واکنش‌های خصمانه‌ای از سوی آمریکا و رژیم صهیونیستی روبه‌رو شد. پیش‌تر نیز برخی محافل غربی در اوایل ماه آگوست، با اظهار نگرانی درباره گسترش روابط پرتوریا با تهران، آن را «مغایر با اصول دموکراتیک و مبانی قانون اساسی» آفریقای جنوبی دانستند.
آفریقای جنوبی و تحریم‌های آمریکا؛ تلاش برای خروج از انزوا
الاخبار نوشت: می‌توان تلاش‌های اخیر پرتوریا برای تقویت روابط امنیتی و نظامی با ایران را در چارچوب تلاشی گسترده‌تر برای شکستن انزوایی دانست که از زمان روی کار آمدن «دونالد ترامپ» به‌عنوان رئیس‌جمهور ایالات متحده، از سوی واشنگتن بر این کشور تحمیل شده است. دولت «رامافوسا» نگران تشدید فشارهای آمریکا است؛ هرچند شاخص‌های مبادلات تجاری میان دو کشور در نیمه نخست سال جاری به‌ویژه با افزایش بیش از ۲۵ درصدی صادرات محصولات کشاورزی آفریقای جنوبی در سه‌ماهه دوم سال، نسبت به مدت مشابه در سال گذشته بهبود یافته‌اند.
با این حال، سیاست‌های دونالد ترامپ نشان‌دهنده اعمال فشار همه‌جانبه سیاسی و اقتصادی بر آفریقای جنوبی است که در واکنش به رویکردهای خارجی دولت رامافوسا درباره پرونده‌هایی چون جنگ غزه، روابط با چین و روسیه، سیاست‌های این کشور در مناطق بحرانی آفریقا، مانند جمهوری دموکراتیک کنگو و موزامبیک و نزدیکی به ایران اعمال می‌شود.
سفر ژنرال مافوانیا و دیدارهای او با سه تن از برجسته‌ترین مقامات دفاعی و امنیتی ایران، در ادامه سیاست راهبردی پرتوریا برای تعمیق روابط نظامی با روسیه، چین و دیگر کشورهای هم‌سو در «جنوب جهانی» صورت گرفت. این رویکرد پس از مشارکت آفریقای جنوبی در رزمایش‌های دریایی مشترک در ژوئیه ۲۰۲۳ تقویت شد که در آن زمان، «موندی لوبسی»، معاون فرمانده نیروی دریایی آفریقای جنوبی، از حضور تمامی «شناورهای نظامی و غیرنظامی ایران» در آب‌های سرزمینی و بنادر این کشور استقبال کرده بود.
همچنین، افریقای جنوبی در آغاز سال میلادی جاری از ورود دو ناو ایرانی به بندر کیپ‌تاون استقبال کرد؛ این در حالی بود که تنها چند ماه پیش از آن، واشنگتن تحریم‌هایی را علیه این ناوها اعمال کرده بود. هم‌زمان، گزارش‌هایی مبنی بر استقبال «گویدی مانتاش»، وزیر منابع معدنی و انرژی آفریقای جنوبی، از «همکاری احتمالی در حوزه انرژی هسته‌ای با ایران» منتشر شد. این موضع‌گیری‌ها با اعمال تحریم‌های جدید از سوی دولت ترامپ در فوریه گذشته علیه آفریقای جنوبی مرتبط دانسته شد که به ادعای واشنگتن به‌دلیل «حمایت این کشور از دشمنان آمریکا» اعمال شده بود.
ارتشبد «رودانی مافانیا» فرمانده نیروهای دفاع ملی آفریقای جنوبی ۲۱ مرداد گذشته با سفر به ایران با شماری از مقامات نظامی کشورمان دیدار کرد.
فرمانده نیروهای دفاع ملی آفریقای جنوبی در دیدار با امیر سرلشکر سید عبدالرحیم موسوی رئیس ستاد کل نیروهای مسلح با بیان سابقه تاریخی حمایت های جمهوری اسلامی ایران از مبارزات آزادی خواهانه مردم آفریقای جنوبی علیه آپارتاید، گفت: این حمایت ها، پیوند تاریخی بین دو ملت ایجاد کرده است.
براساس این گزارش، طرفین در این دیدار درخصوص روابط و همکاری های نظامی دو کشور گفت وگو و بر شراکت راهبردی جمهوری اسلامی ایران و آفریقای جنوبی تاکید کردند.
ژنرال مافانیا میزبانی از ناوگروه دریایی جمهوری اسلامی ایران با ماموریت طی مسافت دور دنیا را باعث افتخار آن آفریقای جنوبی دانست و بر ضرورت برداشتن گام های اجرایی برای توسعه همکاری های نظامی تاکید کرد.
امیر سرلشکر سید عبدالرحیم موسوی رئیس ستاد کل نیروهای مسلح نیز از آمادگی جمهوری اسلامی ایران برای توسعه همکاری های نظامی و دفاعی با آفریقای جنوبی خبر داد و گفت: امروز سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به عنوان بزرگترین نیروی ضد تروریست دنیا شناخته می شود و تجربیات ارزشمندی دارد که می تواند آنها را در اختیار این کشور قرار دهد.
سرلشکر موسوی با اشاره به تحولات منطقه ای و جهانی، سفر هیات عالی نظامی آفریقای جنوبی به تهران را مهم ارزیابی و با تاکید بر اشتراکات سیاسی دو کشور بر ضرورت بهره گیری از این ظرفیت ها برای توسعه همکاری های دوجانبه، منطقه ای و بین المللی تاکید کرد.
وی تاکید کرد: نیروهای مسلح ایران از جمله ارتش جمهوری اسلامی و وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح از ظرفیت های بالایی در حوزه های مختلف نظامی و فنی و صنعتی برخوردارند که می توانند آن را در تعامل با نیروهای مسلح و وزارت دفاع آفریقای جنوبی در راستای تامین منافع ملی و امنیت منطقه ای و بین المللی به کار گیرند.