شفقنا – دور جدید گفتوگوهای تهران و سه کشور اروپایی (بریتانیا، فرانسه و آلمان) پیرامون برنامه هستهای ایران روز سهشنبه در ژنو برگزار شد و بدون هیچگونه بیانیهای خاتمه یافت.
به گزارش سرویس ترجمه شفقنا، این دور از گفتوگوها در مقطعی حساس و پیش از ضربالاجل اروپا برای فعالسازی «مکانیسم ماشه» برگزار گشته است.
معاون سیاسی وزیر خارجه، مجید تختروانچی، مسئولیت هیئت ایرانی را در مذاکرات برعهده داشت و از سوی سه کشور اروپایی نیز معاونان وزرای خارجه حضور داشتند.
معاون حقوقی و بین المللی وزارت امور خارجه، کاظم غریب آبادی، در پایان نشست امروز اعلام کرد که در طول جلسه بین تخت روانچی با مدیران سیاسی سه کشور اروپایی در ژنو هر دو طرف دیدگاههای خود را در مورد قطعنامه ۲۲۳۱ تشریح کردند.
«ایران همچنان به دیپلماسی و یک راهحل دیپلماتیک سودمند برای هر دو طرف متعهد است. زمان آن است که سه کشور اروپایی و شورای امنیت سازمان ملل انتخاب درستی انجام دهند و به دیپلماسی، زمان و فضا بدهند.»
خبرنگار وال استریت ژورنال نیز به نقل از منابع مطلع گزارش داد که مذاکرات ژنو «هیچ نتیجه ملموسی» به همراه نداشته است.
لارنس نورمن در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: ایران وعدههایی ارائه داد، اما آنها فاقد جزئیات یا مفاهیم اساسی بودند.
وی افزود که برداشتها این است که روند اتفاقات به سمت کلیدزدن مکانیسم ماشه پیش میرود، اما تصمیمهای نهایی در این خصوص هنوز گرفته نشده است.
آکسیوس نیز به نقل از منابع آگاه گزارش داد که طرف ایرانی «جزئیات ملموس و قابل اجرایی را روی میز قرار نداده است».
این مذاکرات در حالی انجام شده است که تنها چند روز تا پایان ضربالاجل سه کشور اروپایی برای دستیابی ایران به یک راهحل دیپلماتیک در زمینه برنامه هستهای خود باقی مانده است.
وزرای خارجه بریتانیا، فرانسه و آلمان دو هفته پیش در نامهای به دبیرکل سازمان ملل هشدار دادند که در صورت عدم حصول توافق تا پایان آگوست ۲۰۲۵، آمادهاند تا «مکانیسم ماشه» را فعال کنند. این سازوکار در قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل پیشبینی شده و به بازگشت خودکار تحریمهای بینالمللی منجر خواهد شد. ایران در واکنش اعلام کرده است که توسل به این سازوکار «فاقد مبنای حقوقی، سیاسی و اخلاقی» است.
فرانسه، آلمان و بریتانیا به سازمان ملل متحد گفتهاند که اگر ایران به مذاکرات با جامعه بینالمللی در مورد برنامه هستهای خود بازنگردد، آمادهاند تا تحریمها علیه تهران را دوباره برقرار کنند.
«ما صریحاً اعلام کردهایم که اگر ایران تمایلی به رسیدن به راهحل دیپلماتیک قبل از پایان آگوست ۲۰۲۵ نداشته باشد، یا فرصت تمدید را از دست بدهد، سه کشور اروپایی (E3) آمادهاند مکانیزم بازگشت سریع تحریمها را فعال کنند.»
هشدار سه کشور اروپایی پس از مذاکرات «جدی، صریح و مفصل» با تهران در استانبول در ماه گذشت—اولین دیدار رو در رو از زمان حملات اسرائیل و آمریکا به سایتهای هستهای ایران—مطرح شد.
تهران بارها تاکید کرده که برنامه هستهایاش صلحآمیز است و هیچ قصدی برای ساخت سلاح هستهای نداشته و ندارد. مقامات ایرانی همچنین بارها اعلام کردهاند که از خطوط قرمز خود هیچگاه کوتاه نخواهند آمد و «با توافق و یا بدون توافق» به غنیسازی اورانیوم ادامه خواهند داد.
در گذشته، بازرسان مرتباً از سایتهای اصلی غنیسازی ایران در نطنز و فردو و همچنین اصفهان بازدید میکردند و بر صلحآمیزبودن برنامه هستهای تهران تاکید کردهاند.
پس از حملات اسرائیل و آمریکا به ایران در ماه ژوئیه، تهران قانونی را تصویب کرد که همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی را به حالت تعلیق در میآورد. ایران به شدت از این نهاد و رافائل گروسی، دبیرکل آن، به دلیل قطعنامه اخیر شورای حکام که تهران را به عدم پایبندی به تعهدات هستهای خود متهم میکرد، انتقاد کرده بود. مقامات ایرانی تاکید کردهاند که این قطعنامه از جمله «بهانههایی» بود که اسرائیل را به حمله به تهران و سایر شهرهای کشور تشویق کرد؛ حملاتی که به شهادت حدود هزار ایرانی، از جمله صدها غیرنظامی، انجامید.